Autor - osoba Karadžić, Vuk Stefanović, 1787-1864 = Karadžić, Vuk Stefanović, 1787-1864 Naslov Istorijski spisi. 1 / [Vuk Stef. Karadžić ; priredio Radovan Samardžić] Vrsta građe naučna monog. Jezik srpski Godina 1969 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Prosveta, 1969 (Beograd : Beogradski grafički zavod) Fizički opis 542 str., [1] list sa slikom V. S. Karadžića, [8] str. s tablama : faks. ; 22 cm Drugi autori - osoba Samardžić, Radovan, 1922-1994 = Samardžić, Radovan, 1922-1994 Zbirka Sabrana dela Vuka Karadžića ; ǂknj. ǂ15 (Pl.) Napomene `Izdanje o stogodišnjici smrti Vuka Stefanovića Karadžića 1864-1964` --> str. [3] Podatak o autoru preuzet sa korica Napomene i objašnjenja: str. 243-497 Beleška o ovoj knjizi: str. 505-506 Ilustracije: str. 535-542 Registri. Predmetne odrednice Srbija -- Istorija -- 19. v. -- Istorijski izvori Biografije -- Srbija -- 19. v. Autor - osoba Karadžić, Vuk Stefanović, 1787-1864 = Karadžić, Vuk Stefanović, 1787-1864 Naslov Istorijski spisi. 2 / Vuk Stef. Karadžić ; priredio Radovan Samardžić Vrsta građe naučna monog. Jezik srpski Godina 1969 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Prosveta, 1969 (Beograd : Beogradski grafički zavod) Fizički opis 670 str., [1] list sa slikom Vuka Karadžića, [8] str. sa tablama : faks. ; 22 cm Drugi autori - osoba Samardžić, Radovan, 1922-1994 = Samardžić, Radovan, 1922-1994 Zbirka Sabrana dela Vuka Karadžića ; ǂknj. ǂ16 (Pl.) Napomene `Izdanje o stogodišnjici smrti Vuka Stefanovića Karadžića 1864-1964` --> str. 3 Podatak o autoru preuzet sa korica Napomene i objašnjenja: str. 289-552 Str. 555: Beleška o ovoj knjizi / R. S. [Radovan Samardžić] Str. 559-581: Istorijski spisi Vuka Stef. Karadžića / Radovan Samardžić Registri. Predmetne odrednice Karadžić, Vuk Stefanović, 1787-1864 Srbija -- Istorija -- 19. v. -- Istorijski izvori Biografije -- Srbija -- 19. v. MG130 (L) Vuk Stefanović Karadžić (Tršić, 6. novembar 1787 – Beč, 7. februar 1864) bio je prvi srpski lingvista u 19. veku, reformator srpskog jezika, sakupljač narodnih umotvorina i pisac prvog rečnika srpskog jezika. Vuk je najznačajnija ličnost srpske književnosti prve polovine XIX veka. Rođen u vreme zlo i mučno, u dane kada se činjaše da je skoro ugašen život srpskog naroda. Vuk je stao na snagu u vreme junačko. Stekao je i nekoliko počasnih doktorata. Imao je nekoliko braće i sestara koji su umrli. U tadašnje vreme se verovalo da je to zbog duhova i veštica. Posle smrti dosta njegove braće njegovi roditelji su mu dali ime Vuk da bi to ime oteralo duhove i veštice. Učestvovao je u Prvom srpskom ustanku kao pisar i činovnik u Negotinskoj krajini, a nakon sloma ustanka preselio se u Beč, 1813. godine. Tu je upoznao Jerneja Kopitara, cenzora slovenskih knjiga, na čiji je podsticaj krenuo u prikupljanje srpskih narodnih pesama, reformu ćirilice i borbu za uvođenje narodnog jezika u srpsku književnost. Vukovim reformama u srpski jezik je uveden fonetski pravopis, a srpski jezik je potisnuo slavenosrpski jezik koji je u to vreme bio jezik obrazovanih ljudi. Tako se kao najvažnije godine Vukove reforme ističu 1818, 1836, 1839, 1847. i 1852. Vuk Stefanović Karadžić je rođen 1787. godine u Tršiću blizu Loznice, u porodici u kojoj su deca umirala, pa je po narodnom običaju, dobio ime Vuk kako mu veštice i duhovi ne bi naudili. Njegova porodica se doselila iz Crne Gore iz Drobnjaka. Majka Jegda, devojački Zrnić, rodom je iz Ozrinića kod Nikšića. Pisanje i čitanje je naučio od rođaka Jevte Savića Čotrića, koji je bio jedini pismen čovek u kraju. Obrazovanje je nastavio u školi u Loznici, ali je nije završio zbog bolesti. Školovanje je kasnije nastavio u manastiru Tronoši. Kako ga u manastiru nisu učili, nego terali da čuva stoku, otac ga je vratio kući. Na početku Prvog srpskog ustanka, Vuk je bio pisar kod cerskog hajdučkog harambaše Đorđa Ćurčije. Iste godine je otišao u Sremske Karlovce da se upiše u gimnaziju, ali je sa 17 godina bio prestar. Jedno vreme je proveo u tamošnjoj bogosloviji, gde je kao profesor radio Lukijan Mušicki. Ne uspevši da se upiše u karlovačku gimnaziju, on odlazi u Petrinju, gde je proveo nekoliko meseci učeći nemački jezik. Kasnije stiže u Beograd da upozna Dositeja Obradovića, učenog čoveka i prosvetitelja. Vuk ga je zamolio za pomoć kako bi nastavio sa obrazovanjem, ali ga je Dositej odbio. Vuk je razočaran otišao u Jadar i počeo da radi kao pisar kod Jakova Nenadovića. Zajedno sa rođakom Jevtom Savićem, koji je postao član Praviteljstvujuščeg sovjeta, Vuk je prešao u Beograd i u Sovjetu je obavljao pisarske poslove. Kad je Dositej otvorio Veliku školu u Beogradu, Vuk je postao njen đak. Ubrzo je oboleo i otišao je na lečenje u Novi Sad i Peštu, ali nije uspeo da izleči bolesnu nogu, koja je ostala zgrčena. Hrom, Vuk se 1810. vratio u Srbiju. Pošto je kraće vreme u Beogradu radio kao učitelj u osnovnoj školi, Vuk je sa Jevtom Savićem prešao u Negotinsku krajinu i tamo obavljao činovničke poslove. Nakon propasti ustanka 1813. Vuk je sa porodicom prešao u Zemun, a odatle odlazi u Beč. Tu se upoznao sa Bečlijkom Anom Marijom Kraus, kojom se oženio. Vuk i Ana imali su mnogo dece od kojih su svi osim kćerke Mine i sina Dimitrija, umrli u detinjstvu i ranoj mladosti (Milutin, Milica, Božidar, Vasilija, dvoje nekrštenih, Sava, Ruža, Amalija, Aleksandrina). U Beču je takođe upoznao cenzora Jerneja Kopitara, a povod je bio jedan Vukov spis o propasti ustanka. Uz Kopitarevu pomoć i savete, Vuk je počeo sa sakupljanjem narodnih pesama i sa radom na gramatici narodnog govora. Godine 1814. je u Beču objavio zbirku narodnih pesama koju je nazvao „Mala prostonarodna slaveno-serbska pjesnarica“. Iste godine je Vuk objavio „Pismenicu serbskoga jezika po govoru prostoga naroda napisanu“, prvu gramatiku srpskog jezika na narodnom govoru. Iduće godine je izdao drugu zbirku narodnih pesama pod imenom „Narodna serbska pesnarica“. Zbog problema sa knezom Milošem Obrenovićem bilo mu je zabranjeno da štampa knjige u Srbiji, a jedno vreme i u austrijskoj državi. Svojim dugim i plodnim radom stiče brojne prijatelje, pa i pomoć u Rusiji, gde je dobio stalnu penziju 1826. godine. U porodici mu je ostala živa samo kćerka Mina Karadžić. Sjedinjenjem Magistrata i Suda beogradskog u proleće 1831. godine, Vuk Karadžić je imenovan 29. marta 1831. za predsednika te institucije, što se u današnjim terminima smatra gradonačelnikom Beograda. Kao godina Vukove pobede uzima se 1847. jer su te godine objavljena na narodnom jeziku dela Đure Daničića „Rat za srpski jezik“, „Pesme“ Branka Radičevića, Njegošev „Gorski vijenac“ (pisan starim pravopisom) i Vukov prevod Novog zavjeta, ali Vukov jezik je priznat za zvanični književni jezik tek 1868, četiri godine nakon njegove smrti. Vukova smrt, opelo i sahrana Vuk je umro u Beču, 7. februara / 26. januara 1864. godine, popodne, `u Traunovoj kući, u Marokanskoj ulici, u Landštrasima`. „Primećujući da pisac najopsežnije monografije o Vuku, Ljubomir Stojanović, nije imao pri ruci nijedno svedočanstvo savremenika o Vukovoj smrti, Andra Gavrilović je skrenuo pažnju na dva članka Aleksandra Sandića u kojima je dat kraći opis samoga događaja. Međutim,ostalo je zaboravljeno da je Sandić još jednom, po treći put, nešto šire zabeležio svoja sećanja o tome kako je Vuk umro`. „Kada je umro – 26 januara 1864 godine – Vuk Karadžić bio je „oplakan od celog srpstva i celog učenog slovenskog sveta”. Na vest o smrti, Vuk Vrčević pisao je odmah Mini: „Ovo je prvi put u mome životu da Bam pišem, a koliko god je velika moja čast, tolika je dvostruka moja žalost što sad moram učastnik biti žalosti blagorodne duše vaše za izgubitak neumrlog vašeg oca a mojega najvećega prijatelja i nezaboravljenog blagodjetelja”. „Na pogrebu Vukovom, piše jedan suvremenik, bila je – razume se – sva omladina, a do groba na Sankt-Marksovom groblju nosili su Vuka ovi omladinci: filozof Aleksandar Sandić i pet medicinara: Đura Bastić, Isa Stojšić, Aleksandar (Šaca) Stepanović, Milan Jovanović (Morski) i ja. Na opelu održao je dugački govor Aleksandar Sandić, dugogodišnji Vukov prijatelj i pomoćnik u radu, a posle opela, u grčkoj kapeli, govorio je, tada još bečki student, Vladan Đorđević`. Govor mu je tom prilikom održao arhimandrit Gerasim Petranović. Posmrtni ostaci preneseni su u Beograd 12. oktobra 1897. godine i uz velike počasti sahranjeni u porti Saborne crkve, pored Dositeja Obradovića. Počasni je građanin hrvatske prestonice, grada Zagreba. Vukov rad Reforma ćirilice i rad na gramatici i rečniku Podstaknut Kopitarevim savetom da napiše i gramatiku narodnog jezika, Vuk se prihvatio ovog posla, za koji nije imao dovoljno stručne spreme. Ugledajući se na gramatiku slavenosrpskog jezika, koju je u 18. veku napisao Avram Mrazović Vuk je uspeo da završi svoje delo. Njegova gramatika koju je nazvao „Pismenica serbskoga jezika po Govoru prostoga naroda napisana“, izašla je u Beču 1814. Bez obzira na nesvršenost i nepotpunost, ovo delo je značajno kao prva gramatika govora prostoga naroda. Svestan nesavršenosti svoje Pismenice, Vuk je prihvatio primedbe Kopitara i drugih naučnih radnika, pa je uz prvo izdanje „Srpskog rječnika“ iz 1818. objavio i drugo, prošireno izdanje svoje gramatike. U rečniku je bilo 26.270 reči koje su se koristile u govoru naroda u Srbiji, Sremu i Vojvodini. Ovo drugo izdanje gramatike je nekoliko godina kasnije (1824) na nemački jezik preveo Jakob Grim. Osnovna vrednost Pismenice je bilo njeno radikalno uprošćavanje azbuke i pravopisa. Vuk je u njoj primenio Adelungov princip: „Piši kao što govoriš, a čitaj kao što je napisano.“ Raniji pokušaji, poput Save Mrkalja, su bili nesistematski i neuspeli. Vuk je smatrao da svaki glas treba da ima samo jedno slovo, pa je iz dotadašnje azbuke izbacio sve nepotrebne znakove, koja su se pisala iako nisu imala svojih glasova. Stara slova je podržavala Srpska pravoslavna crkva, koju je u njima videla neku vrstu veze kulture i pismenosti sa religijom. Vuk je stvorio nove znake tako što je pojedina slova spojio sa tankim poluglasom (l + ь -> lj, n + ь -> nj). Izgled slova đ je prihvatio od Lukijana Mušickog, dž je uzeo iz nekih starih rumunskih rukopisa, a ć iz starih srpskih rukopisa. Uzimanje slova j iz latinice su mu njegovi protivnici iz crkvenih krugova pripisivali kao najteži greh, uz optužbe da radi na pokatoličavanju srpskog naroda. Iz staroslovenske azbuke Vuk je zadržao sledeća 24 slova: A a B b V v G g D d E e Ž ž Z z I i K k L l M m N n O o P p R r S s T t U u F f H h C c Č č Š š Njima je dodao jedno iz latinice: J j I pet novih: Lj lj Nj nj Ć ć Đ đ Dž dž Izbacio je sledeća slova: Ѥ ѥ (je) Ѣ, ѣ (jat) І ї (i) Ѵ ѵ (i) Ѹ ѹ (u) Ѡ ѡ (o) Ѧ ѧ (mali jus) Ѫ ѫ (veliki jus) Ы ы (jeri, tvrdo i) Ю ю (ju) Ѿ ѿ (ot) Ѳ ѳ (t) Ѕ ѕ (dz) Щ щ (št) Ѯ ѯ (ks) Ѱ ѱ (ps) Ъ ъ (tvrdi poluglas) Ь ь (meki poluglas) Я я (ja) U početku Vuk nije upotrebljavao slova f i h. Slovo h je dodao u cetinjskom izdanju „Narodnih srpskih poslovica“ iz 1836. godine. Karadžić je 1839. godine izbacio jotovanje glasova d i t u srpskom književnom jeziku. Za drugo izdanje „Srpskog rječnika“ Vuk je prikupljao građu iz govora stanovništva Crne Gore, Dubrovnika, Dalmacije i Hrvatske. Ovo izdanje je objavljeno u Beču 1852. godine, i u njemu se našlo 47.427 reči. Ovo izdanje Rječnika na nemački je preveo Jakob Grim. Do kraja svog života Vuk je radio na daljem prikupljanju građe, ali ga je smrt sprečila da spremi i treće izdanje. To su tek 1898. godine učinila dvojica njegovih poštovalaca, Pera Đorđević i Ljubomir Stojanović. Borba za uvođenje narodnog jezika u književnost Tokom rada na gramatici, rečniku i izdavanju narodnih pesama, Vuk je počeo da se bavi pitanjem književnog jezika, koji je u njegovo vreme predstavljao haotičnu mešavinu. Stara srpska književnost razvijala se na srpskoj redakciji staroslovenskog jezika sve do početka 19. veka. U 18. veku došlo je do snažnog uticaja ruskih crkvenih knjiga na književni život Srba. Elementi ruskog jezika su sve više prodirali u dotadašnji crkveno-književni jezik i tako je stvoren veštački rusko-slovenski jezik, koji je u Vukovo vreme bio zvanični jezik crkve, škola i književnosti. Školovani ljudi učili su iz knjiga na starom jeziku, unoseći u njega elemente ruskog i srpskog narodnog jezika. Na taj način stvoren je slavenosrpski jezik, kojim se pisalo kako je ko znao. Takva nesređena situacija je bila osnova sa koje je Vuk krenuo u borbu protiv pisaca stare škole. Borba je počela Vukovom kritikom romana Usamljeni junoša 1815. i Ljubomir u Elisijumu 1817. Milovana Vidakovića. Kritika je bila usmerena na loše piščevo poznavanje jezika, koji je predstavljao nesređenu mešavinu imenskih i glagolskih oblika starog, slovenskog i narodnog jezika. Kako je Vidaković u to vreme bio najpopularniji srpski pisac, pa je ovakav Vukov napad izazvao buru u književnoj javnosti. Pored Vidakovića, u polemici su učestvovali i Joakim Vujić, Lukijan Mušicki, Pavle Berić i Gliša Geršić. Crkva i njeni najviši predstavnici su prednjačili među Vukovim protivnicima. Karlovački mitropolit Stefan Stratimirović, je već posle prvih Vukovih knjiga, dejstvovao preko budimskih vlasti da se onemogući štampanje knjiga. Stratimirović se posebno nije mirio sa Vukovom azbukom, zbog izbacivanja starih ćiriličnih slova i uvođenja slova J, smatrajući to napuštanjem pravoslavlja i pokatoličavanjem. Vuk je preveo Novi zavet na srpski 1819. godine i objavio ga, posle 27 godina pokušaja da dobije preporuku, pod naslovom Novi zavjet Gospoda našega Isusa Hrista. Pored srpske crkve, najveći Vukov protivnik je bio Jovan Hadžić, osnivač i predsednik Matice srpske i jedan od najobrazovanijih Srba tog vremena. Hadžić, koji je u početku bio Vukov saradnik, ali su se kasnije razišli po pitanjima jezika, je 1837. počeo polemiku sa Vukom Karadžićem. U spisu „Sitnice jezikoslovne“, Hadžić je dao uputstva za rad budućim gramatičarima. Vuk je potom napisao svoj „Odgovor na sitnice jezikoslovne“, u kom je zamerio Hadžiću na slabom poznavanju narodnog jezika i neprincipijelnosti u pisanju. Vukov odgovor je bio oštar, pa je Hadžić nastavio polemiku napisavši nekoliko članaka i brošura („Utuk I“, „Utuk II“, „Utuk III“...). Polemika između Karadžića i Hadžića je trajala skoro deceniju, a Karadžić je odneo pobedu tek 1847. godine. 1847. Godina 1847. je godina Vukove pobede, i godina u kojoj je konačno dokazao da je srpski narodni jezik jedini pravi jezik Srba, tj. da je slavenoserbski jezik mešavina ruskoslovenskog i srpskog narodnog jezika bez čvršćih pravila. Te godine izdate su četiri knjige Vuka i njegovih saradnika: prevod „Novog zavjeta“ sa crkvenoslovenskog na srpski jezik, autor:Vuk rasprava o jeziku „Rat za srpski jezik i pravopis“, Đuro Daničić, „Pesme“,Branka Radičevića „Gorski vijenac“ Petra Petrovića Njegoša Izdavanjem „Gorskog vijenca“, dokazano je da se i najveća filozofska dela mogu pisati čistim srpskim narodnim jezikom. Od 1814. do 1847. godine Vukova pobeda nije bila izvesna. Iako je njegov rad naišao na odobravanje evropskih filologa i lingvista, on je među samim Srbima imao žestoke protivnike, koji su mu prigovarali da njima ne treba prosti, govedarski jezik. Slamajući protivnike u polemikama i štampajući srpske narodne umotvorine, kojima se oduševljavala cijela Evropa, pa čak i najveći evropski pesnik toga vremena Nijemac Gete, Vuk je svojim protivnicima sve više dokazivao da nisu u pravu. Istovremeno je dobijao sve više pristalica među mlađim srpskim književnim i kulturnim radnicima. Do Vukove pobede 1847. dolazi upravo zahvaljujući mladom pokoljenju intelektualaca. Te godine su objavljena gore navedena dela kojima je dokazano da se na prostom narodnom jeziku može pisati kako poezija, filozofija tako i sama Biblija, čiji prevod ne zaostaje ni za jednim prevodom na drugi jezik. Delo Đure Daničića je dokrajčilo višegodišnju Vukovu polemiku sa njegovim glavnim protivnikom Jovanom Hadžićem i potpuno opravdalo Vukovu reformu srpske azbuke i pravopisa. Iako je Vukova reforma ove godine postala stvarnost, trebaće dvadeset i jedna godina da se u Srbiji zvanično prihvati Vukov pravopis. Njegoš o Vukovoj redakciji srpskog jezika Njegoš svjedoči i potvrđuje svoju saglasnost Vukovom prevodu `Novog zavjeta` na srpski jezik (prihvata Vukovu redakciju srpskog jezika)- Beč, 9. oktobra 1833. g.: „SVJEDODŽBA - Kojom mi doljepotpisani svjedočimo da je poznatog srpskog spisatelja g. Vuka Stefanovića Karadžića prevod ’Novog zavjeta’ na srpski jezik čist i pravilan i da je naša volja i želja da se pomenuti prevod na svijet izda na polzu jezika i duševno spasenije srpskog naroda ... Potpis :vladika crnogorski i brdski Petar Petrović” Sakupljanje narodnih umotvorina Na beleženju narodnih umotvorina Vuk je počeo da radi odmah po poznanstvu sa Kopitarom. Kopitar je gajio veliku ljubav prema slovenskim narodima, interesujući se naročito za narodne pesme, a nemački kulturni radnici, koji su u svojoj zemlji sakupljali starine i izučavali narodnu prošlost, bili su mu bliski prijatelji. U Beču je Vuk 1814. štampao zbirku narodnih pesama nazvanu „Mala prostonarodna slaveno-serbska pjesnarica“, u kojoj se našlo oko 100 lirskih i 6 epskih pesama. Ovo je bio prvi put da se jezik prostog naroda pojavio u štampi. Iduće godine je izdao drugu zbirku narodnih pesma pod imenom „Narodna serbska pesnarica“, sa oko stotinu lirskih i 17 epskih pesama, koje je zabeležio po Sremu, kod Mušickog u Šišatovcu, Zemunu, Pančevu, Sremskoj Mitrovici i Novom Sadu. U ovoj zbirci su se našle pesme koje su ispevali Tešan Podrugović i Filip Višnjić. Kopitar je u stranim listovima pisao o srpskoj narodnoj poeziji, pa čak i prevodio na nemački jezik. Među zainteresovanim za srpski jezik našli su se Nemac Johan Volfgang Gete i braća Grim. Nova izdanja narodnih pesmama izašla su 1823. i 1824. u Lajpcigu i 1833. u Beču. Nova izdanja počela su izlaziti u šest knjiga od 1841. Zbog velikih štamparskih troškova peta i šesta knjiga su se pojavile tek 1862. i 1864. Posle velikog uspeha sa narodnim pesmama, Vuk je počeo da radi na sakupljanju svih vrsta narodnih umotvorina. Prva zbirka pripovetki „Narodne srpske pripovijetke“ su se štampale 1821. u Beču. U ovom izdanju se našlo 12 pripovedaka i 166 zagonetki. Godine 1853, u Beču je izašlo novo izdanje pripovedaka, koje je Vuk posvetio Jakobu Grimu. Vukova kćerka Mina je sledeće godine prevela pripovetke na nemački jezik. Beleženje narodnih poslovica je išlo paralelno sa sakupljanjem pesama i pripovedaka. Zbog intervencije mitropolita Stratimirovića, bečke vlasti nisu dozvolile izdavanje zbirke bez dozvole budimskih vlasti. Kako je Vuk u to vreme boravio u Crnoj Gori, na Cetinju je 1836. štampao „Narodne srpske poslovice“ koje je posvetio vladici Petru II Petroviću Njegošu. Posle ovog izdanja Vuk je za života objavio još jedno izdanje poslovica. Sakupljanje narodnih običaja Specifičan život srpskog naroda za vreme vladavine Turaka, izolovan od savremenosti, učinio je da se arhaična patrijarhalna verovanja i običaji u njemu dugo očuvali. Stoga je Vuk Karadžić predano radio na opisivanju narodnog folklora. „Srpski rječnik“ je pružio prve bogate opise običaja i verovanja naroda. Tumačeći pojedine reči, Vuk je unosio i opise. Istoriografski rad Pored rada na reformi srpskog jezika i prikupljanju narodnih umotvorina, Vuk Karadžić se bavio i istoriografskim radom. Kao učesnik Prvog srpskog ustanka, Vuk je spremio ogroman materijal o događajima sve do 1814, kao i o vladavini kneza Miloša Obrenovića. Godine 1828. je objavio rad „Miloš Obrenović knjaz Serbiji“. Od obilne građe o Prvom srpskom ustanku, Vuk je izdao samo jedan deo „Praviteljstvujušči sovjet serbski...“, u kom je opisao najvažnije bitke iz Prvog srpskog ustanka i neslogu između srpskih starešina. Najistaknutije vođe Prvog srpskog ustanka Vuk je opisao u nekoliko istorijskih monografija. Tu su obuhvaćeni Hajduk Veljko Petrović, Miloje Petrović, Milenko Stojković, Petar Dobrnjac, Hadži Ruvim i drugi. Konačno, Vuk je poznatom nemačkom istoričaru Leopoldu Rankeu dao materijal o Prvom srpskom ustanku, prema kojoj je Ranke kasnije napisao svoje delo „Srpska revolucija“ (nem. Die serbische Revolution). Vukov uticaj Filološki rad U prvoj polovini 19. veka, uz pomoć tadašnjih vrhunskih filologa, kao što su braća Grim i austrijskih državnih vlasti koje je predstavljao Jernej Kopitar, Vuk Stefanović Karadžić je reformisao srpsku ortografiju i pravopis, praveći veliki rez između dotadašnje slavenosrpske kulture i novog standarda. Karadžićeva kapitalna dela, među kojima se ističu prvo izdanje „Srpskog rječnika“ (1818), drugo, znatno prošireno (1852), te prevod „Novoga zavjeta“ (1847), postavili su temelje za savremeni standardni srpski jezik, a znatno su uticala i na oblik savremenog standardnog hrvatskog jezika, ponajviše u fazi hrvatskih vukovaca ili mladogramatičara. Osnovna načela Karadžićeve reforme se mogu sažeti u tri tačke: izjednačavanje narodnog i književnog jezika, tj. insistiranje na folklornim jezičkim oblicima, za koje se smatralo da su pouzdan vodič zabeležen u narodnim pesmama i poslovicama; prekid sa svim starijim oblicima srpske književnosti i pismenosti i novo utemeljenje standardnog jezika bez oslona na tradiciju; i, novoštokavski folklorni purizam, što se ogledalo u čišćenju jezika od crkvenoslavizama koji su identifikovani kao ruskocrkvena naplavina koja ne odgovara glasovnoj i gramatičkoj strukturi srpskog jezika. Na tehničkom nivou, Karadžićeva reforma se manifestovala u novoj srpskoj ćirilici u kojoj su izbačeni nepotrebni poluglasnici (ъ, ь), apsorbovani (upijeni) grafemi za lj, nj, dž koje je predlagao Sava Mrkalj (Vuk je gotovo u potpunosti preuzeo grafiju „narodnog“ pisanog idiolekta Gavrila Stefanovića Venclovića, monaha u manastiru Rači s kraja 17. i početka 18. veka), te uvedena grafema j iz (nemačke) latinice. Novi fonološki pravopis, primeren prozirnom idiomu kakav je srpski, zamenio je stariji tvorbeno-morfološki. Jezički supstrat je bila novoštokavska ijekavština (istočnohercegovačko-krajiško narečje), koju je Vuk Karadžić stilizovao delom i prema hrvatskim pisanim djelima (tjerati umesto ćerati, djevojka umesto đevojka, hoću umesto oću). Ali, zbog uticaja srpske građanske klase u Vojvodini i Srbiji, ta je reforma prihvaćena u nešto izmenjenom obliku: ijekavski refleks jata (ѣ) je zamenjen ekavskim (npr. dete umesto dijete). Srpski književni jezik ijekavskog refleksa jata ostao je u Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini, među Srbima i Hrvatskoj, kao i u narodnim govorima zapadne i jugozapadne Srbije. Nefilološki rad Vuk je pored svog najvećeg doprinosa na književnom planu, dao veoma značajan doprinos i srpskoj antropologiji u kombinaciji sa onovremenom etnografijom. Uz etnografske zapise ostavio je zapise i o fizičkim osobinama tela. U književni jezik je uneo bogatu narodnu terminologiju o delovima tela od temena do stopala. Treba napomenuti da se ovim terminima i danas koristimo, kako u nauci tako i u svakodnevnom govoru. Dao je, između ostalog, i svoje tumačenje veze između prirodne sredine i stanovništva, a tu su i delovi o ishrani, o načinu stanovanja, higijeni, bolestima, kao i o pogrebnim običajima. U celini posmatrano, ovaj značajni doprinos Vuka Karadžića nije toliko poznat niti izučavan. Nagrade Vuk je bio cenjen u Evropi: biran je za člana berlinske, bečke, petrogradske akademije nauka, primljen je za člana naučnih društava u Krakovu, Moskvi, Getingenu, Parizu i drugim gradovima. Odlikovan je od ruskog i habzburškog cara, od pruskog kralja, i Ruske akademije nauka. Dodeljeni su mu Orden knjaza Danila I,[15] Orden Svete Ane sa krunom, Orden crvenog orla i Orden Franca Jozefa. Godine 1861, dodeljena mu je titula počasnog građanina grada Zagreba. Pokrenuta je inicijativa da jedna ulica u Beču dobije njegovo ime. MG130 (L)

Stranice sa strana dobile boju od starosti inače dobro očuvano kao na slikama 1989. Celokupna dela Kralj Nikola Prvi Nikola I Petrović Njegoš (Njeguši, 7/19. oktobar 1841 — Antib, 2. mart 1921) bio je knjaz Crne Gore u periodu 1860—1910. i kralj u periodu 1910—1918. iz dinastije Petrović Njegoš. Nikola I Petrović Njegoš Kralj Nikola I Petrović Njegoš Lični podaci Puno ime Nikola Mirkov Petrović Njegoš Datum rođenja 19. oktobar 1841. Mesto rođenja Njeguši, Crna Gora Datum smrti 2. mart 1921. (79 god.) Mesto smrti Antib, Francuska Grob Dvorska crkva na Ćipuru (od 1. oktobra 1989. godine)[a] Porodica Supružnik Milena Petrović Njegoš Potomstvo Jelena Savojska, Zorka Karađorđević, Milica Nikolajevna Romanov, Anastasija Stana Nikolajevna, Danilo Petrović Njegoš, Ana od Batenberga, Mirko Petrović Njegoš, Vjera Petrović Njegoš, Petar Petrović Njegoš, Ksenija Petrović Njegoš Roditelji Mirko Petrović Njegoš Anastasija Martinović [1] Dinastija Petrovići Njegoši Knjaz Crne Gore Period 13. avgust 1860 — 28. avgust 1910. Prethodnik Danilo Petrović Njegoš Kralj Crne Gore Period 28. avgust 1910 — 26. novembar 1918. (u egzilu do smrti 1921) Naslednik Danilo Petrović Njegoš Čin u vojsci Srbije: počasni general[2] Naslijedio je na crnogorskom prijestolu svog strica, knjaza Danila. Za vrijeme njegove vladavine Crna Gora je Berlinskim sporazumom 13. jula 1878, poslije Crnogorsko-turskog rata, dobila međunarodno priznanje i znatno teritorijalno proširenje. Dalja teritorijalna proširenja Crne Gore uslijedila su nakon balkanskih ratova (1912—1913). Nikola I je reformisao državnu upravu, ustanovio Ministarski savjet, osavremenio vojsku, Opštim imovinskim zakonikom udario temelj pravnom sistemu i otvorio vrata stranim investicijama. Godine 1905. je Nikola I oktroisao Ustav Knjaževine Crne Gore nakon čega je i sazvana Narodna skupština. Nikola je vladao autokratski, zbog čega je u Crnoj Gori stekao brojne neprijatelje. On je lično bio veliki pristalica srpstva i želeo je ujedinjenje Srba i drugih Južnih Slovena na čelu sa dinastijom Petrović Njegoš, zbog čega je bio u sukobu sa drugom srpskom dinastijom Karađorđević. Nakon Majskog prevrata iz 1903. godine i gašenja dinastije Obrenović, poznato je da je knjaz Nikola Petrović širio uticaj na političare iz Kraljevine Srbije. U tom periodu otvoreno je iskazivao pretenzije da bude kralj tzv. Kraljevine Srbije i Crne Gore. U borbi za presto između dinastija Petrovića Njegoša i Karađorđevića na kraju je pobedila dinastija Karađorđević. Pošto je 1918. godine stvorena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca na čelu sa dinastijom Karađorđević i zvanično je prestalo suparništvo dve dinastije. U Prvom svjetskom ratu je objavio rat Austrougarskoj. Kraljevina Crna Gora je pružila otpor austrougarskoj invaziji, ali je morala kapitulirati januara 1916. Kralj Nikola se sa Vladom i Dvorom sklonio u Francusku, u egzil iz kojeg se nikada nije vratio. Poslije završetka rata zbačen je sa vlasti na Podgoričkoj skupštini. Uprkos vojnim (Božićna pobuna i crnogorski komiti koji je potrajao do 1929. godine) i pokušajima crnogorske diplomatije na Pariskoj konferenciji, Crna Gora nije uspjela povratiti svoj međunarodno-pravni suverenitet izgubljen krajem 1918. ujedinjenjem sa Kraljevinom Srbijom. Kralj Nikola I je umro izolovan u emigraciji, a sahranjen je u ruskoj crkvi u Sanremu, Italija. Njegovi posmrtni ostaci i ostaci njegove supruge kraljice Milene Petrović Njegoš su 1989, uz najviše državne počasti, vraćeni i sahranjeni na Cetinju, u Dvorskoj crkvi na Ćipuru. Kralj Nikola I ogledao se i u književnosti. Najpoznatiji radovi su mu pjesma Onamo, `namo! i drama Balkanska carica. Ukazom kralja Petra I Karađorđevića od 22. (10) avgusta 1910. godine, je imenovan za počasnog generala u srpskoj vojsci. Istim ukazom je njegovom sinu Danilo dat čin počasnog pešadijskog pukovnika, Mirko je imenovan za počasnog pešadijskog kapetana I klase, a Petar je postao počasni artiljerijski potporučnik. Danilo i Mirko su ostali u sastavu 9. pešadijskog puka Srbije `Knjaz Nikola I`, dok je Petar dodeljen timočkom poljskom artiljerijskom puku.[2] Biografija Posthumno uredi Posle njegove smrti na čelo Petrovića Njegoša je došao njegov najstariji sin Danilo, ali se on iz nepoznatih razloga posle samo 6 dana odrekao tog zvanja u korist svog 13-godišnjeg bratanca Mihaila. Na čelu Mihailovog namesništva je bila njegova strina kraljica Milena. Kada je Mihailo postao punoletan, priznao je vladavinu svog strica kralja Aleksandra Karađorđevića u Jugoslaviji. Tokom kasnije okupacije Jugoslavije za vreme Drugog svetskog rata je odbio ponudu da bude kralj Crne Gore. Supruga Milena je takođe u Antibu u Francuskoj preminula 2 godine posle njega sa 75 godina. Ćerka Vjera je ostala neudata i preminula je 1927, pet godina kasnije mu je od bolesti preminuo najmlađi sin princ Petar, a nepune 3 nedelje po izbijanju Drugog svetskog rata mu je u Austriji preminuo najstariji sin Danilo. Ni Danilo ni Petar nisu imali djece. Sahrana na Cetinju uredi Glavni članak: Sahrana kralja Nikole na Cetinju Zemni ostaci kralja Nikole, kraljice Milene, princeza Ksenije i Vjere su preneseni iz crkava u San Remu (Italija) i Kanu (Francuska)[62] i 1. oktobra 1989. godine sahranjeni u Dvorskoj crkvi na Cetinju, uz najviše počasti.[63] Titule uredi 19. februar 1840 - maj.1858: Njegovo Visočanstvo vojvoda Nikola Petrović Njegoš maj. 1858 - 13. avgust 1860: Njegovo Svetlo Visočanstvo Nikola Petrović Njegoš, veliki vojvoda Grahova 13. avgust 1860 - 28. avgust 1910: Njegovo Svetlo Veličanstvo knez Nikola Petrović Njegoš od Crne Gore 28. avgust 1910 - 26. novembar 1918: Njegovo Veličanstvo kralj Nikola I Petrović Njegoš od Crne Gore 2. mart 1921: Njegovo Veličanstvo kralj Nikola Petrović Njegoš u egzilu. Književni rad uredi Kovčezi kralja Nikole i kraljice Milene pokriveni srpskom trobojkom, po vlastitoj želji. U San Remu su počivali do 1989. godine kada bivaju vraćeni u otadžbinu. Spomenik kralju Nikoli u Podgorici Knjaz i kralj Nikola je uglavnom pisao rodoljubive pjesme, zatim epske spjevove i drame u stihu, među kojima je najpoznatija i najizvođenija Balkanska carica. Druge drame su mu bile Husein-beg Gradaščević i Knjaz Arvanit.[64][65] Bio je poznat i kao izuzetan besjednik. Pjesmu Onamo, `namo! ispjevao je 1866, neposredno poslije sklapanja saveza sa knezom Mihailom Obrenovićem za zajedničku borbu Srbije i Crne Gore za oslobođenje srpskog naroda od Turaka. Pjesma je zbog svojih oštrih riječi bila neprikladna za državnu himnu. Bila je narodna himna i himna nekih rodoljubivih društava. Umjesto nje, Crnogorska himna je postala pjesma Ubavoj nam Crnoj Gori, koju je napisao knežev sekretar Jovan Sundečić. Pjesmu Onamo, `namo! je Bogdan Popović unio u Antologiju novije srpske lirike (1911). Štampana je i u antologijama rodoljubive poezije Pesme domovini Trifuna Đukića (1938), kao i u drugim antologijama srpskog rodoljubivog pjesništva. Porodično stablo uredi 4. Stanko Petrović Njegoš 2. Mirko Petrović Njegoš 1. Nikola I Petrović Njegoš 3. Stana Martinović Porodica uredi Supružnik uredi ime slika datum rođenja datum smrti Milena Vukotić 4. maj 1847. 16. mart 1923. Deca uredi ime slika datum rođenja datum smrti supružnik Kneginja Zorka 23. decembar 1864. 16. mart 1890. kralj Petar I Velika kneginja Milica 26. jul 1866. 5. septembar 1951. Veliki knez Petar Nikolajevič Velika kneginja Anastasija 4. januar 1868. 15. novembar 1935. Georg fon Lojhtenberg; Veliki knez Nikolaj Nikolajevič Princeza Marija 29. mart 1869. 7. maj 1885. zvana Marica, umrla u mladosti Princ Danilo 29. jun 1871. 24. septembar 1939. Juta od Meklenburga Kraljica Jelena 8. januar 1873. 28. novembar 1952. Kralj Vitorio Emanuele III Princeza Ana 18. avgust 1874. 22. april 1971. Franc Jozef od Batenberga Princeza Sofija 2. maj 1876. 14. jun 1876. umrla u detinjstvu Princ Mirko 17. april 1879. 2. mart 1918. Natalija Konstantinović, brak razveden Princeza Ksenija 22. april 1881. 10. mart 1960. nije se udavala Princeza Vjera 22. februar 1887. 31. oktobar 1927. nije se udavala Princ Petar 10. oktobar 1889. 7. maj 1932. Violeta Vegner Zanimljivosti uredi Sa 12 bračnih djeca on i kraljica Milena drže rekord među srpskim dinastijama. Miloš Obrenović je imao 16 djeca, ali je od njih 8 bilo vanbračno. Takođe drži rekord po dužini vladavine, pošto je vladao 56 godina, od 1860. do 1918. Od njegova 3 sina, samo je princ Mirko imao potomstvo. Zbog toga što su mu ćerke bile udavane po raznim evropskim kraljevskim porodicama, imao je nadimak tast Evrope. Ćerka Jelena je bila udata za kralja Italije Vitorija Emanuelea III, Zorka za budućeg kralja Srbije Petra I, dok su ostale bile udate u raznim ruskim i njemačkim kućama. Nije bio jedini tast Evrope u svoje vrijeme, pošto je taj nadimak imao i danski kralj Kristijan IX. Bio je djed po majci kralju Jugoslavije Aleksandru i kralju Italije Umbertu II. Preko ćerke Zorke je bio rodbinski povezan sa Karađorđevićima, a preko žene svog sina Mirka je bio povezan sa Obrenovićima, pošto je Natalija Konstantinović praunuka Jevrema Obrenovića. Prvi je vladar Crne Gore koji je posjetio Srbiju, kada je za Vidovdan 1896. zvanično posjetio kralja Aleksandra Obrenovića. On je svoju posjetu uzvratio sledeće godine na Đurđevdan. U vojsci Kraljevine Srbije je bio počasni general, i imao je puk nazvan po sebi. Ukazom kralja Petra I Karađorđevića od 22. (10) avgusta 1910. godine, je imenovan za počasnog generala u srpskoj vojsci. Istim ukazom je njegovom sinu Danilo dat čin počasnog pešadijskog pukovnika, Mirko je imenovan za počasnog pešadijskog kapetana I klase, a Petar je postao počasni artiljerijski potporučnik. Danilo i Mirko su ostali u sastavu 9. pešadijskog puka Srbije `Knjaz Nikola I`, dok je Petar dodeljen timočkom poljskom artiljerijskom puku.[2] Lično je prisustvovao krunisanju ruskog cara Aleksandra III 1881. godine. Tokom 1864. je Rusija predlagala da knez Mihailo Obrenović usvoji kneza Nikolu i postavi ga za prestolonaslednika. U austrijskim i nemačkim novinama se 1864. pojavio podatak da, zbog toga što posle višegodišnjeg braka sa kneginjom Julijom nema naslednika, knez Mihailo želi da usvoji Petra Karađorđevića, u to vreme dvadesetogodišnjeg sina kneza Aleksandra Karađorđevića, i da ga postavi za prestolonaslednika. Među prvim objavama te namere je bila vest iz Tagespost-a od 24. (12) juna 1864, u kojoj je navedeno da je Mihailo 20. (8) juna izrazio nameru da izvede to usvajanje. Po toj vesti, osim Rusije nijedna velika evropska sila nije imala ništa protiv toga, ali da bi uz posredovanje Prusije to protivljenje moglo da se premosti.[66] Četiri dana kasnije je Linzer Abendbote (nem. Вечерњи курир Линца) preneo sličnu vest iz Kelnskih novina, uz navode da, pored toga što bi knez Mihailo rešio pitanje nasleđa, time bi bila i rešena zavada između Obrenovića i Karađorđevića, i time bi se praktično spojili. Prema tim vestima, Rusija je bila jedina evropska velika sila koja se protivila usvajanju Petra Karađorđevića, i umesto toga je predlagala da Mihailo usvoji tada 23-godišnjeg kneza Crne Gore Nikolu I Petrovića Njegoša. Petar Karađorđević je u to vreme pohađao Sen Sir u Parizu.[67] Naposletku su planovi propali između ostalog zbog protivljenja Francuske da se van nekog evropskog kongresa ovo, uz ostala pitanja, reši,[68] pa je knez Mihailo usvojio Milana Obrenovića, sina svog brata od strica Miloša.

SPISI IZ FILOZOFIJE UMETNOSTI F. V. J. ŠELING IK ZORANA STOJANOVIĆA SREMSKI KARLOVCI - NOVI SAD 1 9 9 1 T H E O R I A R e f e r e n c e I. FILOZOFIJA UMETNOSTI (posebni deo) II. O ODNOSU LIKOVNIH UMETNOSTI PREMA PRIRODI (1807) III. UMETNIČKOPOVESNE NAPOMENE UZ `IZVEŠTAJ O EGINSKIM VAJMARSKIM DELIMA JOHANA MARTINA VAGNERA` (1817) ................................................................ Prevela sa nemačkog: OLGA KOSTREŠEVIĆ Broš Latinica 2 8 9 stranica

Istorija radiofonije u tri epohe 1877-1906 1906-1948 dve knjige, solidno očuvane kutija1 Prva knjiga koja pokriva period od 1877. do 1906. izašla je jubilarno povodom 80 godina radiodifuzije i 75 godina radio drame u Srbiji i bavi se tehničkim počecima radija. Ako se ova, inače najtanja od tri knjige, svede na osnovnu dilemu, ona bi bila pitanje ko je otac radija. Jokić svodi ovo pitanje na narodnu dilemu – šta je starije, kokoš ili jaje, odnosno žabac ili princ, ali, iako pošteno navodi gotovo sve bitnije ljude koji su doprineli nastanku radija ( Tomas Edison, Emil Berlinerpatentira, Hajnrih Herc, Samjuel F. B. Morze, Aleksandar Bel, Mihajlo Pupin, Guljelmo Markoni ), Jokić očigledno navija za Nikolu Teslu, zaključujući na samom kraju knjige da ima dosta očeva radija, ali samo jedan deda, ovaj čiji citat stoji u zaglavlju Radara. Za ljude koji su nepismeni ili nezainteresovani za fiziku i tehnologiju ova prva knjiga može biti zamorna, posebno zato što se oglušuje o pravilo koje je patentirao Stiven Hoking, a to je da ako želiš pisati knjigu o nauci za širu publiku, treba da izbegavaš formule i grafikone, jer se Jokić školski bavi i teorijama o prostiranju zvuka, da bi postupno došao do toga kako je zapravo nastao radio. Ovu prvu knjigu nikako ne treba preskakati zato što autor s pravom insistira na činjenici da je radio, tokom cele svoje istorije bio dete tehnologije i umetnosti koji su se međusobno inspirisali i podsticali. O tome najbolje svedoči tzv. Magnetofonska revolucija u kojoj je upravo jedno tehnološko otkriće kao što je magnetofon zapravo i omogućilo nastanak savremene radio drame zasnovane na montaži i umetničkoj manipulaciji snimljenim materijalom. Sa druge strane, prva knjiga omogućava savremenom čitaocu da zaviri u prve nade i viđenja radija od strane pionira na ovom polju koji, kada se danas sagledaju, ulivaju sasvim i nenadano svežu krv obnavljajući oduševljenje za ovu, može se reći, tehnološki prevaziđenu, birokratski zarobljenu i kulturološki svarenu stvar kao što je radio i, unutar njega, radio drama. Tako nas oduševljavanje Tesle za tranzistor kao čudesnu stvar koju će svaki bogovetni stvor na planeti moći da nosi u džepu i prima čudesne talase odozgo, podseća na činjenicu da je ovo malo sokoćalo, koje uzimamo zdravo za gotovo, a koje je 60-ih godina bilo statusni simbol u našem gradu, zapravo pravo čudo! Čudo na koje smo se navikli. Takođe, u prvoj knjizi, Jokić se bavi pojmom radiofonije u njegovim začecima postavljajući ga u kontekst ostalih umetnosti poput filma sa kojim ga neretko poredi i sa kojim je, u svojoj istoriji, imao dosta dodirnih tačaka (recimo, braća Pate su svoj prvi kapital, kasnije uložen u film, zaradili valjajući fonografe po vašarima kao novo čudo tehnologije; kasnije, usavršavanjem radio drame, uostalom i drugih radijskih formi dolazi se do zaključka da umetnička komunikacija počiva na definisanju najmanje montažne jedinice koja nastaje snimanjem (kadra, odnosno zvučnog zapisa), te da su i filmski i radiofonijski jezik uslovljeni montažnim konstituisanjem najmanjih jedinica značenja – kadra i zvučnog zapisa). Ovakvo postupno traganje za počecima radija i u najzabitijim delovima sveta u vezi je sa Jokićevim insistiranjem na činjenici da je izumom radija promenjena logika kretanja čovekovog duha. Otuda, kako i sam kaže, bez radio-tehnike nemoguće je sagledati estetiku osme umetnosti. Takođe, vraćanjem u ove prenatalne dane radija, Jokić jasno ukazuje na jaku pupčanu vrpcu koja je od starta radio vezivala za institucije moći i kontrole, odnosno, na prvom mestu državu i vojsku. U prvim danima, za bilo kakve eksperimente koji bi ubrzali saznanja o radiju i njegovo usavršavanje bio je potreban novac, a samim tim i pokroviteljstvo države, a kasnije će se ova zavisnost usložniti, odnosno postati daleko perfidnija dovodeći radio u poslušnički položaj i čineći ga, u isto vreme, svedokom grubih promena u istorijskim tokovima na našim prostorima, zbog čega je Jokićevo delo u neku ruku i ogledno delo na polju domaće istorije u naznačenom periodu.

U dobrom stanju! Spoljasnjost kao na fotografijama, unutrasnjost u dobrom i urednom stanju! Redje u ponudi! Tartaren na Alpima, novi podvizi Taraskonskoga junaka Alfons Dode (franc. Alphonse Daudet; Nim, 13. maj 1840 — Pariz, 16. decembar 1897) bio je francuski književnik. Biografija Dode je rođen u Nimu, u Landoku 1840 godine.[1] U detinjstvu su ga roditelji, zbog slabog zdravlja, poslali na selo, gde je naučio provansalski jezik i naslušao se provansalskih legendi. Porodica mu se preselila u Lion 1849. gde je Dode išao u gimnaziju. U Pariz je otišao 1857 godine. Prva dela bila su mu zbirka pesama Ljubavnice i autobiografski spis Mališan. Ozbiljno bolestan, otputovao je na jug Francuske 1861. godine, a potom u Alžir. Godine 1863. otputovao je na Korziku, a malo kasnije je boravio kod svojih rođaka u zamku Montoban. Sva ova putovanja su važna jer će biti izvor utisaka za njegova dela Pisma iz mog mlina (1860), koja su ga učinila slavnim, i za romane o Jugu, od kojih je najčuvenija triologija o Tartarenu Taraskoncu. Tu je stvorio besmrtan tip južnjaka, hvalisavog dobričine, koji je pomalo i Don Kihot i Sančo Pansa.[2] Zatim slede brojni romani: Fromon Mlađi i Risler stariji (1874), Žak (1876), Nabob (1887), Kraljevi u izgnanstvu (1879), Numa Rumestan (1881), Jevanđelist (1883), Safo (1884), Besmrtnik (1888).[3] Tu su i mnoge knjige pripovedaka i drama Arlezijanka (1872). Umro je 1897. godine.

Dr Nadezda Jovanovic - Zivot za slobodu bez straha Studija o zivotu i delu dr Dragoljuba Jovanovica Institut za noviju istoriju Srbije, Beograd, 2000. Tvrd povez, 708 strana. RETKO! Dr Dragoljub Jovanović (Pirot, 8. april 1895 — Beograd, 23. maj 1977) bio je srpski naučnik, univerzitetski profesor i političar. Dragoljub Jovanović Narodna seljačka stranka . Doktorirao je prava u Parizu. Zbog političkog delovanja više puta je osuđivan u Kraljevini Jugoslaviji, a zbog toga je i izbačen sa Pravnog fakulteta u Beogradu. Jedan je od osnivača Grupe za socijalnu i kulturnu akciju. Bio je član Saveza zemljoradnika, iz koga je 1940. godine izašao i formirao Narodnu seljačku stranku. Bio je član Prezidijuma Narodne skupštine FNRJ (1946–1947), da bi 1947. bio osuđen na višegodišnju robiju i uklonjen sa Univerziteta.[1] Rođen je u selu Gnjilan pored Pirota 1895. godine. Školovao se na Sorboni, gde je odbranio dve doktorske disertacije. Posle studija 1923. godine došao je u Beograd gde je na poziv i po preporuci Slobodana Jovanovića postao je najpre docent, a zatim i vanredni profesor Pravnog fakulteta u Beogradu. Bio je jedan od prvih intelektualaca u Jugoslaviji svoga doba koji su od početka uočavali veliku opasnost od fašizma i nacizma. Kao veliki protivnik tih ideologija stalno je upozoravao u svojim delima i govorima na tu opasnost. Inicirao je stvaranje Narodnog fronta Jugoslavije za borbu protiv fašizma.[2] Narodni front je stvoren 1936. godine u njegovoj kući u Profesorskoj koloniji u Beogradu. Zbog protivljenja šestojanuarskoj diktaturi kralja Aleksandra i tadašnje političke i društvene situacije u Jugoslaviji gubi posao na Univerzitetu i biva hapšen i suđen, a potom boravi u zatvoru sve do 4. maja 1934. godine. Međutim, ubrzo je interniran na godinu dana u Tutin i Sjenicu, pri čemu je uspeo da se upiše u registar Advokatske komore u Beogradu iz želje da brani političke optuženike. Na po­ziv pred­sed­ni­ka vla­de Re­pu­bli­ke Španije Hu­a­na Ne­gri­na 1. fe­bru­a­ra 1938. go­di­ne, odlazi u ovu zemlju da bi podržao borbu tamošnjih snaga protiv fašističke najezde. Govorio je u Kortesu (Skupšini) gde je njegov nastup izazvao veliko oduševljenje. Više puta je biran za narodnog poslanika u Narodnoj skupštini Kraljevine Jugoslavije. Kao poslanik je uhapšen 1. oktobra 1938. godine, najverovatnije da ne bi učestvovao na decembarskim izborima iste godine. Stvarni razlog tog hapšenja i stroge sudske osude, bila je želja Milana Stojadinovića da iz izborne trke ukloni opasnog političkog protivnika. U aprilu 1939. je osuđen na godinu i dva meseca strogog zatvora i 1.200 din. novčane kazne, što mu je oprošteno u amnestiji sledećeg septembra.[3] Za vreme Aprilskog rata (1941) prijavio se kao dobrovoljac u vojsku, ali nije dobio nikakav vojni raspored. Nakon nemačke okupacije zemlje odbio je da potpiše Nedićev Apel intelektualaca srpskom narodu i opredelio se za saradnju sa partizanskim pokretom, pozvavši članove svoje Narodne seljačke stranke da se priključe Narodnooslobodilačkom pokretu. Rat je proveo krijući se po Beogradu i Srbiji. Na poziv Aleksandra Rankovića i Milentija Popovića, posle oslobođenja zemlje jedno vreme je sarađivao sa komunistima. Kooptiran je u ASNOS za poslanika u Saveznoj skupštini DFJ. Ali već početkom 1946. godine dolazi u sukob sa komunistima zbog otvorene kritike komunističke diktature i zalaganja za parlamentarnu demokratiju i višepartijski sistem. Tokom svog kratkotrajnog političkog i skupštinskog delovanja u FNRJ, od početka 1945. do sredine 1947. godine u Skupštini je istupao kao oštar opozicionar komunističkom režimu, istakavši se naročito u debatama o Ustavu FNRJ, agrarnoj reformi, zadrugama i o javnom tužilaštvu. Zbog toga je pao pod udar komunističkog režima. Njegova stranka je delovanjem UDBA-e razbijena, a on je 31. jula 1946. godine izbačen sa fakulteta, zbog njegovog političkog delovanja. Oduzet mu je poslanički imunitet i 13. maja 1947. godine je uhapšen, da bi 8. oktobra 1947. bio osuđen zbog navodne „veleizdaje“ na devet godina teške robije. Robiju je izdržao bez dana pomilovanja. Tokom boravka u zatvoru radio je na edukaciji robijaša i napisao na desetine hiljada stranica svojih političkih uspomena i tzv. medaljona o svojim savremenicima. Umro je u Beogradu, 23. maja 1977. godine.[4] Posthumno je 2010. godine sudski rehabilitovan, tako da je presuda kojom je osuđen proglašena ništavnom, jer je u postupku dokazano da je bila isključivo rezultat političkog progona.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Onore de Balzak (franc. Honoré de Balzac; Tur, 20. maj 1799 — Pariz, 18. avgust 1850) bio je francuski romanopisac koji se smatra ključnim autorom realizma. Onore de Balzak je sin malograđanskih roditelja. Otac, Bernar Fransoa, rođen u Tarnu, regionu južne Francuske, bio je čuven po svojoj originalnosti. Majka mu je Parižanka, iz porodice koja je držala trgovinu gajtana i čoje. Imala je osamnaest godina kada se udala za supruga koji je imao pedeset. Svom prezimenu je dodao plemićko de 1830. godine. Od tada se potpisivao kao Onore de Balzak Porodica Onore de Balzak je sin malograđanskih roditelja. Otac, Bernar Fransoa, rođen u Tarnu, regionu južne Francuske, bio je čuven po svojoj originalnosti. Majka mu je Parižanka, iz porodice koja je držala trgovinu gajtana i čoje. Imala je osamnaest godina kada se udala za supruga koji je imao pedeset. Svom prezimenu je dodao plemićko de 1830. godine. Od tada se potpisivao kao Onore de Balzak.[1] Detinjstvo i rana mladost Vendomski koledž (gravira A. Queyroy) Portret iz 1820. godine (Achille Devéria) Detinjstvo je proveo na imanju svojih roditelja, obavljajući poljske radove. Od sedme do četrnaeste godine provodi dane u Vendomskom koledžu, ne videvši nijednom roditeljski dom. Njegov život u ovom kaluđerskom zavodu nije nimalo srećan. On, koji je bio navikao na slobodno vaspitanje, morao je da se povinuje strogim propisima ovog poluvojničkog, polukaluđerskog koledža, da živi između četiri zida, sedeći na klupi. Umesto da radi svoje školske zadatke, predavao se svojim unutrašnjim snovima. Ipak, u dvanaestoj godini bude se njegove književne sposobnosti. U četvrtom razredu stekao je reputaciju pisca. Ovaj učenik, najviše kažnjavan u razredu, postaje strastan čitač. Ništa nije izgledalo nedostupno inteligenciji ovog čudesnog deteta koje je čitalo dela svih vrsta, istorijska, filozofska, naučna, književna. Čak je i rečnike čitao sa uživanjem. Nastavlja školovanje u rodnom mestu.[1] Balzak je prešao da živi u Parizu 1814. godine kada mu je otac tamo premešten. Njegovo pohađanje Pravnog fakulteta u Parizu se poklopilo sa početkom francuske restauracije. Ulazio je u različite poslovne poduhvate koji su mu umesto zarade donosili samo gubitke i dugove. Bio je štampar, izdavač, slovolivac, vlasnik listova. Propao je u poslu sa slovolivnicom i štamparijom. Posle tog finansijskog sloma dugovi će ga pratiti čitav život.[1] O Balzaku Balzak je bio veoma osećajne prirode. Sam je često govorio, sa žalošću u srcu, da ga je priroda namenila osećajnom životu, životu srca. Govorio je da ga je priroda stvorila za ljubav i nežnost, a sudbina ga je nagnala da ispisuje svoje želje, umesto da ih proživljava. Uprkos raznim nedaćama, Balzak se nikad nije osećao potpuno pobeđen. Njegova se hrabrost, izdržljivost i upornost pokazuju jačim od njegove bede i trenutne malodušnosti. On se na kraju uvek uspravljao i hrabro borio sa životom, čineći podvige u koje malo ko može da poveruje. Za deset dana je napisao Pjeretu, za osam dana je napisao trećinu velikog dela Izgubljene iluzije, za tri noći Matoru devojku, i to usred najvećih neprilika, trzavica i borbi. Da bi objavio jednu svoju pripovetku u prvom broju Pariske hronike, čiji je direktor postao, Balzak za noć smišlja, piše i štampa Bezbožnikovu misu. Balzak je veseo i dobar. Njegova dobrota ima u sebi nečeg detinjeg i prijemčivog što osvaja na prvi dodir. Balzak je i uobražen i ta njegova mana prelazi ponekad u nevaspitanje. Bio je sujetan, gord i samoljubiv. Nije mogao da savlada nagon za isticanjem svoje ličnosti. Voleo je da se pokaže, da se zapazi i istakne. Ne može da savlada ni poriv za precenjivanjem svog dela i govorio je najveće pohvale o svojim romanima, koji su “remek dela”, “veličanstveni spisi”, ”velike tvorevine”.[1] Evelina Hanska Balzakov dom u ulici Fortune Portret Eveline Hanske iz 1825. godine ( Holz von Sowgen) Poljska plemkinja, Evelina Hanska, sa svog imanja u Verhovnji, u Ukrajini je započela prepisku sa Balzakom 1832. godine. Iz prepiske sa zagonetnom Strankinjom koja se divi Balzakovim delima, razvila se obostrana ljubav. Sa gospođom Hanskom se sastao najpre u Švajcarskoj, zatim u Beču i Petrogradu. Nakon što je postala udovica 1842. godine, gospođa Hanska je odbila ruku Balzaka. Sa njom je zatim putovao po Nemačkoj, Francuskoj, Holandiji i Belgiji. Venčao se sa gospođom Hanskom 1850. godine u Berdičevu, u Ukrajini.[1] Društvena angažovanost Bio je predsednik Društva književnika. Dva puta se kandidovao za Francusku akademiju. Prvi put (1839) je povukao kandidaturu u korist Viktora Igoa, a drugom prilikom (1849) je dobio samo dva glasa. Stil pisanja Prva strana Balzakovog rukopisa Beatrisa Iz želje za novcem i slavom pisao je ono šta je smatrao popularnim, i čime bi mogao da privuče širi krug čitalaca. Napisao je čitavu biblioteku u relativno kratkom vremenskom periodu od dvadeset godina. Često je pisao i po 16 sati dnevno uz pomoć sveće ne bi li što pre objavio svoje delo. Nije posvećivao neku naročitu pažnju ni frazama, ni slikama, ni nijansama stilskog savršenstva, izražavajući se često plačljivo, sentimentalno, kao najbanalniji pisci masovne pučke literature. Ovakvo pisanje rezultovalo je time da većina njegovih dela daje utisak nedovršenosti i neurednosti, ima grešaka u tekstu, a pojedini delovi su površni ili nedovršeni.[2] Realizam Balzak se smatra prethodnicom književnog realizma jer upotrebljava detalje, posebno detalje objekata za ilustraciju života svojih likova. Balzak je namerno i sistematski donosilac novina. Kao romansijer svestan je svoje originalnosti i smatra svoju tehniku širokom i podesnom za neočekivane obrte.[3][4] Likovi propalih karijerista, nesretnih ljubavnika, suludih škrtaca, deklasiranih dostojanstvenika bonapartističkog carstva predstavljaju uvod u novu modu književnog stvaranja, koja će se po svim evropskim književnostima razviti pod zajedničkim nazivom realizam.[2] Onore de Balzak i Gistav Flober imali su veliki uticaj na kasnije realističare i naturaliste: Gi de Mopasan, Žorž-Šarl Ismans, i u Engleskoj Džordž Eliot. Likovi Balzak je prvi upotrebio mehanizam vraćanja istih likova kroz svoje knjige kako bi izrazio jedinstvo društva koje slika. Princip ponovnog pojavljivanja ličnosti nema samo to preimućstvo da izaziva gotovo automatsko umnožavanje i pronalaženje strukture romana, on donosi i značajno rešenje problema odnosa između romana i stvarnosti, savršeno pravdajući uvođenje stvarnih ličnosti u okvire romanesknog sveta. Kod Balzaka postoje dve krajnosti: s jedne strane ličnosti kao što su kraljevi i carevi, ličnosti nezamenljive zato što su samom svojom prirodom predodređene da pojedinačno budu poznate kao takve, ali o kojima upravo zbog toga romanopisac ne može ništa reći; s druge strane nepoznate ličnosti o kojima može da kaže sve što hoće zato što samom svojom prirodom mogu biti zamenjene, što ih je uvek mnogo i jer je normalno da nam imena budu nepoznata.[4] Balzak je svojim književnim delom obuhvatio čitavo francusko društvo svoga vremena: rojalističku aristokratiju, koja se ne snalazi u vrtlogu stvaranja novog društva, i nove grube elemente mladih građanskih snaga u rađanju: pustolove, novorođene bogataše, propalice, deklasirane činovnike, korumpiranu administraciju, novinare, provincijalne gospođice, advokate, popove, legitimističko plemstvo itd.[2] Dela Iako je odrastao daleko od Pariza, Balzak je bio dosta vezan za ovaj grad. Svoja najbolja dela je napisao u Parizu ili o Parizu. Ljudska komedija Nekoliko tomova Balzakovih dela iz 1901. godine Ljudska komedija (La Comédie humaine) zajednički je naziv za njegove romane, međusobno povezane, u kojima je nastojao da pruži sliku o svom vremenu, društvenim i istorijskim, filozofskim kretanjima, da prikaže život svih društvenih klasa i slojeva, da osvetli tajne čovekove psihe. U predgovoru Ljudskoj komediji (objavljenom 1842. godine) naglasio je da će to biti istorija koju su zaboravili toliki istoričari, istorija naravi.[1] Predvideo je da Ljudska komedija sadrži 137 dela, ali je stigao da napiše 91 delo. Tom broju se mogu dodati još tri romana koje nije predvideo prvobitnim planom. U broj od 94 dela ne ulaze Golicave priče ni Balzakovi mladalački romani napisani pre 1829. godine. Studije naravi Studije naravi razvrstane su po temama u šest grupa: Prizori iz privatnog života (Čiča Gorio), Prizori iz provincijskog života (Evgenija Grande, Izgubljene iluzije), Prizori iz pariskog života (Sjaj i beda kurtizana, Rođaka Beta, Rođak Pons), Prizori iz političkog života (Jedna mračna afera, Poslanik iz Arsija), Prizori iz vojničkog života (Šuani), Prizori iz seoskog života (Ljiljan u dolu). Filozofske studije Šagrinska koža Traganje za apsolutnim Analitičke studije Analitičke studije sadrže samo jedno delo koje nije roman već ogled Fiziologija braka

Autor - osoba Dušanić, Milena, 1944- = Dušanić, Milena, 1944- Naslov Geografsko-etnografski ekskursi u delu Amijana Marcelina / Milena Dušanić ; [prevod Borka Tomljenović] Ostali naslovi The geographic-ethnographic excursus in the work of Ammianus Marcellinus Vrsta građe knjiga Ciljna grupa odrasli, ozbiljna (nije lepa knjiž.) Jezik srpski Godina 1986 Izdavanje i proizvodnja Novi Sad : Filozofski fakultet, Institut za istoriju ; Beograd : Balkanološki institut SANU, 1986 (Beograd : „Radiša Timotić“) Fizički opis 131 str., 8 str. s tablama, [1] presavijen list : ilustr. ; 27 cm Drugi autori - osoba Tomljenović, Borka, 1917- = Tomljenović, Borka, 1917- Zbirka Posebna izdanja / Srpska akademija nauka i umetnosti, Balkanološki institut ; 27 (Broš.) Napomene Na spor. nasl. str.: The geographic-ethnographic excursus in the work of Ammianus Marcellinus Tiraž 1.000 Bibliografija: str. 105-114 Summary Registri. Predmetne odrednice Ammianus Marcellinus, 325?-400? Istoriografija, rimska Rimska država -- Istorija -- 4v Amijan Marcelin (lat: Ammianus Marcellinus, rođ. između 325–335. god. – umro oko 400. god.) bio je rimski oficir helenskog porekla i istoričar. Njegova Istorija (Res Gestae= bukvalno Istorijski podvizi), napisana na latinskom jeziku, iako samo delimično sačuvana, predstavlja najznamenitije delo rimske istoriografije posle Tacitovih, a ujedno je i poslednje veliko delo antičke istoriografije. Antiohijski aristokrata O životu Amijana Marcelina znamo gotovo isključivo zahvaljujući autobiografskim podacima iz njegove istorije. Rodio se najverovatniji u sirijskoj metropoli Antiohiji, negde između 325. i 335. godine. Može se samo pretpostaviti da je bio iz porodice koja je pripadala gradskoj aristokratiji - kurijalima (curiales), čije interese rečito zastupa u nekoliko slučajeva. Zahvaljujući društvenom položaju i porodičnom bogatstvu, Amijan se verovatno školovao u rodnom gradu koji je u to vreme bio čuven po svojim retorskim školama i tradicijama antičke paganske učenosti. Kasnije je izgleda bio korespodent sa učiteljem besedništva Libanijem, jednim od najčuvenijih paganskih intelektualaca 4. veka. Carski gardista Kao mladić Amijan je postao član elitnog gardijskog odreda protektora (protectores domestici), iz koga su regrutovani budući oficiri, pa i carevi (Dioklecijan i Jovijan). U sastavu jedinice Amijan je 353. god bio u pratnji Ursicina, zapovednika rimske konjice na Istoku (magister equitum Orientalis) čiji se štab nalazio u Nizibisu, važnoj tvrđavi isturenoj prema Persiji. Kada je 354. sumnjičavi Konstancije II uklonio cezara Gala, svog predstavnika na Istoku i sinovca, i Ursicin je pozvan u Milano da se opravda pred carem. Prateći svog komandanta, Amijan je krenuo put Italije, a zatim u Galiju gde je u Ursicinovoj pratnji učestvovao u atentatu na uzurpatora Silvana u Kelnu 355. godine. Ursicin je sada postao zapovednik galskih vojski, ali je komanda u leto 356. poverena novopostavljenom cezaru Julijanu, koji je svojom energijom, obrazovanjem i asketizmom stekao trajnu Amijanovu naklonost. Međutim, novi rat sa Persijom je otpočeo i Ursicin je sada poslat na Istok, a Amijan Marcelin je, kao jedan od mlađih članova garde, služio kao komandantov kurir. Pošto je zahvaljujući svojoj umešnosti spasao Ursicina i njegov štab od zarobljavalja u blizini Nizibisa, Amijan je sa svojim nadređenima poslat u utvrđenu Amidu (današnji Dijarbakir u Turskoj). Grad je ubrzo opsednut i posle teške opsade od 72 dana morao se predati persijskom kralju Šapuru II. Ursicin i nekolicina njegovih ljudi, uključujući i Amijana, uspeli su ipak da se spasu i sklone u bezbednu Antiohiju. Nakon pada važnog pograničnog grada, Ursicin je smenjen, a Amijan je izgleda ostao u službi pri štabu u rodnoj Antiohiji. Znamo još da je 363. učestvovao u zlosrećnom Julijanovom pohodu na Persiju, ali nam nije poznato u kakvom svojstvu. U nauci se atraktivno, ali nedovoljno osnovano predlagalo da je mogao biti zapovednik jednog odreda koji je opsluživao opsadne sprave. Posle Julijanove smrti, vratio se u Antiohiju i povukao iz vojne službe ili je možda bio otpušten po nalogu novog cara Valentinijana I 364. godine. Istoričar Šta se dalje dešavalo sa Amijanom, znamo samo u crticama. Izgleda da je u Antiohiji počeo da prikuplja materijal iz različitih oblasti ljudskog znanja i dopunjava beleške koje je možda vodio tokom svoje vojne službe. Posetio je Egipat gde se divio kulturnom središtu Aleksandrije, ali i drevnim spomenicima Tebe. Nešto posle velikog podvodnog zemljotresa 21. jula 366. godine obišao je i Peloponez. Vratio se zatim u Antiohiju i 371. bio prisutan na suđenjima lokalnoj aristokratiji, kojoj je i sam pripadao, a koja je optužena za bavljenje magijskim obredima. Moguće je da se i sam istoričar našao na širem spisku osumnjičenih. Najzad, nešto posle 378. otputovao je u Rim, prestonicu Carstva kojoj se, kao paganin i rimski tradicionalista, neizmerno divio. U Večni grad, u kome je želeo da završi i prezentuje svoju Istoriju, stigao je preko Trakije gde je posetio jednu od pozornica fatalne bitke kod Hadrijanopolja. Iako je kao bivši gardista uživao položaj člana konjaničkog staleža (perfectissiumus), koji je na rimskoj društvenoj lestvici bio odmah ispod senatorskog, Amijan nije naišao na otvorenu dobrodošlicu među rimskim patronima umetnika i učenjaka. Sa gorčinom i sarkazmom istoričar beleži da kada je 383. u Rimu zavladala nestašica žita, gradski prefekt naredio svim strancima da napuste Grad, ali je ipak dozvolio da preko 3000 plesačica i drugih zabavljača ostane pri prebogatim domaćinstvima aristokrata. Amijan je kasnije ipak uspeo da stekne naklonost i podršku rimskih patricija, a među njima su mogli biti paganski senator Simah Mlađi i Konstancijev šurak hrišćanin Ipatije. Njegovo delo je većim delom objavljeno i steklo je poštovanje pre nego što mu je sugrađanin iz Antiohije, Libanije uputio čestitku u pismu iz 392. godine. Amijan je izgleda svoje delo završio pre 397. i verovatno je nedugo zatim i umro. Istorija Po sopstvenim rečima Amijan je sastavio istoriju Rimskog carstva od Nerve (96.-98) do velikog rimskog poraza u bici kod Hadrijanopolja 378. godine. Istorija je međutim sačuvana samo delimično, tačnije sačuvan je njen drugi deo: od početne 31 knjige do nas su stigle knjige od 14. do 31. koje opisuju period od 353. do 378. godine. Pri izboru vladavine Nerve za početak svog dela, Amijan je izgleda želeo da se nadoveže na Tacitove Istorije (68–98). Tacit mu je bio uzor i po drugim merilima, ali se osećaju uticaji i Cicerona, Tukidida i Salustija. Izgubljene knjige su verovatno bile kompilativnog karaktera, ali bi nam danas svakako poslužile kao pouzdan izvor za događaje 3. i prve polovine 4. veka. Opis perioda u kome je sam autor živeo predstavljao je izgleda kvalitativnu i kvantitativnu polovinu Istorije. Amijan je bio vrlo posvećen idealu nepristrasnosti, ozbiljno je shvatao zadatak istoričara bez želje da sklizne u trivijalnost, vrlo je ubedljivo predstavljao dramatične trenutke poput opsade Amide kojoj je lično prisustvovao, kao i psihološke portrete vladara i drugih aktera događaja. Obično se Amijanova istorija jednostrano i uprošćeno ocenjuje kao panegirik Julijanu, što ona i jeste, ali neznatnim delom pošto i sam autor podvlači i one poteze i osobine koji nisu služili na čast poslednjem paganskom caru. Sa druge strane, Amijan je umetnuo u svoje delo i danas nama vrlo dragocene geografske-etnografske eskurse o raznim provincijama i krajevima Carstva (Istok, Trakija, Galija, Rim...) kao i o narodima koji žive na rimskim granicama (Persijanci, Huni, Alani...). Iako paganin, Amijan se u nekoliko navrata izjašnjavao vrlo povoljno i tolerantno prema hrišćanstvu, mada se, pre svega usred koncepcije dela, ne osvrće previše na prilike u hrišćanskoj crkvi i carskoj politici prema njoj. Poraz koji su Goti naneli Valensu kod Hadrijanopolja 378. godine, Amijan je izgleda smatrao upečatljivim krajem jedne epohe tako da se odlučio da sa tim događajem završi svoju istoriju. Iako Grk, Amijan je pisao svoju istoriju na latinskom, jeziku koji je dobro upoznao tokom retorskog školovanja u Antiohiji, kao i tokom službe u gardi pošto je latinski sve do početka 7. veka ostao zvanični jezik rimsko-vizantijske vojske. Izbor latinskog za jezik na kojem je pisao možda je bio diktiran Amijanovoj okrenutosti rimskoj veličini i tradicionalizmu. Amijanov latinski nije raskošan kao jezik klasične književnosti Avgustovog doba ali verovatno odražava govor period u kome je autor živeo. Što se izvora tiče, Amijan je, kao što je već spomenuto, tokom svoje vojne službe mogao voditi neku vrstu kratkog dnevnika. Docnije je, kao neobično savestan i temeljan istoričar, izgleda koristio raznoliku dokumentarnu građu, autentična carska pisma, pa čak i javne natpise. Dosta beleški napravio je zapisujući sećanja svedoka događaja od visokih dvorana, poput Julijanovog vernog komornika evnuha Euterija koga je sreo u Rimu, do anonimnih učesnika u velikim događajima, poput Valensovog gardiste koji je bio uz cara na samrti. Najzad, Amijan je dosta putovao, obilazio poprišta različitih događaja i možda o ponečemu diskutovao sa svojim savremenicima i poznanicima kao što su bili Libanije i Aurelije Viktor. Koristio je i neke danas izgubljene narativne izvore npr. zbirku carskih biografija nastalu sredinom 4. veka koja se u nauci naziva Kaisergeschichte. Amijanova Istorija donela je svom autoru slavu već za života. Međutim, izgleda da je već u 5. veku dobar deo uvodnih knjiga izgubljen, verovatno zbog svog kompilatornog karaktera. Početkom 6. veka pesnik i gramatičar Priscijan spominje poimence Amijana kao svoj izvor, a nešto kasnije ga je stilski i tematski sledio Kasiodor. Nakon toga, Amijanovo delo palo je u zaborav, ali je sačuvano zahvaljujući trudu i interesovanju srednjovekovnih kaluđera. Od ukupno 16 sačuvanih rukopisa, dva najstarija su nastala u 9. veku u nemačkim benediktinskim manastirima Hersfeld i Fulda, a ostali potiču iz 14. i 15. veka. Naučnoj, pa i široj javnosti, Amijana je otkrio humanista Pođo Bračolini (1380–1459), „pronalazač“ nekoliko Ciceronovih govora i Lukrecijevog spisa O prirodi stvari. Kako bi došao do fragmenata Amijanovog dela Bračolini je morao da potkupi jednog od monaha iz opatije Hersfeld. Danas, kada se period Pozne antike posmatra kao jedna od zanimljivijih oblasti u istoriografiji, čija se pojmovi i problemi stalno redefinišu i dopunjuju, Amijanovo delo uživa veliki ugled, pa i popularnost. Literatura Amijan Marcelin, Istorija, Predgovor, prevod i komentari Milena Milin, Beograd 1998. I UVOD 9 II O EKCKUPCU U ANTIČKOJ ISTORIOGRAFIJI 15 III GEOGRAFSKO-ETNOGRAFSKI EKSKURSI U RES GESTAE 25 1. Upadi Saracena i njihovi običaji (XIV 4) 25 2. Opis istočnik provincija (XIV 8) 26 3. Bodensko jezero (XV 4, 2–6) 31 4. Galija (XV 9–12) 32 5. Prevoj Suki (XXI 10,2) 40 6. Opis Trakije i Crnog mora, oblasti i naroda oko njega (XXII 8, 1–48) 42 7. Opis Egipta. O Nilu, krokodilu, ibisu i piramidama (XXII 15–16) 50 8. Opis osamnaest većih provincija Persijskog carstva i gradova svake od njih i narodnih običaja (XXIII 6) 59 9. Opis naroda i šest provincija Trakije i slavnih gradova svake od njih (XXVII 4) 75 10. O postojbini i običajima Huna, Alana i drugih plemena azijske Skitije (XXXI 2) 79 IV ISTORIOGRAFSKA PITANJA 87 1. Koncepcija i funkcija ekskursa u Res gestae 87 2. Ekskursi i glavno izlaganje: izbor podataka 91 3. Odnos prema izvorima 93 4. Grci, Rimljani, varvari 97 V ZAKLJUČAK 101 IZVORI 105 SKRABENICE 108 SPISAK LITERATURE 109 SUMMARY 115 INDEKS ANTIČKIH IMENA 125 INDEKS IMENA SAVREMENIH AUTORA 129 SPISAK KARATA 131 MG142 (N)

1. Bernard Montgomeri. `Od El Alamejna do Baltičkog mora / [sa engleskog preveli Zdenko Alјančić i Nikola Stojanović].` Beograd: Vojno delo, 1951. 464 str., [4] presavijena lista s tablama : ilustr. ; 21 cm. 2. Rudolf Blum. `Mao Ce Tung i kineska revolucija.` Beograd: Rad, 1956. 241, [8] str. s tablama : fotogr. ; 20 cm. 3. `Mala politička enciklopedija / [redakcioni odbor Đorđević Jovan ... i dr.].` Beograd: Savremena administracija, 1966. XIX, 1531 str. ; 25 cm. 4. Georgij Konstantinovič Žukov. `Uspomene i razmišljanja / G. K. Žukov ; [prevela s ruskog Danica Jakšić].` Beograd: Prosveta, 1969. XXVI, 780 str., [96] str. s tablama ; 21 cm + [1] višestruko presavijen list s geogr. kartama. 5. Vladimir Dedijer. `Izgublјena bitka J. V. Stalјina.` Beograd: Prosveta, 1969. 455 str., [24] str. s tablama : ilustr. ; 21 cm. 6. Roj Medvedev. `Putin : povratak Rusije.` Beograd: Kompanija Novosti, 2007. 2. dopunjeno izd. 355 str. : fotografije ; 21 cm. Ukupno 5,6kg

DŽON DON PARADOKSI I PROBLEMI SLUŽBENI GLASNIK BEOGRAD 2015 UMETNOST I KULTURA XII JEDINICA R e f e r e n c e PARADOSKI 1. U ODBRANU NEDOSLEDNOSTI ŽENA 2. O TOME DA ŽENE TREBAJU DA SE ŠMINKAJU 3. O TOME DA JE DOBRO ČEŠĆE NEGO ZLO 4. O TOME DA JE KOD ŽENA MOGUĆE PRONAĆI NEKU VEDRINU 5. O TOME DA SU STARIJI LJUDI VEĆI ZANESENJACI OD MLADIH 6. O TOME DA SU TELESNI DAROVI BOLJI OD DUHOVNIH PROBLEMI 1. ZBOG ČEGA PURITANCI DRŽE DUGE PROPOVEDI 2. ZBOG ČEGA JE UOBIČAJENO MIŠLJENJE OVLADALO ŽENSKIM DUŠAMA 3. ZBOG ČEGA NAJVEĆE BAJKE PREDSTAVLJAJU NAJVEĆE LAŽI *********** 4. ZAŠTO SE VIŠE NE UMIRE OD LJUBAVI? 5. ZAŠTO POLITIČARE NE TREBA SHVATATI OZBILJNO . . . itd. ................................................................ HRONOLOGIJA DŽONA DONA O PISCU I DELU LATINICA B R O Š 17 CM 64 STRANICE NEKORIŠĆENO GARANCIJA PERFEKT EKSTRA ********* dsp21

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! 1939. godina Vasa Stajić (Mokrin, 10. februar 1878 — Novi Sad, 10. februar 1947) bio je srpski filozof i pisac. Niz njegovih dela smatra se ključnim za poznavanje istorije Novog Sada. Biografija Gimnaziju učio u Velikoj Kikindi, Sremskim Karlovcima i Senju. Kao učenik bio je zbog socijalističke agitacije isključen i karlovačke gimnazije. Studirao je prava, a potom filozofiju u Budimpešti, Parizu i Lajpcigu, a diplomirao je 1902. godine u Budimpešti. Započeo rad kao učitelj u banatskim selima, potom je bio profesor u Pakracu, pa u Učiteljskoj školi u Somboru. Došavši iz Pakraca školske 1904—1905. godine počeo je sa radom kao profesor i suplent u Pljevaljskoj gimnaziji, gde je u istom periodu radio profesor i istoričar Gligorije Elezović. Godine 1938. objavljen je prigodni zbornik radova posvećen njegovom 60. rođendanu. U toj `Spomenici`[1] se ističe: Život profesor Stajića je bio uvek budna radinost i sveža delotvornost. Sadržinski se njegov život deli na dva perioda. U prvom, ranijem periodu on je revolucionar koji vrši veliki uticaj na omladinu. Delovao je u cilju oslobođenja i ujedinjenja jugoslovenskih naroda, koje se ostvarilo nakon završetka Prvog svetskog rata. Nastupa u novoj državi, u novim okolnostima njegove preusmerenje ka istorijskoj nauci, kada on ispisuje brojna istoriografska dela. Propagirao je Stajić ideje profesora Sandića i predvodio je Reformistički srpski nacionalni pokret mlade vojvođanske inteligencije. Kao poverenik Srpske narodne omladine propagirao je ujedinjenje svih Srba u državu Južnih Slovena.[2] Izdavačka delatnost Izdavao je predratne časopise Novi Srbin i „Srpska Prosveta”. Zbog svojih ideja bio je često proganjan i osuđivan, i za vreme Prvog svetskog rata a i u miru. Nakon rata pokrenuo je opet list, sada je to `Nova Vojvodina` u kojem iznosi vojvođanske probleme. Sarađivao je pišući za mnogo listova. Bio je jedno vreme sekretar Matice srpske i urednik „Letopisa” (1921. i 1936). Bio je i sekretar Matice srpske, ali je 1944. godine, na poziv svojih đaka prešao u Srem i pridružio se partizanima.[3] Napisao je preko 20 knjiga od kojih su mu najpoznatije „Novosadske biografije” u šest tomova, „Velikokikindski distrikt” i druge. Posebno se istakao studijama o Svetozaru Miletiću (1926, prepravljeno i doterano 1938), kao i Jovanu Jovanoviću Zmaju (1933). Napisao je preko 100 naučno-stručnih rasprava. Posle Drugog svetskog rata izabran je za doživotnog predsednika Matice srpske. Njegova kapitalna dela o istoriji Novog Sada ”Privreda Novog Sada”, ”Novosadske biografije”, ”Građa za kulturnu istoriju Novog Sada”, ”Građa za političku istoriju Novog Sada” su kapitalna dela na temu istorije grada.[4] Zaslužan je za pokret planinarstva i izletništva u Vojvodini. Godine 1923. aktivno učestvuje u organizovanju Novosadske podružnice Srpskog planinarskog društva, koja 1924. godine postaje Planinarsko društvo Fruška gora. Jedna osnovna škola u Novom Sadu i osnovna škola u Mokrinu nose njegovo ime.

U dobrom stanju, ex libris pečat na predlistu i koricama druge knjige, kao na slici PITIRIM SOROKIN, SOCIOLOGIJA, I-II, Beograd, Izdavačka knjižarnica Gece Kona, 1932-33. Originalni tvrdi platneni povez. Knjiga I Autor - osoba Sorokin, Pitirim Aleksandrovič, 1889-1968 = Sorokin, Pitirim Aleksandrovič, 1889-1968 Naslov Sociologija : savremeni pravci i teorije. Knj. 1 / Pitirim Sorokin ; preveo s engleskog Dragomir Ikonić Jedinstveni naslov ǂThe ǂContemporary Sociological Theories. srpski jezik Vrsta građe knjiga ; odrasli, ozbilјna (nije lepa knjiž.) Jezik srpski Godina 1932 Izdavanje i proizvodnja Beograd : G. Kon, 1932 (Beograd : Privrednik) Fizički opis XXIII, 677 str. : fotogr. P. Sorokin ; 19 cm Drugi autori - osoba Ikonić, Dragomir, 1883-1957 = Ikonić, Dragomir, 1883-1957 Zbirka Biblioteka javnog prava ; 7 ISBN (Broš.) Napomene Prevod dela: The Contemporary Sociological Theories Predmetne odrednice Sociologija Knjiga II Autor - osoba Sorokin, Pitirim Aleksandrovič, 1889-1968 = Sorokin, Pitirim Aleksandrovič, 1889-1968 Naslov Sociologija : savremeni pravci i teorije. Knj. 2 / Pitirim Sorokin ; preveo s engleskog Dragomir Ikonić Vrsta građe knjiga ; odrasli, ozbilјna (nije lepa knjiž.) Jezik srpski Godina 1933 Izdavanje i proizvodnja Beograd : G. Kon, 1933 (Beograd : Privrednik) Fizički opis 530 str. : graf. prikazi ; 20 cm Drugi autori - osoba Ikonić, Dragomir, 1883-1957 = Ikonić, Dragomir, 1883-1957 Zbirka ǂBiblioteka ǂjavnog prava ; 8 ISBN (Karton) Predmetne odrednice Sociologija – Pravci Pitirim Aleksandrovič Sorokin (/səˈroʊkɪn, sɔː-/;[1] rus. Питири́м Алекса́ндрович Соро́кин, 2. februar (julijanski 21. januar) 1889 – 10. februar 1968) bio je ruski, kasnije američki, sociolog i politički aktivista, koji je doprineo teoriji društvenog ciklusa.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! - Olga Brukner - Velika Dautova - Rusevljan - Petar Milosevic Arheologija (od grčkih reči αρχαίος = star, (u savremenom grčkom i prastar) i λόγος = nauka, reč, misao) je nauka koja izučava materijalne ostatke, tj. sve uočljive tragove ljudskih delatnosti radi upoznavanja njihove sadržine u određenom vremenu i prostoru, kao i njihovog značenja u određenom socijalnom, ekonomskom i istorijskom okruženju. Iako je uobičajeno da se njeno proučavanje vezuje za „starine“, tj. za davnu prošlost, njome je obuhvaćeno vreme od najstarijih materijalnih ostataka, pa sve do današnjih dana.[1] Po svom sadržaju i ciljevima arheologija je društveno-istorijska naučna disciplina. Po naučnim izvorima i metodi rada arheologija je istovremeno i egzaktna nauka, što znači da se bazira na materijalnim ostacima (pokretnim i nepokretnim) potpomažući se pritom, ako ih ima, pisanim izvorima radi što boljeg testiranja hipotezâ. Njen osnovni i trajni cilj takvog načina rada jeste upoznavanje čoveka kao inteligentnog člana ljudskog društva, stvaraoca i tvorca kontinuirane kulturne evolucije.[2] Arheologija poseduje određene metode u izučavanju prošlosti ljudi. Pored toga oslanja se i na ceo niz drugih, pomoćnih naučnih disciplina kao što su: geologija, paleontologija, antropologija, etnologija, antička istoriografija, hemija i dr.[3] Na arheologiju se može gledati i kao na društvenu nauku i humanističku nauku. Ovo zavisi od paradigme koja se posmatra.[4] Rezultati i plodovi arheoloških istraživanja postižu svoj cilj ako postanu pristupačni, vidljivi i razumljivi ne samo stručnjacima, nego i svima onima čiju pažnju privlači arheologija kao izrazito socijalna i antropološka nauka.[5] Arheologija i društvene nauke Arheologija, koja se u novije doba sve više vezuje uz antropologiju a ne istoriju kako je to bilo uobičajeno u prethodnom razdoblju i to naročito u Evropi, proučava ljudska društva i objekte koje su ona ostavila za sobom. To naročito dolazi do izražaja tokom proučavanja praistorije o kojoj su gotovo uvek jedina svedočanstva njeni materijalni ostaci (npr. oruđa od kamena, kosti i metala, keramika, ostaci arhitekture, itd.). Pored praistorije arheologija se bavi i proučavanjem istorijskih perioda, to jest perioda u kojima postoje pisani izvori, i ona u tom slučaju uglavnom ima ulogu pomoćne istorijske nauke. Iako su neki od njenih spektakularnijih otkrića glavni znak prepoznavanja arheologije, takvi su nalazi srazmerno retki i najčešće nedovoljno dokumentovani tako da oni vrlo često nemaju veliku vrednost sa stanovišta naučne arheologije. Moderna arheologija se zasniva na timskom radu i detaljnom dokumentovanju i analizi svih nalaza (uključujući tu i informacije o prirodnoj sredini, ljudske ostatke, arhitekturu, artefakte, biofakte, itd.) i njihovih asocijacija u cilju što preciznijeg rekonstruisanja ljudskih kultura i uopšte ljudskog života u prošlosti....

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! U prvoj knjizi ima podvucenih recenica obicnom olovkom i malo hem. Sve ostalo uredno! Druga knjiga nema podvlacenja. Lazar Arsenijević Batalaka je savremenik Prvog srpskog ustanka, stoga je njegovo delo bio prvi pokušaj da se uz obilnu dokumentarnu građu i sa kritičkim osvrtom, da kompletna istorija srpske revolucije Karađorđeva vremena. Pisac je svoju istoriju srpskog ustanka stvarao dugo. Dokumentaciju, službena akta, prepisku sa savremenicima, kao i ekscerpte iz objavljenih dela skupljao je sa najvećom pažnjom. Lazar Arsenijević Batalaka (Zemun, oko 1795— Beograd, 15/27. januar 1869) bio je srpski istoričar, ministar i državni savetnik. Rodio se oko 1795. godine u selu Zemunu. Njegov otac Arsenije Antonijević se u Srem preselio posle propasti Kočine krajine 1791. godine. Batalaka je bio sinovac znamenitog bukovičkog prote pop Atanasija Antonijevića. Porodica se ta starinom doselila sa obala crnogorske reke Pive. Osnovnu školu je završio u Zemunu, a u Beograd je sa majkom i bratom prešao 1807. godine.[1] Obrazovanje je stekao tokom Prvog srpskog ustanka na Velikoj školi koju je osnovao Ivan Jugović (Jovan Savić). Tu mu je profesor bio i Lazar Vojnović (1783-1812), kome je održao posmrtni govor.[2] Po propasti ustanka, 1813, odlazi u izbeglištvo najpre u Austriju gde je kratko boravio u Novom Sadu a potom u Rusiji gde je u Hoćinu i Kišinjevu proveo više od deset godina. U izgnanstvu je bio u vezi sa istaknutim ustaničkim vođama (Karađorđe, Lukom Lazarevićem, Vulom Ilićem, Janićijem Đurićem, Savom Filipovićem i drugima) a izdržavao se podučavajući decu imućnijih srpskih izbeglica. U Srbiju se vratio 1827. godine i stupio u državnu službu. Najpre je služio u raznim nadleštvima, u Požarevcu, Kladovu, Kragujevcu (gde mu je 1828. godine Dimitrije Davidović nadenuo nadimak Batalaka izvedeno od Bata Laka[3] tj. Bata Lazar), Beogradu i Smederevu. Nakon dinastičkog prevrata u Srbiji 1842, naglo je napredovao u državnoj službi. Državni savetnik postao je 1842, potom kapućehaja u Carigradu (1846 — 1847), ministar prosvete i pravde (1848) i ponovo ministar prosvete (1852 — 1854). Ponovni dinastički prevrat u Srbiji (1858) ovoga puta se negativno odražava na njegovu političku karijeru. Posle kratkotrajnog pritvora, sa ostalim državnim savetnicima u vojnoj bolnici u Beogradu penzionisan je 1858. nakon toga se posvetio pisanju memoara (1858-1864) i delimično saradnji sa Garašaninom na nacionalnoj propagandi. Istoriografiju je zadužio upravo svojim delom koje je pisao po penzionisanju, Istorija srpskog ustanka. Značaj njegovog dela i čenjenica da je prilikom pisanja koristio mnogo autentične istorijske građe i do danas izaziva nedoumicu da li se njegov rad može svrstati u naučnu literaturu ili je pak reč o klasičnom memoarskom delu. Istovremeno, neskrivena naklonost Karađorđu i oštri polemički stavovi prema nekim istorijskim ličnostima i autorima (Vuku Karadžiću na primer) navode na pretpostavku da njegov rad sadrži i elemente političkog spisa. U osnovi, reč je o jednom od važnijih memoarskih dela o Prvom srpskom ustanku (prvi deo izdat 1898, drugi deo 1899, a zajedno su objavljeni tek 1879. godine). Osim ovog dela napisao je samo još jedan rad Karakteristika Crnog Đorđa izdato 1854. godine. Umro je u Beogradu januara 1869. godine[4], sahranjen je na groblju kod Markove crkve. Njegove naslednice su bile tri kćerke: Katarina Jovanović, Sofija Bučović i Milica Simonović.[5] Ostavio je izvesni novčani fond Srpskoj kraljevskoj akademiji u Beogradu, iz kojeg su trebala da se posthumno štampaju njegova istoriografska dela u rukopisu. Postao je 11. juna 1842. godine počasni član Društva srpske slovesnosti u Beogradu...

U dobrom stanju knjiga 1 Dnevnik : [neobjavljen rukopis]. 1 / Jovan Žujović ; priredio Dragoje Todorović Vrsta građe dokumentar.lit. Jezik srpski Godina 1986 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Arhiv Srbije, 1986 (Beograd : Prosveta) Fizički opis 254 str., [16] str. s tablama (fotogr.) ; 24 cm Drugi autori - osoba Todorović, Dragoje ISBN (Broš.) Napomene Str. 5-29: Predgovor / Dragoje Todorović. Predmetne odrednice Žujović, Jovan, 1856-1936 -- Dnevnici knjiga 2 Dnevnik : [neobjavljen rukopis]. 2 / Jovan Žujović ; priredio Dragoje Todorović Vrsta građe dokumentar.lit. Jezik srpski Godina 1986 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Arhiv Srbije, 1986 (Beograd : Prosveta) Fizički opis 263 str., [14] str. s tablama (fotogr.) ; 24 cm Drugi autori - osoba Todorović, Dragoje Mirković, Ljiljana = Mirković, Ljiljana ISBN (Broš.) Napomene Registar / Ljiljana Mirković. Predmetne odrednice Žujović, Jovan, 1856-1936 -- Dnevnici Ujedinjena omladina srpska, Svetozar Marković, Bakunjin Jovan Žujović (Brusnica, 18. oktobar 1856 — Beograd, 19. jul 1936) bio je srpski geolog, univerzitetski profesor, političar i akademik. Žujović je osnivač geološke nauke u Srbiji, pionir kraniologije u Srbiji. Bio je profesor Beogradskog univerziteta, predsednik Srpske kraljevske akademije i prvi predsednik Srpskog geološkog društva. Aktivno se bavio politikom. Bio je član Senata (1901). Ministar prosvete i crkvenih dela bio je u dva navrata, od 16. maja do 30. jula 1905. i 11. oktobra 1909. do 12. septembra 1910. godine. Ministar inostranih dela Srbije bio je od 30. jula do 2. decembra 1905. godine. Prilikom osnivanja Srpske kraljevske akademije kralja Milan Obrenović je 5. aprila 1887. ukazom imenovao prvih 16 članova akademije. Među njima je bio Jovan Žujović, kao najmlađi. Prema tadašnjim običajima postao je sekretar akademije. Posle smrti Stojana Novakovića postao je 2. aprila 1915. predsednik Srpske kraljevske akademije. Ovu funkciju je obavljao šest godina, do 1921. godine. Prilikom osnivanja Beogradskog univerziteta 1905. izabran je za redovnog profesora, jednog od osam koji su zatim birali ceo ostali nastavni kadar univerziteta. Takođe, prilikom svečanog otvaranja univerziteta, držao je govor u ime Srpske kraljevske akademije. Bio je specijalni izaslanik srpske vlade u Parizu za vreme Prvog svetskog rata u misiji organizovanja srpskih škola za izbegle đake i skupljanje pomoći. Kao jedan od prvaka JRS, sjećao se 1923. da se toliko `Srbijanaca` učilo u Cirihu socijalizmu i republikanizmu da su ih po povratku u Srbiju često nazivali pripadnicima `ciriške škole`, `ciriškim revolucionarima`, `ciriškim otrovima`. Ideje Svetozara Markovića, srpskog socijaliste i radikala, takođe su uticale u socijal-republikanskom duhu na obrazovanje Jovana Žujovića i drugih srpskih omladinaca, potonjih članova Republikanske stranke u Kraljevini SHS/Jugoslaviji. Nakon povratka u Srbiju Svetozar Marković je sa svojim pristalicama pokrenuo list `Radnik`, u kome su raspravljali `poglavito radničko pitanje, tumačili socijalizam i Internacionalu, branili Parisku Komunu`.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Jezik srpski, ćirilica, 96 str. Izdavač: `Francusko-srpska knjižara A. M. Popovića` Beograd. Štampa: „Zora“ Beograd. Deo edicije: „Biblioteka školskih klasika (u izboru)“, knjiga br. 1. / Uređuju: I. Maričić i A. Žeželj. Dimitrije Obradović (crkveno ime Dositej; Čakovo, 1739[1] ili 1742. — Beograd, 28. mart 1811)[2] bio je srpski književnik, prevodilac, prosvetitelj i reformator revolucionarnog perioda nacionalnog buđenja i preporoda. Bio je osnivač i profesor Velike škole, preteče Beogradskog univerziteta. On je bio prvi popečitelj prosvete u Sovjetu i autor svečane pesme „Vostani Serbije“.[3] Rođen je u današnjem rumunskom delu Banata, tadašnje Habzburške Austrije. Školovao se za kaluđera, ali je napustio taj poziv i krenuo na putovanja po celoj Evropi, gde je primio ideje evropskog prosvetiteljstva i racionalizma. Ponesen takvim idejama radio je na prosvećivanju svog naroda, prevodio je razna dela među kojima su najpoznatije Ezopove basne, a potom je i sam pisao dela, prvenstveno programskog tipa, među kojima je najpoznatije „Život i priključenija“. Njegovi ostaci počivaju u Beogradu, na ulazu u Sabornu crkvu, iako je njegova izričita želja bila da bude sahranjen pored Hajdučke česme u beogradskom Košutnjaku.[4] Biografija Dositej Obradović je rođen po jednom izvoru 1739[5]-1740. godine, a po drugom - 1742. ili 1743. godine u Čakovu u srpsko-rumunskom mestu u Tamiškom Banatu. Otac mu se zvao Đurađ, a po zanimanju bio je ćurčija i trgovac, a majka Kruna bila je kći Ranka Paunkića iz Semartona.[6] Njegov otac je umro oko 1748. godine i posle smrti ostavio je udovicu i četvoro male dece. Mati Kruna umire uskoro, oko 1752. godine, a deca su se rasturila po porodici. Mali Dimitrije dopadne jednom tetku. Učio je osnovnu školu u mesnoj srpskoj školi, i kako se odlikovao ljubavlju prema knjizi, tetak je imao nameru da ga školuje za popa. Čitanje žitija svetaca inspirisalo je dvanaestogodišnjeg dečaka, i jednom prilikom htede sa jednim prosjačkim kaluđerima iz Dečana da beži u Osmansko carstvo, u pustinju da se posveti. Tetku se ovo nije svidelo te ga je odveo nazad u Temišvar, kod jednog jorgandžije.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Herbert Džordž Vels: Čovečanstvo: rad, blagostanje i sreća lјudskoga roda. Knj. 1 Originalni naslov: The Work, Wealth and Happiness of Mankind the Work, Wealth and Happiness of Mankind Herbert Džordž Vels[1][2] (engl. Herbert George Wells; Bromli, 21. septembar 1866 — London, 13. avgust 1946) je bio engleski novinar, sociolog, istoričar i književnik najviše poznat po svojim delima naučne fantastike kao što su Vremenska mašina, Rat svetova, Nevidljivi čovek i dr.[3] Plodan u mnogim žanrovima, napisao je na desetine romana, kratkih priča i dela društvenih komentara, istorije, satire, biografije i autobiografije. Njegov rad obuhvata i dve knjige o rekreativnim ratnim igrama. Vels se sada najbolje pamti po naučnofantastičnim romanima i često ga nazivaju „ocem naučne fantastike“, zajedno sa Žil Vernom i izdavačem Hjugom Gernsbakom.[4][5][a] Tokom svog života, međutim, bio je najistaknutiji naprednim stajalištima, čak proročanski društveni kritičar koji je svoje književne talente posvetio razvoju progresivne vizije na globalnom nivou. Kao futurista, napisao je brojna utopijska dela i predvideo je pojavu aviona, tenkova, svemirskih putovanja, nuklearnog oružja, satelitske televizije i nečega što podseća na Svetsku mrežu.[6] Njegova naučna fantastika zamišljala je putovanje kroz vreme, invaziju vanzemaljaca, nevidljivost i biološki inženjering. Brajan Oldis je Velsa nazvao „Šekspirom naučne fantastike“, dok ga je američki pisac Čarls Fort smatrao „divljim talentom“.[7][8] Vels je činio svoja dela uverljivima unoseći uobičajene detalje uz jednu izuzetnu pretpostavku - nazvanu „Velsov zakon“ - što je novelo Džozefa Konrada da ga 1898. nazove „realistom fantastike“.[9] Njegova najznačajnija naučnofantastična dela uključuju Vremeplov (1895), koji je bio njegov prvi roman, Ostrvo doktora Moroa (1896), Nevidljivi čovek (1897), Rat svetova (1898) i vojnu naučnu fantastiku Rat u vazduhu (1907). Vels je četiri puta bio nominovan za Nobelovu nagradu za književnost.[10] Velsovo najranije specijalizovano obrazovanje bilo je u oblasti biologije, a njegovo razmišljanje o etičkim pitanjima odvijalo se u specifično i fundamentalno darvinističkom kontekstu.[11] On je takođe je bio otvoreni socijalista od malih nogu, često (ali ne uvek, kao na početku Prvog svetskog rata) simpatizirajući pacifističke stavove. Njegovi kasniji radovi postajali su sve više politički i didaktički, a pisao je malo naučne fantastike, dok je ponekad u službenim dokumentima naznačio da je njegovo zanimanje novinar.[12] Romani poput Kipsa i Istorije gospodina Polija, koji opisuju život niže srednje klase, doveli su do sugestije da je on dostojan naslednik Čarlesa Dikensa,[13] ali je Vels opisao niz društvenih slojeva i čak pokušao, u Tono-Bungahz (1909), dijagnozirati englesko društvo u celini. Vels je bio dijabetičar i saosnivač je dobrotvorne organizacije Dijabetičarske asocijacije (danas poznate kao Dijabetes UK) 1934.[14] Biografija Rodio se u porodici radničke klase. Školovao se do 1879, kad roditelji više nisu bili u mogućnosti da ga finansiraju, pa je postao tapetarski pomoćnik. Taj posao mu se nije svideo, pa je bio srećan kada ga je majstor otpustio 1883. Radio je kao pomoćni učitelj u osnovnoj školi, pa je sa osamnaest godina dobio stipendiju i počeo da studira biologiju. Na univerzitetu se ističe znanjem, ali i interesovanjem za reformu društva kroz ideje socijalizma i platonizma. Izgubio je stipendiju i posvetio se pedagoškom radu. Relativno kasno je počeo da piše. Bio je politički aktivan u socijalističkim krugovima, ali je vremenom postao marginalna politička ličnost. Zanimljivo je da se smatra začetnikom stonih ratnih društvenih igara. Ženio se dva puta, prvi put sa sestričnom Izabel Meri Vels, 1891. godine, a drugi put sa Ejmi Ketrin Robins, 1895. godine, sa kojom je imao dva sina. Poznate su njegove brojne vanbračne avanture kao i vanbračna deca. Njegov savremenik je bio Žil Vern. U Velsovim delima poenta je bila na posledici upotrebe pronalazaka, i to najčešće mračnim. Njegov roman prvenac bio je Vremeplov koji se bavi potpuno novom idejom putovanja kroz vreme i negativnom utopijom daleke budućnosti.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Herbert Džordž Vels: Čovečanstvo: rad, blagostanje i sreća lјudskoga roda. Knj. 1 Originalni naslov: The Work, Wealth and Happiness of Mankind the Work, Wealth and Happiness of Mankind Herbert Džordž Vels[1][2] (engl. Herbert George Wells; Bromli, 21. septembar 1866 — London, 13. avgust 1946) je bio engleski novinar, sociolog, istoričar i književnik najviše poznat po svojim delima naučne fantastike kao što su Vremenska mašina, Rat svetova, Nevidljivi čovek i dr.[3] Plodan u mnogim žanrovima, napisao je na desetine romana, kratkih priča i dela društvenih komentara, istorije, satire, biografije i autobiografije. Njegov rad obuhvata i dve knjige o rekreativnim ratnim igrama. Vels se sada najbolje pamti po naučnofantastičnim romanima i često ga nazivaju „ocem naučne fantastike“, zajedno sa Žil Vernom i izdavačem Hjugom Gernsbakom.[4][5][a] Tokom svog života, međutim, bio je najistaknutiji naprednim stajalištima, čak proročanski društveni kritičar koji je svoje književne talente posvetio razvoju progresivne vizije na globalnom nivou. Kao futurista, napisao je brojna utopijska dela i predvideo je pojavu aviona, tenkova, svemirskih putovanja, nuklearnog oružja, satelitske televizije i nečega što podseća na Svetsku mrežu.[6] Njegova naučna fantastika zamišljala je putovanje kroz vreme, invaziju vanzemaljaca, nevidljivost i biološki inženjering. Brajan Oldis je Velsa nazvao „Šekspirom naučne fantastike“, dok ga je američki pisac Čarls Fort smatrao „divljim talentom“.[7][8] Vels je činio svoja dela uverljivima unoseći uobičajene detalje uz jednu izuzetnu pretpostavku - nazvanu „Velsov zakon“ - što je novelo Džozefa Konrada da ga 1898. nazove „realistom fantastike“.[9] Njegova najznačajnija naučnofantastična dela uključuju Vremeplov (1895), koji je bio njegov prvi roman, Ostrvo doktora Moroa (1896), Nevidljivi čovek (1897), Rat svetova (1898) i vojnu naučnu fantastiku Rat u vazduhu (1907). Vels je četiri puta bio nominovan za Nobelovu nagradu za književnost.[10] Velsovo najranije specijalizovano obrazovanje bilo je u oblasti biologije, a njegovo razmišljanje o etičkim pitanjima odvijalo se u specifično i fundamentalno darvinističkom kontekstu.[11] On je takođe je bio otvoreni socijalista od malih nogu, često (ali ne uvek, kao na početku Prvog svetskog rata) simpatizirajući pacifističke stavove. Njegovi kasniji radovi postajali su sve više politički i didaktički, a pisao je malo naučne fantastike, dok je ponekad u službenim dokumentima naznačio da je njegovo zanimanje novinar.[12] Romani poput Kipsa i Istorije gospodina Polija, koji opisuju život niže srednje klase, doveli su do sugestije da je on dostojan naslednik Čarlesa Dikensa,[13] ali je Vels opisao niz društvenih slojeva i čak pokušao, u Tono-Bungahz (1909), dijagnozirati englesko društvo u celini. Vels je bio dijabetičar i saosnivač je dobrotvorne organizacije Dijabetičarske asocijacije (danas poznate kao Dijabetes UK) 1934.[14] Biografija Rodio se u porodici radničke klase. Školovao se do 1879, kad roditelji više nisu bili u mogućnosti da ga finansiraju, pa je postao tapetarski pomoćnik. Taj posao mu se nije svideo, pa je bio srećan kada ga je majstor otpustio 1883. Radio je kao pomoćni učitelj u osnovnoj školi, pa je sa osamnaest godina dobio stipendiju i počeo da studira biologiju. Na univerzitetu se ističe znanjem, ali i interesovanjem za reformu društva kroz ideje socijalizma i platonizma. Izgubio je stipendiju i posvetio se pedagoškom radu. Relativno kasno je počeo da piše. Bio je politički aktivan u socijalističkim krugovima, ali je vremenom postao marginalna politička ličnost. Zanimljivo je da se smatra začetnikom stonih ratnih društvenih igara. Ženio se dva puta, prvi put sa sestričnom Izabel Meri Vels, 1891. godine, a drugi put sa Ejmi Ketrin Robins, 1895. godine, sa kojom je imao dva sina. Poznate su njegove brojne vanbračne avanture kao i vanbračna deca. Njegov savremenik je bio Žil Vern. U Velsovim delima poenta je bila na posledici upotrebe pronalazaka, i to najčešće mračnim. Njegov roman prvenac bio je Vremeplov koji se bavi potpuno novom idejom putovanja kroz vreme i negativnom utopijom daleke budućnosti.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Korice popustile, i prvi naslovni list malo ostecen, sve ostalo uredno! Ilustracije: Momcilo Markovic Carl Ewald ([ˈe̝ːˌvælˀ], 15. listopada 1856. – 23. veljače 1908.) bio je danski romanopisac i satiričar poznat po svojim bajkama. Carl Ewald rođen je 15. listopada 1856. u Bredelykkeu kod Grama u Vojvodstvu Schleswig (današnja Danska).[2] Ime je dobio po istoimenom djedu [da; sv] i imao je dvanaestero braće i sestara. Njegov otac, H. F. Ewald [da; sv] je bio autor. Školovao se na Sveučilištu u Kopenhagenu, kamo se njegova obitelj preselila nakon što je Vojvodstvo Schleswig palo pod Njemačku konfederaciju 1864. godine.[1] Od 1880. do 1883. bio je ravnatelj škole u Kopenhagenu.[3] Njegovo prvo književno djelo objavljeno je 1882. Nakon što je nekoliko godina proveo kao šumar, književnosti se posvetio 1887. izdajući školske tekstove i prijevode.[1] Godine 1893. dobio je sina Jespera Ewalda s Betty Ponsaing. Godine 1894., zbog izvanbračne veze koju je imao s Agnes Henningsen, rođen je Ewaldov drugi sin Poul. Veza je završila razvodom.[4] Ewald je umro u Charlottenlundu (blizu Kopenhagena) 23. veljače 1908. [5] [2] Pokopan je u Gentofteu. Zlatna Knjiga

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Nenadmašan u slikanju portreta (dostojnog naslednika imaće jedino u Tacitu), Salustije proširuje svoju galeriju iz `Katilinine zavere` (Katilina, Sempronija, Cezar, Katon). Pred čitaocima su ovoj knjizi: Jugurta, Skaur, Metel, Marije, Sula. U direktnom opisu pisac se usredsređuje na ingenium. Sa malo reči, hitro, snažno, bezobzirno daje glavne karakterne crte. Duže opise zasniva na brižljivoj gradaciji antitetičkih pojmova, a sve sa ciljem da celinu zaokruži poentom. Govori (pisani po svim pravilima besedništva i kasnije korišćeni u nastavi retorike) i postupci likova dopunjuju živ i jasan umetnički portret. Gaj Salustije Krisp (lat. Gaius Sallustius Crispus, 86–34. st. e.) bio je rimski istoričar i književnik, rođen u uglednoj plebejskoj porodici u Amiternu, u sabinskoj zemlji. Nakon što je u mladosti često poboljevao, Salustije je ušao u javni život i 52. godine st. e. bio izabran za narodnog tribuna, iste godine kada su u uličnom sukobu Milonove pristalice ubile Klodija. Salustije je bio protivnik Milona, Pompejevih pristalica i uopšte stare rimske aristokratije. Od samog početka svoje političke karijere Salustije je pristajao uz Julija Cezara, kome je i dugovao svoje napredovanje u državnoj hijerarhiji. Cenzor Apije Klaudije Pulher izbacio je 50. godine st. e. Salustija iz senata, zvanično zbog velikog nemorala, ali zapravo verovatno zbog toga što je bio Cezarov pristalica. Sledeće godine, nesumnjivo zahvaljujući Cezarovom zalaganju, Salustije je vraćen u senat i istovremeno bio izabran za kvestora. Godine 46. st. e. bio je pretor i pratio je Cezara u njegovom afričkom pohodu protiv pompejevaca, koja je okončala odlučujućom pobedom nad preostalim Pompejevim pristalicama u bici kod Tapsa. Kao nagradu za svoju vernost Salustije je na upravu dobio provinciju Numidiju, kojom je upravljao uz tako represivne akcije i s tako velikom iznuđivanjem od lokalnog stanovništva da ga je po povratku u Rim samo Cezarov uticaj spasio od osude i kazne. Po povratku u Rim od opljačkanog provincijskog novca kupio je i veličanstveno uredio znamenite vrtove na Kvirinalu, koji se od tada zovu Horti Sallustiani ili `Salustijevi vrtovi`. Nakon toga povukao se iz javnog života i posvetio se pisanju istorijskih dela i daljem ulepšavanju svojih vrtova. Istorijska dela Salustijev prikaz Katilinine zavere, pod naslovom `O Katilininoj zaveri` (De coniuratione Catilinae) ili `Katilinin rat` (Bellum Catilinae), te prikaz rata s Jugurtom, pod naslovom `Jugurtin rat` (Bellum Iugurthinum), u potpunosti su se sačuvali do danas, dok su od njegovog većeg i značajnijeg dela pod naslovom `Istorije` (Historiae) – koje je obrađivalo istoriju Rima od 76. do 67. godine st. e. i navodno bilo napisano kao nastavak Sizeninog istoriografskog dela – sačuvani samo manji fragmenti. Katilinina zavera `Katilinina zavera`, prvo delo koje je Salustije objavio, daje prikaz događaja znamenite 63. godine st. e. Salustije prihvata već rašireni prikaz Katiline kao iskrenog neprijatelja zakona, reda i morala, ali ne pokušava da pruži nikakve razloge koji bi objasnili Katilinina politička stanovišta, namere i akcije. Katilina je bio pristalica Suline politike, kojoj se Salustije protivio. Mnogi ispitivači smatraju da je glavni cilj ovog Salustijevog dela bio da se sa njegovog pokrovitelja Cezara skine svaka sumnja za učešće u Katilininoj zaveri, za šta su ga mnogi optuživali. Salustijev ton, stil i opisi ponašanja pripadnika rimske aristokratije pokazuju da je bio duboko uznemiren opadanjem rimskih moralnih vrednosti. Opisujući s oštrim prekorom Katilinin zločinački karakter i izdajničke namere, Salustije ipak primećuje da je taj čovek imao i mnogih plemenitih osobina, zapravo sve ono što je jednom Rimljaninu bilo neophodno da bi postigao uspeh. Tema koju je odabrao pružila je Salustiju široke mogućnosti da pokaže svu svoju retoričku veštinu pišući protiv stare rimske aristokratije, čiju je degeneraciju opisivao u najcrnjim mogućim tonovima. U delu možda ne odaje Ciceronu dovoljne zasluge za otkrivanje i slamanje Katilinine zavere, ali nije ni nepošten prema njemu. Jugurtin rat Salustijev Jugurtin rat, premda predstavlja vrednu i zanimljivu monografiju, mnogi smatraju neuspelim delom. Možemo pretpostavljati da je materijal za ovo delo prikupljao i prve beleške napisao tokom svoje uprave provincijom Numidijom. I u ovom delu Salustije oštro kritikuje slabost i potkupljivost rimskog senata i optimata, često zamornim, moralizatorskim i filozofirajućim tonom. Međutim, sa stanovišta vojne i ratne istoriografije, ovo je delo nezadovoljavajuće, jer je puno geografskih nepreciznosti i pogrešaka, dok mu s druge strane nedostaje bilo kakva pouzdana hronologija. Ostala dela Sačuvani fragmenti Salustijevih Istorija (od kojih su neki otkriveni tek 1886) pokazuju svu političku pristrasnost autora, koji s posebno strastvenim žarom opisuje reakcije protiv Sulinih zakona i mera nakon diktatorove smrti. Šteta je što je delo izgubljeno, jer bi bacilo dosta svetla na ovaj period rimske istorije koji je bio ispunjen značajnim događajima. Delo je obrađivalo rat protiv Sertorija u Hispaniji, Lukulove vojne pohode protiv Mitridata VI Pontskog te Pompejeve pobede na istoku. Dve Poslanice Cezaru (Epistulae ad Caesarem senem) predstavljaju savetodavna pisma, u kojima se opisuju opasnosti koje prete rimskoj državi od pohlepe za materijalnim bogatstvima. Stariji ispitivači su smatrali da ove poslanice ne potiču od Salustija, već od nekog anonimnog retora iz 1. veka st. e., ali danas ima mnogo onih koji na osnovu sadržine i stila potvrđuju njihovu autentičnost. Isti je slučaj i sa Invektivom protiv Cicerona (Invectiva in Ciceronem), koja govori o događajima do 54. godine st. e. i koja izvrgava ruglu delatnost Ciceronovu, ali i samu njegovu ličnost, poreklo i porodicu. Značaj i uticaj Uopšteno posmatrano, antika je smatrala da je Salustije bio dobar istoričar i pisac. Tacit ga veoma hvali (Annales, III, 30), dok ga Kvintilijan smatra boljim od Tita Livija (II, 5; X, 1) i stavlja ga u istu ravan s najboljim grčkim istoričarem Tukididom. Salustije je značajan jer je utemeljio novi pravac u književnosti, s obzirom da su analisti (jedini koji su pre njega u Rimu pisali istoriografska dela) bili malo šta više od suvoparnih hroničara. Salustijeva dela, u odnosu na analiste, predstavljaju napredak, kako po svojim pripovedačkim kvalitetima tako i po istorijskoj metodi koja je bliža naučnoj: Salustije se, naime, trudi da objasni povezanost i značenje različitih događaja te da otkrije uzroke događaja i motive koji stoje iza nečijih akcija. Salustijeve slabosti, međutim, leže u tome što je on neprecizan u geografskim pitanjima i hronologiji, te što je pristrasan u svojoj naklonosti prema popularima i neprijateljstvu prema optimatima. Ipak, on često uspeva i da prepozna nesumnjive kvalitete kod svojih protivnika i greške na vlastitoj strani. Salustije takođe daje majstorske književne portrete glavnih ličnosti o kojima piše, pre svega Jugurte i Katiline, Gaja Marija i Kornelija Sule. U prikazu Katilinine zavere verovatno se oslanjao na Cicerona, kao i na vlastito sećanje na taj događaj, dok je za prikaz Jugurtinog rata koristio različite izvore, među njima Sulin autobiografski spis, Sizenine `Anale`, vlastiti materijal koje je prikupio u Africi te neke spise koji su bili prevedeni s punskog jezika. Na izbor tematike o kojoj će pisati uticala je, kako sam kaže, iznenađujuća i potencijalno opasna priroda Katilininih i Jugurtinih akcija. Sva Salustijeve dela imaju zajedničku tematsku potku: borbu populara protiv vladajućeg nobiliteta. Kontrast između njegovog života i visokog moralizatorskog tona u njegovim delima često je korišten u napadima protiv Salustija. Međutim, moguće je da se Salustije zaista promenio nakon što se povukao iz javnog života, i da mu je svest o vlastitim slabostima iz prethodnog perioda usadila pesimistički pogled na moralne vrline njegovih sugrađana, pa i strogost s kojom o njima sudi u svojim delima. Njegov je glavni uzor bio Tukidid, koga pokušava da sledi u istinoljubivosti i nepristrasnosti, u umetanju `filozofskih` razmišljanja i izmišljenih (pretpostavljenih) govora i pisama, te u kratkoći stila koji je ponekad na granici razumljivosti. Salustije nije originalni politički mislilac, ali ta misao odslikava tipičan rimski moralistički stav prema tradicionalnoj `vrlini` (virtus) i pesimistički stav prema sveprožimajućoj korumpiranosti. Salustijevu sklonost arhaičnim rečima i izrazima, koja je imitirala dela njegovog savremenika Katona Mlađeg, ismevali su kao afektaciju, ali su upravo ta afektacija i njegova retorska preterivanja učinila Salustija jednim od omiljenih pisaca u 2. veku nove ere i kasnije.

-Izdavač: `Službeni glasnik` -Povez: Tvrd -Pismo: Ćirilica -Broj strana: 341 -Format: 24 cm -Stanje: dobro očuvana Dobrica Ćosić je srpski pisac, romansijer i esejista, politički i nacionalni teoretičar i redovni član SANU. Rođen je 29. decembra 1921. godine u selu Velika Drenova, kod Trstenika. Školovao se u srednjoj Poljoprivrednoj školi u Bukovu, kod Negotina, ali je prekinuo školovanje za vreme Drugog svetskog rata i kasnije završio Višu političku školu `Đuro Đaković`. U toku Narodnooslobodilačke borbe bio je politički komesar u Resavskom partizanskom odredu. Posle oslobođenja je bio član AGITROP Centralnog komiteta KP Srbije, a republički i savezni poslanik bio je 12 godina. Godine 1968. otvara pitanje Kosova. Postao je jedan od najpoznatijih opozicionara Josipu Brozu Titu posle razmimoilaženja sa njim. Godine 1970. postaje član SANU, a u svojoj pristupnoj besedi je rekao: `srpski narod je dobijao u ratu, a gubio u miru`. Tokom 1989. i 1990. godine osnivao je srpske nacionalne stranke u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini. Prvi predsednik SRJ odlukom Savezne skupštine postaje u junu 1992. godine. Smenjen je godinu dana kasnije (31. maj 1993.) tajnim glasanjem oba veća Saveznog parlamenta, posle sukoba sa Slobodanom Miloševićem. Više od 50 godina bio je u braku sa suprugom Božicom, do njene smrti 2006. godine. 1954. dobio je ćerku Anu, a ima i dvoje unuka: Milenu (1981) i Nikolu (1982). DELA • Daleko je sunce (1951) • Koreni (1954) • Deobe 1—3 (1961) • Bajka (1965) • Vreme smrti 1—4 (1972—1979) • Vreme zla: Grešnik (1985) • Vreme zla: Otpadnik (1986) • Vreme zla: Vernik (1990) • Vreme vlasti 1 (1996) • Piščevi zapisi 1951—1968. (2001) • Piščevi zapisi 1969—1980. (2001) • Piščevi zapisi 1981—1991. (2002) • Piščevi zapisi 1992—1993. (2002) • Srpsko pitanje 1—2 (2002-2003) • Pisci moga veka (2002) • Kosovo (2004) • Prijatelji (2005) • Vreme vlasti 2 (2007) • Piščevi zapisi 1993—1999. (2008) • Piščevi zapisi 1999—2000: Vreme zmija (2008) • Srpsko pitanje u XX veku (2009) • U tuđem veku (2011) • Bosans

Naslov Jovan Rajić : život i delo / urednik Marta Frajnd Vrsta građe zbornik Jezik srpski Godina 1997 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Institut za književnost i umetnost, 1997 (Beograd : Čigoja štampa) Fizički opis 462 str., [5] str. s tablama : ilustr. ; 25 cm Drugi autori - osoba Frajnd, Marta, 1938- = Frajnd, Marta, 1938- Vojinović, Staniša Zbirka Posebna izdanja / Institut za književnost i umetnost ; knj. 19 (Broš.) Napomene „Zbornik predstavlja rezultate rada istoimenog skupa koji je održan od 6. do 8. decembra 1994. godine u organizaciji Instituta za književnost i umetnost u Beogradu.“ --> uvod. Slike J. Rajića. Tiraž 750 Bibliografija radova o Jovanu Rajiću / Staniša Vojinović: str. 391-436. Indeks imena / Marta Frajnd: str. 437-457. Bibliografija uz većinu radova. Rezimei na engl. ili rus. jeziku uz svaki rad. Predmetne odrednice Rajić, Jovan, 1726-1801 -- Zbornici Uroš, srpski car, 1355-1371 Branković, Đorđe, 1645-1711 UVOD Zbornik radova Jovan Rajić – život i delo (dvesta Godina Istorije, 1794–1994) sadrži četrdeset i dva teksta o Jovanu Rajiću i njegovim istorijskim, književnim i teološkim spisima. Zbornik predstavlja rezultate rada istoimenog skupa koji je održan od 6. do 8. decembra 1994. godine u organizaciji Instituta za književnost i umetnost u Beogradu. Neposredan povod za organizaciju skupa i za izdavanje Zbornika koji se sada pojavljuje pred javnošću bila je dvestagodišnjica prvog i jedinog potpunog izdanja najznačajnijeg Rajićevoga dela – Istorije raznih slovenskih naroda (1794/5). Ova dvestagodišnjica nas je opomenula da je svestrano delo Jovana Rajića, uprkos ogromnom uticaju koje je imalo na savremenike i na srpsku kulturu sve do sredine devetnaestog veka, danas još uvek nedovoljno poznato i proučeno. Retke vrsne studije kao što je knjiga Nikole Radojčića „Srpski istoričar Jovan rajić“ (1952), samo podvlače obavezu naše nauke da se ovom velikom istoričaru, piscu i teologu dostojnije oduži, pre svega izdavanjem njegovih dela čija su sva izdanja starija od sto godina i teško dostupna, dok je veliki broj njegovih spisa još u rukopisu. Ovakav nemaran odnos prema radu jednog od najznačajnijih kulturnih pregalaca srpskog osamnaestog veka ometa stvaranje celovitije i istinitije predstave o srpskoj istoriografiji, književnosti i teologiji druge polovine osamnaestog i prve polovine devetnaestog veka. Zbornik „Jovan Rajić – život i delo“ je pokušaj da se ti propusti delimično nadoknade. Raznovrsnost Rajićevog dela uslovila je da pristup ovom poslu na skupu održanom 1994. i u Zborniku bude interdisciplinaran. Širina Rajićevog dela koje je obuhvatalo istoriju, teologiju, književnost, poeziju, prevođenje i pedagogiju, zahtevala je da se na okupu nađu istoričari, književni istoričari, teolozi, istoričari umetnosti i arhivski radnici. Okupljanje saradnika različitih interesovanja učinilo je da Zbornik prevaziđe svoju prvobitnu namenu (obeležavanje dvesta godina od pojave Rajićeve Istorije) i postane zbir radova koji svestrano osvetljavaju život i delo Jovana Rajića. U Zborniku nedostaju dva saopštenja podneta na skupu, izlaganja Dinka Davidova („Jovan Rajić i Zaharije Orfelin”) i Čedomira Denića („Pokušaj objavljivanja Sabranih dela Jovana Rajića”) koja nisu dostavljena uredništvu Zbornika. Predmet istraživanja dr Mirjane D. Stefanović u radu „Nepoznata (zaboravljena) pesma Jovana Rajića o Marku Kraljeviću i njegovoj ženi” – izazvao je živu diskusiju u toku skupa, zato što je izvestan broj učesnika izrazio sumnju u njegovu autentičnost. Pošto je dr Stefanović ostala uverena u to, uredništvo je (bez obzira što njegovi članovi dele sumnje izražene na skupu) odlučilo da se rad objavi onako kako je podnesen. Smatramo da je objavljivanje rada pravi način da se teze iznete u radu izlože sudu javnosti i potvrde ili opovrgnu daljim istraživanjima ili raspravama. Zbog toga smo uz njen prilog doveli i kratku belešku o Jovanu Rajiću Mlađem. Prijatna dužnost nam je da najlepše zahvalimo onima koji su nam pomogli u pripremanju skupa i objavljivanju Zbornika: prof. dr Borivoju Marinkoviću za sugestije prilikom pripreme skupa i za literaturu o Jovanu Rajiću koju nam je ustupio; ambasadoru SRJ u Češkoj, gospodinu Đoki Stojčiću, koji je pomogao da se prikupi prepiska Jovana Rajića u arhivima u Pragu; Njegovom preosveštenstvu vladici šumadijskom, dr Savi Vukoviću za učešće u pripremi skupa, Ivanu Gađanskom i saradnicima Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković” za organizaciju izložbe o Jovanu Rajiću koja je propratila skup u decembru 1994; a posebno Ministarstvu za nauku i tehnologiju Republike Srbije na pomoći da se ovaj Zbornik objavi. Beograd, maj 1996. Jovan Rajić (Sremski Karlovci, 21. septembar 1726 – Kovilj, 22. decembar 1801) bio je srpski kaluđer, istoričar, pisac i pedagog. Jovan Rajić je bio sin Radoslava Jankovića (rođenog 1699), koji potiče iz varoši Vidina. Jovan je rođen 11. novembra 1726. godine, u Karlovcima, kao prvi sin u „domu Raje Vidinca“. Po očevom nadimku „Raja“, izveo je Jovan kasnije svoje prezime - „Rajić“. U rodnom mestu je pohađao „slovensku školu“ (slovensko-latinsku) kod učitelja - sve Rusa - Emanuela Kozačinskog, Ivana Minackog i još trojice nepoznatih. Gimnaziju je on učio u Komoranu kod jezuita, pa kad su ga hteli prevesti u katolicizam, istu je napustio. Prešao je u Šopron, u tolerantniju protestantsku gimnaziju. Nakon mature krenuo je pešice u Rusiju; željan nauke je otišao u Kijev, gde je završio rusku duhovnu akademiju. Posle tri godine studiranja u Kijevu, četvrtu godinu je pohađao u Moskvi. Kada se vratio u rodne Karlovce nije mogao da nađe mesto, pa se povratio u Rusiju. Odande se on spremi, te preko Carigrada dođe na Svetu Goru, radi skupljanja po manastirima istorijske građe za svoju istorijsku knjigu. Po povratku 1758. godine je dobio mesto nastavnika, prvo u bogoslovsko-učiteljskoj školi u Karlovcima, pa pređe u Temišvar da sprema „klirike“ (buduće sveštenike). Na poziv bačkog episkopa Mojseja Putnika, došao je na rad u novosadskoj bogosloviji. Docnije se zakaluđerio 1772. godine u manastiru Kovilju, i tu kao arhimandrit (1772 –1801) je ostao do smrti. Sahranjen je u manastirskoj crkvi Sv. arhanđela, sa leve strane, „niže prestola Majke Božije“, i tu je tek 1891. godine na prigodnoj svečanosti postavljena kamena nadgrobna ploča. Obeležje je poručeno u Novom Sadu, a za tu priliku je epitaf sastavio prof. Aleksandar Sandić iz Novog Sada. Na ploči je bilo uklesano: „ovde leže kosti...učitelja bogoslovlja – braniča pravoslavlja, velikoga književnika srpskog.“ Lazar Tomanović je nakon posete manastiru Kovilj (1883. godine) u putopisu Na povratku s Brankove svečanosti, zapisao da je srpski narod dužan da ocu svoje istorije podigne pristojan spomenik i to što pre. Kao razlog je naveo skoru posetu stranaca manastiru, koji bi loše o nama sudili zbog naše ravnodušnosti prema svome velikanu. Dela Rajić je najviše radio kao bogoslovski pisac. Napisao je „Katihizis“, više hrišćanskih istorija, obrednih knjiga i polemičkih bogoslovskih spisa. Najznačajnije mu je, kapitalno delo: „Istorija raznih narodov, naipače Bolgar, Horvatov i Serbov“, Beč 179–1795. godine. Radi istraživanja boravio je godinu dana u Rusiji, i dva meseca na Svetoj Gori. Bavio se u svetogorskim manastirima Hilandaru i Zografu, krajem leta 1758. godine. Mada je našao puno starih hrisovulja pisanih, od srpski careva i kraljeva, nisu mu ih hteli dati hilandarski monasi. U Hilandaru je tada bio „mešovit nacionalni sastav“, pored Srba, bilo je Bugara i Grka. U staroj srpskoj Nemanjićkoj zadužbini – svetinji Srbi kaluđeri su bili u manjini; vladalo je među pravoslavnom braćom, najblaže rečeno „nepoverenje“. Rajić je međutim mnogo uticao – pomogao proigumanu Hilandara, Pajsiju jeromonahu „bugarskog porekla“ sa kojim se tada, a i kasnije u Karlovcima opet sreo (1861). Pajsije Hilandarac se nakon upućivanja u temu pokrenuo; uspeo je da napiše i objavi prvu staru istoriju Bugarske nacije i države. U književnost više spadaju ovi njegovi radovi: „Boj zmaja s orlovi“, „Tragedija cara Uroša“, prerada s nemačkog jezika jedne srednjovekovne zbirke pripovedaka i dve zbirke prigodnih i pobožnih pesama („Vo spominaniju smerti“ i „Na gospodskija prazdniki“). Obrazovan u školi Emanuela Kozačinskog i kijevskoj duhovnoj akademiji, koja je važila kao središte pravoslavne skolastike i dogmatike, Rajić je postao najčuveniji teolog kod Srba; nazivan je srpskim Zlatoustom. Imajući poglavito na umu opasnost Srpske pravoslavne crkve u Vojvodini od unijaćenja, naročito se usavršio u pitanjima koja su isticala preimućstvo pravoslavnih dogmi nad unijatskim. U srpskoj istoriografiji je značajan kao jedan od prvih koji su se bavili istorijom sa naučnim pristupom. Istoriografija Rajić je mnogo originalniji i mnogo znatniji kao istoričar. Njegova istorija je vrlo obilno delo i prvi veliki i ozbiljan pokušaj da se prošlost Južnih Slovena prikaže u celini i uporedo sa istorijom okolnih naroda. Suprotno ranijim hronikama, koje počinju crkvenom istorijom i koje događaje i oblike društvenog uređenja tumače Božjim proviđenjem, njegova istorija počinje ranijom sudbinom Slovena i u prikazivanju događaja i državnih oblika oslanja se na pisana dokumenta i kritička razmatranja. Od ranijih istoričara on se obilato služi Hronikom Đorđa Brankovića, Danilovim Životima i nekim stranim istoričarima, ali mu srpski najvažniji pisani izvori nisu poznati. Čuda i kaluđerskih shvatanja ima i kod njega. Prema tome, pravog naučnog metoda u njegovoj istoriji još nema, mada ona nesumnjivo predstavlja napredak u razvitku srpske istoriografije. Iako on u izlaganju izbegava da kaže ono čime bi se, kao ispravan austrijski građanin, ogrešio o svoju podaničku vernost, on ipak uvek brani i veliča Srbe. Pomenuta tragedija je prerada drame Emanuela Kozačinskog, koju je Rajić kao đak gledao i prepisivao, a u starosti preradio i udesio za igru prema svojim nazorima, sasvim u duhu i ruhu srednjovekovnih misterija i mirakula, u kojima se, u doba renesanse, na čudan način prepleće hrišćanski moral sa grčkom mitologijom. To je jedini moralitet u srpskoj književnosti. – Boj zmaja s orlovi je Rajićevo najknjiževnije delo. To je alegorijska istorijska pesma o ratu Rusije i Austrije (orlovi) protiv Turske (zmaj) 1788 – 1790. Pesma je prožeta rodoljubljem i hrišćanskim osećanjima i pisana dosta čistim narodnim jezikom. Najvažniji radovi Istorija u četiri toma: Раичъ, Іоаннъ (1794a). Исторія разныхъ славенскихъ народовъ наипаче Болгаръ, Хорватовъ, и Сербовъ. 1. Въ Вїеннѣ: Въ Славенно-Сербской, Валахїиской и Восточныхъ языковъ Привилег. Тѵпографїй. Раичъ, Іоаннъ (1794b). Исторія разныхъ славенскихъ народовъ наипаче Болгаръ, Хорватовъ, и Сербовъ. 2. Въ Вїеннѣ: Въ Славенно-Сербской, Валахїиской и Восточныхъ языковъ Привилег. Тѵпографїй. Раичъ, Іоаннъ (1794c). Исторія разныхъ славенскихъ народовъ наипаче Болгаръ, Хорватовъ, и Сербовъ. 3. Въ Вїеннѣ: Въ Славенно-Сербской, Валахїиской и Восточныхъ языковъ Привилег. Тѵпографїй. Раичъ, Іоаннъ (1795). Исторія разныхъ славенскихъ народовъ наипаче Болгаръ, Хорватовъ, и Сербовъ. 4. Въ Вїеннѣ: Въ Славенно-Сербской, Валахїиской и Восточныхъ языковъ Привилег. Тѵпографїй. MG134

: Grupa izdavača Beograd 1982 god, -Povez: Tvrd sa omotnicom -Pismo: Latinica -Broj strana: 434+603 u veoma dobrom stanju Treći Rajh i zemlje jugoistočne Evrope I-II, Dušan Lukač PRVI DEO - 1933-1936 / DRUGI DEO 1937-1941 Izdavac - Vojnoizdavački zavod-Balkanološki institut SANU-Prosveta-Rad-Partizanska knjiga , Beograd 1982. Čehoslovačka, Austrija, Mađarska, Rumunija, Jugoslavija, Bugarska... Dušan Lukač (Ivanjska, 11. novembar 1926 — 2000) bio je srpski istoričar. Biografija Rođen je 11. novembra 1926. godine u selu Ivanjska u opštini Otoka u Bosanskoj Krajini. Nakon završene Učiteljske škole u Banja Luci 1948. godine, prešao je u Sarajevo na studij istorije na Filozofskom fakultetu u ovom gradu, koji završava 1952. godine. Po završetku studija radio je u Banjoj Luci, kao profesor u gimnaziji, a potom i kao kustos u Muzeju Bosanske Krajine.[1] Doktorat istorijskih nauka sa temom „Ustanak 1941. u Bosanskoj Krajini i prvih pet krajiških narodnooslobodilačkih partizanskih odreda“ odbranio je 1965. na Filozofskom fakultetu u Beogradu,[1] pred komisijom koju su sačinjavali: Vaso Čubrilović, Jovan Marjanović i Jovan Milićević. Disertaciju je 1967. godine objavio Vojnoizdavački zavod, pod naslovom „Ustanak u Bosanskoj Krajini”, u okviru serije „Ratna prošlost naših naroda”.[2] Nakon odbrane disertacije trajno je prešao u Beograd, na Institut za istoriju radničkog pokreta, gdje je dobio zvanje naučnog istraživača. Tema njegovog rada na Institutu (koji je promenio naziv u Institut za savremenu istoriju) je Radnički pokret u Jugoslaviji i nacionalno pitanje 1918—1941, koju je objavio 1972. godine, kao posebnu knjigu i na osnovu koje je stekao zvanje višeg naučnog saradnika.[1] Po osnivanju Balkanološkog instituta SANU prešao je da radi u ovoj instituciji. Tema rada je bio Prodor Hitlerovog Trećeg rajha na Balkan.[1] Početkom sedamdesetih i tokom nekoliko godina je bio rukovodilac projekta „Velike sile na Balkanu u XX vijeku”.[3] Paralelno sa ovim istraživanjima, prihvatio se zadatka da prikuplja građu za „Srbi u etnodemografskim tokovima i samoodbrani svoga opstanka u XIX i XX veku“. Posebno plodna aktivnost bila je tokom studijskog boravka u trajanju od šest mjeseci u Moskvi i Berlinu. Učestvovao je na skupovima u Kijevu, Harkovu, Bukureštu, Sofiji, Solunu, Atini, Budimpešti, Beču, Koblencu, Londonu, Bonu itd. Bio je sekretar Odbora SANU za prikupljanje i objavljivanje arhivske građe o spoljnjoj politici Srbije 1903—1914. Za štampu je sam priredio VI tom ove publikacije od dvije knjige odštampane 1981. godine.[4][5] Naučno-istraživački rad Dušana Lukača je vezan za teme savremene istorije. U toku svog radnog vijeka objavljivao je djela iz sledećih tematskih blokova: istorija NOR u Jugoslaviji, istorija radničkog pokreta, istorija Prvog i Drugog svjetskog rata, odnosi zamalja Istočne Evrope i Balkana prema njemačkom Trećem rajhu i migracije Srba u XIX i XX vijeku.[1] Učestovovao je u redakcijama: „Istorijskog glasnika Srbije“ od osnivanja, „Istorijskog zbornika“ Institutu za istoriju u Banjoj Luci, kao i zbor­nika Univerziteta „Đuro Pucar Stari“ u Banjoj Luci. Za knjigu „Ustanak u Banjoj Luci“ je 1967. godine dobio Nagradu „22. decembar“ Jugoslovenske narodne armije, a 22. aprila. 1969. godine je za rad na unapređenju prosvjete, nauke i kulture u Bosanskoj Krajini odlikovan nagradom skupštine grada Banja Luke „Veselin Masleša“. Predsjedništvo SFRJ 1987. godine dodjelilo mu je Oreden bratstva i jedinstva sa zlatnim vijencem.[6] Preminuo je 2000. godine.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! 1932. Drug Kisljakiov (Tri para svilenih carapa) Roman iz drustvenog zivota sovjetske Rusije Pantelejmon Sergejevič Romanov (ruski: Pantelejmon Sergéevič Romanov; 24. srpnja 1884. - 8. travnja 1938.) bio je ruski/sovjetski književnik. Biografija Romanov je rođen u plemićkoj obitelji u selu Petrovskoe u današnjoj Tulskoj oblasti.[1] Nakon završetka studija prava na Moskovskom državnom sveučilištu, posvetio se književnosti.[2] Svoju prvu priču objavio je 1911., ali je imao malo uspjeha prije revolucije 1917. [3][potrebna stranica] Djetinjstvo je objavio 1920. Budući da je pisao kako bi izrazio svoju filozofiju, nije ga obeshrabrio neuspjeh djela. Anna Gattinger, autorica magistarskog rada Književna baština Pantelejmona Romanova, 1883. – 1938., napisala je da je Djetinjstvo bilo Romanovljevo prvo objavljeno djelo.[4] Postao je jedan od najpoznatijih sovjetskih pisaca 1920-ih i 1930-ih. Većinu svoje slave stekao je kratkim satiričnim pričama koje razotkrivaju neznanje, neučinkovitost i kukavičluk novih sovjetskih birokrata i njihovih pomoćnika.[3] Također je posvetio svoju pozornost seksualnoj revoluciji 1920-ih, ponekad u djelima koja su se smatrala previše slikovitima prema suvremenim standardima, kao u priči Bez trešnjinog cvata (1926.). [1][3][potrebna stranica] Napisao je romane na epski način, uključujući Djetinjstvo (1926.) i njegovu seriju od pet svezaka Rusija (1922. – 1936.), koji se bave ruralnim životom u predrevolucionarnoj Rusiji.[1][3][potrebna stranica] 23. kolovoza 1934. Romanov je održao kratak, ali važan govor na Prvom kongresu sovjetskih pisaca. U njoj je jasno stavio do znanja da je bio entuzijastični član Komunističke partije, pozivajući pisce da `rekonstruiraju ljudsku dušu`, da postanu `inženjeri duše`. Izrazio je čvrstu podršku petogodišnjim planovima i cilju komunizma. Godine 1938. [5] umire od bolesti srca.[6] Savez književnika nije objavio nekrolog.[5] Godine 1964. u Sovjetskom Savezu nisu objavljena djela Romanova. Te je godine Gattinger napisao da se Romanov `ne ubraja među one koji su dali dostojan doprinos sovjetskoj literaturi.` [7] Godine 2007. knjiga The Fatal Eggs and Other Soviet Satire navodi da je Romanov `praktično nepoznat u Rusiji` jer Romanovljevo ime bio je `izbrisan iz povijesti` s njegovim knjigama izbačenim iz optjecaja, a nikada mu nije `pristala čak ni djelomična rehabilitacija u poststaljinovskoj eri`.

POST MORTEM АЛБЕР КАРАКО ТРПЕЗЕ Б е о г р а д 2 О О 2 Р Е М Е К Д Е Л А нова серија 4 1 АЛБЕР КАРАКО, бриљантни писац европског калибра, /ј е в р е ј с к о г/ порекла, рођен 1919. у Цариграду, са родитељима живео у Прагу, Берлину, Паризу, пред сам почетак Другог светског рата породица се сели у Јужну Америку и настањује прво у Бразилу и Аргентини а потом у Монтевидеу. После рата враћају се у Париз. Изванредан интелектуалац, ерудита, говори и пише на шпанском, француском, немачком и енглеском, пише поеме и драме традиционалним језиком, приче алегоричне, симболичне и фантастичне. Размишља о јеврејском питању, исходишту цивилизације, уметности, историји, о поимању поретка и науке! Породица му је била богата и могао је да се посвети искључиво писању. Постао је /с л а в а н!/. Везан за родитеље, смрт његовог оца био је знак да уради оно што је одавно планирао - сачекао је да му умре и други родитељ, отац Жозе Карако и Робер КАРАКО, се у септембру 1971. године, у ноћи непосредно након смрти свог оца, /у б и О/ !!! `Post mortem` је потресно завештање о мајци и сину, готово незебележено у европској литератури !!! (Михајло Грушић) ........................................................ Ћирилица Тврде корице Шивен повез 12О страница Велика препорука за читање овог сјајног дела !!! НЕКОРИШЋЕНО перфекТ кондицијА: 1О