Naslov: Državna mešovita realna gimnazija u Valjevu : Izveštaj o radu i uspehu u školskoj 1937-38 godini Pismo: ćirilica Br. strana: 87 + 16 str. sa fotografijama Format: 22 cm Povez: meki Knjiga je u celosti (listovi, korice, povez) lepo očuvana iako je stara više od 80 godina: listovi su čisti (sem naslovnog lista na kome postoji fleka uz dužu slobodnu marginu) i ravni, nigde nema podvlačenja, dopisivanja, obeležavanja, `magarećih ušiju` i sl. Korice su kao na slici - uvećajte je do pune veličine da biste ih jasno videli. Interesantno: na kraju knjige, u poglavlju Fotografije nastavnika i učenika, data je fotografija nastavničkog kolegijuma na kraju školske 1937-38 godine, kao i pojedinačne fotografije svih razreda i odeljenja učenika sa svojim razrednim starešinama. Sadržaj (naslovi poglavlja): ◾ I Nastavničko osoblje ◾ II Školski letopis ◾ III Spisak udžbenika upotrebljenih u školskoj 1937-38 godini ◾ IV Pismeni zadaci ◾ V Ekskurzije ◾ VI Udruženja ◾ VII Školski fondovi ◾ VIII Školske zbirke i knjižnice ◾ IX Izveštaj školske poliklinike ◾ X Klasifikacija učenika-ca (spiskovi svih učenika po razredima i odeljenjima, po uspehu) ◾ XI Privatni ispiti ◾ XII Statistika učenika ◾ XIII Tečajni ispit A) Niži tečajni ispit B) Viši tečajni ispit ◾ XIV Naredba učenicima ◾ - Fotografije nastavnika i učenika Štampano 1938. godine u štampariji Dim. A. Slavuja Pogledajte i ostale izveštaje raznih predratnih prosvetnih ustanova koje trenutno imam u ponudi: https://www.kupindo.com/pretraga.php?Grupa=1&Pretraga=izve%C5%A1taj+za&CeleReci=0&UNaslovu=0&Prodavac=bebaimoca&Okrug=-1&Opstina=-1&CenaOd=&CenaDo=&submit=tra%C5%BEi Izveštaj za školsku 1937-38 godinu - Valjevo - kraljevina

Bojan B. Dimitrijević RANKOVIĆ – DRUGI ČOVEK Nema ličnosti u srpskoj istoriji 20. veka koja je toliko glorifikovana, a potom samo za jedan dan izblaćena i prepuštena zaboravu, kao što je Aleksandar Ranković. Zbog iste stvari jednom hvaljen i slavljen, posle kuđen i optuživan. Ranković je i po ustrojstvu jugoslovenske hijerarhije bio druga ličnost u zemlji – potpredsednik Republike. Mnogi su i u zemlji i u svetu nagoveštavali da će on naslediti Tita, kome je više od tri decenije bio odan saradnik, privržen, gotovo do pokornosti poslušan. Da li je to bila jedna od vodilja da se prvi srpski političar tog vremena što pre skloni? Ili to što su nagađali da drži sve obaveštajne službe u svojoj šaci? Ili zato što su počeli da ga proglašavaju za srpskog nacionalistu, iako se on žestoko borio protiv te ale? Ili zato što je razoružavao albanske bande na Kosovu i Metohiji? Svu njegovu političku moć srušili su aferom o prisluškivanju Josipa Broza i njegove supruge Jovanke. Da li su to smislili i izveli hrvatski obaveštajci? Na Brionskom plenumu, jula 1966, Ranković je razrešen svih funkcija. U toj smeni gromoglasnu podršku Titu dalo je srpsko političko rukovodstvo, a to nije bilo prvi ni jedini put. Sve komisije – partijske, vojne, policijske – posle su utvrdile da je afera izmišljena i podmetnuta Rankoviću. On je već živeo skromno, daleko od očiju javnosti, bez ijednog znaka protesta. Ova knjiga rađena je po brojnim i dobrim delom nepoznatim dokumentima o radu Ozne, Udbe i KOS-a… Kao prva politička biografija Aleksandra Rankovića, o kome se tako dugo i zagonetno ćutalo, ona svestrano otkriva tehnologiju vladanja, moć autoriteta, lažna drugarstva, zakulisne bitke, intrige, prevare, izdaje… Ona osvetljava novi lik Aleksandra Rankovića Knjiga je N O V A ---------------------------- 0

Nedostatak: Mrlja na prednjoj korici, kao na slici. Knjižni blok vrlo dobar. Publisher Bell & Hyman, London; 1985 Green Cloth Hardback With Gilt Title, 1096 pp Illustrated with many B&W illustrations Size 235 x 160 mm Samuel Pepys’s diary is the best first-hand account we have of London life in the 1660s, and its publication has made Pepys one of the best-known figures of English history. From major events of the period such as the Fire of London, the Plague and the Dutch War, through to colourful details of private and domestic life, the young Pepys treats us to his vivid observations and comments on every aspect of the world of Restoration London he knew so well. This abridgement of the definitive edition, selected and edited by Robert Latham, contains about one-third of the original diary. It is presented as an unbroken and highly readable narrative, retaining the full character of the complete diary, both in its overall content and in the wealth of captivating detail that gives Pepys’s style its unmistakable identity. The Shorter Pepys shares the same exemplary editorial standards as those set by the acclaimed eleven-volume Latham and Matthews edition of the complete diary. The text is supported by an introduction, a chronology, glossary and index, and by illustrations of the most important people and places mentioned in the diary, as well as maps, plans and family trees. This abridgement gives the reader an opportunity within a single volume to discover and enjoy Pepys in all his fascinating variety. **** The Shorter Pepys by Robert Latham Samuel Pepys (1633-1703) served as King`s Secretary to the Admiralty from 1684 to 1688 under both King Charles II and King James II as well as being a Member of Parliament but is best known for his fabulous diaries which offer a record of life in seventeenth century London featuring detailed first-hand accounts of London`s Great Plague (1665-1666) and Great Fire (1666). This abridgement of the definitive edition contains about one third of the original diary & offers an unbroken and highly readable narrative retaining the full character of the complex diary, both in overall content & in the wealth of captivating detail that gives Pepys` style its unmistakable identity. The text is supported by an introduction, chronology, glossary, index, maps & plans & by illustrations of the most important people & places mentioned in the diary.

Emigrantsko izdanje NDH propaganda Jugoslavija Srbija drugi svetski rat IZDAVAČ: Logos verlag, Minhen-Njujork GODINA: 1957. POVEZ: mek PISMO: latinica STRANA: 316 STANJE: dobro očuvana, korice pohabane, ocena 3- Ivo Omrčanin (Podgrađe, 1. listopada 1913. – 2002.[1]), bio je hrvatski emigrantski povjesničar, istraživač i teolog. Životopis uredi Ivo Omrčanin rodio se u Podgrađu 1913. godine. Doktorirao je bogoslovlje na sveučilištu Gregoriani u Rimu 1939. godine, kanonsko pravo u Parizu 1940. i pravo u Trstu 1944. godine.[2] Za vrijeme NDH radio je u Ministarstvu vanjskih poslova kao nadstojnik Talijanskog odsjeka, vicekonzul, opunomoćeni ministar i voditelj protokola ministarstva.[2] Nakon sloma NDH boravi u Rimu a nakon toga odlazi u SAD. Zabilježeno je njegov rad objavljen u spomen-knjizi 35. međunarodnog euharistijskog kongresa održanog 1952. Barceloni.[3] U SAD-u je Omrčanin bio profesor u Worcesteru i Indiani.[2] Bio je tajnikom Političkog odjela Ministarstva vanjskih poslova NDH. Pisao je za hrvatske emigrantske časopise Republika Hrvatska, Hrvatska misao, Journal of Croatian Studies, Hrvatskoj reviji, a djela mu je tiskala i Croatian Academy of America. Pisao je i za neke hrvatske časopise. Suprug je autorice Margaret Stewart Omrčanin. Znanstveni rad uredi U djelima se bavio poviješću Hrvata, a značajan dio njegovog rada su teme iz Drugog svjetskog rata i poraća. Među ostalim je tvrdio da je broj hrvatskih žrtava na Bleiburgu bio `točno` 550.000 ljudi[4] Pored tih tema, bavio se i pravoslavnom mariologijom (djelo De Immaculata Conceptione B. V. Mariae in Ecclesia serbica et russica).[5] U radovima zauzima stav da su Hrvati bili najveće žrtve drugoga svjetskoga rata na području Jugoslavije.[6] U istraživačkom radu je zaslužan za pronalaske vrijednih povijesnih dokumenata, kao što je memorandum (spomenica) dr. Ante Pavelića i Vlade NDH feldmaršalu Haroldu Aleksandru, vrhovnom zapovjedniku savezničkih vojnih snaga u Italiji kojeg su mu trebali uručiti zarobljeni engleski zrakoplovci.[7] Za sebe je tvrdio da je `designiranim hrvatskim poslanikom u Trećem Reichu i istaknutim sudionikom Lorkovićeva i Vokićeva pokušaja`.[8] Prema njegovim tvrdnjama, s Ljubom Karamanom je poduzeo akciju dovlačenja Višeslavove krstionice iz Italije (Venecije) na Duhove 1942. godine.[9] Hrvatska: 1945, Washington, 1991. Da budućnost ne propadne: proklamacija, program, pravila Nove stranke, Zagreb, 1991. Ratna povijest Hrvatske, 1-4, Washington, 1993. Mit bogova u predpovijesti Hrvatske, Washington, 1993. Stvaranje kršćanstva u Hrvata, Washington, 1994. Croatia rediviva, Washington, 1995. King of Croatia c.530-c.490 B.C, Washington, 1996. Članci u `Hrvatskoj reviji` uredi Da li je moguć između Talijana i Hrvata `gentleman agreement`?

Posveta autora na predlistu, inače knjiga je nova. Autor - osoba Hardi, Đura, 1971- Naslov Drugeti : povest o usponu i padu porodice pratilaca anžujskih kraljeva / Đura Hardi ; [prevod rezimea Marta McConnel-Duff ; priprema istorijske karte Atila Hornok] Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2012 Izdavanje i proizvodnja Novi Sad : Filozofski fakultet, Odsek za istoriju, 2012 (Petrovaradin : Maximagraf) Fizički opis 480 str. : ilustr. ; 23 cm Drugi autori - osoba Makonel-Daf, Marta Hornok, Atila Zbirka Monografije / Filozofski fakultet, Novi Sad ; ǂknj. ǂ56 (broš.) Napomene Tiraž 400 Napomene i bibliografske reference uz tekst Summary: Dugeths: str. 405-428 Bibliografija: str. 430-451 Imenski registar: str. 453-469. Predmetne odrednice Druget (porodica) – Istorija Đura Hardi je rođen u Ruskom Krsturu 19.decembra 1971. godine Osnovnu školu i gimnaziju je završio u Ruskom Krsturu.Diplomirao i magistrirao je na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu gde je i doktorirao 2009. na temu „Porodica Druget u srednjem veku“. Na istom Fakultetu je počeo karijeru 1997. a 2014. je postao vanredni profesor. Oblast Hardijevog interesovanja je opšta istorija srednjeg veka, Kijevska Rusija, istorija srednje Evrope u srednjem veku, srpsko-ugarski odnosi u srednjem veku, život aristokratije u anžujskoj Ugarskoj, prostor Vojvodine u srednjem veku, Rusini u Srbiji.Autor je zbirke poezije „ Osećaj za vreme“ koju je izdao 2002. Literatura Monografije Naslednici Kijeva izmeću kraljevske krune i tatarskog jarma: studija o deržavno-pravnom položaju Galiče i Galičko-Volinske kneževine do 1264 godine, Novi Sad 2002, 239. (recensio in: Leontiй Voйtovič, Zapiski NTŠ. T.252. Lьvіv, 2006. S. 773-775) Drugeti, povest o usponu i padu porodice pratilaca anžujskih kraljeva, Filozofski fakultet u Novom Sadu, Novi Sad 2012, 480. (recensiones in: Berta Adrián, Egy főnemesi család felemelkedése és bukása az Anjou-korban, Bácsország, Vajdasági honismereti szemle 69 (2014/2) 117–118; Vladeta Petrović, Istorijski časopis, knj. LXIII, 2014, 131-134; Aleksandar Krstić, Inicijal/Initial, 2 (2014), 262-264; Marija Karbić, Scrinia Slavonica, svezak15 (2015), 375-378; Kovács Gergely, Turul, nolcvannyolcadik kötet, 2015, 2 füzet, 76 -77. Priređene knjige, koautorstva, udžbenici. Srednjovekovna naselja na tlu Vojvodine, istorijski procesi i događaji, urednik Đura Hardi, Sremska Mitrovica 2013, s. 484; ISBN 978-86-84955-14-4 ISBN 978-86-6065-158-9 The Cultural and Historical Heritage of Vojvodina in the Context of Classical and Medieval Studies, editor Đura Hardi, Faculty of Philosophy, Department of History, Monographs Vol. 61, Novi Sad 2015, 223. Bogdan Brukner, Đura Hardi, Dimitrije Boarov, Istorija, (autor dela o prošlost Vojvodine u srednjem veku, poglavlje u monografiji: Vojvodina, glavni urednik B. Ivkov, Dnevnik, Novi Sad 2005, 42-89. MG144 (N)

Raskršća ili autoportret bivšeg narodnog neprijatelja / Dragoslav Dragan Despotović Beograd 1993. Tvrd povez, zaštitni omot, ćirilica, 510 strana. Napomena: na iviciama iskrzan zaštitni omot; ako se to izuzme, knjiga je odlično očuvana. J4 Dragoslav Dragan Desiotović rođen 25. VI 1923. u selu Drenu kod Obrenovca. Odrastao i pohađao gimnaziju i učiteljsku školu u Šapcu. Godine 1940. Kao učenik učiteljske škole upisao se u omladinsku organizaciju Jugoslovenskog narodnog pokreta `Zbor` i do kraja oslao njegov član. Na poziv u oktobru 1941. stupio u Srpski dobrovoljački korpus koji su sačinjavali uglavnom članovi `Zbora` zbog čega su u narodu bili poznati ne samo kao dobrovoljci već i kao ljotićevci. U toku tri i po godine građanskog rata od običnog redova postao je oficir - komandir 7. čete 2. bataljona III dobrovoljačkog puka. U prvoj polovini 1945. godine učestvovao u akcijama koje su imale za cilj da vojvodi Đujiću omoguće povlačenje iz Like prema Istri i kasnije Italiji. Ubrzo su opertivni delovi tri puka (2, 3 i 4) krenuli u susret Đurišićevim snagama koje su se preko Bosne i Hrvatske povlačile iz Crne Gore. Sticajem okolnosti sva tri puka su bila prinuđena da se povuku u Austriju gde su se predali Englezima i od njih, u skladu sa međunarodnim propisima, dobili uveravanje o punoj zaštiti i bezbednosti. Međutim, Englezi su sva tri puka (s mnogim slovenačkim i hrvatskim antikomunističkim formacijama) na prevaru i na brzinu predali jugoslovenskim partizanima (pročitaj knjigu Kočevski rog od istog autora) koji su ih, ne pitajući ni za ime, masovno streljali. Autor ove knjige je sa nekolicinom drugova pobegao iz sabirnog logora (odakle su zarobljenici vođeni kamionima ili železnicom u kočevske šume na streljanje). U bekstvu autor je negde preko Soče ranjen kroz grudi, prebačen u partizansku bolnicu u Gorici, tamo operisan, a vrlo brzo zatim prebačen u Vipavu (tadašnja zona ”B`) u zarobljenički logor. Na više mesta u logoru je proveo oko devet meseci, a u martu 1946. godine osuđen je na 15 godina robije. Računajući zajedno logor i robiju ukupno je proneo u partizanskom ropstvu skoro 13 godina (jedan mesec manje). Po izlasku s robije, zahvaljujući nekim srećnim okolnostima u dobroj volji Američke ambasade zaposlio se u toj uslanovi i posle 24 godine rada je penzionisan. Roman je pisan u različitim periodima života autora i njegova jedina ambicija je bila da u vidu književnog dela svedoči o jednom vremenu i jednoj generaciji koja je, nepokolebljivo podržavajući istorijsku misiju generala Nedića na spasavanju srpskog naroda od istrebljenja, žrtvovala svoju mladost, zdravlje i život.

Rudi Dutschke i Manfred Wilke SOVJETSKI SAVEZ SOLŽENJICIN i ZAPADNA LJEVICA Sovjetski Savez, Solženjicin i zapadna ljevica, Rudi Dučke Rudi Dutschke i Manfred Wilke , Globus Zagreb 1983. Tvrd povez, zaštitni omot, 390 strana. Alfred Vili Rudolf Dučke (nem. Alfred Willi Rudolf Dutschke; Šenefeld, 7. mart 1940 — Orhus, 24. decembar 1979) je bio nemački sociolog, koji je bio jedna od najznačajnijih ličnosti studentskog pokreta u kasnim šezdesetim godinama 20. veka u Saveznoj Republici Nemačkoj.[1] Rudi Dučke Rudi.jpg Rudi Dučke Puno ime Alfred Vili Rudolf Dučke Datum rođenja 7. mart 1940. Mesto rođenja Šenefeld Nemačka Datum smrti 24. decembar 1979. (39 god.) Mesto smrti Orhus Danska Biografija Uredi Dučke je rođen u Šenefeldu u blizini Berlina na teritoriji Nemačke Demokratske Republike kao sin poštanskog službenika. Pohađao je gimnaziju i postao član omladinske organizacije FDJ a kasnije se javno prijavio kao pacifista i iz tih razloga nije bio primljen na studij sporta. Često je posećivao Zapadni Berlin i pre izgradnje berlinskog zida u njemu se nastanio. U Zapadnom Berlinu je studirao sociologiju, etnologiju, filozofiju i istoriju i 1973. godine diplomirao. 1962. godine je osnovao radikalnu grupu „Subverzivna akcija“ sa kojom je stupio u Socijalistički studentski savez i kasnije postao njihov funkcioner. Organizovao je proteste protiv rata u Vijetnamu i protiv koalicije SPS- CDU. Kada se proširila kampanja protiv studentskih pokreta 11. aprila 1968. izvršen je atentat na Dučkea. Dučke je atentat preživeo ali sa težom ozledom mozga i morao je da se na kraju ponovo učiti da govori.[2] Kasnije je živeo u Danskoj i radio kao docent na fakultetu. Umro je od posledica atentata 24. decembra 1979. godine. Delo (na nemačkom) Uredi Rudi Dutschke: Jeder hat sein Leben ganz zu leben - Die Tagebücher 1963-1979 (Hrsg. v. Gretchen Dutschke), Kiepenheuer & Witsch, Köln 2003 Rudi Dutschke: Mein langer Marsch. Reden, Schriften und Tagebücher aus zwanzig Jahren (Hrsg. von Gretchen Dutschke-Klotz, Helmut Gollwitzer und Jürgen Miermeister), Rowohlt 1980 Rudi Dutschke: Aufrecht gehen - Eine fragmentarische Autobiographie, Olle und Wolter, Berlin 1981 Rudi Dutschke: Lieber Genosse Bloch… - Briefe Rudi Dutschkes an Karola und Ernst Bloch (Hrsg. v. Karola Bloch und Welf Schröter), Talheimer Verlag 1988 Rudi Dutschke: Versuch, Lenin auf die Füße zu stellen. Über den halbasiatischen und den westeuropäischen Weg zum Sozialismus, Wagenbach, Berlin 1984 Uwe Bergmann/Rudi Dutschke/Wolfgang Lefèvre/Bernd Rabehl: Rebellion der Studenten oder die neue Opposition. Eine Analyse, Rowohlt, Reinbek b. Hamburg, 1968. Frank Böckelmann/Herbert Nagel (Hrsg.): Subversive Aktion. Der Sinn der Organisation ist ihr Scheitern, Verlag Neue Kritik, Frankfurt/Main 1976. Autor - osoba Dučke, Rudi, 1940-1979 = Dučke, Rudi, 1940-1979 Vilke, Manfred Naslov Sovjetski Savez, Solženjicin i zapadna ljevica / Rudi Dutschke, Manfred Wilke ; uz suradnju Reinharda Crusiusa ; prilozi J.-M. Chauviera ... [et al.] ; [preveo Drago Djumić] Jedinstveni naslov Die Sowjetunion, Solschenizyn und die westliche Linke. hrvatski jezik Vrsta građe zbornik Jezik hrvatski Godina 1983 Izdavanje i proizvodnja Zagreb : Globus, 1983 Fizički opis 389 str. ; 21 cm Drugi autori - osoba Kruzius, Rajnhard Hauver, J. M. Djumić, Drago Zbirka ǂBiblioteka ǂGlobus ISBN (Karton sa omotom) Napomene Prevod dela: Die Sowjetunion, Solschenizyn und die westliche Linke / Rudi Dutschke, Manfred Wilke, Reinhard Crusius Autori: str. 376-378 Registar. Predmetne odrednice Solženjicin, Aleksandar Isajevič, 1918- Komunizam – Zbornici Evrokomunizam – Socijalizam Levica Arhipelag gulag nemacka sssr

History of the American Presidency - January 1, 2003, by John Bowman (Author) Publisher: ‎ JG Press; Revised edition (January 1, 2008) Language: ‎ English Hardcover: ‎ 200 pages Item Weight: ‎ 2.82 pounds Dimensions: ‎ 12.05 x 9.33 x 0.79 inches Published by JG Prress, 2003, this oversize First Edition, first printing has 200 pages. A great biography of the first forty three presidents and a good way to learn who they were, what they cared about, and which years they served. Predsednik Sjedinjenih Američkih Država je šef države i šef vlade Sjedinjenih Američkih Država, posredno biran na četvorogodišnji mandat kroz kolegijum izbornika. Nosilac funkcije vodi izvršnu granu savezne vlade i vrhovni je komandant Oružanih snaga Sjedinjenih Američkih Država. Od kada je funkcija osnovana 1789. godine, 45 muškaraca služilo je u 46 predsedništava. Prvi predsednik, Džordž Vašington, pobedio je jednoglasno na elektorskom kolegijumu. Grover Klivlend je služio dva neuzastopna mandata i stoga se računa kao 22. i 24. predsednik Sjedinjenih Država, što je dovelo do neslaganja oko pitanja broja predsedništava i broja osoba koje su obavljale funkciju predsednika. Trenutni predsednik je Džo Bajden. Predsedništvo Vilijama Henrija Harisona, koji je umro 31 dan nakon što je preuzeo dužnost 1841, bilo je najkraće u američkoj istoriji. Frenklin D. Ruzvelt je služio najduže, preko dvanaest godina, pre nego što je umro rano u svom četvrtom mandatu 1945. godine. On je jedini predsednik SAD koji je služio više od dva mandata. Od ratifikacije Dvadeset drugog amandmana na Ustav Sjedinjenih Država 1951. godine, niko ne može biti biran za predsednika više od dva puta, a niko ko je služio više od dve godine od mandata za koji je neko drugi bio izabran ne može biti biran više puta. Četiri predsednika umrla su prirodnom smrću (Vilijam Henri Harison, Zakari Tejlor, Voren G. Harding i Frenklin D. Ruzvelt), četvorica su ubijena (Abraham Linkoln, Džejms A. Garfild, Vilijam Makinli i Džon F. Kenedi), a jedan je podneo ostavku (Ričard Nikson, suočen sa opozivom i smenom sa funkcije). Džon Tajler je bio prvi potpredsednik koji je preuzeo predsedničku funkciju tokom predsedničkog mandata i postavio je presedan da potpredsednik koji to učini postaje potpuno samostalno operativno funkcionalan predsednik sa svojim predsedničkim mandatom. Tokom većeg dela svoje istorije, američkom politikom su dominirale političke stranke. Ustav ne govori o političkim partijama, a u vreme njegovog stupanja na snagu 1789. godine nije bilo organizovanih partija. Ubrzo nakon sazivanja 1. Kongresa, političke struje su počele da se okupljaju oko dominantnih zvaničnika administracije Vašingtona, poput Aleksandra Hamiltona i Tomasa Džefersona. Zabrinut zbog sposobnosti političkih partija da unište krhko jedinstvo koje drži naciju na okupu, Vašington je ostao nezavisan političar odnosno nije imao konekciju ni sa jednom političkom frakcijom ili strankom tokom svog osmogodišnjeg predsednikovanja. Bio je, i ostao, jedini američki predsednik koji nikada nije bio povezan sa političkom strankom. Predsednici SAD Donald Tramp‎ Ronald Regan‎ Džon Adams Džon Kvinsi Adams Dvajt Ajzenhauer Čester A. Artur Džo Bajden Džejms Bjukenan Džordž V. Buš Džordž H. V. Buš Martin van Bjuren Džordž Vašington Vudro Vilson Džejms A. Garfild Julisiz S. Grant Džimi Karter Džon Kenedi Grover Klivlend Bil Klinton Kalvin Kulidž Abraham Linkoln Vilijam Makinli Džejms Medison Ričard Nikson Barak Obama Frenklin Pirs Džejms Noks Polk Ronald Regan Teodor Ruzvelt Frenklin D. Ruzvelt Džon Tajler Vilijam Hauard Taft Zakari Tejlor Donald Tramp Hari Truman Milard Filmor Džerald Ford Voren Harding Bendžamin Harison Vilijam Henri Harison Raderford B. Hejz Herbert Huver Endru Džekson Tomas Džeferson Endru Džonson Lindon Džonson Ima inventarski pečat, inače dobro očuvano. MG135

U dobrom stanju Preteče naučnog socijalizma : od francuske revolucije do Komunističkog manifesta : (1795-1848) Izbor, predgovor, uvodni komentari i bilješke Mile Joka ; [s francuskog, njemačkog i engleskog preveli Mile Joka, Srđan Joka] Jezik hrvatski Godina 1978 Zagreb : Školska knjiga, 1978 Fizički opis 262 str. ; 25 cm Drugi autori - osoba Joka, Mile Joka, Srđan Predgovor: str. 5-12 Napomene uz tekst Bibliografija: str. 238-242. Predmetne odrednice Utopijski socijalizam -- 1795-1848 SADRŽAJ SADRŽAJ Predgovor (M. Joka) ... 5 Socijalisti i komunisti prije Marxa. Od francuske revolucije do Komunističkog manifesta (M. Joka) ... 13 GRACCHUS BABEUF ... 15 Nove namjere i pripreme za borbu Narodnog tribuna (6. XI 1795) ... 17 Plebejski manifest (30. XI 1795) ... 19 O mogućnosti ostvarenja komunizma (20. XII 1795) ... 23 PHILIPPE BUONARROTI ...26 Zavjera za jednakost (1828) ... 27 Analiza učenja Grakha Babeufa ... 30 Nacrt zakona o upravljanju ... 35 Nacrt ekonomskog zakona ... 37 Društveni radovi ..38 O raspodjeli i upotrebi dobara u nacionalnoj zajednici ... 39 O upravi nacionalne zajednice dobara ... 40 O trgovini ... 41 O dažbinama .. 42 SYLVAIN MARECHAL .. 43 Manifest jednakih (1797) ... 44 CLAUDE-HENRI DE SAINT-SIMON ... 47 Parabola (1819) ... 50 Od vladanja ljudima do upravljanja stvarima (1819-1820) ... 52 Borba pčela i stršljena ili o položaju proizvođača i neproduktivnih potrošača (1819) ... 56 Henri Saint-Simon gospodi radnicima (1821) ... 58 Tko su industrijalci? ... 61 SENSIMONISTICKA ŠKOLA ... 65 SAINT AMAND BAZARD ... 68 Postupan preobražaj eksploatacije čovjeka od čovjeka i prava vlasništva (25. II 1829) ...68 CHARLES FOURIER ... 74 Socijalna harmonija i skori slom poretka civilizacije, barbarstva i divljaštva (1803) ... 76 Znaci i metode koji su doveli do najavljenog otkrića (1808) ... 82 O asocijaciji i pripremnim mjerama (1829) ... 85 ROBERT OWEN ... 89 Eseji o oblikovanju karaktera (1813) ... 91 Prvi esej ... 91 Treći esej. O primjeni načela iž. prijašnjih eseja na poseban slučaj ... 95 WILLIAM THOMPSON ..103 Načela raspodjele bogatstva koja najviše pridonose ljudskoj sreći (1824) ... 104 THOMAS HODGSKIN ... 109 Obrana rada od zahtjeva kapitalista (1825) ... 111 ETIENNE CABET ...114 Zajednica dobara (1840) ... 116 Načela i učenje o zajednici (1840) ... 117 Bijeda i budućnost radnika (1844) ... 122 PIERRE LEROUX ... 124 Plutokratska vladavina (1843) ... 125 Učenje o čovječnosti (1848) ... 126 JOHN GRAY ... 128 O ljudskoj sreći (1825) ... 129 FLORA TRISTAN ... 133 Svjetsko udruženje radnika i radnica (1843) ... 134 AUGUSTE BLANOUI ... 137 Rat bogatih i siromašnih. Proces petnaestorici (1832) ... 139 Tko sprema kašu treba da je jede (1834) ... 147 ALBERT LAPONNERAYE ... 151 Deklaracija prava čovjeka i građanina (1832) ... 152 THEODORE DfiZAMY ... 157 Zakonik zajednice (1842) ... 159 WILHELM WEITLING ... 164 Čovječanstvo kakvo jest i kakvo bi trebalo biti (1838) ... 166 Garancije harmonije i slobode (1841) ... 170 VICTOR CONSIDfiRANT ... 179 Idealno savršeno društvo (1840) ... 181 PIERRE JOSEPH PROUDHON ... 186 Sto je svojina? (1840) ... 189 Svojina je krađa ... 189 Svojina nije moguća, jer je negacija jednakosti ... 190 Značajke zajednice i svojine ... 190 Osnova treće društvene formacije. Zaključak ... 194 P. J. Proudhon Karlu Marxu (17. V 1846) ... 197 JEAN-JACOUES PILLOT ... 199 Ni dvorci ni kolibe (1840) ... 200 JOHN FRANCIS BRAY ... 205 Nepravde prema radu i sredstva da se one otklone, ili vijek nasilja i vijek prava (1839) ...206 LOUIS BLANC ..212 Nužnost dvostruke reforme (1839) ... 214 MOSES HESS ... 220 Socijalizam i komunizam (1843) ... 222 Posljedice proleterske revolucije (1847) . ...225 AUGUST DECKER ...233 Sto hoće komunisti? (1844) ... 234 Odabrana Literatura ... 238 A) O socijalizmu i komunizmu 1795-1848 ... 238 B) Francuska ... 240 C) Engleska ... 241 D) Njemačka ... 241 E) Ruska i ostalih zemalja ... 242 Sinkronistički pregled događaja (1795-1848) ... 244 Sadržaj ...261

ISTORIJSKI ZNAČAJ SRPSKE REVOLUCIJE 1804. GODINE - zbornik radova sa naučnog skupa održanog od 3. do 5. juna 1980, povodom obeležavanja 175. godišnjice Prvog srpskog ustanka Urednik - Vasa Čubrilović Izdavač - Srpska akademija nauka i umetnosti, Beograd Godina - 1983 XX + 830 strana 24 cm Edicija - Naučni skupovi / SANU Odeljenje istorijskih nauka Povez - Broširan Stanje - Kao na slici, tekst bez podvlačenja SADRŽAJ: Predgovor POZDRAVNI GOVORI Božidar Manić, republički sekretar za kulturu Branko Radivojević, potpredsednik Skupštine grada Beograda Vojislav Đurić, potpredsednik Srpske akademije nauka i umetnosti VASA ČUBRILOVIĆ - Uloga narodnih masa i ličnosti u srpskoj revoluciji (1804-1830) OBREN BLAGOJEVIĆ - Ukidanje feudalnih odnosa bitan elemenat srpske revolucije RADOVAN SAMARDŽIĆ - Istoričari srpske revolucije i kulturni probražaj početkom HH veka VLADIMIR STOJANČEVIĆ - Sadržaj i karakter revolucionarnih ustanova i privrede u Srbiji (1804-1813). ANDRIJA B. STOJKOVIĆ - Ideologija, srpske revolucije“ i filozofska i društvena misao u Srbiji u periodu od 1804-1830. g. SVETOZAR KOLJEVIĆ - Prvi srpski ustanak - vrhunac i kraj „herojskog doba` u srpskoj narodnoj epici ANDREJ MITROVIĆ - Leopold Ranke o Srpskoj revoluciji 1804. godine ANDRIJA V. LAINOVIĆ - Arhivski materijal u Šatijonu na Seni o odzivu prvog srpskog ustanka na crnogorsko-brdska i bokokotorska plemena MIODRAG MATICKI - Srpski ustanak u usmenim hronikama NIKOLA GAVRILOVIĆ - Prvi srpski ustanak u Dokumentima rumunske kolekcije Hurmuzaki SRETA PECINJAČKI - Arhivska građa o prvom srpskom ustanku u Temišvarskom Državnom arhivu DANICA MILIĆ - Ekonomski potencijal ustaničke Srbije SLAVKO GAVRILOVIĆ - Austrija i snabdevanje Srbije oružjem u vreme prvog ustanka BOGUMIL HRABAK - Tranzitna trgovina preko Srbije 1804-1813. DRAGOSLAV JANKOVIĆ - Procesi ujedinjavanja i razdvajanja društvenih grupa u Srbiji prvog ustanka RUŽICA GUZINA - Tradicije i inovacije prvog srpskog ustanka i njihovi odjeci na revolucionarne pokrete u Srbiji HIH i HH veka NIKOLA PETROVIĆ - Nekoliko teorijskih i načelnih napomena o karakteru i suštini prvog i drugog srpskog ustanka MILOŠ NEMANJIĆ - Nastajanje stvaralačke inteligencije u Srbiji u XIX veku DESANKA NIKOLIĆ - Delovanje vlasti na običajnu tradiciju stanovništva Srbije prvih decenija XIX veka AVDO SUĆESKA - Tendencije u razvoju turske lokalne vlasti u Beogradskom pašaluku pred prvi srpski ustanak SAVO SKOKO - Karađorđevi ratni i početni operacijski planovi PAVLE VASIĆ - Nošnja i oružje za vreme prvog srpskog ustanka DUŠAN Lj. KAŠIĆ - Učešće sveštenstva u prvom ustanku RAJKO L. VESELINOVIĆ - Spomenici kulture iz prvog srpskog ustanka u Beogradu BRANKO VUJOVIĆ - Umetnost ustaničke Srbije (1804-1830) STANA ĐURIĆ-KLAJN - Odjeci srpske revolucije u našoj muzici XIX veka MOMČILO ZLATANOVIĆ - Narodne pesme i tradicija na jugu Srbije o prvom srpskom ustanku LJILJANA KONSTANTINOVIĆ - Portret Karađorđa iz 1816. rad Vladimira Lukića Borovikovskog - u novoj svetlosti LJUBEN LAPE - Učešće makedonskih pečalbara u prvom srpskom ustanku i odjek ustanka u Makedoniji NOVICA RAKOČEVIĆ - Odjek prvog srpskog ustanka u Morači i nekim susjednim plemenima RISTO POPLAZAROV - Makedoncite i prvoto srpsko vostanie JAKIM SINADINOSKI - Učesnici iz mavrovskog kraja u srpskoj revoluciji 1804. godine MIOMIR DAŠIĆ - Uticaj prvog srpskog ustanka na nacionalnooslobodilački pokret u Vasojevićima i ostalim crnogorskim brdima (1804-1813) DUŠAN BERIĆ - Srpska revolucija 1804. i socijalni pokreti u Bosni i Hercegovini u prvoj polovini XIX stoleća PETAR MILOSAVLJEVIĆ - Srbija u balkanskoj politici Rusije 1804-1812. JOVAN F. TRIFUNOSKI - Srbijansko zarobljeno stanovništvo 1813. godine naseljeno u Makedoniji DRAGOLJUB TRAJKOVIĆ - Prvi srpski ustanak i južno Pomoravlje VLADIMIR BOVAN - Prvi srpski ustanak u narodnoj književnosti i tradiciji Srba na Kosovu i u Metohiji TIHOMIR STANOJEVIĆ - Hajduk Veljko u istoriji i narodnoj tradiciji LEONTIJE PAVLOVIĆ - Smederevo u vreme prvog srpskog ustanka DRAGIŠA ŽIVKOVIĆ - Prvi srpski ustanak i poetika srpske književnosti XIX veka ALEKSANDAR MLADENOVIĆ - Karakter jezika u prvim pismima srpskih ustanika iz 1804. godine. NOVAK KILIBARDA - Vožd Karađorđe u pjesničkoj projekciji Njegoša i Filipa Višnjića PREDRAG PROTIĆ - Dva istorijska romana o Karađorđu BOŽIDAR KOVAČEK - Drama Joakima Vujića o Karađorđu i njen mađarski izvornik MILORAD T. NIKOLIĆ - Prvi i drugi ustanak na sceni Narodnog pozorišta u Beogradu Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! LZ 129 Hindenburg (registracija: D-LZ 129) bio je veliki njemački komercijalni putnički cepelin, vodeći zračni brod u klasi Hindenburg. Bio je najduži u klasi letećih naprava i najveći zrakoplov po obujmu te širini i visini.[1] Projektiran je i izgrađen u tvrtci Zeppelin (Luftschiffbau Zeppelin GmbH) na obali Bodenseea u Friedrichshafenu. Zrakoplov je letio od ožujka 1936. godine do 6. svibnja 1937. kada je pri slijetanju u Mornaričku zrakoplovnu bazu Lakehurst (Manchester Township, New Jersey), nakon svog prvog transatlantskog putovanja za Sjevernu Ameriku, potpuno izgorio. U nesreći je poginulo trideset i šest osoba. Hindenburg je dobio ime po feldmaršalu Paulu von Hindenburgu (1847. – 1934.), predsjedniku Njemačke od 1925. do 1934. godine. Dizajn i razvoj Konstrukcija Hindenburga Blagovaonica Karta svijeta na zidu u dnevnom boravku Hindenburg je imao duraluminijsku konstrukciju koja uključuje uzduž poredanih 15 pregrada u obliku velikih obruča između kojih se nalazilo 16 pamučnih vreća ispunjenih plinom. Pregrade su bile međusobno ojačane uzdužnicama postavljene u krug uzduž pregrada. Oplata cepelina bila je od pamuka impregniranog s mješavinom reflektirajućih materijala kako bi se plinske vreće zaštitile od ultraljubičastog zračenja koje bi ih oštetilo i infracrvenog zračenja koje bi moglo izazvati pregrijavanje. Godine 1931. tvrtka Zeppelin kupila je u listopadu 1930. godine 5000 kg duraluminija koji su spašeni nakon pada britanskog cepelina R101 te su ga nakon recikliranja koristili u gradnji Hindenburga.[2] Za unutrašnji dizajn Hindenburga bio je zadužen Fritz August Breuhaus čije je dizajnersko iskustvo bilo uključeno u vagone Pullman Coachesa, prekooceanske linijske brodove kao i ratne brodove za Njemačku ratnu mornaricu.[3] U sredini gornje `A` palube nalazile su se velike javne prostorije: blagovaonica s lijeve i dnevni boravak s prostorijom za pisanje na desnoj strani (gledajući prema nosnom dijelu zrakoplova). Male putničke kabine protezale su se oko ovih prostorija. Slike na zidovima blagovaonice prikazivale su putovanja Graf Zeppelina u Južnu Ameriku. Stilizirana karta svijeta prekrivala je zid u dnevnom boravku. Dugi kosi prozori nalazili su se uzduž obje palube. Od putnika se očekivalo kako će većinu svog vremena provesti u javnim prostorima, a ne svojim skučenim kabinama.[4] Na donjoj `B` palubi nalazile su se praonice, blagovaonica za posadu te prostorija za pušenje. Harold G. Dick, američki predstavnik iz tvrtke Goodyear Zeppelin se prisjeća[5]: `Jedini ulaz u prostoriju za pušenje (koja je bila pod tlakom kako bi se spriječio ulazak vodika ako bi negdje propuštao) bio je preko bara koji je imao nepropusna vrata sa zakretnim zaključavanjem, a svi putnici koji su htjeli ući bili su pomno pretraženi od upravitelja bara kako bi bili sigurni da ne nose upaljenu cigaretu ili lulu.[6][7]` Upotreba vodika umjesto helija Kao plin za podizanje prvobitno je bio odabran helij jer je radi svoje nezapaljivosti najsigurniji za zračne brodove.[8] Međutim, u to vrijeme je helij bio relativno rijedak i iznimno skup. Dostupan je bio samo kao popratni proizvod izvornog prirodnog plina koje su se nalazili u SAD-u. Vodik se, u usporedbi, mogao jeftino proizvesti od strane bilo koje industrijalizirane nacije, lakši je od helija i postiže veći uzgon. Zbog svoje rijetkosti i troška, američki zračni brodovi koji koriste helij bili su prisiljeni očuvati plin po svaku cijenu što je otežavalo njihov rad.[9] Unatoč zabrani američkog izvoza helija (prema zakonu koji je taj plin odredio kao materijal s `vojnom vrijednosti`), Nijemci su osmislili cepelin za korištenje daleko sigurnijeg plina u uvjerenju kako će uvjeriti američku vladu za odobrenje izvoza. Kada su dizajneri doznali kako Amerika ne će odustati od zabrane izvoza bili su prisiljeni prilagoditi Hindenburg za korištenje vodika kao plina za uzgon.[8] Unatoč opasnosti korištenja zapaljivog vodika nijedan alternativni plin koji može pružiti dovoljno uzgona nije mogao biti proizveden u odgovarajućim količinama. Jedina korisna strana je bila mogućnost ugradnje više putničkih kabina. Njemačka duga povijest letenja vodikom ispunjenih putničkih zračnih brodova bez ijedne ozljede ili nezgode izazvalo je općeprihvaćeno vjerovanje kako su ovladali sigurnim korištenjem vodika. Hindenburgova prva sezona letenja to je i demonstrirala...

Istorija radiofonije u tri epohe 1877-1906 1906-1948 dve knjige, solidno očuvane kutija1 Prva knjiga koja pokriva period od 1877. do 1906. izašla je jubilarno povodom 80 godina radiodifuzije i 75 godina radio drame u Srbiji i bavi se tehničkim počecima radija. Ako se ova, inače najtanja od tri knjige, svede na osnovnu dilemu, ona bi bila pitanje ko je otac radija. Jokić svodi ovo pitanje na narodnu dilemu – šta je starije, kokoš ili jaje, odnosno žabac ili princ, ali, iako pošteno navodi gotovo sve bitnije ljude koji su doprineli nastanku radija ( Tomas Edison, Emil Berlinerpatentira, Hajnrih Herc, Samjuel F. B. Morze, Aleksandar Bel, Mihajlo Pupin, Guljelmo Markoni ), Jokić očigledno navija za Nikolu Teslu, zaključujući na samom kraju knjige da ima dosta očeva radija, ali samo jedan deda, ovaj čiji citat stoji u zaglavlju Radara. Za ljude koji su nepismeni ili nezainteresovani za fiziku i tehnologiju ova prva knjiga može biti zamorna, posebno zato što se oglušuje o pravilo koje je patentirao Stiven Hoking, a to je da ako želiš pisati knjigu o nauci za širu publiku, treba da izbegavaš formule i grafikone, jer se Jokić školski bavi i teorijama o prostiranju zvuka, da bi postupno došao do toga kako je zapravo nastao radio. Ovu prvu knjigu nikako ne treba preskakati zato što autor s pravom insistira na činjenici da je radio, tokom cele svoje istorije bio dete tehnologije i umetnosti koji su se međusobno inspirisali i podsticali. O tome najbolje svedoči tzv. Magnetofonska revolucija u kojoj je upravo jedno tehnološko otkriće kao što je magnetofon zapravo i omogućilo nastanak savremene radio drame zasnovane na montaži i umetničkoj manipulaciji snimljenim materijalom. Sa druge strane, prva knjiga omogućava savremenom čitaocu da zaviri u prve nade i viđenja radija od strane pionira na ovom polju koji, kada se danas sagledaju, ulivaju sasvim i nenadano svežu krv obnavljajući oduševljenje za ovu, može se reći, tehnološki prevaziđenu, birokratski zarobljenu i kulturološki svarenu stvar kao što je radio i, unutar njega, radio drama. Tako nas oduševljavanje Tesle za tranzistor kao čudesnu stvar koju će svaki bogovetni stvor na planeti moći da nosi u džepu i prima čudesne talase odozgo, podseća na činjenicu da je ovo malo sokoćalo, koje uzimamo zdravo za gotovo, a koje je 60-ih godina bilo statusni simbol u našem gradu, zapravo pravo čudo! Čudo na koje smo se navikli. Takođe, u prvoj knjizi, Jokić se bavi pojmom radiofonije u njegovim začecima postavljajući ga u kontekst ostalih umetnosti poput filma sa kojim ga neretko poredi i sa kojim je, u svojoj istoriji, imao dosta dodirnih tačaka (recimo, braća Pate su svoj prvi kapital, kasnije uložen u film, zaradili valjajući fonografe po vašarima kao novo čudo tehnologije; kasnije, usavršavanjem radio drame, uostalom i drugih radijskih formi dolazi se do zaključka da umetnička komunikacija počiva na definisanju najmanje montažne jedinice koja nastaje snimanjem (kadra, odnosno zvučnog zapisa), te da su i filmski i radiofonijski jezik uslovljeni montažnim konstituisanjem najmanjih jedinica značenja – kadra i zvučnog zapisa). Ovakvo postupno traganje za počecima radija i u najzabitijim delovima sveta u vezi je sa Jokićevim insistiranjem na činjenici da je izumom radija promenjena logika kretanja čovekovog duha. Otuda, kako i sam kaže, bez radio-tehnike nemoguće je sagledati estetiku osme umetnosti. Takođe, vraćanjem u ove prenatalne dane radija, Jokić jasno ukazuje na jaku pupčanu vrpcu koja je od starta radio vezivala za institucije moći i kontrole, odnosno, na prvom mestu državu i vojsku. U prvim danima, za bilo kakve eksperimente koji bi ubrzali saznanja o radiju i njegovo usavršavanje bio je potreban novac, a samim tim i pokroviteljstvo države, a kasnije će se ova zavisnost usložniti, odnosno postati daleko perfidnija dovodeći radio u poslušnički položaj i čineći ga, u isto vreme, svedokom grubih promena u istorijskim tokovima na našim prostorima, zbog čega je Jokićevo delo u neku ruku i ogledno delo na polju domaće istorije u naznačenom periodu.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Cetvojezicno izdanje: Poljski Engleski Francuski Nemacki Aušvic (nem. Konzentrationslager Auschwitz) je bio najveći nacistički koncentracioni logor za masovno uništenje stanovništva. Nalazio se u južnoj Poljskoj, 50 km zapadno od Krakova i 286 km od Varšave. Ime je dobio po obližnjem gradu Osvjenćim (Aušvic na nemačkom). Nakon nemačke okupacije Poljske septembra 1939, Osvjenćim je priključen Nemačkoj i ime mu je promenjeno u Aušvic. U koncentracioni logor Aušvic ukupno je deportovano 1,3 miliona ljudi iz raznih delova Evrope. Od tog broja, ovde ih je pobijeno 1,1 milion[1][2], od toga milion Jevreja.[3] Većina žrtava je ubijena odmah po prispeću u logor u gasnim komorama Aušvica II u kojima je korišćen gas ciklon B. Ostali su umrli od sistematskog izgladnjivanja, prinudnog rada, nekontrolisanih epidemija, u egzekucijama streljanjem i u medicinskim eksperimentima. Među stradalima je i 19.000 Roma koji su ubijeni u julu 1944, i oko 83.000 Poljaka. Komandant logora Rudolf Hes je na Nirnberškom procesu svedočio da je do 2,5 miliona ljudi umrlo u Aušvicu. Do danas su sačuvani mnogi objekti logora Aušvic. Oni su zvanično pod zaštitom Državnog muzeja Aušvic-Birkenau, osnovanog 1947, koji ima i funkciju istraživačkog centra za proučavanje holokausta. UNESKO je ovaj logor 1979. proglasio delom Svetske baštine pod imenom „Aušvic-Birkenau - nemački nacistički koncentracioni logor smrti“. Godišnjica sovjetskog oslobođenja Aušvica 27. januara 1945. se u svetu obeležava kao „Međunarodni dan sećanja na žrtve holokausta“. Za izgradnju najvećeg koncentracionog logora na tom području, su bila tri razloga presudna: U Aušvicu je postojala poljska kasarna, znači infrastruktura je barem delimično već postojala. Dalji argument za Aušvic je bila pozicija uz železnički čvor, jer su se deportacije uglavnom odvijale uz pomoć železnice. Poslednji motiv je bio veliki i nenaseljen prostor, što je omogućavalo lakše skrivanje dešavanja unutar logora. Opis logora u Aušvicu Situacioni plan tri logora u Aušvicu u leto 1944. Kompleks se sastojao od tri glavna logora. Aušvic I, otvoren 20. maja 1940, bio je centar administracije, a u njemu je stradalo oko 70.000 ljudi, uglavnom Poljaka i sovjetskih ratnih zarobljenika. Aušvic II (Birkenau), otvoren 8. oktobra 1941, bio je logor smrti u kome je ubijeno 960.000 Jevreja, 75.000 Poljaka i 19.000 Roma. On je bio najveći od tri logora. Aušvic III (Monovic), otvoren 31. maja 1942, bio je radni logor fabrike IG boje (IG Farben). Postojalo je oko 40 pomoćnih logora pod zajedničkom upravom, od kojih su neki bili nekoliko desetina kilometara od glavnih logora, sa od nekoliko desetina do nekoliko hiljada logoraša.[4] Kao što je bio slučaj u svim nacističkim koncentracionim logorima, Aušvicom je upravljala paramilitarna grana nacističke partije, SS. Do leta 1943. logorom je komandovao Rudolf Hes, a kasnije Artur Libehenšel i Rihard Baer. Hes je posle rata tokom suđenja dao detaljan opis rada logora, a opisao ga je i u svojoj autobiografiji. Obešen je 16. aprila 1947. na ulazu u krematorijum Aušvica I. Osoblje logora su delom činili logoraši, od kojih su neki imali ulogu kapoa (većinom robijaši) i radnika u krematorijumima (zonderkomando, sonderkommando). Kapoi su održavali red u barakama. Jedinice zonderkomandoa su pripremale novopridošle za egzekuciju (skidanje odeće i oduzimanje ličnih predmeta), uklanjale zlatne zube iz vilica leševa i prenosile tela u krematorijume. Nemci bi povremeno likvidirale cele jedinice zonderkomandoa. Oko 6.000 pripadnika SS je radilo u Aušvicu. Logor smrti Birkenau - Aušvic II Avionski snimak logora Aušvic-Birkenau na vrhuncu njegove aktivnosti juna 1944. ; ulaz je desno dole, od koga železnička pruga skreće nalevo do rampe za iskrcavanje ; sleva, sa druge strane, dve zgrade sa krematorijumima (dva crna oblika u formi slova T) ; odozdo nagore: ženski logor, glavni logor sa proširenjima u izgradnji. Gore levo vidi se beli dim, koji ne dolazi iz krematorijuma V, već od lomače na otvorenom, postavljene pored krematorijuma V. Процес ликвидација је достигао такве размере да крематоријуми нису били довољни. Рампа за Јевреје (Judenrampe), gde su sa vozova istovarani logoraši do 15. maja 1944. Kreveti na sprat u logoru Aušvic II. U svakoj sekciji spavala su četiri logoraša. U jednoj od ovakvih baraka moglo je biti i do hiljadu logoraša. Ulazak u logor Aušvic. Zarobljenici su dovoženi u Aušvic-Birkenau kompozicijama vozova. Kada bi prispeli u logor, delili su ih u dve grupe; one koje bi odmah pogubili i one koje bi registrovali kao logoraše. Prvu grupu je činilo oko 75% ljudi i oni bi ubrzo bili sprovedeni u gasne komore. U njoj su bila sva deca, majke sa decom, starci i svi oni koji nisu delovali snažni na kratkoj inspekciji logorskih lekara. Pripadnici SS trupa su govorili žrtvama da ih vode na tuširanje i proces uklanjanja vaši. Gasne komore su bile prerušene u prostorije za tuširanje. Kada bi ih napunili, zatvarali bi vrata i u prostoriju ubacivali tablete cijanida kroz rupe u tavanici ili prozorčiće sa strane. Kapacitet za ubijanje i kremiranje iznosio je 20.000 žrtava dnevno. U logoru Birkenau cijanid je nastajao od tableta ciklona B. Njih su proizvodile kompanije iz Hamburga i Desaua čija je mesečna proizvodnja bila 2,75 tona. Preostali logoraši su radili kao ropski radnici u fabrikama IG boje i Krup. Od 1940. do 1945. registrovano je 405.000 ropskih radnika. Njih 340.000 nestalo je u streljanjima, prebijanjima, od izgladnelosti i od boleština. Posebne radne jedinice logoraša su kliještima čupale zlatne zube žrtava gasnih komora. Zlato je topljeno i transportovano u Nemačku. Lični predmeti logoraša su odnošeni u skladište, odakle su ih po želji pljačkali pripadnici SS.[5] Otpor logoraša Do 1943. u logoru su se pojavile organizacije logoraša. Uz njihovu pomoć pobeglo je par zarobljenika koji su nosili vesti o istrebljenju stotina hiljada mađarskih Jevreja u periodu maj-jun 1944. Dana 7. oktobra 1944, na ustanak se podiglo 250 članova jedinice zadužene za uklanjanje leševa (nem. Sonderkommando). Napali su vojnike SS improvizovanim oružjem: kamenjem, sekirama, alatom i granatama kućne izrade. Mlade Jevrejke koje su radile u fabrici municije prokrijumčarile su eksploziv u logor kojim je delimično uništen krematorijum IV. Tada se pobunjenicima pridružila ekipa logoraša iz krematorijuma II, koji su takođe savladali svoje stražare. Posle eksplozije, presekli su električnu žicu i pobegli u šumu. Većina grupe je kasnije uhvaćena i likvidirana.[6] Tokom postojanja logora u Aušvicu bekstvo je pokušalo oko 700 logoraša, od kojih je 300 to i uspelo. Uobičajena kazna za one koje bi uhvatili u bekstvu bila je smrt izgladnjivanjem. Porodice onih koji su utekli su ponekad hapšene i dovođene u Aušvic da bi odvratili ostale logoraše od pokušaja bekstva. Ako bi neko uspeo da pobegne, SS bi nasumice birao 10 logoraša iz njegovog bloka i ostavljao ih da umru bez hrane.[7] Žrtve Spomenik za žrtve Aušvica se nalazi u Aušvic-Birkenau II. Tekst je ispisan na svim jezicima žrtava. Aušvic-Birkenau je bio logor smrti u kome je pogubljeno najviše ljudi, iako je sa radom počeo najkasnije. Godine 1941. u masovnim egzekucijama u okupiranim područjima nacisti i njihovi saradnici su pobili 1,1 milion Jevreja. Godine 1942, 2,7 miliona Jevreja je stradalo u logorima operacije Rajnhart (Helmno, Sobibor, Belzec, Treblinka), koji su stvoreni za istrebljenje 3 miliona poljskih Jevreja. U Aušvicu je ubijeno oko 200.000 Jevreja te godine. Pola miliona Jevreja ubijeno je 1943. (od toga polovina u Aušvicu). Od tada, sa radom je nastavio samo logor u Aušvicu, i to kao radni logor i logor za uništenje Jevreja iz ostatka Evrope.[8] Aušvic, u funkciji logora smrti, radio je punim kapacitetom od aprila do juna 1944, kada je bio centar za uništavanje mađarskih Jevreja. Broj usmrćenih je bio toliki da su neki leševi spaljivani na lomačama na otvorenom. Evakuacija logora i oslobođenje Novembra 1944. Hajnrih Himler je naredio uništenje krematorijuma u Aušvicu. Gasne komore u Birkenauu SS je digao u vazduh januara 1945. u pokušaju da sakrije nemačke ratne zločine pred sovjetskim trupama koje su se približavale. SS komanda je 20. januara naredila da se pobiju svi preostali logoraši, ali ova naredba nije izvršena u haosu nemačkog povlačenja.[9] Nacističko osoblje je 17. januara 1945. počelo evakuaciju; blizu 60.000 logoraša naterani su na marš smrti prema logoru Loslau. Oko 20.000 logoraša iz Aušvica uspelo je da stigne do logora Bergen-Belzen u Nemačkoj, gde su ih oslobodili Britanci aprila 1945.[10] Najslabijih 7.500 ostavljeno je u logoru. Njih je oslobodila 322. streljačka divizija Crvene armije 27. januara 1945. U logoru su našli i 348.820 muških odela i 836.255 ženskih odevnih predmeta koji su pripadali žrtvama...

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Plovidba i privreda srednjeg podunavlja u doba Merkantilizma - Nikola Petrović Merkantilizam je ekonomska teorija koja smatra da prosperitet nacije ovisi o njenoj ponudi kapitala i da je globalni volumen trgovine svjetske privrede nepromjenjiv. Količina kapitala, koju predstavljaju zlatne i srebrne poluge (količina dragocjenog metala u posjedu države), se najviše povećava platnim bilansom sa velikim izvozom i malim uvozom. Merkanitlisti smatraju da bi vlada trebala unaprijeđivati ove ciljeve, igrajući aktivnu protekcionističku ulogu u privredi, tako što će ohrabrivati izvoz i obeshrabrivati uvoz, posebno uz pomoć carinskih dadžbina. Ekonomska politika koja se zasniva na ovim idejama često se naziva merkantilistički sistem. Merkantilizam je bio vladajuća škola ekonomije tokom ranog modernog perioda (od 16. do 18. vijeka). U pojedinačnim državama doveo je do prvih pojava značajne vladine intervencije i kontrole nad privredom i tokom ovog perioda uspostavljen je veći dio modernog kapitalističkog sistema. Širom svijeta merkantilizam je ohrabrio mnoge evropske ratove tog perioda i davao podstrek evropskom imperijalizmu. Vjera u merkantilizam se počela gubiti u kasnom 18. vijeku kada su pobjedili argumenti Adama Smitha i drugih klasičnih ekonomista. Danas cjelokupni merkantilizam odbijaju svi ozbiljni ekonomisti, iako se na neke elemente gleda sa podrškom. Skoro svi evropski ekonomisti, koji su pisali između 1500 i 1750 godine, se danas općenito smatraju merkantilistima; ipak, ovi pisci nisu smatrali da doprinose bilo kojoj pojedinačnoj ekonomskoj ideologiji. Pojam je prvi uveo Markiz de Mirabeau 1763 godine, a poznatim ga je učinio Adam Smith 1776. godine. Riječ potječe od latinske riječi mercari, što znači `trgovati`, od merx, što znači `roba.` U početku su je samo koristili kritičari kao što su Mirabeau i Smith, ali su je brzo usvojili i historičari. Izvorno, standardni engleski pojam je bio `merkantilistički sistem`. Riječ `merkantilizam` uvedena je u engleski jezik iz njemačkog jezika u ranom 20. vijeku. Merkantilizam se u cjelini ne može smatrati jedinstvenom ekonomskom teorijom. Nije postojao nijedan merkantilistički pisac koji bi predstavio sveobuhvatnu šemu idealne ekonomije, kao što će to kasnije uraditi Adam Smith za klasičnu ekonomiju. Svaki merkantilistički pisac se više fokusirao na pojedinačno područje ekonomije. Kasnije nijedan merkantilistički učenik nije integrisao te razne ideje u ono što su kasnije nazvali `merkantilizam`. Neki su naučnici čak u potpunosti odbili ideju merkantilizma, govoreći da daje `pogrešno jedinstvo različitim događajima`. U određenoj mjeri opća ekonomska teorija je postala nemoguća zbog merkantilističke doktrine. Merkantilisti su ekonomski sistem vidjeli kao igru sa sumom nula, dobitak jedne strane je gubitak druge. Dakle, svaki politički sistem, koji koristi jednoj grupi, bi, prema definiciji, štetio drugoj i nema mogućnosti koju bi ekonomija mogla iskoristiti da maksimizira zajedničko dobro. Merkantilistički zapisi su također općenito stvarani da opravdaju određene radnje, a ne da istraže najbolje politike. Rani merkantilizam, koji se razvio oko početka 1500. godine, najviše je bio obilježen bulionizmom. U ovom periodu došlo je do ogromnog pritjecaja zlata i srebra iz španskih kolonija u Novi Svijet, i prevladavajuća briga je bila kako će druge evropske države biti u stanju da se takmiče. Bulionisti, kao što su Jean Bodin, Thomas Gresham i John Hales, su smatrali da se bogatstvo i moć države mjere količinom zlatnih i srebrnih poluga koje posjeduje i da povećanje moći znači povećanje količine poluga na štetu drugih moći. Prosperitet države se mjerio akumuliranim bogatstvom vlade, bez ikakvog koncepta nacionalnog dohotka. Djelimično, ovo fokusiranje na rezerve zlata i srebra je nalazilo svoj razlog u svojoj važnosti u vremenima rata. Armije, koje su često uključivale plaćene vojnike, plaćane su polugama, a mornarice su također finansirane zlatom i srebrom. Komplikovani sistem međunardonih alijansi tog vremena također je često zahtjevao velika plaćanja jedne države drugoj. Samo nekoliko evropskih država je kontrolisalo rudnike zlata ili srebra, a za ostale glavna metoda povećanja poluga je bila kroz platni bilans. Ako je država više izvozila nego što je uvozila, ova neravnoteža se morala ispraviti pritjecajem novca. Dakle, merkantilistička obitelj je vjerovala da bi svaka nacija trebala izvoziti više roba i usluga nego što uvozi. Ovo je dovodilo do striktnih zabrana na izvoz poluga. Bulionisti su također podržavali visoke kamatne stope kako bi ohrabrili investitore da svoj novac dovedu u državu. U 17. vijeku razvila se kompleksnija verzija merkantilizma koja je odbijala jednostavni bulionizam. Ovi pisci, kao što je Thomas Mun, smatrali su da je cjelokupno nacionalno bogatstvo primarni cilj i vidjeli su zlatne i srebrne poluge kao najvažniji znak bogatstva, ali ne i kao jedini, jer su dobra i usluge također bili esencijalni. Sačuvana je podrška platnom bilansu, ali u nešto slabijem obliku. Mun, koji je radio za Britansku Istočno-Indijsku Kompaniju, smatrao je da je izvoz poluga u Aziju dobar za Britaniju, jer će se uvežena roba preprodati ostatku Evrope uz visok profit. Ovaj novi pogled je odbijao izvoz sirovina jer se smatralo da je transformacija ovih sirovina u gotove proizvode važan generator bogatstva. Dok su bulionisti podržavali masovne izvoze vune iz Britanije, kasniji merkantilisti podržavaju potpune zabrane izvoza sirovina i razvoj domaćih proizvodnih industrija. S obzirom da je stvaranje domaćih industrija zahtjevalo raspoloživu ponudu kapitala, vlade su u sedamnaestom vijeku dramatično stezale granice lihvarstva. Ovo je na umjetni način smanjilo kamatne stope i ohrabrivalo bogate da svoj novac investiraju u proizvodnju. Kasnije su merkantilisti veću pažnju također poklanjali uslužnim industrijama. Rezultat ovoga su bili Navigacijski akti iz 1651. godine koji su isključili Holanđane iz britanskih transporta brodom. Merkantilistička domaća politika je više bila podjeljenja od njihove trgovinske politike. Dok je Adam Smith predstavio merkantiliste kao podržavaoce striktnih kontrola ekonomije, mnogi se merkantilisti nisu slagali s tim. Rana moderna era obilježena je patentnim pismima i monopolima koje je nametala država. Neki merkantilisti su ovo podržavali ali drugi su spoznali korupciju i neefikasnost takvog sistema. Mnogi merkantilisti su također spoznali da su neizbježni rezultat kvota i plafoniranja cijena bila crna tržišta. Jedan element oko kojeg su se merkantilisti slagali bilo je ekonomsko potlačivanje radne populacije. Radnici i zemljoradnici su morali živjeti na rubu egzistencije. Cilj je bio maksimizirati proizvodnju bez brige za potrošnju. Smatralo se da dodatni novac, slobodno vrijeme ili obrazovanje za niže klase nepobitno dovodi do loših navika, ljenosti i šteta za ekonomiju. Merkantilizam (franc. mercantilisme, prema mercantile < tal. mercantile: trgovački), naziv za doktrinu i praksu ekon. politike u doba uspostave nac. država u Europi, od XV. do pol. XVIII. st., koja je zaokupljena određenjem značenja i prikladne regulacije međunar. ekonomskih odnosa te natjecanjem država za kontrolu ekon. resursa, rast bogatstva i političku moć. Doktrina i praksa merkantilizma polaze od stajališta da se ekon. napredak vlastite zemlje može osigurati jedino na račun drugih zemalja, pa su dopuštena sva sredstva konkurencije – od carinske zaštite domaće proizvodnje do osvajanja novih teritorija, ratova i drugih vrsta neprijateljstava prema drugim narodima. Ideal je države gosp. samodovoljnost, a vanj. trgovina ima zadaću opskrbljivati zemlju proizvodima koji se nikako ne mogu proizvesti u zemlji te da zemlji koja nema vlastitih rudnika zlata i srebra osigura što veću količinu plemenitih kovina, koje se smatralo univerzalnim novcem i bitnim oblikom nac. bogatstva i moći. Povećanje količine zlata i srebra u zemlji može se postići zabranom izvoza zlata i srebra za one zemlje koje imaju rudnike zlata i srebra, a sve većom razlikom između izvoza i uvoza robe za one zemlje koje nemaju takvih rudnika. Otuda se merkantilistička doktrina temelji na pet osnovnih postavki: politika se mora definirati i izvršavati poglavito sa stajališta nac. koristi ili općega dobra; u ocjeni svakog čimbenika vanjskotrg. politike veliku važnost treba pridavati njegovim posljedicama za priljev plemenitih kovina; u nedostatku domaćih rudnika zlata i srebra osnovni cilj nac. politike mora biti postizanje što većeg izvoznog viška, čime se povećava nac. zaliha zlata i srebra; izvozni višak mora se osiguravati poticanjem izvoza i ograničavanjem uvoza ili drugim mjerama koje vode istomu rezultatu; ekonomski i polit. čimbenici vanj. politike moraju biti usklađeni pri postizanju bogatstva i moći države. Merkantilistički pisci bili su ugl. praktični trgovci ili drž. upravljači, pa u njihovim spisima ima malo teorijske analize, ali ima dosta praktične mudrosti. Do spajanja različitih struja ekon. mišljenja došlo je u prvoj pol. XVIII. st., kada se opća teorijska razina naglo podignula, a ekon. rasprave postale znanstvene, ali je i merkantilizam izgubio svoja izvorna obilježja. Merkantilizam nije bio znanstv. sustav nego zbirka različitih drž. gospodarskih politika, prilagođenih posebnim potrebama, položaju i mogućnostima pojedinih zemalja. U središtu je ekon. razvoj u nac. okviru i interesu, načelno u oprjeci prema istoj težnji drugih zemalja, negirajući uzajamnu korist. Različitost položaja i interesa pojedinih zemalja odredila je i razvoj merkantilizma u njima. Tako se Španjolska, koja je držala monopol opskrbe zlatom i srebrom svj. monetarnoga tržišta, suočila s problemom kako zaštititi dinamiku vlastitoga gosp. razvoja, pred uvozom jeftinih proizvoda iz drugih zemalja, koje su Španjolskoj prodavale svoje proizvode po niskim cijenama da bi od nje kupovale zlato i srebro, što je španj. proizvodnju gurnulo u dugotrajnu stagnaciju. Španj. vlada neuspješno je povremeno zabranjivala izvoz zlata i srebra ili uvoz manufakturnih proizvoda. Merkantilist Luis Ortiz 1558. predlagao je potpunu zabranu izvoza zlata i srebra, Damian Olivares 1621. čak i zabranu ulaska stranaca, dok je jedino Juan de Mariana 1609. upozorio na nerazumijevanje odnosa između monetarne i unutrašnje vrijednosti plemenitih metala i na katastrofalne posljedice koje ono može imati za gospodarski i soc. razvoj zemlje. Francuska je vodila najobuhvatniju merkantilističku politiku još od Franje I., koji je otvorio manufakture svile i prve banke, a 1535. sklopio s Turskom trg. ugovor radi obnove trgovine s ist. Sredozemljem. Potkraj XVI. i na poč. XVII. st. franc. vlada poticala je industr. djelatnosti i osnivanje obrtnih komora. Merkantilist A. de Montchrestien prikazao je gosp. prilike ondašnje Francuske i dao praktične prijedloge kako te prilike poboljšati i podići opće blagostanje, a J.-B. Colbert najistaknutiji je predstavnik merkantilističke unutarnje i vanj. politike (kolbertizam), koji je svojim reformama uzdigao Francusku u industrijsku i kolon. silu. Engleski merkantilizam različit je od merkantilizma kontinentalne Europe po tome što je u prvom redu usmjeren na jačanje pomorsko-trg. položaja Engleske, čime je najbliži nizozemskomu, s tom razlikom što mu je socijalno-polit. osnova šira (uključuje i agrarni protekcionizam) i što je u pogledu domaće trgovine i industrije bio znatno liberalniji. Engleska je Zakonom o plovidbi (The Navigation Act, 1651) diskriminirala strane trgovce i brodare, a privilegirala domaće, Žitnim zakonom (Corn Law, 1689) štitila je domaću poljoprivr. proizvodnju, a trg. ugovorima s Portugalom (1703) i Španjolskom (1713) stekla je dominantan trgovačko-pomor. položaj, osigurala pristup tržištima Španjolske i Portugala i njihovih kolonija, te srušila španj. monopol opskrbe Europe zlatom i srebrom. Rani merkantilisti (bulionisti) zahtijevali su zabranu izvoza zlata i srebra te da svaku trg. akciju prati priljev novca iz inozemstva (bilanca poslova). Tu teoriju najodlučnije su zagovarali William Stafford i G. Malynes. Drugi (E. Misselden, Th. Mun, J. Child) razvijali su teoriju trg. bilance po kojoj samo bilanca ukupne vanj. trgovine treba biti pozitivna. Tražio se slobodan izvoz novca, ako se uvezena roba ponovno izvozi. Tako su se određivali i mjenični tečajevi u korist zemlje. Istaknuti engl. merkantilisti Nicholas Barbon, D. North i Ch. Davenant zagovarali su slobodnu trgovinu i posve jasno razlikovali materijalni supstrat novca od njegove funkcije legalnog sredstva razmjene. Najotvoreniju inačicu merkantilizma zastupali su niz. ekonomisti. Oni su razvili pomorsko-trg. tip merkantilizma, koji se, među prvima, okrenuo slobodnoj trgovini, jer je Nizozemska bila gl. opskrbljivač Europe kolon. robom, a razvila je i veliku trgovinu žitaricama, pa je za nju slobodna trgovina bila važnija nego za druge zemlje. Za načelo slobodne trgovine osobito se zauzimao Pieter de la Court, koji je zahtijevao da trgovina bude slobodna od svih ograničenja. Za razvoj tal. merkantilizma odsudna je bila činjenica da je zemlja bila siromašna rudama, da svoje brojno stanovništvo nije mogla prehranjivati iz vlastitih izvora, te da uopće nije imala nalazišta zlata i srebra. Zato su se merkantilisti pretežito bavili trgovačkim i industr. razvojem, te razvojem pomorstva i novčarstva. Gl. su mu predstavnici bili G. Botero, G. Scaruffi, te osobito B. Davanzati, koji je isticao važnost novca kao temeljnog uvjeta blagostanja i predlagao stvaranje jedinstvenoga valutnog sustava na osnovi fiksnog omjera između zlata i srebra u cijelome svijetu pod autoritetom eur. konferencije, i A. Serra, koji je teorijski uvjerljivo dokazivao da povoljna bilanca plaćanja mora biti primarni cilj drž. politike, jer se njome osigurava priljev zlata i srebra, a ona se može postići drž. intervencijom u promicanje izvoza i reguliranje mjeničnih tečajeva. Hrvatska ima jaku merkantilističku tradiciju, koja je s jedne strane naslonjena na talijanski merkantilizam, a s druge strane na posebnu tradiciju srednjoeur. merkantilizma koji se naziva kameralizmom (→ kameralizam). Među najranijim merkantilističkim djelima je rasprava Dubrovčanina B. Kotruljevića O trgovini i o savršenom trgovcu, napisana 1458., u kojoj je sustavno prikazao trg. praksu svojega doba, afirmirajući trgovinu kao korisnu i plemenitu djelatnost koja zahtijeva mnoga specifična znanja i visok moral trgovaca. U XVI. i XVII. st. merkantilistička tradicija prisutna je u djelima N. V. Gučetića i J. Križanića. Istaknuti kameralisti XVIII. st. bili su A. A. Barić, F. Lehnau te osobito N. Škrlec-Lomnički, koji se u djelu Nacrt i obrazloženje zakona zauzima za protekcionističku politiku zaštite hrv. i ug. gospodarskih interesa protiv austr. konkurencije, ali daje i elemente ekon. liberalizma.

Jovan B. Dusanic Lipljanski - Stradanja u Drugom svetskom ratu parohijana Stevana i Koste Dusanica Filip Visnjic, Beograd, 2022. Tvrd povez, 228 strana, ilustrovano. Pribinić je naseljeno mjesto u opštini Teslić, Republika Srpska, BiH. Prema popisu stanovništva iz 2013. u naselju je živjelo 1.441 stanovnika. Geografija Nalazi se u podnožju planina Borja i Javorova, na rijeci Maloj Usori. Udaljen je 15 km od Teslića, na putu koji povezuje Teslić sa Banjom Lukom. Središnji dio mjesta je na 280 do 460 mnv. Neki značajniji vrhovi ovih planina nalaze se na području sela Pribinić: Tajan (1.008), Brestovac (605) i Lipova Glava (520). Pribinić se nalazi u pojasu umjerene kontinentalne klime, bez velikih temperaturnih oscilacija. Prosječne godišnje temperature se kreću od 9,7 °C, a prosječne godišnje padavine od 992 mm. Područje je bilo naseljeno od davnina, ali procvat doživljava sa razvojem austrougarske mreže željeznica namijenjene iskorištavanju lokalnog drvnog bogatstva. Područje je bogato četinarskom i listopadnom šumom. Osim kao bitna tačka na željeznici, u to vrijeme Pribinić je bio poznat i kao „vazdušna banja“. Pravoslavne porodice koje danas naseljavaju Pribinić su Arsenići, Babići, Bijelci, Blagojevići, Bogdanići, Božići, Boštrunići, Bubići, Vasilići, Vukovići, Grabovci, Delići, Dimitrići, Dušanići, Ilinčići, Josipovići, Jotići, Kalamande, Kostići, Krunići, Lazići, Lipovčići, Malići, Marinkovići, Markovići, Miladići, Miljanovići, Mitrovići, Mišići, Momčilovići, Nikolići, Ostojići, Petrovići, Pešte, Popadići, Popovići, Radonjići, Stevići, Stojanovići, Stoljaci, Suvajci, Filipovići, Cvijetići, Cvijići i Škiljići. Muslimanske porodice koje su živjele u Pribiniću su Barići, Bešići, Kertići, Mašići, Sadikovići i Huskići. Većina muslimanskih porodica su starosjedioci u Pribiniću, nastali od lokalnih pravoslavnih porodica koje su primile islam. Oni uglavnom znaju od koje pravoslavne porodice su potekli, i do raspada Jugoslavije i rata u BiH imali su dobre međusobne odnose. Skoro svi Dušanići iz Republike Srpske vode porijeklo od pribinskih Dušanića. Ime naselja Do pred kraj 20. vijeka mještani su naselje nazivali Pribinjić. Ne zna se zasigurno kako je Pribinić dobio ime, ali najčvršća pretpostavka je da ime dolazi od nekog istaknutog seoskog kneza Pribina. Jedna anegdotska verzija kaže da su Pribiniću ime dali slovenački radnici koji su radili na uvođenju pruge. „Pribinić“, prema toj verziji, dolazi od slovenačkog „Pri bi nič“, što bi trebalo da znači da prije pruge tu nije bilo naselja. Pravoslavna crkva u Pribiniću Infrastruktura Osnovna škola »Stevan Dušanić« Pribinić ima devetogodišnju osnovnu školu „Stevan Dušanić“. Škola ima područna odjeljenja u Liplju, Šnjegotini, Parlozima i G. Buletiću. Prota Stevan Dušanić je svojevremeno mnogo činio na napredovanju naselja i prosvetljavanju stanovništva. Crkva Sv. Cara Konstantina i Carice Jelene izgrađena je 1899-1900. godine, a sultanov ferman za crkvu obezbijeđen je još 1857. godine. Ikonostas u hramu oslikao je oko 1900. godine akademski slikar Spiridon Špiro Bocarić iz Sarajeva.[2] Pribinić ima zgradu pošte (74276). U zgradi nekadašnje željezničke stanice danas se nalaze ambulanta i matični biro. Period razvoja Pruga i katolička crkva u Pribiniću Uskotračna pruga Usora-Pribinić podignuta je 1881. godine, a 1884. godine je izgrađen i put Doboj—Banja Luka (preko Pribinića). Za fabriku „Destilacija“ koja je decenijama bila nosilac privrede u Tesliću prvobitno je planirano da se podigne u Pribiniću, ali je naknadno odlučeno da se izmjesti 15 km bliže Doboju, gdje je time nastao grad Teslić. U Pribiniću je uspostavljena Šumska uprava, a podignute su pilana i sušara šišarki, trušnjača[3]. Za doseljene radnike podignute su dvije katoličke crkve, po jedna u Tesliću i Pribiniću. Crkva u Pribiniću je podignuta 1900. godine, bila je drvena, pa je nakon Drugog svjetskog rata uklonjena. Tek kada je odlučeno da se podigne katolička crkva i starosjedjelačko stanovništvo je dobilo dozvolu da se podigne pravoslavna crkva. Pravoslavna crkva i danas postoji u Pribiniću. Zanimljivosti Spomen tabla kod Principovog vrela Kod lokalnog stanovništva je popularna nepotvrđena priča da je Gavrilo Princip imao djevojku Pribinku. Sa svojom djevojkom se uglavnom nalazio na lokalnom izletištu kod jednog izvora. Danas mještani taj izvor zovu Principovo vrelo. Početkom 21. vijeka, uz finansijsku podršku Vlade Republike Srpske[4] i SO Teslić izvršeno je uređenje vrela i prilaznog puta. Kod samog vrela je podignuta oniža struktura u obliku inicijala GP (Gavrilo Princip) i postavljena je spomen-tabla.

PODVLAČEN TEKST KROZ CELU KNJIGU, MOŽDA NA NEKIH 30 - 40 STRANA, OSTALO OK David Icke Najveća tajna Knjiga koja će promeniti svet 2006 GOD 540 str Consiglieri, Beograd U svojim knjigama David Icke uz obilje detalja i dokaza otkriva kako iste, međusobno povezane, krvne linije kontroliraju naš planet tisućama godina. Oni su stvorili sve veće religije i suzbijali duhovna i ezoterijska znanja koja čovječanstvo mogu osloboditi njihovog mentalnog i emocionalnog zatvora. Icke razotkriva prave korijene kršćanstva i drugih velikih religija, i dokumentira suzbijanu znanost koja objašnjava zašto se svijet suočava s vremenom nevjerojatnih promjena i preobrazbi. «Kao dječak» - kaže Icke - «uvijek sam se pitao kako je par otoka koji se jedva vide na globusu moglo stvoriti carstvo koje se protezalo oko cijelog svijeta. Sada je razlog jasan. To uopće nije bilo Veliko Britansko Carstvo. Bilo je to carstvo Babilonskog Bratstva. David Icke je tvorac možda najnevjerojatnije i najsloženije teorije zavjere, u kojoj tvrdi da se nekada davno u povijesti ljudskog roda, ljudska vrsta izmiješala sa izvanzemaljskom. Miješanje se dogodilo između ljudske vrste i jedne vrste gmazovske skupine izvanzemaljaca. `Najveća tajna,` je tvrdi David Icke, da su pripadnici ove hibridne vrste postali lideri svjetskog poretka sa epicenentom svoga djelovanja u Londonu, od kud su kroz povijest svoju vlast proširili u Ameriku, Australiju, Afriku i Novi Zeland... Odmah nakon što je početkom devedesetih počeo javno iznositi svoje ideje, David Icke je postao predmetom neviđenog podsmijeha. To nije nimalo ne iznenađuje kad se uzme u obzir da se radi o vrlo izravnom čovjeku, a njegove su teorije takve da i najotvorenijim ljudima moraju u prvi mah zvučati nerazumno i lako ih je otpisati kao besmislice. Međutim, danas je David Icke u cijelom svijetu vrlo traženi predavač. Vlasnik je nekoliko web- lokacija, e-magazina i izdavačke kuće. Objavio je desetak uspješnih knjiga. Neprestano je na turnejama po Sjevernoj Americi, Europi, Australiji, Južnoj Africi i drugdje. Postigao je planetarnu popularnost a njegovi su se protivnici prestali podsmjehivati, i sada u njemu vide opasnog poremećenog antisemita koji je prijetnja demokraciji! David Icke rođen je 1952. u siromašnoj radničkoj obitelji u engleskom gradu Leicesteru. Od malih je nogu želio postati profesionalni nogometaš, i želja mu se ostvarila. Međutim, čim je zaigrao u engleskoj ligi, počeli su zdravstveni problemi. David je pet godina trenirao usprkos strašnim bolovima uzrokovanim reumatoidnim artritisom. Kasnije će reći da su to bile godine u kojima se čeličio njegov karakter i testirala njegova upornost. Na kraju je ipak bio prisiljen odustati i odlučio je postati najavljivač na BBC-ju. Uspio je i u tome, premda uz velike poteškoće, budući da je zbog nogometa rano odustao od školovanja. Nakon nekog vremena, David se zainteresirao za ekologiju, i postao je nacionalni glasnogovornik Britanske stranke zelenih. Krajem osamdesetih, sve više razočaran politikom i televizijom, okreće se pisanju knjiga. Istovremeno počinje doživljavati mistička iskustva. Kao posljedica jednog, u Davidovoj se svijesti srušila brana, i on je započeo svoju misiju oslobađanja svijeta od vlasti gmazova širenjem istine i poticanjem duhovne preobrazbe čovječanstva. Hrvatski tisak Masovna ubistva u zemljama kao što su Alžir, Ruanda i Burundi ne događaju se spontano, već su to do detalja organizovane akcije, baš kao što je slučaj i sa genocidom i konfliktom u bivšoj Jugoslaviji, Avganistanu, Kambodži, Laosu, Šri Lanki itd. Istorija masona Prava istorija templara i masona - kakvu nijedan mason ne želi da prizna niti da zna. Satanizam Sve o satanističkim ritualima žrtvovanja ljudi i dece koji se masovno odigravaju svuda u svetu, od najranije istorije do danas, vrlo detaljno, sa svim imenima ljudi i mesta, teorijom i praksom. Vrhunac perverzije iluminata je dovođenje na vlast njihovog čeda Adolfa. Finansiran je od strane engleske banke preko britanske kraljevske porodice. Ova nemačka kraljevka kuća Saks-Koburg-Gota morala je posle II svetskog rata da promeni ime u kraljevku kuću Vindzor. Hemijski gigant i srce Hitlerove ratne mašinerije I.G. Farben koji je vodio logor u Aušvicu ogranak je američkog Standard Oila u vlasništvu Rokfelerovih-Rotšildovih. Ciklon B je do pred kraj rata uvošen iz Amerike. Ni jedna fabrika I.G. Farbena ni Forda nije oštećena u savezničkom bombardovanju Nemačke... D2

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Ser Artur Čarls Klark (engl. Sir Arthur Charles Clarke; Majnhed, 16. decembar 1917 — Kolombo, 19. mart 2008) je bio britanski pisac i pronalazač. Uz Ajzaka Asimova smatra se najpoznatijim piscem naučne fantastike, ali za razliku od njega Klark se čvrsto drži nauke i njenih realnih dometa i hipoteza. Glavne teme njegovih romana i priča su istraživanje kosmosa, mora i vremena, mesto čoveka u vasioni i posledice ljudskih kontakata sa vanzemaljskim inteligencijama. Rođen je u Majnhedu u Samersetu u Engleskoj. Posle srednje škole, pošto nije imao para da plati univerzitetsko obrazovanje, zaposlio se kao revizor u jednom ministarstvu. Tokom Drugog svetskog rata služio je u RAF-u kao specijalista za radare i učestvovao je u izgradnji prvih sistema za rano uzbunjivanje i automatsko navođenje pilota sa zemlje. Njegova jedina ne-naučno-fantastična knjiga Glide Path bazirana je na tom radu. Posle rata završio je Kraljevski Koledž u Londonu i magistrirao matematiku i fiziku 1948. Oženio se Amerikankom Merilin Mejfild u junu 1953. ali su se već u decembru iste godine razveli. Kako je sam kasnije rekao `To je bio ključni dokaz da ja nisam za brak. Ali mislim da svaki čovek to mora da proba barem jednom u životu`. Njegov najveći doprinos nauci je ideja da bi geostacionarni sateliti mogli da se koriste kao komunikacioni releji. U njegovu čast, Međunarodna astronomska unija nazvala je geostacionarnu orbitu (42.000 km) Klarkovom orbitom. Godine 1951, napisao je kratku priču Stražar (engl. The Sentinel) koju je poslao na jedno BiBiSi-jevo takmičenje. Priča je odbijena na tom takmičenju i komisija ju je ocenila veoma lošom. Međutim, 1964. će ta priča postati glavna inspiracija za delo i film koje je napisao zajedno sa Stenlijem Kjubrikom - 2001: Odiseja u svemiru (premijerno prikazan 1968). Iako se na koricama knjige ne nalazi Kjubrikovo ime a na špici filma pod reditelj ne stoji i Klarkovo, sam Klark je često govorio da bi na knjizi moralo da stoji: `Napisali Artur Klark i Stenli Kjubrik“ a na filmu „Režirali Stenli Kjubrik i Artur Klark“. Od 1956. godine živi u Kolombu u Šri Lanki. 1988. konstantovano je da boluje od post poli sindroma i od tada je vezan za invalidska kolica. Britanska kraljica Elizabeta II ga je 1998. godine proglasila vitezom. Preminuo je 19. marta 2008.[1] Pogledi O religiji Tema religioznosti i duhovnosti se pojavljuje u mnogim spisima Artura Klarka. Govorio je: „Svaki put do znanja je put do Boga – ili Stvarnosti, koja god reč vam je draža“.[2] O sebi je govorio da je „fasciniran konceptom Boga“. J. B. S. Haldane je, nešto pre svoje smrti, naglasio Klarku u privatnom pismu da bi Klark trebalo da dobije nagradu iz teologije jer je tek jedan od nekolicine koji su napisali nešto novo u tom polju, i u nastavku je čak napisao da bi Klark predstavljao pretnju, da njegovi spisi nisu sadržali više kontradiktornih teoloških stanovišta.[3] Kada je stupio u britansko Kraljevsko ratno vazduhoplovstvo, Klark je insistirao da na (vojnim identifikacijskim) pločicama ipak bude obeležen kao panteista, a ne kao što je uobičajeno – Engleska crkva.[4] U eseju „Kredo“ iz 1991. je napisao za sebe da je logički pozitivista još od desete godine.[3] Za šrilančanske novine „Ostrvo“ je 2000. izjavio „Ne verujem u Boga niti u zagrobni život`[5] i izjasnio se kao ateista.[6] Bio je počasni laureat humanista na Međunarodnoj akademiji za humanizam.[7] Takođe se izjašnjavao kao „kripto-budista“, insistirajući na tome da budizam nije religija.[8] U ranijem životu je pokazao malo interesovanja za religiju, npr, nekoliko meseci nakon venčanja je otkrio da mu je supruga prezviterijanac. Čuvena Klarkova rečenica, koja se često citira je „Jedna od najvećih tragedija čovečanstva je što je religija kidnapovala moral“.[8] Takođe su citirane njegove reči u vezi sa religijom 2004. u časopisu „Popularna nauka“ „Najzlokobniji i najuporniji od svih umnih virusa. Treba da ga se otarasimo što pre.`[9] U trodnevnim „dijalozima o čoveku i njegovom svetu“ sa Alanom Votsom je naveo da je bio pristrasan u borbi protiv religije i da nije mogao da oprosti religijama nesposobnost da vremenom spreče zverstva i ratove.[10] U osvrtu na dijalog, u kom je još jasnije naglasio „čovečanstvo“, u pretposlednjoj epizodi emisije „Misteriozni svet“ imena „Čudna nebesa“, rekao je: „Ponekad pomislim da je univerzum zapravo mašina napravljena da neprestano iznenađuje astronome“. Pri kraju te iste epizode, u poslednjem segmentu, u kom se govorilo o Vitlejemskoj zvezdi, Klark je naveo da je njegova najomiljenija teorija[11] da bi to mogao biti pulsar. S obzirom na to da su pulzari otkriveni u vremenskom intervalu između pisanja kratke priče „Zvezda“ 1995. i pravljenja „Misterioznog sveta“ 1980. i s obzirom na najnovije otkriće pulsara PSR B1913+16, Klark je rekao „Kako romantično, ako i sada možemo da čujemo umirući glas zvezde koji je najavio hrišćansku eru.`[11] Klark je ostavio pisane instrukcije za sahranu, koje glase: „Apsolutno nijedan religijski ritual bilo koje vrste koji se odnosi na bilo koju religijsku veru ne sme da ima veze sa mojom sahranom“.[12] O paranormalnim fenomenima Klark je ranije u svojoj karijeri bio opčinjen paranormalnim i naveo je da je to bila inspiracija za njegov roman „Kraj detinjstva“. Citirajući gomilu obećavajućih tvrdnji o paranormalnom koje su kasnije opovrgnute, Klark je opisao kako je njegova ranija otvorenost prema paranormalnom prerasla u „gotovo apsolutni skepticizam“ do njegove biografije iz 1992. godine.[4] Tokom intervjua, i 1993. i 2004 – 2005, govorio je da ne veruje u reinkarnaciju, jer ne postoji mehanizam koji bi to omogućio, mada je često i navodio .`Uvek parafraziram Dž. B. S. Haldana: Univerzum nije samo čudniji više nego što zamišljamo, čudniji je više nego što možemo da zamislimo.`.[13][14] Nazvao je ideju o reinkarnaciji fascinantnom, ali je preferirao konačnost u postojanju.[15] Klark je veoma poznat i po tv serijama koje su se bavile istraživanjem paranormalnih fenomena –Artur Klarkov misteriozni svet- (1980), -Artur Klarkov misteriozni univerzum- (1985) i -Artur Klarkov svet čudesnih moći- (1994) – što je rezultiralo parodijom u jednoj od epizoda serije `The Goodies`, u kojoj je Klarkov šou otkazan nakon tvrdnje da Klark - ne postoji. Bibliografija Prelude to Space (1951) Pesak Marsa (The Sands of Mars) (1951) Ostrva na nebu (Islands in the Sky) (1952) Ka spuštanju noći (Against the Fall of Night) (1953) Kraj detinjstva (Childhood`s End) (1953) Expedition to Earth (1953), zbirka pripovedaka Svetlost zemaljska (Earthlight) (1955) Reach for Tomorrow (1956), zbirka pripovedaka Grad i zvezde (The City and the Stars) (1956) Tales from the White Hart (1957), zbirka pripovedaka Duboko poniranje (The Deep Range) (1957) S druge strane neba (The Other Side of the Sky) (1958), zbirka pripovedaka Pad mesečeve prašine (A Fall of Moondust) (1961) Tales of Ten Worlds (1962), zbirka pripovedaka Ostrvo delfina (Dolphin Island) (1963) Glide Path (1963) - njegova jedina ne-naučno-fantastiča knjiga The Nine Billion Names of God (1967), zbirka pripovedaka 2001: Odiseja u svemiru (2001: A Space Odyssey) (1968), sa Stelnijem Kjubrikom The Lion of Comarre & Against the Fall of Night (1968) Of Time and Stars (1972), zbirka pripovedaka Sunčani vetar (The Wind from the Sun) (1972), zbirka pripovedaka Sastanak sa Ramom (Rendezvous with Rama) (1973) The Best of Arthur C. Clarke (1973), zbirka pripovedaka Matica Zemlja (Imperial Earth) (1975) Rajski vodoskoci (The Fountains of Paradise) (1979) 2010: Druga odiseja (2010: Odyssey Two) (1982) Stražar (The Sentinel) (1983), zbirka pripovedaka Svet zagonetnih sila (World of strange powers) (1984), po istoimenoj TV seriji Pesme daleke zemlje (The Songs of Distant Earth) (1986) 2061: Treća odiseja (2061: Odyssey Three) (1988) Susret sa meduzom (A Meeting With Medusa) (1988) Kolevka (Cradle) (1988), sa Džentrijem Lijem (engl. Gentry Lee) Rama II (Rama II) (1989), sa Džentrijem Lijem S one strane spuštanja noći (Beyond the Fall of Night) (1990), sa Gregorijem Benfordom (engl. Gregory Benford) Tales From Planet Earth (1990), zbirka pripovedaka Duh sa Grand Benksa (The Ghost from the Grand Banks) (1990) More Than One Universe (1991), zbirka pripovedaka Vrt Rame (The Garden of Rama) (1991), sa Džentri Lijem Otkriveni Rama (Rama Revealed) (1993), sa Džentri Lijem Božji čekić (The Hammer of God) (1993) The Snows of Olympus - A Garden on Mars (1994), album slika sa komentarima Apokalipsa Amerike (Richter 10) (1996), sa Majkom Makvejom (engl. Mike McQuay) 3001: Konačna odiseja (3001: The Final Odyssey) (1997) Okidač (The Trigger) (1999) Svetlost drugih dana (The Light of Other Days) (2000), sa Stivenom Baksterom (engl. Stephen Baxter) Oko vremena (Time`s Eye) (2004), sa Stivenom Baksterom (prvi deo trilogije Vremenska odiseja) Oluja sa Sunca (Sunstorm) (2005), sa Stivenom Baksterom (drugi deo trilogije Vremenska odiseja) Prvorođeni (Firstborn) (2007), sa Stivenom Baksterom (treći deo trilogije Vremenska odiseja) Poslednja teorema (The last Theorem) (2008), sa Frederikom Polom

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Memoarski i politički eseji Dušan Čkrebić (Niš, 7. avgust 1927 — Beograd, 7. april 2022) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politički radnik SR Srbije i SFR Jugoslavije. U periodu od 1984. do 1986. obavljao je dužnost predsednika Predsedništva SR Srbije, a u periodu pre toga nalazio se i na funkcijama predsednika Izvršnog veća Skupštine SR Srbije, od 1974 do 1978, Skupštine SR Srbije, od 1978. do 1982. i Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije, od 1982. do 1984. godine. Biografija Rođen je 7. avgusta 1927. godine u Nišu, u siromašnoj zanatlijskoj porodici. Otac mu je bio obućar, a majka domaćica. Osnovnu školu pohađao je u Vrnjačkoj Banji i Kragujevcu. U Kragujevac iz Vrnjačke Banje doselio se u jesen 1937. godine. Bio je đak Kragujevačke gimnazije i u njoj je maturirao 1947. godine. Učestvovao je kao dobrovoljac na Sremskom frontu, kao i u završnim operacijama za oslobođenje Jugoslavije, u Trećem kragujevačkom bataljonu Prve proleterske udarne brigade. Iz rata se vratio odlikovan Ordenom za hrabrost i oficirskim činom. Imao je čin rezervnog majora JNA.[1] Studije aeronautike počeo je 1947. u Sovjetskom Savezu na Moskovskom avijacionom institutu (MAI), kao stipendista jugoslovenske vlade. U leto 1948, zbog Rezolucije Informbiroa, prekinuo je studije u Moskvi i nastavio ih iste godine u jesen u Beogradu. Diplomirao je juna 1953. na Elektrotehničkom fakultetu u Beogradu. Uža struka mu je elektro-energetika. Radio je kao diplomirani elektroinženjer-energetičar u Vojnom vazduhoplovnom institutu u Žarkovu, kako na održavanju elektromotornog pogona, tako i na automatskoj regulaciji aerodinamičkih tunela u povoju. Bio je direktor tehničke službe održavanja u Koksari u Lukavcu, NR BiH. Izabran je za generalnog direktora „Fabrike sode” u Lukavcu u jesen 1958. godine. U ovim fabrikama radio na pripremama za gradnju fabrike azotnih đubriva u Koksari i fabrike cementa u Fabrici sode. Obe ove fabrike su u međuvremenu izgrađene i uspešno posluju. Bio je kao stipendista Ujedinjenih nacija na usavršavanju i specijalizaciji u termoelektranama velikih kapaciteta u sistemu RWE (Rajnsko-Vestfalske elektrane) u Zapadnoj Nemačkoj, kao i u fabrikama sa sinhronim elektromotornim pogonima velikih snaga, i proučavao njihov uticaj na elektroenergetsku mrežu. Položio je državni ispit za ovlašćenog diplomiranog inženjera elektrotehnike.[2] U Socijalističkoj Republici Srbiji bio je podsekretar u Republičkom sekretarijatu za privredu, pri čemu se posebno bavio energetskim razvojem SR Srbije. Bio je predsednik Privredne komore Srbije. Predsednik Izvršnog veća Skupštine SR Srbije je bio u periodu 1974—1978, a u periodu 1978—1982. i predsednik Skupštine SR Srbije.[3] U vreme njegovog mandata, izgrađen je autoput Beograd—Batočina (115km), završena je izgradnja pruge Beograd—Bar i Čačak—Požega, okončani su radovi na kanalu Dunav—Tisa—Dunav, osnovan je Univerzitet u Kragujevcu i Pedagoško-tehnički fakultet u Čačku, u Beogradu je izgrađen Sava centar. Otpočela je izgradnja Kliničkog centra Srbije u Beogradu, doneta je odluka za početak izgradnje TE NIKOLA TESLA B, snage 2 x 620 MW, i HE ĐERDAP II, puštena je u rad satelitska stanica u Prilikama, kod Ivanjice, izgrađen most na Dunavu Smederevo—Kovin i most na Moravi na putu za Požarevac, otvoren je u Kolubarskom ugljenom basenu ugljenokop Tamnava. Bio je izabran za predsednika Centralnog komiteta SK Srbije za period 1982—1984, a predsednika Predsedništva SR Srbije 1984—1986. godine. Bio je član Centralnog komiteta SKJ od 1982. do 1990, a Predsedništva CK SKJ od 1982. do 1984. i od 1986. do juna 1990. godine. Nakon promene vlasti u Srbiji, u jesen 1987. bio je član Predsedništva CK SKJ. Na 17. sednici CK SKJ oktobra 1988. na nestatutarnom glasanju o poverenju članovima Predsedništva koje je organizovao Stipe Šuvar, jedino njemu nije izglasano poverenje, a što je potom potaklo Vasila Tupurkovskog da to objasni delovanjem, tzv. neprincipijelne koalicije u CK SKJ. On je podneo ostavku, ali je na intervenciju Slobodana Miloševića povukao. U vreme dok je bio predsednik Predsedništva SR Srbije, juna 1984, potpisao je akt o odobrenju nastavka gradnje hrama Svetog Save u Beogradu. Zbog politike koju je vodio Milošević, razišao se sa njim sredinom 1990, kada je ovaj bio u zenitu svoje političke popularnosti, i od tada nije učestvovao u političkom životu.[3] Bavio se, po odlasku u penziju juna 1990. godine, memoaristikom, publicistikom, savremenom političkom istorijom i sarađivao u političkim i kulturnim časopisima.[3] Preminuo je 7. aprila 2022. godine u Beogradu, u 95. godini života. Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Ilija Petrovic Od vijeća do republike, Slavonija Baranja i Zapadni Srem Ilija Petrović (Kosor, kod Podgorice, 6. septembar 1938) srpski je istoričar i publicista. Bavi se srpskom istorijom novijega vremena. Biografija Osnovnu školu je pohađao na Ublima (kod Podgorice) i Pašićevu (Zmajevu), nižu gimnaziju sa malom maturom u Zmajevu, a veliku maturu položio je u Novom Sadu, u Drugoj višoj mešovitoj gimnaziji `Jovan Jovanović Zmaj` (juna 1956). Studirajući vanredno, diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, na grupi za istoriju (januara 1967).”[1] Njegov je brat dr Dragoljub Petrović, lingvist, a bratanac je poznati srpski teološki javni govornik Miroljub Petrović.[2] „Ceo radni vek (1956-2000, od pripravnika do direktora i savetnika) proveo u PTT saobraćaju, za čije je obrazovne potrebe izradio dva udžbenika iz međunarodnog poštanskog saobraćaja. Svojim saopštenjima učestvovao na većem broju stručnih skupova u okviru Zajednice JPTT, a nekoliko tekstova objavljeno mu je u stručnom časopisu PTT saobraćaj u Beogradu. Jedan od pokretača, vlasnika i urednika novosadske Samouprave, prvih privatnih novina u Srbiji postbrozovske ere (1986-1990). Godine 1989, još uvek u uslovima jednopartijskog sistema, član Inicijativnog odbora za formiranje Saveza radikalnih demokrata u Novom Sadu, prve izvankomunističke političke stranke u Srbiji novijeg vremena. Glavni i odgovorni urednik Srpske Zemlje, glasila Srpskog nacionalnog vijeća Slavonije, Baranje i Zapadnog Srema (1991-1992). Od 1994. objavio četrdesetak knjiga, a za razne stručne časopise napisao približno toliko dužih ili kraćih tekstova, uglavnom sa tematikom iz srpske istorije s početka i kraja XX veka; za Enciklopediju Novog Sada napisao stotinak priloga: o ličnostima značajnim za nacionalnu i kulturnu istoriju Novog Sada, o srpskim dobrovoljcima u oslobodilačkim ratovima 1912-1918, o PTT saobraćaju, o planinarima; saradnik u prvoj knjizi Srpskog biografskog rečnika (A-B); otkrio jedan zabranjeni Zbornik Matice srpske za društvene nauke (iz 1959); na svetlo dana izneo zabranjenu knjigu `Hrvati u svetlosti istoriske istine`, Beograd 1944, potpisanu “prezimenom” Psunjski, dešifrovao ovaj pseudonim i naučnoj i stručnoj javnosti predstavio njenog autora Velišu Raičevića (Trepča, kod Andrijevice, 1903 - Beograd, 1972). Kako je to zapaženo u nekim recenzijama ili prikazima njegovih knjiga, u obradi pojedinih tema, koristeći se raspoloživom literaturom i objavljenim istorijskim izvorima, kao i konsultovanjem poznate arhivske i relevantne muzeološke građe, on na sebi svojstven način, neobičnom metodologijom i kompozicijom, uspeva da zađe u tamnu stranu onih delova naše novije istorije za koje se smatralo da su bez zatamnjenja. Nastojanje da od još uvek živih učesnika nekog događaja sazna pojedinosti koje nisu zabeležene a bez kojih bi slika tih događaja bila nepotpuna, predstavlja ga ne samo kao vrednog istraživača, već i kao krajnje savesnog istoričara. Snagom argumenata, poštovanjem činjenica, on uvek uspeva da zaokruži celinu iz koje se jasno mogu sagledati istorijski tokovi na srpskim narodnosnim područjima. U njegovim knjigama, uvek bolno oštrim ali i uvek veoma inspirativnim, lako se uočavaju greške i promašaji nacionalne politike, u kojima on nalazi odgovor na pitanje kako je došlo do stradanja i propadanja srpskog naroda, a u našem vremenu, danas, i do nestajanja istog tog naroda i njegove države. Za buduće istraživače i tumače novije srpske istorije, njegove knjige predstavljaće nezaobilazno štivo. Svoje radove on objavljuje u uverenju da će to podstaći “istoričare od karijere” da se najzad “umešaju u svoj posao” i pred preostalim Srbima bar istaknu smislena pitanja pre nego što ih stihijski odgovori na srpsko pitanje ne učine zauvek besmislenim. Njegovi radovi pisani su jasnim jezikom, tako da otkrivenim istorijskim istinama uvek mogu zadovoljiti radoznalost brojnih čitalaca, dok je istovremeno jedan deo tog čitališta iznenađen činjenicama koje su godinama ili decenijama skrivane. Jedan od urednika njegovih knjiga napisao je da mu je svaka rečenica, “ma koliko bila duga, jasna, precizna, umivena i lišena svake dvosmislenosti. Ako bi mu neko prigovorio zbog nečega što je napisao, on se nikad neće moći `vaditi` na grešku u formulaciji, na nedorečenost ili na nedovoljnu preciznost u izrazu”. Bez namere da njegov jezički izraz karakteriše “onim ocenama koje se izriču uz delo velikih srpskih intelektualaca, kakvi su, na primer, Slobodan Jovanović ili Radovan Samardžić” taj će urednik napisati da se “već iz onoga što je rečeno, vidi da on u svom stilskom iskazu nepogrešivo sledi liniju tog najfinijeg srpskog intelektualnog soja. Mnoge deonice njegovih tekstova imaju relevantne karakteristike književnog diskursa”. A jedan od recenzenata njegovih knjiga zapisao je da ih odlikuje “andrićevski književni izraz”. Na dan kad je otišao u penziju, 31. marta 2000. godine, u Glavnoj pošti u Novom Sadu našao se u prodaji prigodni koverat sa njegovim likom, a istoga dana, u istoj toj pošti bio je u redovnoj upotrebi i prigodni poštanski žig sa njegovim likom; tek nekolikim ličnostima u Drugoj i Trećoj Jugoslaviji pripalo je ovakvo priznanje za života.”

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Prednja korica labavija, poslednjoj i pretposlednjoj stranic fali coskic, te dve stranice su prazne takozvane nulte stranica, tako ne fali nikakv tekst, ostalo sve uredno! Karlajlov pogled na proces istorije to je dizanje do filosofije prvobitnog i obicnog pogleda na istoriju, da istoriju cine samo ljudi koji sijaju na vrhovima drustva, oni ljudi koji se vide i cuju u sadasnjosti; da u njihovim delima i radnjama i jeste sva istorija drustava i naroda. Dizuci taj pogled do filosofije Karlajlova teorija istorije pociva na veri u ljude koje je providenje poslalo na svet. Svaka epoha ima svoje teznje, svoje potrebe, na i svoje mahne, sto je sve oliceno u jednom heroju. Obrcuci svud svoje poglede na prakticno, na ono sto zadire u stvarni zivot, na ono sto se vidi, on samo u zivim nosiocima ideja, u pojedinim velikim licnostima, i vidi ceo proces istorije covekove; po tome njega filosofska, apstraktna pitanja malo zanimaju; on ne voli nikakav sistem filosofije; za njega su velike licnosti ovaploceni filosofski i istorijski sistemi. Samo su heroji pozvani da upravljaju svetom i da ga vode putem napretka; svako drustvo koje vode osrednji ljudi mora se raspasti. Na toj ideji on osniva svoj sistem filosofije istorije. U biografijama velikih ljudi za njega je sva istorija covecanstva; njihove radnje i dela, njihova verovanja i misljenja jesu sav proces istorije. Iznad njih nema nista drugo. Tvrdeci da je sva istorija naroda i covecanstva u zivotima i radnjama velikih licnosti koje dolaze po odredbi providenja, bez svoje volje, nesvesno, on u isto vreme priznaje da su bogovi i proroci heroji proslih vremena, da je njih zajedno s tim vremenima za navek nestalo, i da se heroji nece vise javljati medu ljude u obliku bogova i proroka, nego u modernijim, manje uzvisenim, ali dostupnijim oblicima — svestenika, pesnika, knjizevnika, kralja. Tvrdeci silnu moc vremena i potrebe u istoriji, on ujedno nehotice tvrdi i to, da i heroji, kao i sve drugo u istoriji, dolaze samo onda kad im je vreme i potreba za njih, i da ih nestaje zajedno s njihovim vremenima, u kojima su postali, i kad je prestala potreba ovih ili onih heroja. Dosavsi dotle coveku koji hoce da razume istoriju namece se potreba da razume vreme, u kome su heroji izvesnog oblika ziveli, da ih iz njihovih vremena razjasni i razume, i da moc providenja koje silje heroje na svet, onda kad mu se svidi, svede na moc vremena i potrebe, koji i jesu najveci odrednici svega procesa, svih radnja i bivanja u istoriji covecanstva. Tako heroji dobivaju drukcije uloge u istoriji, nego sto im ih Karlajl deli; oni postaju tako samo izrazi svojih vremena, oduske bolova koji pritiskuju njihova drustva, narode i vremena, glasna rec, koju miliuni ljudskih dusa izgovaraju kroz njih; formule kojima se resavaju potrebe njihovih vremena; ne darovi koje providenje silje na zemlju; kad mu se svidi, nego proizvodi potrebe i zrelog vremena. Ucinivsi to njih nestaje zajedno s njihovim vremenima i s potrebama njihovih vremena; mesto njih javljaju se drugi, potrebniji, savremeniji. I ako nikad u obicnom smislu popularan, ipak nikoji noviji pisac nije toliko uticao na literaturu, a mozda i na ceo duhovni razvitak svoje otadzbine, kao Karlajl, i u njegovoj sve dubljoj starosti krug njegovih postovalaca, koji su duhovno visoko stajali, bivao je sve veci. Svoje misli o sustini istorijskog procesa, o ulozi pojedine licnosti u njemu, o idealu drustvenih odnosa i najboljem ekonomskom uredenju, — on je razbacao po raznim svojim delima, tako da je potrebno procitati sva njegova dela, da bi se pravilno razumeli njegovi osnovni pogledi. Citajuci samo pojedina dela, ne bi se mogla dobiti celina bez protivrecnosti. Posto je na svoj nacin obradio misli velikih nemackih duhova, posto je upoznao Britance s velikim proizvodima nemacke literature, i time joj uzdigao vrednost i dostojanstvo, to se i krug Nemaca, njegovih postovalaca, koji je dugo bio vrlo uzan, sve vise siri, i njegov uticaj sve vise raste. Da navedemo samo nekoliko ocena Nemaca o Karlajlu, „tom proroku XIX stoleca”. Geteu je on bio „moralna sila prvoga reda”. Trajcke ga naziva jedinim Britancem, koji je Nemacku potpuno razumeo. Bizmark ga hvali da je on, onako isto kao sto je nemackim pesnicima i misliocima otvorio ulaz u Englesku, tako i „Nemcima izneo njihova velikog pruskog kralja u njegovu potpunom obliku, kao kakav zivi kip”. Fridrih Engels i drugi zovu Karlajla „Nemac—Englez”. A Buset vedi o njemu: „Jos sad postao je Toma Karlajl priznati duhovni vod jedne grupe ljudi, koja nije vise mada, ali koja je skrivena i cuti, — ljudi koji mozda ne poznaju jedan drugog, cesto jos usamljeni u svojoj okolini, koja ih ne razume, adi svi idu istim putem hrabroga rada i u istoj nadi na lepse dane, koji vise nisu vrlo daleko”. B. Knezevic Tomas Karlajl (engleski: Thomas Carlyle, 4. 12. 1795, Ekliš Ehein, Škotska - 5. 2. 1881, London) je škotski istoričar, filozof i esejist. Kao filozof bio je idealist. Kao istoričar istakao se stilom prikazivanja i shvatanjem da istoriju stvaraju velike ličnosti, heroji. Prema prošlosti se odnosio sa puno misticizma. Njeegovi opisi su sa bogatim i živopisnim stilom i dramatičnim opisivanjima. Pisao je obimna dela o Kromvelu, Fridrihu II i francuskoj revoluciji i niz ogleda O herojima. Tomas Karlajl je smatrao da Turcima treba odmah biti naređeno da oni nestaju iz Evrope i da se nikada više ne vrate[1] i zato nije podržavao vanjsku politiku Benjamina Dizraelija, mada je sam bio konzervativac. On je podržavao Rusiju tokom Rusko-turskog oslobodilačkog rata 1877-78. Izraz the unspeakable Turk (neopisiv/užasan Turčin) potiče od njega.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Žabe je komedija atinskog dramaturga Aristofana, prvi put izvedena 405. godine pre nove ere. Predmet komedije jeste Atina, pri kraju Peloponeskog rata, između pobede kod Arginuskih ostrva 405. godine pre nove ere i konačnog sloma godinu dana kasnije kod Egospotama. Prema tumačenju Radmile Šalabalić ideja sadržana u komediji odnosi se na napore pesnika da ukaže Atinjanima na mogući izlaz, spas od potpune propasti u ratu sa Spartom. Aristofan izlaže ideju da za Atinjane spas nije više ni u miru, ni u ratu već u povratku idealima prošlosti, idealima iz vremena pobeda na Maratonu i Salamini koje simbolišu na literarnom planu Eshilovi tragički junaci. Spas je u propuštenom: da su se držali načela mere i pravičnosti ne bi ni došlo do atinskog imperijalizma i beskrajnog ratovanja. Na drugom značenjskom planu, Aristofanova komedija predstavlja prvu detaljnu i obrazloženu književnu kritiku u savremenom značenju. Njegove procene ciljeva poezije, preporuke i kritike imaju vrednost ozbiljne teorije. Ona je prvi prilog književnoj estetici u svetskoj književnosti (Drojzen). Sam naslov parodira sofističko nadgovaranje, odnosno aristokratsko-oligarhijsko intelektualno blebetanje i demokratsko-demagoško glasno kreketanje. Aristofan (grč. Αριστοφανης; rođen oko 445. p. n. e. u Atini, umire oko 385. p. n. e.)[1] najznačajniji je predstavnik stare atičke komedije. Jedanaest od njegovih četrdesetak predstava je skoro kompletno sačuvano. One pružaju najvrednije primere žanra komične drame poznate kao „stara komedija” i koriste se za njegovo definisanje, zajedno sa fragmentima dvanaestak izgubljenih predstava Aristofana i njegovih savremenika. O njegovom životu zna se malo. Rodio se u Atini od oca Filipa i majke Zenodore. Komedije je počeo pisati vrlo mlad, ali nije ih prikazivao pod svojim imenom, nego pod imenima komičkih pesnika Kalistrata i Filonida. Iz stihova u Aharnjanima[3] zaključuje se da je živeo na Egini ili da je tamo imao imanje, ali ni to nije sigurno. S obzirom na to da je 427. pne. sebe smatrao previše mladim da sam prikaže predstavu,[4] njegovo rođenje se može smestiti negde između 455. i 445. pne. Umro je oko 385. pne. Spominju se tri njegova sina: Ararot, Nikostrat i Fileter, koji su svi takođe bili komediografi. Aristofanova mladost i zrelost padaju u doba dugotrajnog peloponeskog rata (431‒404. pne.), koji često daje okvir u kome se odigrava radnja njegovih komada. Aristofan je jedini komediograf od kojeg je sačuvano nekoliko komedija. Napisao je 44 komedije od kojih je sačuvano 11: Aharnjani Vitezovi Oblakinje Ose Mir Ptice Lisistrata Tesmoforijazuse Žabe Eklesijazuse Plut Njegove su komedije obično dobijale nazive po onome što je hor prikazivao (Zolje, Oblakinje, Žabe, Ptice). Aharnjani, Vitezovi i Žabe osvojile su prvu nagradu na takmičenjima dok su Zolje, Mir i Ptice, osvojile drugu. Za ostale komedije nisu sačuvane didaskalije. Aristofan je bio angažovan pisac, neposredan i oštar u svojoj kritici. Okrenut je savremenim događajima i zbivanjima, i poznatim ličnostima. Njegove komedije su društveno-politički tendenciozne. On izlaže podsmehu i poruzi društvene izopačenosti: demagogiju koja svojim obećanjima obmanjuje narod, nesavesnost sudija, neznanje kod većanja, lakoumnost, nepostojanost, denuncijanstvo, šovinizam. Rat, demagogiju, sofistiku i Euripida kao književno-psihološkog izdanka sofistike smatrao je krivcima za teško stanje u kome se država nalazila. Po njemu sofistika je svojim agnosticizmom, individualizmom, revizijom svih dotadašnjih etičkih, društvenih i političkih postulata predstavljala idejnu osnovu i teorijsku pozadinu demagogije i ratne histerije, neposrednih krivaca za stanje u kojem se država nalazila. Komediografski rad Aristofana poklapa se sa klasnom i političkom borbom za vreme Peloponeskog rata (431 – 404. p. n. e.). Njegov rad je okrenut u potpunosti savremenim događajima i političkim zbivanjima pa će u skladu s tim i njegove komedije odražavati klasni antagonizam njegova vremena zasnovan na suprotstavljenim interesima. Aristofan je osuđivao one stranke, trgovaca bogataša i trgovaca aristokrata, demokratski orijentisane, koje su se zalagale i podržavale produžetak rata, koji im je obećavao monopol u trgovini i bogaćenje. Samim tim zauzimao je stranu aristokrata zemljoposednika koji su trpeli najveću štetu od ratnih razaranja i bili protiv rata. Zapravo, najtragičnija žrtva tog rata bio je atički seljak. Taj sitni atički zemljoposednik, čija je egzistencija bila u najvećoj meri ugrožena višedecenijskim ratom, biće kod Aristofana najčešće glavni lik i glas razuma. Aristofan je na strani tog sitnog zemljoposednika, koji je najveći teret podnosio u Peloponeskom ratu, te su neopravdane ocene kasnijih ispitivača da je Aristofan bio antidemokrata i prooligarhijski nastrojen. Zalažući se za mir i prekid rata sa Spartom, osuđujući rat i ratnu histeriju, u svojim komedijama razvija ideju pacifizma, koja je nepoznata čovečanstvu pre i posle njega sve do 20. veka n. e. Radnja njegovih komedija veoma često je apsurdna, neverovatna, smešna, ali u isto vreme prožeta realnošću. Njegove likove, koji su smešne karikature, prosti lakrdijaši, pokreću prava, realna osećanja: pohlepa, ambicija... Od nekih modernih ispitivača (među njima Tojfel), Aristofan je ocenjivan kao konzervativan, prooligarhijski nastrojen, pristalica bogataša, nazadan, kao neko ko prezire narod, mrzi demokratiju, oprečna ličnost koja u isto vreme se zalaže za religioznost i ismeva bogove. Ovakvom mišljenju su se suprotstavili B. Kajbel, I. I. Tolstoj, A. Leski, M. Đurić. Aristofan je kao komediograf kritikovao one društvene izopačenosti koje će na kraju dovesti i do potpunog sloma Atine. On je u demokratiji kritikovao demagogiju, u sofistici prazno dokazivanje, kod Euripida rušenje tradicionalnog morala, ne nudeći neki bolji zauzvrat. Može se sa velikom sigurnošću pretpostaviti zašto Aristofan nije pisao komedije protiv ekstremnih oligarha. Pisanje komedija protiv njih bilo bi samoubistvo. Osuđivao je svojim radom rat imajući na umu da se prava demokratija može razviti samo u miru. Dela Aristofana prožeta su tradicionalizmom. On kritikuje reformatore i one koji se zalažu za novine naročito u obrazovanju i vaspitanju. U komediji Oblaci dao je karikaturalni prikaz Sokrata kao sofiste po kojem je moguće svaku istinu izvrnuti i iz svake situacije izići kao pobednik, čak i kada po svim merilima nismo u pravu. Ismejavao je strast Atinjana za parničenjem u Zoljama. U komediji Žabe nadmeću se Eshil i Euripid za prvenstvo u tragičkoj umetnosti. Aristofan kritikujući Euripida kao lošeg pesnika, istovremeno daje prvu obrazloženu i detaljnu kritiku u savremenom smislu reči. To ga čini i svojevrsnim začetnikom književne kritike. Njegova komedija Ptice predstavlja svojevrsnu satiričnu utopiju o traganju za zemljom u kojoj se može najsrećnije živeti. Tu će zemlju izgraditi ptice ni na nebu ni na zemlji. Tako će svojom satiričnom utopijom biti daleki preteča piscima negativne utopije.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Ova knjiga nije istorija Srba i Srbije. Nije ni knjiga o srpskom i jugoslovenskom pitanju, a nije, najzad, ni celokupni istorijski prikaz nastanka i razvoja srpske nacionalne misli i državne ideje. Ona jeste: pokušaj da se u toj misli i ideji sagleda onaj fenomen koji se već čitav jedan i po vek naziva, optužuje, osuđuje i anatemiše kao `velikosrpska politika`, rođena u vatri nacionalne revolucije 1804-1815. i jedva vaskrsle srpske države. Čedomir Popov (Melenci, 15. mart 1936 — Novi Sad, 8. jun 2012) bio je srpski istoričar, član Srpske akademije nauka i umetnosti i počasni predsednik Matice srpske. Biografija Rodio se u učiteljsko-službeničkoj porodici. Osnovnu školu završio u Melencima i Kovačici, a gimnaziju u Zrenjaninu 1954. godine. Kao pripadnik prve generacije studenata prvih novosadskih fakulteta (Filozofskog) studirao na Grupi za istoriju 1954–1958. Diplomirao februara 1959. sa srednjom ocenom 9 (devet). Godinu dana kasnije (1. februara 1960) izabran je za asistenta Filozofskog fakulteta na predmetu Opšta istorija novog veka. Na ovom Fakultetu proveo je ceo radni vek prošavši kroz sva nastavnička zvanja, da bi 1. oktobra 2000. otišao u penziju. Tokom ovih 40 godina bio je dve godine predsednik Saveta Fakulteta i dekan (1979–1981). Vršio je dužnost direktora Instituta za istoriju Vojvodine (1970—74). Posle usavršavanja u Strazburu (Francuska) u školskoj 1959/60. godini, počeo je intenzivan naučni rad u oblasti istorije međunarodnih odnosa. Doktorirao je juna 1970. sa tezom Stav Francuske prema Srbiji od Frankfurtskog mira 1871. do Berlinskog kongresa 1878. Baveći se kontinuirano naučnoistraživačkim radom do sada je samostalno ili u koautorstvu objavio 13 knjiga i oko 370 naučnih, stručnih i publicističkih radova. Priredio je još 8 knjiga izvorne građe. Na osnovu uspeha u naučnom radu 1981. izabran je za dopisnog, 1987. za redovnog člana Vojvođanske akademije nauka i umetnosti, a 1988. za člana SANU van radnog sastava. Godine 1992. postao je redovni član SANU. Pored nastavničkog i naučnog rada, još od studentskih dana, obavljao je mnogo poslova na stručnom, kulturnom, uređivačkom i društvenom polju. Kao đak i student bavio se pozorišnim amaterizmom, bio je predsednik Akademskog pozorišta i urednik dramskog programa na Tribini mladih u Novom Sadu. Od 1962. do 1965. bio je predsednik Saveta za kulturu grada Novog Sada. U Matici srpskoj od 1970. je urednik Zbornika za istoriju, od 1981. do 1991. je obavljao posao upravnika Rukopisnog odeljenja, a bio je i potpredsednik Matice srpske (1991—1999). Njen predsednik postaje 2008. godine. Član Upravnog odbora ove najstarije kulturne ustanove srpskog naroda je neprekidno od 1969. Osim u Matici bio je aktivan i u drugim ustanovama nauke i kulture. Pored ostalog bio je predsednik Samoupravne zajednice za naučni rad Vojvodine, a od 1985. do 1989. glavni i odgovorni urednik Jugoslovenskog istorijskog časopisa. Od 1994. do 2002. bio je predsednik novosadskog Ogranka i član Predsedništva i Izvršnog odbora SANU. Rukovodio je mnogim naučnim projektima, a već više od deset godina rukovodilac je kapitalnog projekta Matice srpske Srpski biografski rečnik. U Srpskoj akademiji nauka i umetnosti vodio je radnu grupu za izradu Azbučnika Srpske enciklopedije. Učestvovao je na većem broju naučnih skupova u zemlji i inostranstvu. Bio je mentor za izradu šest doktorskih disertacija. Takođe je bio aktivan i u Savezu udruženja boraca narodnooslobodilačkog rata Srbije (SUBNOR), gde je bio član Saveta SUBNOR-a. Izvod iz bibliografije Knjige Francuska i Srbija 1871–1878. SANU, Beograd 1974, 447 str. Od Versaja do Danciga, Nolit, Beograd 1976, 618 str. (drugo izdanje: „Službeni list“, Beograd 1995, 415 str.) Srbija na putu oslobođenja. Borba za politički preobražaj i državnu nezavisnost 1868–1878, *Naučna knjiga, Beograd 1980, 182 str. Vojvodina u narodnooslobodilačkom ratu i socijalističkoj revoluciji 1941–1945 (redakcija i koautorstvo), Filozofski fakultet, Novi Sad 1984, 478 str. Građanska Evropa 1770–1914, Prva knjiga: „Osnovi evropske istorije XIX veka (1770-1815)“ (545 str.); Druga knjiga „Politička istorija Evrope (1815-1871)“ (573 str.), Matica srpska, Novi Sad 1989, Treća knjiga `Društvena i politička istorija Evrope (1871-1914), Zavod za udžbenike, Beograd 2010. Evropske građanske revolucije od XVIII do HH veka. Pokušaj empirijskog uopštavanja, VANU, Novi Sad 1992, 14 str. Popov, Čedomir; Popov, Jelena (1993). Autonomija Vojvodine - srpsko pitanje (1. izd.). Sremski Karlovci: Karlovačka umetnička radionica. Popov, Čedomir; Popov, Jelena (2000). Autonomija Vojvodine - srpsko pitanje (2. dop. izd.). Sremski Karlovci: Krovovi. Politički frontovi Drugog svetskog rata, Društvo istoričara, Novi Sad 1995, 154 str. Evropska revolucija i srpski pokret 1848–1849. (koautor Slavko Gavrilović), Savez istoričara Jugoslavije, Beograd–Novi Sad 1997, 115 str. O istoriji i istoričarima, Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Sremski Karlovci–Novi Sad 1999, 304 str. Evropa i srpska revolucije 1804–1815, (koautor sa Vl. Stojančevićem, M. Ekmečićem, Sl. Gavrilovićem, Sl. Terzićem, V. Momčilovićem, T. Bekićem, Š. Palom i B. Kovačekom; Prilog; *Francuzi i srpska revolucija, 316-434), „Platoneum“, Novi Sad 2004. Ostali radovi Popov, Čedomir (1981). „Srbija 1868—1878. godine”. Istorija srpskog naroda. knj. 5, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 303—421. Popov, Čedomir (1983). „Privreda, društvo i politika”. Istorija srpskog naroda. knj. 6, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 7—49. Popov, Čedomir (1983). „Nemirne godine i vezivanje za Austro-Ugarsku”. Istorija srpskog naroda. knj. 6, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 50—94. Popov, Čedomir (1997). „Srpski nacionalni program Svetozara Miletića”. Aktuelnost misli Svetozara Miletića o oslobođenju i ujedinjenju srpskog naroda. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. str. 33—45. Priređena izdanja Dr Andrija Radenić, Iz istorije Srbije i Vojvodine 1834–1914, (izbor i predgovor), Matica srpska, Novi Sad 1973. Polemika Jovana Ristića i srpskih konzervativaca 1877. godine, (Priredio i napisao uvod i komentare), Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd 1997. Svetozar Miletić, Sabrani spisi, Knj. I, II/1, II/2, II/3, III, (priređivači Č. Popov i D. Mikavica; predgovori Č. Popov), Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd 1999–2001. Svetozar Miletić o srpskom pitanju, (izbor i predgovor), Gradska biblioteka i „Orfeus“, Novi Sad 2001, 495 str. Literatura Vida Zeremski, Bibliografija Čedomira Popova, SANU, Matica srpska, Platoneum, Novi Sad 2006. Mihael Antolović, `Magnum opus Čedomira Popova - istorija Evrope u dugom 19. veku“, Zbornik Matice srpske za istoriju, br. 83 (2011), 159-182. Mihael Antolović, `In memoriam - Čedomir Popov (1936—2012)`, Časopis za suvremenu povijest, Vol. 45, No. 1 (2013), 162-164. Branko Bešlin, `Akademik Čedomir Popov (1936—2012)`, Zbornik Matice srpske za istoriju, br. 85 (2012), 163-168. Drago Njegovan, „Akademik Čedomir Popov (1936—2012)“, Rad Muzeja Vojvodine, 54 (2012), 309-310. Duško M. Kovačević, „In memoriam. Čedomir Popov (15. mart 1936-8. jun 2012)“, Istraživanja, br. 23 (2012), 11-12. Zoran Kovačević, Dimitrije Stefanović, Slavko Gordić, Branko Bešlin, Ivan Negrišorac, „In memoriam. Čedomir Popov (1936—2012), Letopis Matice srpske, knj. 490, sv. 3 (2012), 374-388. Aleksandar Rastović, „Čedomir Popov“, Istorijski časopis, knj. LXI (2012), 267-270. Dragan Tubić, „Akademik Čedomir Popov (1936–2012), istaknuti srpski istoričar i društveni radnik“, Spomenica Istorijskog arhiva Srem, br. 11 (2012), 201-205...

Penguin 1974 C. P. Fitzgerald Lepo očuvano Kao na slikama pelican books Charles Patrick Fitzgerald (5 March 1902 – 13 April 1992) was a British historian and writer whose academic career occurred mostly in Australia. He was a professor of East Asian studies with particular focus on China.[2] Early life and education[edit] Fitzgerald was born in London, England.[2] His parents were Hans Sauer, a migrant from Cape Colony.[2] and his Irish-born wife Cecile Josephine, née Fitzpatrick.[1] Unable to attend university as his family could not afford the fees, he obtained a job in a bank. After becoming interested in East Asia and the political developments there, he studied for a diploma in Chinese at the University of London`s School of Oriental Studies.[1] Career[edit] He first visited China at age 21, and subsequently lived and worked there for over 20 years.[3] Between 1946 and 1950 he worked there for the British Council.[2] After leaving China, Fitzgerald was invited to Australia by Douglas Copland, who had been Australian Minister to China (1946-1948).[4][5] Fitzgerald served as a Reader in Far Eastern History at the Research School of Pacific (and Asian) Studies at the Australian National University, located in Canberra, Australia, from 1951 to 1953.[2] He later became the first Professor of Far Eastern History, from 1953 to 1967.[2] He was a foundation member of the Australian Academy of the Humanities in 1969.[6] Personal life[edit] Fitzgerald married Pamela Sara Knollys on 15 February 1941 at Bradford on Avon, Wiltshire, England. They had three daughters.[1] He died in Sydney, New South Wales, in 1992.[2] Writings[edit] Fitzgerald`s best-known book, China: A Short Cultural History (London: The Cresset Press, 1935; edited by C. P. Seligman), has been reprinted and revised several times. He authored many other books and articles, including:[7] Son of Heaven: A Biography of Li Shih-Min, Founder of the T`ang Dynasty (Cambridge: University Press, 1933) The Tower of Five Glories (London: The Cresset Press, 1940) Introducing China (London: Pitman, 1948) (Joint author: George Yeh) Revolution in China (London: Cresset Press, 1952); revised edition: The Birth of Communist China (Harmondsworth, Middlesex: Penguin, 1964) Flood Tide in China (Cresset Press, 1952) Finding Out About Imperial China (London, Frederick Muller, 1961; Exploring the Past series) Empress Wu (Melbourne: F. W. Cheshire for the Australian National University, 1955) The Chinese View of Their Place in the World (London: Oxford University Press, 1964) Barbarian Beds: The Origin of the Chair in China (Canberra: Australian National University, 1965) The Third China: The Chinese Communities in South-East Asia (Melbourne, Victoria: Cheshire for the Australian Institute of International Affairs, 1965) Buddhism in Political Action in South East Asia (Canberra: St. Mark`s Library, 1965) China in the Twenty-first Century (Hobart: Adult Education Board of Tasmania, 1968) China`s Revolution 20 Years After (Sydney: D. B. Young, 1969) The Irrationality of the Fear of China (Summer Hill, N.S.W.: Australia-China Society, 1970) Communism Takes China: How the Revolution Went Red (London: B.P.C., 1971) Changing Directions of Chinese Foreign Policy (Canberra: Australian Institute of International Affairs, 1971) The Southern Expansion of the Chinese People: `Southern Fields and Southern Ocean` (Canberra: Australian National University Press, 1972) Mao Tse-Tung and China (Harmondsworth, Middlesex and New York: Penguin Books, 1977) China and South East Asia since 1945 (Camberwell, Victoria: Longman Australia, 1973) Why China?: Recollections of China, 1923–1950 (Carlton, Victoria: Melbourne University Press, 1985) `The Historical Background of Chinese Military Tradition` (1964) in the Journal of the Oriental Society of Australia Istočna Azija je podregija Azije koja se može definisati ili u geografskim[1] ili u kulturnim[2] terminima. U geografskom i geopolitičkom smislu pokriva oko 12.000.000 km² ili 28% azijskog kontinenta, što je za 15% više od ukupne površine Evrope. U kulturnom smislu, istočna Azija obuhvata društva koja pripadaju kineskoj kulturnoj sferi, pokazujući snažni istorijski uticaj klasičnog kineskog jezika (uključujući tradicionalno pismo). Ponekad se termin Jugoistočna Azija koristi da označi Japan i Koreju.[3] Glavne religije su konfučijanizam i neokonfučijanizam, mahajana budizam, taoizam, kineska narodna religija u Kini i Tajvanu, šintoizam u Japanu, šamanizam u Koreji, Mongoliji i kod drugih autohtonih naroda na severu Istočne Azije,[4][5] a takođe i nedavno hrišćanstvo u Južnoj Koreji.[6] Ova kombinacija jezika, političke filozofije i religije preklapa se s geografskim određenjem istočne Azije. Više od 1,5 milijardi stanovnika, odnosno oko 38% azijskog i 22% ili više od petine svetskog stanovništva, živi u istočnoj Aziji. Ovaj region je jedan on najnaseljenijih mesta na svetu, sa prosečnom gustinom naseljenosti od 133 stanovnika po kvadratnom kilometru, što je oko tri puta više od svetskog proseka koji iznosi 45 stanovnika po kvadratnom kilometru, iako je Mongolija najređe naseljena država na svetu. Prema statistici UN, istočna Azija je druga u svetu po naseljenosti, posle južne Azije. Istočna Azija je moderan termin za tradicionalni evropski naziv Daleki istok, koji opisuje geografski položaj regije u odnosu na Evropu pre nego svoj položaj unutar Azije. Sledeće zemlje su smeštene u geografskoj istočnoj Aziji: Narodna Republika Kina (uključujući Hongkong i Makau) Republika Kina (Tajvan) (vidi politički status Tajvana) Demokratska Narodna Republika Koreja (Severna Koreja) Republika Koreja (Južna Koreja) Japan Mongolija Sledeće narode ili društva obuhvata kulturna istočna Azija: Kinesko društvo (koje bi takođe uključivalo raspršene kineske regije Hongkong, Tajvan, Makau i Singapur zbog svoje velike kineske populacije) Japansko društvo Korejsko društvo Mongolsko društvo Vijetnamsko društvo Sledeće zemlje ili regije ponekad se smatraju delom istočne Azije. Glavni razlog neslaganja o tom pitanju jeste razlika između kulturne i geografske definicije „istočne Azije“. Politička perspektiva je takođe važan činilac. Delovi Kine koji istorijski nisu han kineski: Sikjang, Ćinghaj, Tibet (ili istočna ili srednja Azija) Ruski Daleki istok (ili istočna ili severna Azija) Vijetnam (ili istočna ili jugoistočna Azija) Istorija Istočne Azije pretežno se odnosi na istoriju kineskih dinastija koje su dominirale u regionu, kako vojno, tako i trgovinski. Primer za to su dinastije Ćin i Han. Postoje zapisi priznanja koja su poslala rana kraljevstva Koreje i Japana kineskim dinastijama. Bilo je i značajne kulturne i verske razmene između Kineza i drugih regionalnih dinastija i kraljevstava. Kada je počela da jača veza sa zapadnim svetom, kineska moć je počela da se smanjuje. Otprilike u isto vreme, Japan se učvrstio kao nacionalna država. Tokom Drugog svetskog rata, Koreja, Tajvan, Istočna Kina i Vijetnam pali su pod kontrolu Japana. Posle Drugog svetskog rata, istočnu Aziju potresle su dve vojnopolitičke krize. Pošto se u kineskom građanskom ratu poražena vojska Kuomintanga povukla na Tajvan, ovo ostrvo odvojilo se od Kine i uz pomoć SAD proglasilo sopstvenu državu. Kina do danas nije priznala Tajvan koji joj je prepustio svoje mesto u UN. Korejsko poluostrvo su zauzele američke i sovjetske vojne trupe pred kraj Drugog svetskog rata, a posle Korejskog rata (1950-1953) poluostrvo je sporazumno podeljeno duž 38. paralele na dve države, Severnu i Južnu Koreju.[7]

Priredio mr.ing. Vojislav lalić-Petrić kao NOVA sa potpisom/posvetom Neveke Petrić namenjene Vasi Peštercu predsedniku udruženja pisaca Srbije Nevenka Petrić (Maslovare, 11. mart 1927 — Beograd, 27. decembar 2015) Po završetku osnovne škole pošla je u srednju Žensku građansku školu u Banjaluci, ali s obzirom da je Drugi svetski rat u Jugoslaviji počeo 6. aprila 1941. godine, sve škole su prestale sa radom do oslobođenja 1945.[1] godine, pa je prekinuto i Nevenkino školovanje. Posle napada fašističke Nemačke na Jugoslaviju, njene slobodoljubive snage počele su dizati ustanak protiv okupatora, pa je tako i Nevenkina cela porodica odmah 1941. godine stupila u prve redove, a sa njima i Nevenka, koja je tada imala 14 godina. Narodnooslobodilačka borba 1941—1945. U Narodnooslobodilačkoj borbi Jugoslavije (1941—1945), protiv nemačke okupacije i njihovih sledbenika, Neveka Petrić bila je borac, a vrlo brzo postaje omladinski rukovodilac u četi, bataljonu, odredu, a nešto kasnije i na okrugu Banjaluke, a potom i celoj centralnoj Bosni. Radila je na osnivanju omladinske antifašističke organizacije, kako na slobodnoj, tako i na neoslobođenoj teritoriji i to i na terenu i u vojsci, pošto su, posle izvesnog vremena, pored dva postojeća odreda, banjalučkog i prnjavorskog, osnivani i novi na području centralne Bosne – vlašićki, travnički, uzlomački, dobojski, derventski, tešanjski i drugi, a znatno kasnije i srednjobosanske brigade: Četrnaesta, Osamnaesta i Devetnaesta. Nevenka Petric, 1945. godine Na prvoj okružnoj konferenciji antifašističke omladine za okrug Banjaluku, Nevenka je izabrana za prvog predsednika omladine (USAOJ-a - Ujedinjenog saveza antifašističke omladine Jugoslavije) za okrug Banja Luku, a nešto kasnije na Okružnoj konferenciji omladine cele centralne Bosne, održanoj u Tesliću, septembra 1944. godine, takođe je izabrana za predsednika omladine (USAOJ-a) za celu centralnu Bosnu. Tako je Nevenka Perić bila aktivno politički angažovana, kako među omladinom na terenu celog okruga centralne Bosne, tako i u svim vojnim odredima koju su tokom rata osnivani na području centralne Bosne: banjalučkom, uzlomačkom, motajničkom, prnjavorskom, vlašićkom, srbačkom, teslićko-tešanjskom i drugim, koji su tokom rata osnivani. Kako je u proleće 1944. godine, 2, 3. i 4. maja održan Drugi kongres USAOJ-a u Drvaru, Nevenka Petrić je bila veoma angažovana u pripremama i predvodila je delegate antifašističke omladine toga kraja koji su bili izabrani za ovaj kongres. Posle oslobođenja Odmah po oslobođenju u proleće 1945. godine, Neveka Perić je raspoređena na rad u oslobođenoj Banjaluci, 22.04.1945. godine i postavljenja je za prvog predsednika omladine grada Banjaluke, u kome je uskoro izabrana za predsednika Okružnog odbora USAOJ-a za okrug Banjaluku. U 1949. postavljena je za organizacionog sekretara, a od 1950. godine izabrana je za predsednika Oblasnog komiteta Narodne omladine za Bosansku krajinu. Sa te dužnosti upućena je u Višu političku školu u Beograd (1951—1953), koju je završila sa odličnim uspehom (10). 1954.godine vraća se u Banjaluku i postavljena je za načelnika za zdravlje i socijalnu politiku u Skupštini grada Banjaluke. 1956. godine prelazi na rad u Beograd gde je postavljena za načelnika za zdravlje i socijalnu politiku u centralnoj beogradskoj opštini – Stari Grad u Beogradu. Zatim je izabrana na Skupštini predstavnika žena svih republika i pokrajina Jugoslavije, održanoj u Zagrebu, 2, 3 i 4 maja 1961. godine, za sekretara Konferencije za društvenu aktivnost žena Jugoslavije. Na toj funkciji je bila dva mandata od po četiri godine i intezivno se bavila i poslovima na međunarodnom planu. U ovom periodu radila je i na poslovima u oblasti nauke i obrazovanja, takođe na nivou Federacije. U 1967. godini izabrana je za potpredsednika Saveta za planiranje porodice Jugoslavije, a naredne godine za predsednika, sa mandatom od četiri godine. Na istu dužnost je ponovo izabrana za još jedan četverogodišnji predsednički mandat. U svojstvu predsednika Saveta za planiranje porodice Jugoslavije, obavljala je izborne funkcije i na evropskom i na internacionalnom nivou u oblasti obrazovanja u domenu planiranja porodice. Bila je predstavnik Jugoslavije u toj međunarodnoj organizaciji u Londonu. U tom svojstvu izabrana je za predsednika Evropskog komiteta za obrazovanje Međunarodne federacije za planiranje porodice i za člana odgovarajućeg komiteta na internacionalnom nivou u svojstvu predstavnika Evrope. Takođe je bila član Centralnog Savjeta Međunarodne federacije za planiranje porodice (IPPF – International Planed Parenthood Federation), u svojstvu predstavnika Evrope. Bila je 10 godina direktor međunarodnog kursa UN na temu „Humanization of Relations Beatween Sexes and Responsible Parenthood“ („Humani odnosi među polovima i odgovorno roditeljstvo“), osnovanom pri Rektoratu Univerziteta u Sarajevu, od 1982 – 1992. godine. Učesnici na ovim kursevima bili su iz zemalja u razvoju sa svih kontinenata, a birali su ih i slali na kurseve odgovarajuće ustanove vlada određenih zemalja. Nevenka Petrić bila je i ekspert Ujedninjenih nacija – Fonda UN za populaciona pitanja, u periodu od 1982 – 1992. godine. U tom svojstvu povremeno je bila uključena u realizaciju pojedinih naučno-istraživaćkih projekata u Indiji, Indoneziji, Grčkoj, Rumuniji... Bibliografija Objavila je trinaest knjiga, od toga i jednu trilogiju „I zvijezde smo dosezali“ (1, 2. i 3.), a izdata je biobibliografija objavljenih radova Nevenke Petrić tokom pedeset godina: „Nevenka Petrić: Bibliografija 1945—1995.“ (sa ukupno 893 objavljena rada u navedenom periodu), zatim 1997. godine štampana je knjiga „Sto pedeset godina moje porodice 1855—2005.“, koju je izdao NIP „Radnička štampa“, Beograd, 2006. godine (479 str.). Među objavljenim knjigama je i doktorska disertacija - Dr Nevenka Petrić: „Čovjekove slobode, rađanje, samoupravljanje“ – sa akcentom na ustavnom ljudskom pravu na planiranje porodice u Jugoslaviji, 1987. god. (tiraž 1.500 primeraka). Među objavljenim knjigama su i tri na engleskom jeziku: a) Nevenka Petrić: „The Human Right to Free Choice on Childbirth in the Social Federal Republic of Yugoslavia“, tiraž 500, (1945) - knjiga je prvo objavljena na engleskom jeziku i bila jedan od osnovnih materijala za državnu delegaciju, a zatim i na srpskom: „Pravo čoveka da slobodno odlučuje o rađanju u Socijaliskičkoj Federativnoj Jugoslaviji“ objavljena je u istom tiražu. Ova knjiga poslužila je i kao osnovni materijal za pripreme delegacije Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ) za Svetski kongres žena, održan u okviru delovanja Ujedinjenih nacija. Nevenka Petrić bila je član te delegacije na Svetskom kongresu žena, održanom u Meksiku 1975. godine. b) Nevenka Petrić: „The Integration of the contens on humanization of relations between the sexes and responsible parenthood into curricula of pedagogic and psychological disciplines for traning of pedagogues, psychologists and teachers“, 1980. tiraž 500. c) Nevenka Petrić: „Children in Yugoslav Socialist Self-Management Society“, 1980, tiraž 500. Objavljena je 21 knjiga u kojima je Nevenka Petrić koautor (12 na srpskom, 1 na makedonskom i 8 na engleskom) i brojne studije i članci na srpskom i stranim jezicima. Diplomirala je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, 1963. godine, kao vanredni student. Dr. Nevenka Petrić na jednom od mnogobrojnih stručih izlaganja vezanih za planiranje porodice i vaspitanje mladih Doktorirala je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu na temu, „Čovjekove slobode, rađanje, samoupravljanje“. Knjiga na navedenu temu objavljena je u Sarajevu, „Svijetlost“, 1981. godine, 474 str, tiraž 1500. Nevenka Petrić je autor i četiri zbirke pesama: „Tražih tračak sunca pogledom“, Beograd, 1993, 57 strana, autorsko izdanje; „Zapis na vetru“, Beograd, 1994, 65 strana, autorsko izdanje; „Prolećni akordi“, Beograd, 1994, 79 strana, autorsko izdanje; „Kap rose na cvetku“, Beograd, 1996, 224 strana, izdavač DIK Književne novine – ENCIKLOPEDIJA, Beograd, Kneza Miloša broj 82, tel 011/658-441. U društvenom angažovanju Nevenka Petrić je: Član Udruženja pisaca Srbije i potpredsednik Saveza književnika Jugoslavije; Kao učesnik Narodnooslobodilačkog rata Jugoslavije, od 1941. do 1945. godine, nosilac je „Spomenice 1941“ i drugih odlikovanja i društvenih priznanja; Član je Komisije za međunarodnu saradnju Republičkog odbora SUBNOR-a Saveza udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata 1941-1945 Srbije; Svetska federacija boraca, Pariz, imenovala je Nevenku Petrić za člana svoje Komisije za međunarodnu saradnju; Republički odbor SUBNOR-a Srbije delegirao je Nevenku Petrić za svog predstavnika u Svetskoj federaciji boraca.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Stari Beograd Branislav Nušić Izdavac: PROSVETA BEOGRAD Izdanje: 1984 Edicija: BAŠTINA Povez: TVRDI Strana: 229 STR. Branislav Nušić (Beograd, 20. oktobar 1864 — Beograd, 19. januar 1938) bio je srpski književnik, pisac romana, drama, priča i eseja, komediograf, začetnik retorike u Srbiji i istaknuti fotograf amater. Takođe je radio kao novinar i diplomata. Najznačajniji deo njegovog stvaralaštva su pozorišna dela, od kojih su najpoznatije komedije: Gospođa ministarka, Narodni poslanik, Sumnjivo lice, Ožalošćena porodica i Pokojnik. Osim što je pisao za pozorište, radio je kao dramaturg ili upravnik u pozorištima u Beogradu, Novom Sadu, Skoplju i Sarajevu. Branislav Nušić je u svojim delima ovekovečio svakodnevicu srpskog društva u XIX i XX veku, a njegove sociološke analize su aktuelne i u XXI veku. Branislav Nušić je rođen 20. oktobra (8. oktobra po julijanskom kalendaru) 1864. u Beogradu, nedaleko od Saborne crkve (današnja ulica Kralja Petra I), u kući na čijem je mestu danas Narodna banka Srbije, kao Alkibijad Nuša (cinc. Alchiviadi al Nuşa) od oca Đorđa (Georgijasa) Cincarina, i majke Ljubice Srpkinje. Njegov otac je bio ugledni trgovac žitom, ali je ubrzo posle Nušićevog rođenja izgubio bogatstvo. Porodica se preselila u Smederevo, gde je Nušić proveo svoje detinjstvo i pohađao osnovnu školu i prve dve godine gimnazije. Maturirao je u Beogradu. Još kao gimnazijalac završnog razreda postao je član Đačke družine `Nada`. Njegov prvi književni rad predstavljale su pesme, od kojih su dve objavljene u `Nadinom` almanahu.[3] Svoje pesme kasnije je objavljivao i u `Golubu` - listu za srpsku mladež 1879. godine.[4] Kada je napunio 18 godina, zakonski je promenio svoje ime u Branislav Nušić. Još kao mlad postao je član opozicione Radikalne stranke. Tada je prvi put osetio snagu vladajućeg režima. Godine 1883, u 19 godini, napisao je prvu svoju komediju Narodni poslanik koja će biti postavljena na scenu trinaest godina kasnije, 1896. godine. Ovaj komad ismeva političku borbu, izbore, narodne poslanike i vladinu stranku. Iako je dobio povoljnu ocenu recenzenata, Milovana Glišića i Laze Lazarevića, i stavljen na repertoar, upravnik Kraljevskog srpskog narodnog pozorišta Milorad Šapčanin je u poslednjem trenutku uputio rukopis u ministarstvo policije s molbom za mišljenje, jer treba da bude postavljen na državnu pozornicu. Međutim, tamo će zbog „birokratije“ ostati godinama. Studije pravnih nauka započeo je u Gracu (gde je proveo godinu dana)[5], a zatim nastavio u Beogradu, gde je i diplomirao na Velikoj školi 1886. godine. Branislav Nušić (desno) kao kaplar u srpsko-bugarskom ratu 1886. godine Sa dvanaest godina Nušić beži od kuće, kako bi se pridružio srpskoj vojsci u Srpsko-turskom ratu, ali ga gradski pandur ubrzo vraća kući. Kasnije je učestvovao u kratkom dvonedeljnom Srpsko-bugarskom ratu 1885. godine, kao dobrovoljac. Tada je kao kaplar 15. puka dobio u Jagodini jedan vod dobrovoljaca za obuku. U tom vodu je bio i pesnik Vojislav Ilić,[6][7] sa kojim Nušić ostaje nerazdvojan prijatelj sve do Ilićeve smrti, 1894. godine.[8] Bugarska je u ovom ratu dobila ujedinjenje, dok je Srbija dobila ratnog junaka, majora Mihaila Katanića, koji je tokom borbi na Neškovom visu opkoljen očajnički branio pukovsku zastavu. Teško ranjen i zarobljen prebačen je na lečenje u Sofiju po nalogu samog bugarskog kneza Aleksandra I Batenberga, koji je posmatrao bitku. Prva knjiga koju je Nušić objavio bile su Pripovetke jednog kaplara 1886 godine, zbirka kratkih priča i crtica nastalih na osnovu priča iz rata. Zatvor Pošto mu je prvi rukopis bio „uhapšen“, kako je mnogo godina kasnije naveo u svojoj autobiografiji, tada najverovatnije dobija inspiraciju za sledeću svoju komediju u kojoj se „pozabavio policijskim činovnicima“. Komediju Sumnjivo lice napisao je 1887/88. godine, koja će biti postavljena na scenu 35 godina kasnije 29. maja 1923. godine. U ovom delu ismeva policijski aparat, u kome vladaju korupcija, ksenofobija i karijerizam, čiji je glavni zadatak borba protiv onih što deluju protiv dinastije, koja se u tekstu spominje nekoliko puta, i to ne na mnogo pažljiv i lojalan način, a tokom ovakve borbe obično stradaju nedužni. Scena iz predstave Protekcija B. Nušića, Sekcija za Dunavsku banovinu (NP, Beograd), Novi Sad, 1934, Pozorišni muzej Vojvodine Godine 1887,, u Beogradu su se dogodile dve sahrane. Prva sahrana je bila starije žene i majke pukovnika Dragutina Franasovića, koji je bio ljubimac kralja Milana jer je oteo revolver nakon pucnja od Jelene – Ilke Marković tokom neuspelog atentata u Sabornoj crkvi 1882. godine. Ovoj sahrani su pored rodbine prisustvovali kralj, visoki oficiri i svi članovi Vlade. Druga sahrana na groblju, nekoliko dana kasnije, bila je junaka Katanića, koji je nakon puštanja iz zarobljeništva preminuo od posledica ranjavanja. Ovoj sahrani prisustvovala je cela prestonica. Revoltiran ovim događajem mladi Nušić je napisao političko-satiričnu pesmu pod naslovom „Dva raba” i podelio je na dva dela. U prvom delu opisuje prvu sahranu kojoj su prisustvovali „kite i mundiri” kao „i još neko, ali to je tajna” (ovde se misli na kralja). U drugom delu pesme Nušić je stihovao o sahrani hrabrog junaka. Pesma je objavljena u „Dnevnom listu“ i izazvala je veliku pažnju kod naroda. Međutim, publikovana pesma silno je uvredila i razbesnela kralja Milana koji je naredio da se Nušić uhapsi i osudi. Nušić je do tada već stekao reputaciju mladog čoveka „poganog jezika i još poganijeg pera.... te da će mu Požarevac dobro doći da se malo rashladi“. Nušić je 1888. godine osuđen na dve, a pomilovan je na molbu svog oca, posle godinu dana provedenih u Požarevcu.[9] Na robiji je pisao priče docnije okupljene u knjigu Listići i komediju Protekcija. U ovoj komediji Nušić je u satiričnim aluzijama daleko obazriviji. U Protekciji, takođe, ismeva birokratiju ali ima znatno blaži stav. Ministar je tu prikazan kao dobrodušan čovek koji je gotov da svakom pomogne, čak pokazuje razumevanje i širokogrudosti prema ljudima koji su ga oštro napadali u štampi. Po izlasku iz zatvora, odlazi na prijem kod kralja Milana, nakon čega mu ministar inostranih dela dodeljuje službu u diplomatiji. Sledećih deset godina službuje u konzulatima u Osmanskom carstvu (Bitolju, Skoplju, Solunu, Serezu i Prištini). Njegov poslednji napisan komad Protekcija biće postavljen prvi put na scenu Kraljevskog pozorišta uoči polaska na službu u inostranstvu 1889. godine. Srednje doba Milivoje Živanović (Ivo Knežević) i Vasa Nikolić (Petronije Šišo) u predstavi Knez Ivo od Semberije B. Nušića (Srpsko narodno pozorište, predstava za vojsku u Kasarni „Kralja Aleksandra I“ u Novom Sadu, 1924. Fotografija je muzejska građa Pozorišnog muzeja Vojvodine) Kao zvaničnik Ministarstva spoljnih poslova, postavljen je za pisara konzulata u Bitolju, gde se i oženio 1893. godine, Darinkom, ćerkom trgovca Božidara Đorđevića i Ljubice čiji je brat Dimitrije Bodi u to vreme bio konzul u Bitolju.[10] Iste godine je postavljen za konzula u Prištini, gde mu je Vojislav Ilić pisar. Tokom službovanja u Srpskom konzulatu u Prištini bio je svedok stradanja srpskog stanovništva, što je opisivao u svojim pismima koja su postala poznata kao Pisma konzula.[11] Godine 1900, Nušić je postavljen za sekretara Ministarstva prosvete, a ubrzo posle toga postao je dramaturg Narodnog pozorišta u Beogradu. 1902. je postavljen za poštansko-telegrafskog komesara prve klase u Poštansko-telegrafskom odeljenju Ministarstva građevina. [12] Godine 1904. postavljen je za upravnika Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu.[13] Zajedno sa učiteljem Mihajlom Sretenovićem osnovao je prvo dečje pozorište, u kom su uloge tumačile isključivo deca, a među njima i Nušićeva. Ovo dečje pozorište je predstave održavalao u kafanama i restoranima, pa se brzo i ugasilo. 1905. godine, napustio je ovu funkciju i preselio se u Beograd, gde se bavio novinarstvom. Osim pod svojim imenom, pisao je i pod pseudonimom „Ben Akiba“. Vratio se 1912. godine u Bitolj kao državni službenik. Bio je jedno vreme načelnik okruga, kada se povukao na tu poziciju je došao Dušan Đ. Alimpić. Tokom 1913. godine osnovao je pozorište u Skoplju, gde je živeo do 1915. Napustio je zemlju sa vojskom tokom Prvog svetskog rata i boravio u Italiji, Švajcarskoj i Francuskoj do kraja rata. Vojvoda Simo Popović navodi podatak da je Nušić hteo biti u Ulcinju za vreme rata, i da je hvalio kralja Nikolu kako je uspeo sačuvati Crnu Goru od rata i Austrije. Tokom Prvog svetskog rata deo rukopisa je ostavio u Prištini, jer nije mogao da ih nosi peške dalje prema Prizrenu. Ti rukopsii su sačuvani. Deo rukopisa koji su bili u Skoplju je izgoreo.[14] Starije doba Posle rata, Nušić je postavljen za prvog upravnika „Umetničkog odseka“ ministarstva za prosvetu. Na ovoj poziciji je ostao do 1923. godine. Posle toga je postao upravnik Narodnog pozorišta u Sarajevu, da bi se 1927. godine vratio u Beograd. Bio je izabran za predsednika Udruženja jugoslovenskih dramskih autora. Njegov 60. rođendan je svečano proslavljen 6. novembra 1924. u Beogradu.[15] Izabran je za redovnog člana Srpske kraljevske akademije 10. februara 1933. Branislav Nušić je bio plodan pisac, poznat po svom upečatljivom humoru. Pisao je o ljudima i njihovoj, često duhovitoj, prirodi. Pred kraj života Nušić je doprineo da se u Beogradu osnuje Rodino pozorište, preteču današnjeg pozorišta Boško Buha koje je 1950. godine osnovala njegova ćerka Margita Predić-Nušić. Operisan je u jesen 1937. godine, o čemu su izvestile tadašnje novine.[16] Preminuo je 19. januara 1938, a tog dana fasada zgrade beogradskog Narodnog pozorišta bila je uvijena u crno platno.[17] O njegovom burnom životu snimljena je televizijska drama Neozbiljni Branislav Nušić 1986. godine. Privatni život Tokom službovanja u Bitolju Nušić je upoznao Darinku Đorđević, kojom se oženio 1893. godine. Prva izjava ljubavi upućena Darinki bila je pesma ispisana na lepezi. Kao diplomata često je sa porodicom menjao mesto stanovanja, što je služba zahtevala od njega. Kada je postao poznat pisac konačno se skrasio kao dramaturg i upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu.[18] U braku su dobili troje dece: Margitu, Strahinju Bana i Oliveru. Najmlađe dete, ćerka Olivera, umrla je sa samo dve godine. Nušić je bio privržen svojoj deci, o čemu svedoče i reči njegove ćerke Margite: „Ni Bana ni mene nikada nije udario. Vodio nas je u slikarska ateljea i u pozorište. Tamo nas je učio da gledamo slike i da pažljivo posmatramo šta se dešava na pozorišnim daskama.”[18] Margita i Strahinja su kao deca često igrali dečje uloge u očevim pozorišnim komadima.[13] Strahinja Ban (1896—1915), Nušićev jedini sin, poginuo kao srpski vojnik u Prvom svetskom ratu. Umro je 12. oktobra 1915, od rana zadobijenih u bici,[1] ubrzo po povratku na front posle prisustva na Margitinoj svadbi u Skoplju.[19] O sinu je Nušić kasnije retko pričao.[20] Romanom Devetstopetnaesta podigao mu je svojevrstan spomenik. Posle sinovljeve smrti trebalo mu je skoro deset godina da ponovo počne da stvara. Tada su nastali njegovi najbolji pozorišni komadi: Gospođa ministarka, Mister dolar, Ožalošćena porodica, Dr, Pokojnik i drugi. U to vreme je bio najpopularniji jugoslovenski pisac.[18] Odlikovanja Branislav Nušić u svečanom odelu sa odlikovanjima SRB-SHS-YUG Orden Svetog Save VKrst BAR.svg Orden Svetog Save, I stepena (Kraljevina SHS).[21][22] ME Order of Danilo I Knight RIBBON BAR.svg Orden knjaza Danila I, IV stepena (Kraljevina Crna Gora).[21] SRB-SHS-YUG Orden Svetog Save Komandir BAR.svg Orden Svetog Save, IV stepena (Kraljevina Srbija).[21] SRB-SHS-YUG Orden Belog Orla Kavalir BAR.svg Orden belog orla, V stepena (Kraljevina SHS).[21] Književna dela Spomenik Branislavu Nušiću na Trgu republike u Beogradu (1993) Komedije „Narodni poslanik“ (1883) „Sumnjivo lice“ (1887) „Protekcija“ (1889) „Običan čovek“ (1899) „Svet“ (1906) „Put oko sveta“ (1910) „Gospođa ministarka“ (1929) „Mister Dolar“ (1932) „UJEŽ - Udruženje jugoslovenskih emancipovanih žena“ (1933) „Ožalošćena porodica“ (1935) „Dr“ (1936) „Pokojnik“ (1938) „Ne očajavajte nikad!“ „Vlast“ (nezavršena[23]) Plakat za predstavu Branislava Nušića u Pančevu iz 1942. godine Prva ljubav (komedija za decu) Romani „Opštinsko dete“ (u Sarajevu izdano kao „Općinsko dijete“) (1902) „Hajduci“ (svoj doživljaj iz detinjstva) (1933) COBISS.SR 18077703 „Devetsto petnaesta“ (1920) [24] Autobiografska proza „Autobiografija“ (1924) Drame „Pučina“ (1901) „Tako je moralo biti“ „Jesenja kiša“ (1907) „Iza Božjih leđa“ (1910) „Kirija“ „Analfabeta“ Pripovetke Nušićev grob na beogradskom Novom groblju „Politički protivnik“ „Posmrtno slovo“ „Klasa“ „Pripovetke jednog kaplara“ Tragedije „Knez Ivo od Semberije“ „Hadži-Loja“ „Nahod“ Rasprave i udžbenici „Retorika“ Putopisi Kosovo, Opis zemlje i naroda Ostale umetnosti Poštanska marka s likom Branislava Nušića, deo serije maraka pod imenom „Velikani srpske književnosti“ koju je izdala Srbijamarka, PTT Srbija, 2010. godine Doprinos srpskoj fotografiji Bavio se fotografijom i pre konzulovanja u Prištini (jun 1893). Jedan je od najranijih srpskih stereofotografa. Ostavio je trag i kao pisac o srpskoj fotografskoj istoriji (prvi je zabeležio delovanje putujućih dagerotipista Kapilerija i Dajča), i nekim tada novim tehnikama (npr. o rentgenskoj fotografiji). Svojim fotografskim radovima ilustrovao je svoje tri putopisne knjige. Učesnik je Prve izložbe fotoamatera u Beogradu, 1901. Objavio je u listu „Politika“ i jednu pripovetku na fotografske teme koju je posvetio svom kumu, dvorskom fotografu Milanu Jovanoviću. Nušićeva fotografska dela se čuvaju u njegovom legatu u Muzeju grada Beograda. Opere „Na uranku“, 1903. COBISS.SR 512765114 Knez Ivo od Semberije (opera), 1911. Stripovi Još za Nušićevog života, njegova dela su stripovana u najtiražnijim međuratnim listovima, a autori su bili najpoznatiji umetnici tog doba. „Put oko sveta”, scenaristička adaptacija Branko Vidić, crtež Đuka Janković, Mika Miš, Beograd 1937. „Hajduci”, adaptacija i crtež Aleksije Ranhner, Mika Miš, 1938. „Opštinsko dete“, adaptacija i crtež Momčilo Moma Marković, Ošišani jež, Beograd. U popularnoj kulturi Nušićeva dela su od 1950. do danas adaptirana u pedesetak bioskopskih i televizijskih filmova. Narodni poslanik, igrani film zasnovan na komediji iz 1883. godine Branislava Nušića u režiji Stoleta Jankovića snimljen je 1964. godine u produkciji Bosna filma.[25] Narodni poslanik (rimejk), televizijski film prema motivima istoimene komedije u režiji Slavenka Saletovića snimljen je 1990. godine u produkciji RTB-a.[26][27] Sumnjivo lice, igrani film zasnovan na komediji iz 1887. godine Branislava Nušića u režiji Soje Jovanović, prve žene reditelja u Jugoslaviji i Balkanu, snimljen je 1954. godine u produkciji Avala filma.[28] Sumnjivo lice (rimejk), televizijski film prema motivima istoimene komedije u režiji Arse Miloševića snimljen je 1989. godine u produkciji RTB-a.[29][30] Gospođa ministarka, igrani film zasnovan na komediji iz 1929. godine Branislava Nušića u režiji Žorža Skrigina snimljen je 1958. godine u produkciji UFUS-a.[31][32] Svetislav Savić (1892-1958) i R. Nikolićeva (dete) u komadu: `Put oko sveta` Branislava Nušića, Srpsko narodno pozorište, gostovanje u Vršcu, 1927. Fotografija je muzejska građa Pozorišnog muzeja Vojvodine. Gospođa ministarka (rimejk), televizijski film prema motivima istoimene komedije u režiji Zdravka Šotre snimljen je 1989. godine u produkciji RTB-a.[33][34] Ožalošćena porodica, televizijski film prema motivima komedije iz 1935. godine Branislava Nušića snimljen je 1960. u produkciji RTB-a (dve godine ranije ista TV kuća otpočela je sa emitovanjem TV programa).[35] Ožalošćena porodica (rimejk), televizijski film prema motivima istoimene komedije u režiji Milana Karadžića snimljen je 1990. godine u produkciji RTB-a.[36] Dr, igrani film zasnovan na istoimenoj komediji Branislava Nušića u režiji Soje Jovanović snimljen je 1962. godine u produkciji Avala filma.[37] Dr (rimejk), televizijski film prema motivima istoimene Nušićevoj komedije u režiji Aleksandra Đorđevića snimljen je 1984. godine u produkciji RTB-a.[38] Put oko sveta, igrani film zasnovan na istoimenoj komediji Branislava Nušića iz 1931. godine u režiji Soje Jovanović snimljen je 1964. godine u produkciji Avala filma.[39] Pre rata, igrani film zasnovan na dve Nušićeve komedije, „Pokojnik“ i „Ožalošćena porodica“, u režiji Vuka Babića snimljen je 1966. godine u produkciji Avala filma.[40] Nušićijada, festival filmske komedije u Ivanjici postojao je od 1968. do 1972. godine, a ponovo je obnovljena 2010. godine kao kolaž različitih umetničkih formi.[41][42] Nušićevi dani, pozorišni festival osnovan je 1984. godine u Smederevu u čast Branislava Nušića, a od 1990. godine na ovom festivalu dodeljuje se Nagrada Branislav Nušić. Pokojnik, televizijski film prema motivima istoimene Nušićeve komedije u režiji Aleksandra Mandića snimljen je 1990. godine u produkciji RTB-a.[43][44] U TV miniseriji Kraj dinastije Obrenović iz 1995. godine, lik Branislava Nušića glumio je Milenko Pavlov.[45] Položajnik, televizijski film zasnovan prema pričama Branislava Nušića scenario je napisala Mirjana Lazić snimljen je 2005. godine u režiji Miloša Radovića, u produkciji RTS-a.[46] U televizijskom filmu Albatros iz 2011. godine, lik Branislava Nušića glumio je Milan Vranešević. [47][48] Mister Dolar (film) i rimejk Mister Dolar (film) Svet (film) Ljubavni slučaj sestre jednog ministra (film) Vlast (film) Tuce svilenih čarapa (film) Opštinsko dete (film iz 1953) Zvezdara teatar je producirao nisko-budžetsku vodvilju ”Rođendan gospodina Nušića” u kojoj glavnu ulogu tumači Branislav Lečić. Kuća Branislava Nušića Kuća Branislava Nušića, koju je sagradio pred kraj svog života (1937) godine u Šekspirovoj ulici br. 1 u Beogradu, proglašena je za kulturno dobro (kao spomenik kulture), rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda br. 1046/2 od 28. 12. 1967.