MOŽE LI ČITAVA STARA GRČKA DA STANE U JEDAN LIFT? POPULARNA NAUKA Šifra artikla: 389081 Isbn: 9788610050615 Autor : Teodor Papakostas Izdavač : VULKAN IZDAVAŠTVO Knjiga Može li čitava stara Grčka da stane u jedan lift? donosi uzbudljivo putovanje kroz vreme i prostor, od najranije praistorije do kraja klasične antike. Njena priča počinje kada se dva potpuna stranca zaglave u liftu – jedan je arheolog, a drugi nije… Dr Teodor Papakostas – u ulozi zabavnog... Detaljnije Knjiga Može li čitava stara Grčka da stane u jedan lift? donosi uzbudljivo putovanje kroz vreme i prostor, od najranije praistorije do kraja klasične antike. Njena priča počinje kada se dva potpuna stranca zaglave u liftu – jedan je arheolog, a drugi nije… Dr Teodor Papakostas – u ulozi zabavnog arheologa naratora – ne odgovara samo na najčešće postavljana pitanja iz oblasti arheologije, već otkriva velike i male magične trenutke starogrčke istorije. Među temama koje pokreće nalaze se i mnoga spektakularna i zanimljiva pitanja: Kako je razuzdani ples doveo do rođenja demokratije? Zašto je filozof Heraklit smatrao da Homera treba bičevati? Zašto se Kikladi zovu baš tako? Kako su skupili toliko knjiga za Aleksandrijsku biblioteku? Šta je po zanimanju bio pobednik prvih Olimpijskih igara? Arheologija i antika u celini, smatra Papakostas, pripadaju svima nama. One su prijatne, uzbudljive, zastrašujuće i šaljive. Inspirišu nas i ukazuju nam na to šta je oduvek značilo biti čovek. Na svojevrstan način, pročuvanje arheologije i antičkog sveta jeste jedinstvena vrsta kolektivne psihoterapije kroz koju spoznajemo sami sebe. Stoga je ponovno povezivanje s antikom, pre svega, ponovno povezivanje i sa nama samima. „Ova knjiga mi je pomogla da sasvim jasno razumem istoriju stare Grčke. Bonus: autor ima odličan smisao za humor!“ – Katerina S. Knjiga je prodata u više od 30.000 primeraka u Grčkoj. Autor vodi Instagram stranicu Archaeostoryteller, gde na zanimljiv način donosi priče iz grčke istorije. Knjiga za ljubitelje popularne nauke, naročito za one koje interesuje arheologija, grčka istorija i kultura. Dr Teodor Papakostas je rođen u Solunu, gde je i odrastao. Diplomirao je arheologiju, a magistrirao praistorijsku arheologiju na Univerzitetu u Notingemu. Doktorirao je klasičnu arheologiju na Aristotelovom univerzitetu u Solunu. Učestvovao je u iskopavanjima u Grčkoj i Velikoj Britaniji i radio je u Arheološkom muzeju u Solunu. Ime/Nadimak Email adresa Poruka POŠALJI Kategorija POPULARNA NAUKA Autor Teodor Papakostas Težina specifikacija 0.5 kg Izdavač VULKAN IZDAVAŠTVO Pismo Latinica Povez Broš Godina 2024 Format 14,5x20,5 Strana 224 Obavezni kolačići čine stranicu upotrebljivom omogućavanjem osnovnih funkcija kao što su navigacija stranicom i pristup zaštićenim područjima. Sajt koristi kolačiće koji su neophodni za pravilno funkcionisanje naše veb stranice kako bi se omogućile određene tehničke funkcije i tako vam pružilo pozitivno korisničko iskustvo. Statistički kolačići anonimnim prikupljanjem i slanjem podataka pomažu vlasnicima web lokacija da razumeju kako posetioci komuniciraju sa stranicom. To su kolačići koji omogućavaju web analitiku sajta, odnosno analizu upotrebe naših stranica i merenje prometa, koje sajt sprovodi u cilju poboljšanja kvaliteta i sadržaja ponuđenih usluga. Marketinški kolačići se koriste za praćenje posetilaca putem web stranice. Koriste se za prikazivanje relevantnih oglasa korisnicima i podsticanje da učestvuju, što je važno za nezavisne izdavače i oglašavače. Sajt koristi Google Analytics kolačiće ads/ga-audiences i collect, te Facebook kolačiće fr i tr.

Mek povez, (format 17 cm), br.strana 72, Sahovska Naklada, Zagreb 1953. Autor - medjunarodni sahovski majstor, i sampion stare Jugoslavije za 1951.god Braslav Rabar. Stanje – solidno sa vidljivim znacima koriscenja (rabat po povrsini malo okrzan, potpis na prvoj strani, vidljive zuckaste flekice na prednjoj korici i pomalo na nekim stranama, unutrasnjost ok za citanje i analizu partija) MEDJUZONSKI SAHOVSKI TURNIR za prvenstvo sveta u sahu SALCEBADEN 1952 Dato je svih 210 partija sa ovog velikog turnira. Partije su grupisane po otvaranjima, a ne po kolima. Ispred svakog otvaranja daje se kratak komentar sa pozivima na partije koje slede. Data je i Turniska tabela. Na kraju knjige je sadrzaj Turnir je bio veoma jakog sastava. Ukupno 21 ucesnik. Pobednik - Ruski velemajstor Aleksandar Kotov Od predstavnika stare Jugoslavije, Svetozar Gligoric je turnir zavrsio na osmom mestu, dok je Aleksandar Matanovici bio cetrtnaesti. za sahiste, ljubitelje saha i kolekcionare Odgovaram na pitanja ako ih bude bilo

BOGIĆ RISIMOVIĆ RISIM Dvojezicno izdanje: Srpski/Engleski Izdavač: Umetnička galerija Nadežda Petrović, Čačak Godina izdanja: 2002. Broj strana: 180 Povez: tvrd Format: 30cm Ilustrovano Stanje kao na slici. Dobro očuvana. Korice malo zagrebane, listovi blago talasasti, izuzev toga u dobrom stanju Bogić Risimović Risim (Čačak, Kraljevina SHS, 14. mart 1926 — Beograd, SFRJ, 7. oktobar 1986) bio je srpski slikar. Rođen u Čačku, 14. marta 1926. godine, gde je završio osnovno i srednje obrazovanje. Visoko školstvo je nastavio na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu, gde je 1949. godine diplomirao u klasi profesora Mihaila Petrova i Đorđa Andrejevića-Kuna. Pored slikarstva bavio se filmskom scenografijom, ilustracijama u dnevnim novinama, listovima, časopisima i knjigama, pisao poeziju[1] i tekstove o umetnosti. Bio je profesor crtanja na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu. Izlagao je na velikom broju samostalnih i grupnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Dobitnik je nekoliko najvažnijih nagrada za umetnost i kulturu, kao i društvenih priznanja. Risimova dela inspirisana su u velikoj meri umetnošću krajputaša. Umro je 7. oktobra 1986. u Beogradu. Spomen zbirka Pošto je njegova porodica Skupštini opštine Čačak poklonila 40 slika, nekoliko stotina crteža, skica, ilustracija, literarnu zaostavštinu i arhivsku građu sa namerom da to kao celina bude osnova za legat, zbirka je formirana 1992. godine. Stručni poslovi su povereni Umetničkoj galeriji „Nadežda Petrović“ koja je u svom fondu već posedovala 16 Risimovih slika, koje sa novodobijenim omogućavaju dosta dobar pregled stvaralaštva ovog značajnog srpskog slikara. Za potrebe čuvanja i izlaganja zbirke rekonstruisana je stara kuća u Gospodar Jovanovoj 11, koja se kao izložbeni prostor pod nazivom Galerija Risim koristi i za druge programe. Slike i crteži iz zbirke povremeno se izlažu ne samo u tom prostoru nego i u drugim sredinama.

Autor: Dragan Stojković Povez: broširani Format: 21 cm Br. strana: 432 Posle izbora neki do sada prezauzeti političari i funkcioneri imaće vremena na pretek da listajući stare brojeve `Hronike` potraže odgovor na mnoga pitanja koja će ih posle izbora ostaviti u čudu. Izbor tekstova u ovoj knjizi upravo želi da pomogne u rasvetljavanju uzroka za ovakav obrt. Kako su počinioci raznih nedela, počinjenih do 2000. godine, pre svega zloupotrebe vlasti uzurpacijom zakona i para poreskih obveznika prošli nekažnjeno, ko im je to i kako omogućio... (`Honika` broj 91/ 20. decembar 2003.) DOSIJE ZEMUN predstavlja pokušaj da se izborom tekstova objavljenih u lokalnim novinama `Hronika za Zemun` pomogne u traženju odgovora na pitanje: Kako se dogodilo da Demokratska opozicija Srbije (DOS) koja je na izborima u septembru 2000. godine u Skupštini opštine Zemun osvojila 61. od 70 odborničkih mesta, na sledećim izborima 2004. godine dobije manje od polovine mandata i omogući povratak Srpske radikalne stranke na vlast? Tokom punih pet godina, izlazeći dvonedeljno, a poslednja četiri meseca i nedeljno, u 92 broja, u `Hronici` je objavljen veliki broj tekstova kojima je zabeležen život u Zemunu iz svih mogućih uglova. Izbor tekstova u ovoj knjizi je samo mali deo raznovrsne gra|e za rekonstrukciju istorijskog perioda koji nije samo formalno raskršće izme|u dva milenijuma. Za Srbiju je period 1999 - 2003. izuzetno značajan i tek predstoje istraživanja o tome šta nam se to dogodilo. To je bio period smene jednog političkog režima i početak transformacije društva u skladu sa zahtevima vremena. Period dramatičan, od ratnih trauma, masovnih narodnih protesta, velikih nadanja, radosti i optimizma pobednika, do atentata na premijera Zorana in|ića i povratka na političku scenu snaga za koje se smatralo da su smeštene u prošlost.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Radovan Ršumović, Miroslav Milojević, Mišo Lazarević SANU 1991 XII + 288 strana : ilustrovano Zlatibor je planina i park prirode[1] u Srbiji koja se prostire na površini od oko 1.000 km², dugačka je 55 km, a široka i do 20 km. Pruža se pravcem sjeverozapad–jugoistok. Najviši vrh je Tornik (1.496 m). Zlatibor se prostire između 43° 31` N i 43° 51` N, i između 19° 28` E i 19° 56` E. Poznato je ljetovalište i zimovalište, kao i klimatsko lječilište. Zlatibor se nalazi na sjeverom dijelu oblasti Stari Vlah, granične oblasti između Raške, Hercegovine i Polimlja. Obuhvata predjele tri opštine Republike Srbije: Čajetinu i jedan deo opštine Užice (Kremanska oblast) severni Zlatibor i jedan manji deo opštine Nove Varoši (Murtenička oblast) južni Zlatibor. Administrativni centar Zlatibora je varošica Čajetina. Južna i istočna granica Zlatibora su rijeke Uvac i Veliki Rzav. Na zapadu se Zlatibor graniči sa Bosnom i Hercegovinom, selima Mokrom Gorom, Semegnjevom i Jablanicom. Zlatibor je oduvijek imao veliki pogranični značaj. Na brdu Cigli kod Jablanice i danas se raspoznaje granica Srbije sa dvjema carevinama – Austrougarskom i Turskom. Zlatibor se nalazi na pola puta od Beograda do Crnogorskog i Dubrovačkog primorja. Preko njega prelaze mnogi značajni magistralni putevi i pruge, među kojima je i pruga Beograd—Bar. Najbliži veći grad je Užice. Poreklo imena Glavni članak: Zlatibor (poreklo imena) Postoji više pretpostavki kojima se objašnjava poreklo imena Zlatibor. U srednjem vijeku, ovaj kraj se nalazio u okviru župe Rujno, administrativne oblasti Raške, pa je i cijeli Zlatibor nosio takvo ime. Ono potiče od kržljave biljke ruja koja se koristila za bojenje (štavljenje) kože i izvozila se u Dubrovnik, a danas raste po selima Semegnjevu, Stublu i Uvcu. Od 18. vijeka, sve više se koristi naziv Zlatibor, a i 1855. godine je, prilikom nove administrativne podjele Srbije, Rujanski srez podijeljen na Ariljski i Zlatiborski, pa ime Zlatibor dospijeva i u zvanična dokumenta. Prve pisane tragove o nazivu Zlatibor imamo u izveštajima koje su u toku Prvog srpskog ustanka odavde slali ustanici. Takođe je izvesno da ga pisci tih izveštaja nisu izmislili već je on neko vreme i pre toga bio u opticaju, ali ne zna se koliko dugo. Slobodna je pretpostavka da je to od druge polovine 18. veka.[2] Postoje tri predanja o postanku imena Zlatibora. Izvjesno je da je to ime nastalo od riječi zlato, odnosno zlatni i bor, ali ne zna se na koji način. Jedno kaže da je ime Zlatibora nastalo od zlatne boje njegovih pašnjaka, što nije sasvim vjerovatno, jer zlatiborski pašnjaci nisu toliko stari, i ovo predanje ne objašnjava otkud riječ bor u imenu Zlatibora; drugo predanje kaže da su se doseljenici iz Crne Gore i Hercegovine na Zlatibor hvalili bogatstvom borove šume, govoreći: „Zlatan je to bor!`; a treće predanje, vjerovatno najtačnije, kaže da je to ime postalo od jedne veoma rijetke vrste bijelog bora, tzv. zlatnog bora, čije je naučno ime Pinus Silvestris Variegata Zlatiborica, po sarajevskom inžinjeru Salihu Omanoviću. Zlatnog bora još samo ima u selu Negbini i stavljen je pod zaštitu države.[3] Treba praviti razliku između imena planine i naziva nekadašnje administrativno-teritorijalne jedinice Srez zlatiborski čije se teritorije nisu morale u potpunosti podudarati. Sadašnji Zlatiborski okrug obuhvata znatno širu oblast od teritorije planine Zlatibor. Malu zabunu unosi i turističko mesto Zlatibor koje ima isti naziv kao i planina. Zlatibor je bio naseljen još u praistorijsko doba. Male grupe praistorijskih ljudi nalazile su svoja staništa u pećinama i gustim šumama. Prvi poznati stanovnici Zlatibora bili su Iliri, odnosno njihova plemena Partini i Autarijati. Po čitavom Zlatiboru ostavili su svoja groblja, za koja u narodu postoji predanje da su grčka. U skoro svim zlatiborskim selima nalaze se ostaci ilirskih grobalja. Najočuvaniji su u Kremnima, nedaleko od Misailovića kuća, na jednom širem terenu od Ljubiša do Mušveta, i preko čitavog Braneškog polja. Osim grobalja, na Zlatiboru postoje i ostaci praistorijskih naselja, tzv. gradina. To su Čajetinska, Krivorječka i Šljivovačka gradina. Istorija Zlatibora Praistorija Rimljani Srednji vek Prvi srpski ustanak Drugi srpski ustanak Prvi svetski rat Drugi svetski rat pru Čajetinska gradina imala je veliki značaj u doba Rimljana. Krivorječka gradina je prilično niska, a prilaz vidljivim temeljima nekadašnjih bedema je veoma nepristupačan. Utvrđenje, velikih razmjera i oblika nepravilnog kruga, zidano je slaganjem sitnog kamena. Na Šljivovačkoj gradini nalazilo se ilirsko utvrđenje locirano na ovom usamljenom kupastom brdu čija je visina tek 900 metara. Zbog svoje nepristupačnosti, odličnog pregleda, dobre vode i plodnog Braneškog polja, to je bilo idealno mjesto za izgradnju utvrđenja. Manja citadela na samom vrhu gradine, sada samo u ostacima, građena je od lomljenog kamena, a cijeli okolni prostor od podnožja do vrha utvrđen je sa tri suva kamena prstenasta zida koji okružuju gradinu. Takođe, vjeruje se da i neki geografski nazivi ovog kraja potiču od Ilira, kao što su Čigota, Negbina i Murtenica. U IV i III vijeku prije nove ere, današnju Srbiju i okolne oblasti naselila su keltska plemena iz Galije. Ona su se pomiješala sa Ilirima i stvorila ilirsko-keltska plemena. Međutim, do danas nije pronađen nijedan arheološki podatak koji bi potvrdio boravak Kelta na Zlatiboru. Zlatibor u doba Rimljana Glavni članak: Zlatibor u doba Rimljana Rimljani su se umiješali u odnose na istočnoj obali Jadranskog mora nakon Prvog punskog rata, da bi zaštitili grčke kolonije od velikog pritiska ilirsko-keltskih plemena. Osvojene zemlje su pripojene Rimskom carstvu, i ušle su u sastav provincije Ilirije, koju je kasnije zamijenila Dalmacija. Rimljani su se sukobili sa Ilirima i na Zlatiboru. Tokom tih borbi, ovdje su uništene mnoge znamenitosti tog vremena. Ipak, nova kultura koja je ubrzo nikla na ovim prostorima bila je na daleko višem stupnju od prethodne. Rimljani su podigli nova utvrđenja i popravili većinu starih ilirskih gradina. Čajetinsku gradinu, naslijedivši je od prethodnih plemena, prilagodili su svojim potrebama. Oko stare citadele kvadratnog oblika, dužine i širine po oko sedam metara, raspoznaju se temelji bedema vješto prilagođenih terenu. Čajetinska gradina je u doba Rimljana služila kao isključivo vojno utvrđenje. Njegova posada je štitila put prokopan pored istočne strane gradine, koji i danas služi za kolski saobraćaj. Preko čitavog Zlatibora Rimljani su podigli mrežu novih puteva i izvršili popravku starih. Svi putevi su vodili u – Malaviko. Malaviko je bio jedan od važnijih centara rimske provincije Dalmacije, a nalazio se na području sela Visibabe, u bližoj okolini Zlatibora. Rimljani su u ovom kraju ostavili priličan broj nadgrobnih spomenika, koji većinom datiraju iz II i III vijeka. Najveći broj spomenika nalazi se u selu Kremnima. Zlatibor u Srednjem vijeku Glavni članak: Zlatibor u srednjem veku Rani Srednji vijek Po novoj administrativnoj podjeli Vizantije, koja je izvršena u IX vijeku, nestalo je Dalmacije, a dijelovi njene teritorije oko Tare, Pive, Lima, Ibra i Zapadne Morave činili su srpsku državu Rašku, u okviru koje se nalazio i Zlatibor, mada nije bilo poznato kako se nazivao. Došavši u ovaj kraj, i Sloveni su, poput svojih prethodnika, počeli da podižu tvrđave. Vjeruje se da se Dresnik, grad koji vizantijski car Konstantin Porfirogenit pominje u Raškoj, nalazio na mjestu današnjeg sela Drežnika. U ovom selu, koje se nalazi na istočnoj granici Zlatibora, nađena je slovenska keramika i jedan srednjovjekovni ključ. Sloveni su naselili i stara utvrđenja ovog kraja, pa su tako obnovili Čajetinsku i Šljivovačku gradinu....

Strana: 152 Povez: meki (sa fotografijama u koloru) Pismo: ćirilica Format: 19,5 cm „Prava vjera je vjera u jednoga Boga u Trojici, Tvorca Neba i zemlje, i svega vidljivoga i nevidljivog. Bog je Biće bez početka i bez kraja. Bog je duh koji je svuda prisutan, sve vidi, sve zna, sve može, o svemu brine. Bog je pun ljubavi prema svim ljudima i svim stvorenjima“. Sadržaj O TAJNI VJERE Šta je prava vjera? Ko je Bog Kakav je Bog Ko je čovjek? Ko su Nebeska braća čovjekova? Ko su zemaljska braća čovjekova? Šta je Otkrivenje Božije? Šta je Biblija ili Sveto Pismo? OTKRIVENjE U STAROM ZAVJETU Šta je Stari zavjet? Kako počinje Stari zavjet? Šta je stvorio Bog za šest dana? Šta je Raj u koji je Bog uveo čovjeka, stvorivši ga? Šta je Drvo poznanja dobra i zla? Ko je đavo? Ko je nagovorio Evu da pogazi zapovijest Božiju? Zašto su Adam i Eva bili istjerani iz Raja? Šta je Bog kazao Adamu i Evi kada ih je prognao iz Raja? Zašto je Kain ubio Avelja? Ko je bio Noje i kako se on spasao od potopa? Šta je idilopoklonstvo? Šta su zidali Vavilonci? Ko je bio Avraam? Koga je hteo Avraam da prinese na žrtvu? Koliko sinova je imao Jakov, sin Isaakov, nazvani Izrailj, po kome je izabrani narod dobio svoje ime? Kako je Josif dospio na dvor faraona, cara egipatskog? Kako su živjeli Jevreji u Egiptu? Ko je bio Moisije? Kako je Moisije izveo jevrejski narod iz egipatskog ropstva? Kako su se Jevreji hranili tokom četrdesetogodišnjeg lutanja po pustinji? Gde je Moisije primio Deset zapovijesti Božijih? Ko je bio David, a ko Golijat? Šta su Psalmi Davidovi? Ko su bili Proroci? Šta je Pasha? Gde je punoća Starog zavjeta? Koji je smisao starozavjetnih prinosa i žrtava? Šta je Novi zavjet? Kako počinje Novi zavjet? Ko je opisao Hristov zemaljski život? Ko je vladao Judejskom zemljom u doba kada se Hristos rodio na zemlji? Kako su se zvali roditelji Presvete Bogorodice Marije? Šta se dogodilo na Blagovijesti? Gdje se rodio Spasitelj? Šta znači ime Isus? Ko je prvi posjetio i prepoznao novorođenoga Hrista Boga? Šta su pjevali Anđeli na Nebesima kada se rodio Bogočovjek? Ko su bili Jevanđelski mudraci sa Istoka? Šta je tražio lukavi car Irod od Mudraca? Kuda su otišli pravedni Josif i Bogorodica Marija sa malim Hristom? Ko je bio pobožan starac Simeon? Zašto je mali Hristos kada mu je bilo osam dana, bio odnesen u Jerusalimski hram? Koji prorok je neposredno pripremio ljude za doalzak Sina Božijeg? Gde je živio i čime se hranio Sveti Jovan Krstitelj? Kako je Sveti Jovan Krstitelj završio svoj život? Šta je rekao Sveti Jovan Krstitelj kada je prvi put vidio Gospoda Hrista? Sveti Jovan Krstitelj je znao da je Hristos bez grijeha i da nema potrebe da bude kršten, zašto ga je, ipak, krstio u rijeci Jordanu? Kako se javio Bog na Jordanu? Čime je Đavo kušao Hrista? Zašto Gospoda Hrista nazivamo Bogočovjekom? Koliko je bilo apostola i koji su bili prvi pozvani? Koje je prvo čudo učinio Hristos? Šta je Hristos rekao ženi Samarjanki o molitvi? Kako je Hristos iscjelio carevog činovnika koji mu je došao i rekao: „Gospode, dođi dok nije umrlo dijete moje“? Kako je Hristos iscjelio gubavoga? Kako su Hrista primili u Njegovom rodnom gradu Nazaretu? Kako je Hristos iscelio uzetoga? Šta je Hristos kazao o suboti? Šta su Blaženstva? Kome je Gospod Hristos rekao: „Vi ste so zemlji… Vi ste svjetlost svijetu“? Koje su dvije najveće zapovijesti? Hristos kao čudotvorac Šta znače riječi Hristove: „Otac je u meni i ja u Njemu… Ja i otac – jedno smo“! Šta znače riječi Hristove: „Lakše je kamili proći kroz iglene uši nego li bogatašu ući u Carstvo Nebesko? Šta je rekao Hristos o plaćanju poreza caru ili državi? Šta je učinio Hristos sa trgovcima u hramu? Ko je dočekao Spasitelja u Jerusalimu na Cvijeti? Kada je bila Tajna Večera? Šta je Hristos rekao na Tajnoj Večeri kada je blagoslovio hljeb? Šta je Hristos rekao na Tajnoj Večeri kada je čašu vina? Kako se zove Sveta Tajna koju je Hristos ustanovio na Tajnoj večeri? Šta je rekao Hristos Apostolima u Getsimanskom vrtu uoči Velikog Petka? Šta je Hristos rekao Judi izdajniku, posle izdajničkog poljubca? Kako je umro Juda izdajnik? Koliko se puta Petar odrekao Hrista? Ko je pomogao Hristu da nosi Krst do Golgote? Koje su bile poslednje riječi raspetoga Hrista na Krstu? Šta se desilo kada je Hristos izdahnuo na Krstu? Ko je skinuo Hristovo mrtvo tijelo sa Krsta? Ko je prvi saznao da je Hristos vaskrsao iz mrtvih? Poslije Vaskresenja, od Uskrsa do Vaznesenja, koliko se puta javio Gospod svojim učenicima? Šta je rekao Hristos Apostolima u četrdeseti dan poslije vaskrsenja, prije nego što se uznio na Nebesa? Šta znače riječi Gospodnje o krštavanju svih ljudi i naroda u Ime Oca i Sina i Svetoga Duha Šta se dogodilo na pedesetnicu (Trojičindan, Duhovdan)? Šta je Crkva i koja su njena svojstva? Kako počinje istorija novozavjetne Crkve? Pored „Djela apostolskih“, gdje su opisani propovijed, djela i učenje Svetih Apostola, kao i osnivanje prvih hrišćanskih opština? Ko je produžio propovijed i djelo Svetih Apostola u svijetu? Koje je Svete Tajne Gospod predao preko Apostola svojoj Crkvi? Šta je Sveta tajna Pokajanja (i Ispovijesti)? Šta je Sveto Predanje? Šta su Vaseljenski Sabori? Koji je prvi Sabor u istoriji Crkve? Koliko je bilo Vaseljenskih Sabora i koje su odluke donijeli? Da li je bilo još Vaseljenskih Sabora? Zašto Crkva mora biti samo jedna? Kada se Rimska Patrijaršija odvojila od Pravoslavne Crkve i zašto? Koja su bila glavna središta hrišćanske vaseljene tokom prvog hiljadugodišta istorije Crkve? Ko su bili Sveta braća Kirilo i Metodije? Kada su Srbi primili vjeru pravoslavnu? Ko je produžio djelo Svete Braće i njihovih učenika? Ko je bio prvi Arhiepiskop i najveći Svetitelj i prosvjetitelj srpski? Ko je bio Stefan Nemanja? Gdje je umro Sveti Sava? Šta se dogodilo sa moštima Svetog Save? Kada je osnovana prva Srpska Patrijaršija? Šta je to Kosovski zavjet? Ko su bili novomučenici? Zašto je Sveti Mučenik Avakum Beogradski, idući na gubilište, pjevao pesmu: „Njema ljepše vjere od hrišćanske, Srb je Hristov – raduje se smrti? Kada je bila ponovo vaspostavljena Srpska Patrijaršija? Otkud Krsna slava kod Srba i koji je njen smisao? Ko su monasi i kakva je bila njihova uloga u istoriji Crkve? Šta je Sveta Gora? Ko su isihasti ili tihovatelji? Ko su bili koljivari ili dobrotoljupci? Pored Srpske Crkve koje još pomjesne Pravoslavne Crkve postoje danas u svijetu? Šta je to Pravoslavna dijaspora? Koja je danas misija Pravoslavne Crkve u svijetu? Da li je Pravoslavna Crkva – Misionarska crkva? Da li Pravoslavna Crkva ima danas svoje misionare među nekrštenim narodima? Šta je Pravoslavno Bogosluženje Koja su stalna svakidašnja crkvena bogosluženja? Koje najvažnije Bogolsuženje Crkve? Koje praznike hrišćani praznuju? Šta je molitva? Šta je lično molitveno pravilo? Kako se treba moliti? Zašto se Očenaš naziva Molitvom Gospodnjom? Kako glasi Molitva Gospodnja? Šta znači „hljeb nasušni“, ili tačnije „nadsuštni“? Koje još molitve treba da budu na ustima Hrišćanina? Kako glasi Simvol vjere? Šta znače riječi: „Čekam vaskrsenje mrtvih i život budućeg vijeka“? Šta je Poslednji dan ili dan Strašnoga suda? Bez čega se ne može zamisliti dom pravoslavnog hrišćanina? Šta su Žitija Svetih? Otkuda post i čemu on služi? Šta je to oboženje čovjeka? Ako bi želeo da sažmeš u jednu molitvu sve molitve Crkve i čitavo bogosluženje Crkve, sve vapaje i sve Želje Hrišćanske – koja bi to molitva bila Ako bi te neko zamolio da u dvije rijeći iskažeš svu vjeru pravoslavnu, koje bi bile te dvije riječi? Skraćenice naziva starozavjetnih i novozavjetnih knjiga?

Kao na slikama Ispod omota lepo očuvana KRONIKA O VLADAVINI KARLA IX Prosper Merime Prosveta Beograd 1964 francuska književnost prve polovine 19. veka biblioteka Svetski klasici tvrd povez, format 14 x 19,5 cm zlatotisak, zaštitni omot, ćirilica, 285 strana Prosper Merime (franc. Prosper Merimee; Pariz, 28. septembar 1803 — Kan, 23. septembar 1870) je bio francuski književnik. Biografija[uredi | uredi izvor] Merime potiče iz imućne građanske porodice koja je negovala književno-filozofske, najviše volterovske, i umetničke tradicije. Otac mu je bio slikar, a i sam je imao slikarskog dara. Od rane mladosti posećivao je književne salone, družio se sa mnogim poznatim piscima i slikarima. Kao veliki erudit, poznavalac istorije, arhitekture i arheologije, postao je 1834. inspektor u Upravi istorijskih spomenika. Godine 1844. postao je član Francuske akademije. Interesovao se za ruski jezik i literaturu, prevodio dela ruskih pisaca, a bio je i prijatelj sa Turgenjevim. Pored književnih pisao je i naučne radove iz oblasti kojima se bavio. Postao je senator (1854), a kasnije i sekretar Senata (1860). Problem klasifikovanja[uredi | uredi izvor] Merime, romantičar po vremenu u kojem je živeo i po nekim elementima svog stvaralaštva, bio je u isto vreme i klasicista i realista. Romantičar[uredi | uredi izvor] Merime je jednim svojim delom čovek svog vremena i okruženja. On najbolja svoja književna dela stvara u periodu od 1825. do 1845. godine, što se u potpunosti podudara sa periodom cvetanja pokreta romantizma u Francuskoj. Romantično je kod Merimea interesovanje za druge narode, za nepoznate, egzotične zemlje, tamošnje običaje i, uopšte, za folklor. Njega zanima sve što je neobično, čudno, i fantastično, uključujući natprirodno i stravično. Kao dobar poznavalac istorije, interesujući se za prošlost on je transponuje u književnost. Zajedno sa Stendalom, a poput romantičara, Merime u ljudima traži snažna osećanja, grube i žestoke strasti, plahovitost i energiju, buntovnički duh i sa uživanjem se prepušta posmatranju izuzetnih ličnosti. Zanimljivo mu je samo ono što odudara od svakodnevnog, učmalog građanskog života. Klasicista[uredi | uredi izvor] Kada je reč o fakturi dela, o načinu na koji pristupa predmetu umetničke obrade i njegovom tretiranju, Merime je nastavljač klasicističkih tradicija u francuskoj književnosti. Merimeov klasicistički manir pre svega se ogleda u suzbijanju rasplinjavanja, stalnoj kontroli sopstvenih osećanja i toka misli, brižljivom odabiranju materije i zadržavanju samo onoga što je bitno i neophodno. Njegov izraz je koncizan, nabijen smislom, kompozicija i naracija su jasne i logične. Kao veliki klasičari i on zadržava osećaj mere i reda i ima takt jednog vaspitanog čoveka koji vlada sobom. Sa klasicizmom ga povezuje i težnja da u umetničkim delima savršenog oblika izrazi večite ljudske strasti. Po svim ovim osobinama Merime je naslednik 17. veka i velikih pisaca klasicizma, kao što su Kornej, Molijer i Rasin. Realista[uredi | uredi izvor] Pored duga romantičarskom pokretu i klasičnim piscima 17. veka, Merime je, zajedno sa Stendalom, začetnik novih tendencija u književnosti i prethodnik francuskih realista. S retkim smislom za stvarnost i njeno slikanje Merime sve čini da do te stvarnosti dođe. On je radoznali posmatrač. slušalac i čitač. Kao i docnije realisti i naturalisti on prikuplja dokumentaciju na osnovu koje će kasnije stvarati književno delo. Pri tome, izdvaja ono bitno i karakteristično i u kratkim crtama ga dočarava, oživljavajući i osvetljjavajući na taj način ličnosti i događaje. Merimeov odnos prema stvarnosti je odnos nezainteresovanog svedoka, vernog slikara, koji ne izmišlja i ne komentariše. Na taj način on se ni misaono, ni afektivno ne vezuje za stvarnost prikazanu u delu. Merime priča šta je video, a ne i šta je doživeo; on se nalazi pored događaja, a ne u njima. Odbacivanjem lake i naivne filozofije, kao i pisanja dela sa tezom, pojave popularne u to vreme, Merime takođe pokazuje realističke i antiromantičarske težnje. Kao psiholog, ne upušta se u nesigurna istraživanja nejasnih i dalekih predela ljudske duše. Na taj način strogo čuva neprikosnovenost slike realnosti od mašte i psiholoških pretpostavki i špekulacija. Merime je često skeptičan i ironičan, što prelazi i u pesimizam. Sve to mu pomaže da ne padne u zanos i maštanje, ali je ponekad i znak superiornog piščevog distanciranja od sopstvenog dela. Književni rad[uredi | uredi izvor] Pozorište Klare Gazul[uredi | uredi izvor] Merime je svoj dug romantizmu platio u svom prvom značajnijem književnom ostvarenju. Zadovoljavajući svoju sklonost ka mistifikovanju, on 1825. objavljuje zbirku komada Pozorište Klare Gazul (franc. Le Theatre de Clara Gazul). Kasnije će objaviti i drugo i treće dopunjeno izdanje. Publici svoje delo predstavlja kao francuski prevod ostvarenja tobožnje španske glumice. Za stvaranje njenog imena Merime se poslužio francuskom verzijom srpske reči gusla (franc. La Guzla). Mešajući tragično i komično i zanemarujući klasičarsko pravilo o tri jedinstva (mesta, vremena i radnje), Merime dve godine pre Viktora Igoa ilustruje ideje koje će najveći francuski romantičar izneti u čuvenom predgovoru Kromvelu. U prvom izdanju izdvaja se istorijska „komedija u tri dana“ Španci u Danskoj. Drugo izdanje (1830) Merime uvećava sa dva komada. Najzanimljivija je duhovita antiklerikalna komedija Karuce svetog miropomazanja (franc. Le Carosse du Saint-Sacrement), čija se radnja dešava u glavnom gradu Perua, Limi. Trećem izdanju (1842) Merime je dodao, pored još jednog, istorijski komad Žakerija (franc. La Jacquerie). Jedino je za komad Žakerija predmet uzet iz francuske srednjovekovne istorije. Svi ostali komadi se dešavaju u Španiji ili u Latinskoj Americi, što zbirci daje veću ili manju egzotičnu nijansu. To ovo delo (pored strasti, dramatičnih situacija koje iz njih proističu i istorijskih evokacija) pripaja romantičarskom pozorišnom fondu. Gusle[uredi | uredi izvor] I dalje stvarajući u duhu romantičarskog pokreta, Merime 1827. objavljuje svoju čuvenu mistifikaciju Gusle, ili izbor ilirskih pesama skupljenih u Dalmaciji, Bosni, Hrvatskoj i Hercegovini (franc. La Guzla ou choix de poesies illyriques, recueillies dans la Dalmatie, la Bosnie, la Croatie et l`Herzegovine). Da bi ostavio utisak autentičnosti i naučne egzaktnosti, Merime je delo snabdeo predgovorom i velikim brojem komentara. Zbirka sadrži 35 pesama, od kojih samo 2 nisu tvorevina samog pisca. To su pesme: Hasanaginica, čiji je prevod radio prema Fortisovom, i Miloš Kobilić, Andrije Kačića-Miošića, koju je Merimeu dao Antun Sorkočević, i sam verujući da je reč o narodnoj pesmi. Prilikom stvaranja ostale 33 pesme Merime se služio mnogobrojnim izvorima, kao što su antički, stari kineski, Dante, Don Kalme, Fortis, Šarl Nodje. On je ovom zbirkom još jednom potvrdio svoje interesovanje za daleke, malo poznate i slabo razvijene narode i njihove umotvorine, kao i romantičarsku sklonost ka fantastičnom i stravičnom (pojava vampirizma zauzima značajno mesto u Guslama). Delo je izazvalo oduševljenje kod savremenika i jako verovanje u njegovu autentičnost. Zanimljivo je da je čak i poznati ruski književnik Puškin podlegao ovom opštem mišljenju. Kada je postalo jasno da su u pitanju mistifikacije i obrade, a ne izvorne narodne pesme, javilo se i pitanje Merimeove namere koju je imao izdajući ovo delo. Stavljajući na stranu druge njegove namere, jasno je da nije hteo da se naruga narodnom stvaralaštvu. Sam se više puta pohvalno izrazio o njemu, uključujući tu i srpske narodne umotvorine, što je bilo opšte uverenje romantičarski nastrojenih stvaraoca. Hronika o vladavini Karla IX[uredi | uredi izvor] Zadovoljavajući svoju težnju ka transponovanju istorijskog materijala u literaturu, 1829. godine Prosper Merime izdaje Hroniku o vladavini Karla IX (franc. Chronique du regne de Charles IX). To je delo o ljubavi i ubistvu u kome se priča povest o dva brata, kalviniste i katolika. Brat kalvinist, u ljubavnom zanosu postaje spreman da promeni veru, ali posle krvave Vartolomejske noći postaje ubica sopstvenog brata. Novele[uredi | uredi izvor] Pored mistifikacija, drama i istorijskih romana, Merime je pisao i novele. Počeo je da ih objavljuje 1829. u časopisu Pariska revija. U njima je do punog izražaja došao njegov smisao za jednostavnost, za brzo i sigurno vođenje radnje do kulminacije, za konciznost i lapidarnost u izrazu. Zato, pre svega, u istoriji francuske književnosti Prosper Merime zauzima istaknuto mesto kao jedan od njenih najboljih novelista. Rana faza[uredi | uredi izvor] Zauzeće šanca (franc. L`Enlevement de la Redoute). Objavljena je 1829. i priča o jednoj epizodi iz francusko-pruskog rata. Ona svedoči o Merimeovoj novelističkoj virtuoznosti, njegovoj moći da kroz događaje, bez komentara, pogotovu bez ikakvog osećajnog angažovanja, impresivno dočara sliku heroizma ratnika i tragičnih zbivanja. Već u ovoj noveli Merime napušta romantičarski milje, ostajući dosledan klasicističkom odnosu prema formi i nagoveštavajući realizam. Mateo Falkone (franc. Mateo Falcone). Objavljena je takođe 1829. i spada među njegova najbolja ostvarenja u ovom rodu. U ovoj povesti o izdaji i časti, u kojoj otac ubija sopstvenog sina da bi sprao ljagu sa porodičnog imena, Merime je dostigao vrhunac dramskog intenziteta. Taj intenzitet je zasnovan najvećim delom na kontrastu između uzbudljivosti i tragičnosti događaja i konciznosti i umerenosti izlaganja. Etrurska vaza (franc. Le Vase etrusque). I ovde je reč o ljubavi i krvi, ali ne plahovitoj i neobuzdanoj nego prefinjenoj i diskretnoj. Glavna ličnost ove priče je Sen-Kler, u čiji je portret pisac ugradio i neke autobiografske crte. Središnja faza[uredi | uredi izvor] Duše iz čistilišta (franc. Les Ames du Purgatoire). Novela je objavljena 1834. i sa njom Merime započinje da proširuje okvir svojih priča. To je u stvari njegova verzija Don Žuana, u kojoj ga mnogo više zanimaju slikovito i dramatično nego problem greha i iskupljenja, a primetni su i elementi fantastike i strave. Ilska Venera (franc. La Venus d`Ille). Objavljena je 1837. U njoj fantastično i stravično prerastaju u natprirodno. Realistički dekor jednog mesta u Pirinejima, sa opisima svadbene svečanosti, postaje poprište pravog čuda: sin mesnog arheologa-amatera postaje na dan venčanja žrtva ljubomorne bronzane Venere koju je njegov otac otkopao. Zrela faza (Kolomba i Karmen)[uredi | uredi izvor] Dve najbolje i najpoznatije Merimeove novele su Kolomba (1840) i Karmen (1845). Pored zajedničke velike umetničke vrednosti, ove dve novele imaju dosta dodirnih crta. Obe su obimom duže, kao kraći romani. Tema i jedne i druge su ljubav, čast i krv, a glavne ličnosti su žene. Kao neposredan podsticaj za njihov nastanak Merimeu su poslužila njegova putovanja po Mediteranu (Korzika, Španija i dr.) i pažljivo posmatranje predela u kojima podjednako učestvuju umetnik i naučnik. Po tematici i likovima Kolomba i Karmen su romantičarske novele, ali po obradi obe su realističke. Čak i kada govori o mladoj Kolombi, koja podseća na antičku Elektru u osvetničkom zanosu ili kada nam dočarava lik nestalne i zavodljive Karmen i tragičnu ljubav Don Hosea, Merime je neutralni posmatrač, uvek na distanci. Pored realističkih tendencija, u delu se prepoznaju i klasicistički postupci, kao što su šablonsko uvođenje u radnju, upoznavanje sa protagonistima radnje i pripremanje kulminacije. Pozna faza[uredi | uredi izvor] U jednoj od poslednjih napisanih novela Merime se opet vraća romantičarskoj sklonosti ka neobičnom i stravičnom. To je novela Lokis (1869). U njoj se priča o litvanskom grofu, čoveku-medvedu, koji na dan venčanja, vođen neodoljivim nagonom, nanosi smrtni ujed svojoj ženi. Sve to pomalo podseća na ilirskog vampira iz tada već davno napisanih Gusala. Istorija francuske knjizevnosti