Živorad Žika Stojković 1922-1998. Spomenica Priredio Radovan Popović Naš dom, 2003. 220 strana, udžbenički format. Veoma očuvana. Za istoriju jedne knjizevnosti sudbinu autora nisu važna samo dela nego i kontekst u kome se cela stvar odvijala. Ako o okolnostima i duhu vremena naših starih pisaca saznajemo iz retkih sačuvanih papirića, onda bar o savremenicima imamo priliku da se obavestimo iz izvora prve vrste. Jedini je problem što i oni mogu, danas, biti nepouzdani. No jedno je jasno: odsustvo bilo kakve kulturne politike naročito je porazno za književnost i na njoj su se kola prelomila, bar do naredne prilike. Svi su dobili kakav takav deo, a književnost i izdavaštvo necivilizacijski porez... Znamo tu priču. Nismo znali mnogo o onome što je bilo par decenija ranije. Zato su tu jedinstvene biografije i spomenice Radovana Popovića. ŽIVORAD ŽIKA STOJKOVIĆ ( 1922 – 1998), SPOMENICA, PRIREDIO RADOVAN POPOVIĆ, NAŠ DOM, BEOGRAD, 2003, STR. 220 Svi se slažu da je bio instutucija, lovac na ljudske duše, neponovljiva ličnost naše posleratne kulture. Titov politički komesar iz 1945. brzo je skinuo uniformu i, razočaran, otišao da se bavi učiteljskim poslom, bar za prvi period. Karlovački đak nije lako prihvatao gvozdenu disciplinu. Izabrao je da radi i deluje iz senke. Tako je to dobro radio da se isti Broz sedamdesetih godina javno upitao: - Ko je taj Žika Stojković, za koga radi? Oni iz najobaveštenije službe nisu tada mogli mnogo da mu kažu. Dovoljan je, ipak, bio samo komesarski period, da Žika sačuva glavu i krene u nove poslove. A ko je u stvari Stojković bio, odgovor dobijamo tek ovom dragocenom knjigom/ spomenicom koju je sa pijetetom i prijateljskim simpatijama uradio novinar i urednik “«Politike”» Radovan Popović. Držeći se kolažne strategije Popović je pustio da o Stojkoviću govore njegovi savremenici, pisma, razglednice, dokumenti, posvete, fotografije. Onaj koji je presudno doprineo oživljavanju srpske književne baštine, u vreme kada je to bila prava jeres i opasnost, prvi je priredio knjigu, a zatim i dela zabranjenog pisca Slobodana Jovanovića, dela Dučića, Crnjanskog, Stankovića, Isidore Sekulić... Poznata je njegova monumentalna monografija „Zadužbina Kosovo” (1989). Svoj intelektualni testament ostavio je u svojoj knjizi «„Otisci” « (BIGZ,1996). Tvrdio je da su intelektualci potrebni jednom društvu zbog njihove sposobnosti da misle, a ne zbog njihovog oportunizma i konformizma. A on je mislio i delao, bio posmatrač i sudija u koga su svi gledali i onda kada on nije imao nikakvu funkciju/ položaj. O tome najbolje svedoče prepiske sa Andrićem, Mihizom, Isakovićem, Đilasom, Bećkovićem, Raičkovićem, Medakovićem, Leskovcem, Davičom, Kulenovićem, Konstantinovićem, Mićom Popovićem, Pavlom Ivićem i celom plejadom korifeja srpske kulture. Sve to zaslugom Radovana Popovića čitamo danas kao senzacije prve vrste i pravi prilog kontekstu, sa početka teksta. O Stojkoviću svedoče: Ivo Andrić, Matija Bećković, Miodrag Bulatović, Oskar Davičo, Milovan Danojlić, Milovan Đilas, Antonije Isaković, Skender Kulenović, Dejan Medaković, Borislav Mihajlović Mihiz, Miodrag Pavlović, Boško Petrović, Stevan Raičković, Žan Pol Sartr, Isidora Sekulić, Meša Selimović, Dobrica Ćosić... Dobrica Ćosić je, 1988. godine, kazao: `Šta sve taj čovek nije radio i uradio, a njegova dela, verovatno, neće niko popisati i sabrati. Uman, eodan, dragocen i težak prijatlj.

Kraljevačke Kafane Milan Matijević Zavičajno društvo „Kraljevo“ 1998g./353 str. Tvrd povez,odlicno ocuvana,kao nova. - Mehane u XIX veku - Kraljevačko ugostiteljstvo početkom XX veka - Kraljevačko ugostiteljstvo između dva svetska rata - Razvoj kraljevačkog ugostiteljstva posle II svetskog rata - Pregled radnika koji su radili u ugostiteljskom preduzećima od 1945-1998. godine -`Knjiga je bogato ilustrovana fotografijama i faksimilima istorijskih i arhivskih dokumenata`. vr129

Нова научна монографија „Одбрана Србије – Прилози за геополитику националне безбедности“, аутора др Љубише Деспотовића и др Вање Глишина у издању Института за политичке студије и Архива Војводине. Монографија „Одбрана Србије“ представља плод вишегодишње сарадње аутора Деспотовића и Глишина у којој су настојали да обухвате широк спектар тема које се тичу Србије и српског народа у целини. Примарно су анализирани геополитички и безбедносни аспекти, те отуда основно полазиште ове монографије чини геополитика националне безбедности као нова субдисциплина коју аутори дефинишу. Аутори су монографију поделили у три целине, настојећи да методолошки јасно, научно утемељено и прецизно ситуирају Србију у глобалним и регионалним политичким односима, посебно указујући на положај између два супротстављена геополитичка пола моћи – САД и Русије. Са тим у вези, аутори су прво поглавље насловили „Спречити потапање Србије у ‘Атлантику“, посвећујући редове књиге преминулом колеги и професору др Радославу Гаћиновићу, који је неуморно до последњих тренутака свога живота радио на одбрани националних интереса Срба и Србије. Друго поглавље тиче се односа Србије и Русије кроз политичке, дипломатске, економске, привредне, безбедносне, културолошке и друге аспекте. У том контексту, аутори наводе да Русија представља геополитичку алтернативу. Узимајући у обзир да сам наслов „Одбрана Србије“ захтева опсежну анализу историјских процеса и догађаја који су континуирано, све до данашњих дана, били тешко бреме за српски народ и државу, аутори у трећем поглављу јасно наводе да се Србија и српске земље налазе у процесима територијалног сажимања и дезинтеграције националног идентитета, што недвосмислено говори да се Србија мора (од)бранити.

-Izdavač: `Dečije novine`, 1987 -Povez: Tvrd sa omotnicom -Pismo: Ćirilica -Broj strana: 117 -Stanje: Odlično očuvana Rista Marjanović (Šabac, 1. mart 1885 — Beograd, 7. april 1969), prvi srpski foto-reporter, autor fotografija iz balkanskih ratova i Prvog svjetskog rata. Rođen je kao sin žitnog trgovca Dragojla Marjanovića, poreklom iz Radenkovića. Imao je starijeg brata Dušana (1882-1958), profesora matematike, i mlađeg Kostu, farmaceuta.[1] Pred Prvi balkanski rat 1912. radi kao urednik za ilustracije američkog lista Njujork Herald (New York Herald) za Evropu. Odlazi na front kao ratni izvještač srpske Vrhovne komande. Evropske novine objavljuju snimke i izvještaje sa bojišta koje Marjanović pravi i piše. Fotografija iz spomen zbirke Riste Marjanovića: Princ Đorđe Karađorđević na Mačkovom kamenu. Tokom Prvog svjetskog rata snima bitke na Ceru, Kolubari i druge, a zatim povlačenje srpske vojske kroz Albaniju. 1915. ga Vrhovna komanda šalje u Francusku, gde objavljuje snimke sa bojišta. Na izložbi ratnih fotografija u Parizu 1916. izlaže svoja djela, koja su kasnije prikazana i u Ujedinjenom Kraljevstvu i SAD. Na Solunskom frontu dobija ponovo zadatak snimanja i izveštavanja s bojišta. Poslije Prvog svjetskog rata je zaposlen u agenciji Avala, centralnom pres-birou, i odeljenju za štampu ministarstva spoljnih poslova. 1941. odbija saradnju sa Nijemcima i kvislinzima i nastavlja da snima u tajnosti. Oktobra 1944. snima ulazak partizana u Beograd. Poslije Drugog svjetskog rata je radio u agenciji TANJUG. O njemu je 2019. godine snimljen dokumentarni film „Rado ide Srbin u vojnike”

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Bogdan Krizman (Varaždin, 28. jul 1913 — Zagreb, 5. jul 1994) je bio jugoslovensko-hrvatski istoričar. Njegov otac je bio Hinko Krizman, ministar u nekoliko vlada Kraljevine SHS. Završio je studije u 1937. na Pravnom fakultetu Univerziteta u Zagrebu. Diplomirao je međunarodno pravo i diplomatiju istorije na Slobodnoj školi političkih nauka u Parizu. Nakon toga, bio je zaposlen u jugoslovenskom Ministarstvy spoljnih poslova u Beogradu. Između 1941. i 1945. godine, ystaške su ga vlasti internirale u Lepoglavi i Gracu. Od 1947. do 1949. bio je diplomatski predstavnik Jugoslavije u Beču. Doktorirao je 1952. u Zagrebu sa tezom o istoriji diplomatije Dubrovačke republike u 18. veku. Od 1950. do 1958. radio je u Državnom arhivu, od 1958. do 1970. bio je aktivan na Jadranskom institutu Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti. Od 1970. je predavao opštu istoriju države i prava na Univerzitetu u Zagrebu od 1976. do odlaska u penziju 1983, kao redovni profesor. Važio je za međunarodnog eksperta za istoriju Nezavisne Države Hrvatske. Radovi O dubrovačkoj diplomatiji, 1951. Hitlerov Plan 25 protiv Jugoslavije, 1952. Diplomati i konzuli u starom Dubrovniku, 1957. Spoljna politika jugoslovenske države 1918—1941. Diplomatsko-historijski pregled, 1977. Raspad Austrougarske i stvaranje jugoslavenske države, 1977. Ante Pavelić i ustaše, 1978. Pavelić između Hitlera i Musolinija, 1980. Jugoslovenske vlade u izbjeglištvu 1941—1943, 1981. (zbirka dokumenata) Ustaše i Treći rajh, dva toma, 1983. Pavelić u bjekstvu, 1986. Hrvatska u Prvom svjetskom ratu. Hrvatsko-srpski politički odnosi, 1989.

U dobrom stanju! Ratni album Riste Marjanovića 1912-1915 Dečije novine 1987 Tvrd povez Veliki format Rista Marjanović (Šabac, 1. mart 1885 — Beograd, 7. april 1969), prvi srpski foto-reporter, autor fotografija iz balkanskih ratova i Prvog svjetskog rata. Rođen je kao sin žitnog trgovca Dragojla Marjanovića, poreklom iz Radenkovića. Imao je starijeg brata Dušana (1882-1958), profesora matematike, i mlađeg Kostu, farmaceuta.[1] Pred Prvi balkanski rat 1912. radi kao urednik za ilustracije američkog lista Njujork Herald (New York Herald) za Evropu. Odlazi na front kao ratni izvještač srpske Vrhovne komande. Evropske novine objavljuju snimke i izvještaje sa bojišta koje Marjanović pravi i piše. Fotografija iz spomen zbirke Riste Marjanovića: Princ Đorđe Karađorđević na Mačkovom kamenu. Tokom Prvog svjetskog rata snima bitke na Ceru, Kolubari i druge, a zatim povlačenje srpske vojske kroz Albaniju. 1915. ga Vrhovna komanda šalje u Francusku, gde objavljuje snimke sa bojišta. Na izložbi ratnih fotografija u Parizu 1916. izlaže svoja djela, koja su kasnije prikazana i u Ujedinjenom Kraljevstvu i SAD. Na Solunskom frontu dobija ponovo zadatak snimanja i izveštavanja s bojišta. Poslije Prvog svjetskog rata je zaposlen u agenciji Avala, centralnom pres-birou, i odeljenju za štampu ministarstva spoljnih poslova. 1941. odbija saradnju sa Nijemcima i kvislinzima i nastavlja da snima u tajnosti. Oktobra 1944. snima ulazak partizana u Beograd. Poslije Drugog svjetskog rata je radio u agenciji TANJUG. O njemu je 2019. godine snimljen dokumentarni film „Rado ide Srbin u vojnike”

Polovna knjiga, izuzetno očuvana. Posveta autora na predlistu. Izdavač: Samouprava Srba u Mađarskoj - Budimpešta, 2000. god. Broširan povez, 20 cm, 111 str. Prof. dr. Božidar Kovaček (Bosanska /Kozarska/ Dubica, 8. VIII. 1930), redovni profesor Novosadskog univerziteta u penziji. Osnovnu školu pohađao je u Bosanskom Novom (1936-1938, 1939-1940) i u Subotici (1938-1939), a gimnaziju u Novom Sadu (1940-1949). Filozofski fakultet (grupa za jugoslovenske književnosti) završio je u Beogradu (1949-1954). Doktorirao je s tezom o Jovanu Đorđeviću na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu (1963). Na istom Fakultetu radio je kao bibliotekar (1955-1957), zatim kao asistent (1957-1963), docent (1963-1970), vanredni profesor (1970). Predavao je narodnu književnost i opšti kurs historije jugoslovenskih književnosti do XX. vijeka. Bio je upravnik Biblioteke Matice srpske (1970-1975). Biran je za redovnog profesora (od 1980) novosadske Akademije umetnosti i njenog dekana (1976-1981). Predavao je historiju dramske književnosti i pozorišta. Naučne oblasti su mu historija srpske književnosti i kulture (posebno pozorišta) XVIII. i XIX. vijeka. Bavi se i komparativistikom. Volonterski rad u Matici srpskoj: član saradnik od 1963, član Upravnog odbora od 1969, Izvršnog odbora od 1971, sekretar Odeljenja za književnost i jezik 1974-1983, predsjednik Temišvarskog odbora do 1999, potpredsjednik Matice 1982-1999, potom predsjednik. Osnivač i glavni urednik Matičinog naučnog časopisa Zbornik za scenske umetnosti i muziku. Predsjednik je Upravnog odbora Sterijinog pozorja i potpredsjednik Skupštine Vukove zadužbine. Objavljivao je radove u četrdesetak publikacija, listova i časopisa.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Šivananda opisuje živote velikih duhovnih figura istoka i zapada, među kojima su i Savršeni učitelji i Avatari: Zaratustra, Buda, Isus, Franja Asiški, Šankara, Tagora, Gandi, Anandamaji, Aurobindo, Guru Nanak, Mahavira, MiraBai, Nimkaroli, Ramakrišna, Ramana Maharši, Ramanuđa, Vivekananda, Jogananda...Dve stvari zavređuju posebnu napomenu. Prvo, knjiga je oslobođena svih vrsta predrasuda. Time ona uspeva da sa izvanrednim uspehom izvuče ono najbolje iz svakog sveca kojeg se dotakne. Drugo, budući da ovi sažeti prikazi dolaze iz pera duhovne ličnosti, oni sve živote prikazuju iz osobene duhovne perspektive, što teško da bi pri pisanju istih tih biografija pošlo za rukom laiku.``Ko je svetac? Onaj ko živi u Bogu ili Večitom, ko je lišen egoizma, dopadanja i netrpeljivosti, sebičnosti, taštine, posesivnosti, požude, gramzivosti i srdžbe, ko je obdaren jednakim viđenjem sviju, uravnoteženim umom, milosrđem, tolerantnošću, pravičnošću i kosmičkom ljubavlju, i ko ima božansko znanje – taj je svetac.`` (Šivananda) Sivananda Saraswati (ili Swami Sivananda; IAST: Svāmī Śivānanda Sarasvatī; 8. rujna 1887. – 14. srpnja 1963. [1]) bio je guru joge, [2] hinduistički duhovni učitelj i zagovornik Vedante. Sivananda je rođen u Pattamadaiju, u okrugu Tirunelveli u Tamil Naduu, i dobio je ime Kuppuswami. Studirao je medicinu i služio je u Britanskoj Malaji kao liječnik nekoliko godina prije nego što je preuzeo monaštvo. Bio je utemeljitelj Divine Life Society (DLS) 1936., Yoga-Vedanta Forest Academy (1948.) i autor preko 200 knjiga o jogi, Vedanti i raznim temama. Osnovao je Sivananda Ashram, sjedište DLS-a, na obali Gangesa u Muni Ki Retiju, 3 kilometra (1,9 milje) od Rishikesha, i tamo je proveo većinu svog života.[3][4][5] Sivananda Yoga, oblik joge koji je propagirao njegov učenik Vishnudevananda, sada se širi u mnogim dijelovima svijeta preko Sivananda Yoga Vedanta centara. Ovi centri nisu povezani sa Sivanandinim ašramima, kojima upravlja Divine Life Society. Biografija Rani život Swami Sivananda rođen je kao Kuppuswami u brahmanskoj obitelji[6] 8. rujna 1887. Rođen je u ranim jutarnjim satima dok je zvijezda Bharani izlazila u selu Pattamadai na obalama rijeke Tamraparni u okrugu Tirunelveli, Tamil. Nadu. Njegov otac, Sri P.S. Vengu Iyer, radio je kao službenik za prihode, i sam je bio veliki Shiva Bhakta (Bhakti). Njegova majka, Srimati Parvati Ammal, bila je religiozna. Kuppuswami je bio treće i posljednje dijete svojih roditelja.[7][8] Kao dijete bio je vrlo aktivan i perspektivan u nastavi i gimnastici. Pohađao je medicinsku školu u Tanjoreu, gdje je bio odličan. Tijekom tog razdoblja vodio je medicinski časopis pod nazivom Ambrosia. Nakon što je diplomirao, bavio se medicinom i deset godina radio kao liječnik u Britanskoj Malaji, s reputacijom da pruža besplatno liječenje siromašnim pacijentima. S vremenom je kod dr. Kuppuswamija rastao osjećaj da medicina liječi na površnoj razini, potičući ga da potraži negdje drugdje kako bi ispunio prazninu, a 1923. napustio je Malaju i vratio se u Indiju kako bi nastavio svoju duhovnu potragu.[7] Inicijacija Po povratku u Indiju 1924. otišao je u Rishikesh gdje je upoznao svog gurua, Vishvananda Saraswatija, koji ga je inicirao u red Sannyasa i dao mu monaško ime. Cijelu ceremoniju vodio je Vishnudevananda, mahant (opat) Sri Kailas Ashrama.[7] Sivananda se nastanio u Rishikeshu i uronio u intenzivne duhovne prakse. Sivānanda je mnogo godina vršio askezu dok je nastavio njegovati bolesne. Godine 1927., s nešto novca od police osiguranja, vodio je dobrotvornu ambulantu u Lakshman Jhuli.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Nađmeđerska dolina smrti Rista Kovijanića - Nebojša Kuzmanović Opis „Nađmeđersko zarobljeničko groblje spada u red velikih srpskih kosturnica svetskog rata. Sa bolom i pijetetom spominje ga ceo naš narod. Ono je jedan svedok više ogromnih žrtava koje su podnele Srbija i malena Crna Gora u viteškim i nejednakim borbama za oslobođenje i ujedinjenje jugoslovenskog naroda. Pored velikog broja interniranih staraca u mladića iz okupirane Srbije i Crne Gore, koji su stradali za nacionalnu ideju, u Nađmeđeru je sahranjeno i nekoliko hiljada srpskih ratnih zarobljenika. Naš narod se teši činjenicom što se grobovi ovih velikih junaka i velikih mučenika nalaze na oslobođenoj i ujedinjenoj Čehoslovačkoj, bratskoj nam zemlji po krvi, jeziku i oružju.“ iz Predgovora Nebojša Kuzmanović (Gradačac, 25. novembar 1962) srpski je autor, urednik i društveno-politički radnik. Obavlja funkciju direktora Arhiva Vojvodine. Za svoj rad dobio je nekoliko nacionalnih priznanja kao i nagrade slovačkih udruženja i Ministarstva kulture Republike Slovačke. Član je Matice srpske, Matice slovačke, Udruženja književnika Srbije, Društva književnika Vojvodine i Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”. Biografija Kuzmanović je poreklom iz Bobote.[1] U Osijeku je završio srednju ekonomsku školu.[2] Osnovne studije sociologije i filozofije završio je na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, gde je potom magstrirao na katedri za Srpsku i uporedno književnost sa temom „Srpsko-slovačke književne veze Rista Kovijanića“. Doktorsku disertaciju „Srpsko-slovačke književne i kulturne veze u doba romantizma“.[2] Studirao je marksizam i diplomirao je na Katedri za sociologiju i filozofiju na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, kada je odsek za marksizam preimenovan. Na istom fakultetu magistrirao je na Odseku za srpsku i uporednu književnost sa temom „Srpsko-slovačke književne veze Rista Kovijanića“ a potom odbranio i doktorsku disertaciju „Srpsko-slovačke književne i kulturne veze u doba romantizma“.[2] Radio je kao pomoć glavnog i odgovor urednika novosadskog studentskog lista „Gaudemaus“ 1988-1989 te kao urednik u Književnoj zajednici Novog Sada u periodu 1989-1994.[2] Osnivač je izdavačke kuće „Istočnik“.[3] Vodio je istu izdavačku kuću do 1998. godine. Kuzmanović je radio u uredništvima časopisa „Krovovi“, „Pisac“ i „Adresa“. Bio je glavni urednik „Književnog kluba DIS“ iz Bačke Palanke.[4] Osnivač je časopisa za kulturu, književnost i umetnost Sunčanik, čiji je bio glavni urednik. Bio je i glavni urednik Društva za nauku i stvaralaštvo Logos.[2] Svoje eseje, prikaze i druge radove Kuzmanoviću objavljuje u velikom broju srpskih i slovačkih časopisa.[2] Obavljao je poslove referenta za kulturu, prosvetnog inspektora i načelnika za društvene delatnost opštine Bačka Palanka i pokrajinskog sekretara za Kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama.[3] Učestvovao je na brojnim naučnim skupovima i konferencijama, poput okruglog stola o srpsko-izraelskim odnosima u organizaciji Centra za antiterorizam u Jerusalimu.[5] Biran je za prvog predsednika Društva članova Matice srpske u Bačkoj Palanci. Član je Matice Srpske, Matice slovačke, udruženja Adligat, Udruženja književnika Srbije i drugih strukovnih i društvenih udruženja i organizacija. Pisao je na temu nacionalnog identiteta u vreme pandemije Kovid-19.[6] Prema rečima gradonačelnika Novog Sada Miloša Vučevića, Kuzmanović je značajno unapredio rad Arhiva Vojvodine i učinio ga bližim javnosti.[7] Tokom njegovog mandata građen je amfiteatar na prostoru Arhiva.[8] Zalaže se za vraćanje starog imena gradu Zrenjaninu - Petrovgrad.[9] Hobi mu je putovanje i planira da obiđe sve zemlje sveta.

Hrvatska u prvom svjetskom ratu Bogdan Krizman Izdanje Globus Zagreb 1989 godine Hrvatsko srpski politički odnosi 419 stranica ilustrovano tvrd povez kao nova Bogdan Krizman (Varaždin, 28. jul 1913 — Zagreb, 5. jul 1994) je bio jugoslovensko-hrvatski istoričar. Bogdan Krizman Rođenje 28. jul 1913. Varaždin, Austrougarska Smrt 5. jul 1994. (80 god.) Zagreb, Hrvatska Polje istorija Institucija Univerzitet u Zagrebu Njegov otac je bio Hinko Krizman, ministar u nekoliko vlada Kraljevine SHS. Završio je studije u 1937. na Pravnom fakultetu Univerziteta u Zagrebu. Diplomirao je međunarodno pravo i diplomatiju istorije na Slobodnoj školi političkih nauka u Parizu. Nakon toga, bio je zaposlen u jugoslovenskom Ministarstvy spoljnih poslova u Beogradu. Između 1941. i 1945. godine, ystaške su ga vlasti internirale u Lepoglavi i Gracu. Od 1947. do 1949. bio je diplomatski predstavnik Jugoslavije u Beču. Doktorirao je 1952. u Zagrebu sa tezom o istoriji diplomatije Dubrovačke republike u 18. veku. Od 1950. do 1958. radio je u Državnom arhivu, od 1958. do 1970. bio je aktivan na Jadranskom institutu Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti. Od 1970. je predavao opštu istoriju države i prava na Univerzitetu u Zagrebu od 1976. do odlaska u penziju 1983, kao redovni profesor. Važio je za međunarodnog eksperta za istoriju Nezavisne Države Hrvatske. Radovi Uredi O dubrovačkoj diplomatiji, 1951. Hitlerov Plan 25 protiv Jugoslavije, 1952. Diplomati i konzuli u starom Dubrovniku, 1957. Spoljna politika jugoslovenske države 1918—1941. Diplomatsko-historijski pregled, 1977. Raspad Austrougarske i stvaranje jugoslavenske države, 1977. Ante Pavelić i ustaše, 1978. Pavelić između Hitlera i Musolinija, 1980. Jugoslovenske vlade u izbjeglištvu 1941—1943, 1981. (zbirka dokumenata) Ustaše i Treći rajh, dva toma, 1983. Pavelić u bjekstvu, 1986. Hrvatska u Prvom svjetskom ratu. Hrvatsko-srpski politički odnosi, 1989.

THEODOR PLIEVIER - KOMPLET OD 6 KNJIGA IZDAVAČ: GLOBUS ZAGREB tvrd povez,omot Lepo očuvane, omoti iskrzani, po neka bleda flekica sa spoljašnje strane listova ili na stranicama 1. BERLIN 1 2. BERLIN 2 3. MOSKVA 1 4. MOSKVA 2 5. STALJINGRAD 1 6. STALJINGRAD 2 MOSKVA BERLIN STALJINGRAD 1-6 komplet Theodor Plievier Biblioteka ratni romani Plivijeva dela su dramatičan i potresan umetnički izveštaj ne samo o umiranju i propasti jedne armije nego i o svanuću u glavama i srcima jednog znatnog dela nemačkog naroda, koji je do tada bio slepo oruđe u rukama strašnog manijaka. Plivijevo izlaganje je autentično i lično doživljeno, zato je ono puno slika o užasnoj istini, o pokolebanosti vojničkog morala kod napadača, o ritama i skitama jedne propale, poživotinjene vojske. .. Teodor Plivije (do 1933. Plivier), njemački pripovjedač (Berlin, 12. II. 1892 - Avegno, Švicarska, 12. III. 1955). Potomak radničke obitelji; u mladosti proputovao je Australiju i Južnu Ameriku, radio kao mornar, rudar, gonič stoke. God. 1918. sudjelovao je u ustanku mornara u Wilhelmshavenu. U to je doba došao u dodir s anarhističkim skupinama i pisao propagandne spise u duhu P. A. Kropotkina i M. Stirnera. Nakon spaljivanja njegovih ranih djela za Trećega Reicha, emigrirao je preko Praga, Pariza i Švedske u Sovjetski Savez, gdje je djelovao u nizu prognaničkih časopisa. U svojim mnogo čitanim djelima Plievier na dokumentaristički način iz društvenokritičke perspektive opisuje događaje iz njemačke povijesti, posebice iz I. i II. svjetskog rata. Najpoznatiji su mu romani Carevi kuliji (Der Kaisers Kulis, 1929), Car pobjegao, generali ostali (Der Kaiser ging, die Generä le bleiben, 1932) te trilogija Staljingrad (Stalingrad, 1945), Moskva (Moskau, 1952), Berlin (1954). Izdavač Globus, Zagreb 1978 god, ukupno 1392 str, ilustrovano, tvrd povez,

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Vlado Šegrt (18. decembar 1907, Aranđelovo, Trebinje, - 1991. Aranđelovo, Trebinje, SR Bosna i Hercegovina), bosanskohercegovački partizan i narodni heroj. Osnovnu školu završio je u Lastvi, i do 1941. bavio se zemljoradnjom, a često je radio i kao sezonski radnik gdje se upoznao sa revolucionarnim radničkim pokretom. Član SKOJ-a postao je 1928, a KPJ 1931, nakon čega učestvovuje u raznim akcijama. Kao stari komunista, postao je poslije aprilske ratne okupacije zemlje jedan od glavnih organizatora oružanog ustanka. U svom selu organizovao je prvu partizansku četu i s njom izveo prve akcije protiv neprijatelja. Bio je neobično hrabar i postao čuven zbog svog junaštva. Sa Savom Kovačevićem izvodio je napade na italijanske kolone na granici Hercegovine i Crne Gore. Ostale su upamćene pobjede partizana koje je Šegrt predvodio na Italijane i četnike u Gacku i Nevesinju. U teškoj i slavnoj borbi za Prozor izveo je niz podviga. Šegrtova Deseta hercegovačka brigada i njen mostarski bataljon prvi su prodrli u grad. Prošao je gotovo sve veće bitke NOB-a, od rodnog Trebinja, do Bosne, Hrvatske i Slovenije. O hrabrosti i vojničkoj umješnosti ovog slavnog Hercegovca, jedne od najlegendarnijih ličnosti u BiH iz Drugog svjetskog rata, pisali su, između ostalih, Vladimir Dedijer i Koča Popović.[1] Šegrt je za vrijeme rata bio komandir čete, komandant bataljona `Luka Vukasović`, komandant odreda, kasnije komandant 10.hercegovačke brigade i komandant Dvadeset i devete hercegovačke divizije. Iz rata je izašao kao general, a za narodnog heroja proglašen je 20. decembra 1951. godine. Poslije oslobođenja, obavljao je niz funkcija: ministar poljoprivrede u prvoj vladi Bosne i Hercegovine (1945—1948), predsjednik Prezidijuma Narodne skupštine Bosne i Hercegovine (1948-1953), član Izvršnog vijeća Bosne i Hercegovine (od 1953) i potpredsjednik Narodne skupštine Bosne i Hercegovine (od 1953). Biran je za poslanika Savezne i Republičke skupštine Bosne i Hercegovine.

Naslov: Prilozi o nacionalnom pitanju Autor: Enver Redžić Izdavač: Sarajevo : Svjetlost Pismo: latinica Br. strana: 290 Format: 20 cm Povez: tvrdi Knjiga je u celosti (listovi, korice, povez) veoma dobro očuvana: listovi su potpuno čisti i ravni, nigde nema podvlačenja, dopisivanja, obeležavanja, `magarećih ušiju` i sl. i odlično su povezani međusobno i sa koricama; korice su mestimično minimalno pohabane po slobodnim ivicama od pomeranja po biblioteci. U vrhu predlista posveta i potpis autora! https://bs.wikipedia.org/wiki/Enver_Red%C5%BEi%C4%87 Enver Redžić, bosanskohercegovački istoričar i kulturni djelatnik. Rođen je 4. maja 1915. godine u Starom Majdanu, općina Sanski Most. Osnovnu i srednju školu završio je u Bihaću. Diplomirao germanistiku, jugoslavensku književnost i historiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu 1940. godine. Aktivno je učestvovao u NOB-u od 1941-1945. Bio je i vijećnik ZAVNOBiH-a i AVNOJ-a. Bio je sekretar i podpredsjednik Okružnog Narodno-oslobodilačkog odbora Bihać 1944-1945, član ONO Banja Luka 1946-1947, sekretar komiteta za visoke škole, fakultete i naučne ustanove pri Vladi NRBiH 1947-1948. Radio je kao docent na predmetu Osnovi društvenih nauka na Filozofskom fakultetu u Sarajevu od 1950. do 1952. godine. Bio je i direktor izdavačkog preduzeća Svjetlost od 1952. do 1959, kao i direktor Instituta za istoriju radničkog pokreta od 1960. do 1971. godine. U penziji je od 1972, nakon čega je biran u ANU BiH, prvo za dopisnog 1978, a zatim i za redovnog člana 1984. godine. Enver Redžić je višestruko odlikovan i nagrađivan za svoj društveni, kulturni i naučni angažman. Nosilac je Partizanske Spomenice iz 1941, Ordena za hrabrost, Ordena Bratstva i jedinstva II reda, Ordena zasluga za narod II reda, Ordena Crvene zastave, Ordena Republike sa zlatnim vijencem. Godina 1983. i 1987. nagrađen je od strane izdavačkog preduzeća Svjetlost, a 1988. godine i od izdavačkog preduzeća Veselin Masleša za doprinos nauci. Nosilac je nagrade 27. juli (1985), kao i nagrade ZAVNOBiH-a (1979) i Šestoaprilske nagrade grada Sarajeva (2001). Nacije - Bosna i Hercegovina autogram

Ronald Regan Biografija američkog predsednika Ronalda Regana. Solidno očuvana Kutija3 The author reveals the values and behavior patterns Ronald Reagan brought to his terms as Governor and President. Ambitious and insightful, this study examines aspects of Ronald Reagan`s life and career that account for his extraordinary popularity with the American public. Wills, author of Nixon Agonistes and Inventing America, portrays a Reagan whose optimistic personality is in harmony with the deep instincts of Americans. The President, he maintains, embodies the country`s values and its collective dreams and memories. In his show-business years, Reagan was `the voice of midwestern baseball` and `the plain-spoken hero of horse epics`; later, as Hollywood union leader and California governor, he was the complete `company man.` As President, his simple answers in the face of troubling complexities have let Americans feel positive about themselves. While sometimes overdetailed, Wills`s study succeeds admirably in isolating the sources of Reagan`s appeal. Photos not seen by PW. BOMC, QPBC and History Book Club alternate. Copyright 1986 Reed Business Information, Inc. Wills has written the first major social biography about Ronald Reagan. He focuses largely on the institutions that have molded the man rather than on Reagan himself. Parents, alma mater Eureka College, and the industries that provided employmentjournalism, radio, and motion pituresinstilled in Reagan views about life both real and stereotypical. According to Wills, roiling institutional contradictions have molded Reagan into a believing and believable bearer of modern myths. In turn, Wills explodes many of the myths that pervade the Reagan persona, including his evocations of an idyllic childhood, the virtues of the Wild West, and his distrust of government. As eloquent and provocative as the author`s Nixon Agonistes , Reagan`s America will receive a wide readership. Highly recommended. BOMC, Quality Paperback Book Club, and History Book Club alternates.Karl Helicher, Wolfsohn Memorial Lib., King of Prussia, Pa. Copyright 1987 Reed Business Information, Inc.

Konektor: Jack Mono Male 6.35mm Kabl: 5m Osetljivost: -72 ±3 dB(A) Frekventni opseg: 80 - 12.000 Hz Tip mikrofona: Unidirectional, Cardioid Materijal plastika/aluminijum RECENZIJA: Kabl se sa mikrofonom spaja posebnim 3-pinskim konektorom, i treba ga sacuvati da ne bi morao da se traži neki rezervni, pošto ipak nije u pitanju tako cest interfejs. Inace, sa dužinom od 5m, ovaj mikrofon je kao stvoren za Karaoke, pošto ce moci sasvim slobodno da se šeta okolo. Ovaj mikrofon spada u dinamicke modele, takozvane unidirekcione, sa Cardioid pattern-om hvatanja zvuka. U prevodu, ovo znaci da ce najviše hvatati zvuk neposredno ispred sebe, malo iza i zanemarljivo sa strane, što i odgovara upotrebi prosecnog korisnika. Jasno je da ce oni koji se bave nekom amaterskom produkcijom potražiti model veceg opsega i malo boljih performansi, no vecini ce ovako nešto raditi posao sjajno, i u startu dosta bolje od vecine onoga što se može kupiti na tržištu. Konektor: Jack Mono Male 6.35mm Kabl: 5m Osetljivost: -72 ±3 dB(A) Frekventni opseg: 80 - 12.000 Hz Tip mikrofona: Unidirectional, Cardioid Materijal plastika/aluminijum RECENZIJA: Kabl se sa mikrofonom spaja posebnim 3-pinskim konektorom, i treba ga sacuvati da ne bi morao da se traži neki rezervni, pošto ipak nije u pitanju tako cest interfejs. Inace, sa dužinom od 5m, ovaj mikrofon je kao stvoren za Karaoke, pošto ce moci sasvim slobodno da se šeta okolo. Ovaj mikrofon spada u dinamicke modele, takozvane unidirekcione, sa Cardioid pattern-om hvatanja zvuka. U prevodu, ovo znaci da ce najviše hvatati zvuk neposredno ispred sebe, malo iza i zanemarljivo sa strane, što i odgovara upotrebi prosecnog korisnika. Jasno je da ce oni koji se bave nekom amaterskom produkcijom potražiti model veceg opsega i malo boljih performansi, no vecini ce ovako nešto raditi posao sjajno, i u startu dosta bolje od vecine onoga što se može kupiti na tržištu.

U MILOSTI ANĐELA Autor: Goran Matić Izdavač: Mediagraf - Beograd, 2005. Mek povez, 461 str. U milosti anđela Onima koji su branili otadžbinu Politička propaganda u masovnim komunikacijama zapadnih zemalja tokom bombardovanja Jugoslavije 1999. Knjiga iz pera bivšeg saveznog ministra za informacije, koja baca novo svetlo na jedan od, do sada malom broju ljudi, znani oblik otpora NATO propagandi o koordinaciono-operativnoj grupi za informisanje strane javnosti, koja je radila tokom NATO bombardovanja naše zemlje, a na čijem se čelu autor nalazio. Nakon Prologa i uvoda, knjiga po danima prati aktivnosti grupe propagandnih eksperata koji su pokušali da pariraju propagandi NATO protivnika sa i sa neuporedivo manjim resursima omogućili da svet ipak vidi slike ratnih razaranja Srbije. Knjiga je NOVA.... ------------------------------ M2

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Memoarski i politički eseji Dušan Čkrebić (Niš, 7. avgust 1927 — Beograd, 7. april 2022) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politički radnik SR Srbije i SFR Jugoslavije. U periodu od 1984. do 1986. obavljao je dužnost predsednika Predsedništva SR Srbije, a u periodu pre toga nalazio se i na funkcijama predsednika Izvršnog veća Skupštine SR Srbije, od 1974 do 1978, Skupštine SR Srbije, od 1978. do 1982. i Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije, od 1982. do 1984. godine. Biografija Rođen je 7. avgusta 1927. godine u Nišu, u siromašnoj zanatlijskoj porodici. Otac mu je bio obućar, a majka domaćica. Osnovnu školu pohađao je u Vrnjačkoj Banji i Kragujevcu. U Kragujevac iz Vrnjačke Banje doselio se u jesen 1937. godine. Bio je đak Kragujevačke gimnazije i u njoj je maturirao 1947. godine. Učestvovao je kao dobrovoljac na Sremskom frontu, kao i u završnim operacijama za oslobođenje Jugoslavije, u Trećem kragujevačkom bataljonu Prve proleterske udarne brigade. Iz rata se vratio odlikovan Ordenom za hrabrost i oficirskim činom. Imao je čin rezervnog majora JNA.[1] Studije aeronautike počeo je 1947. u Sovjetskom Savezu na Moskovskom avijacionom institutu (MAI), kao stipendista jugoslovenske vlade. U leto 1948, zbog Rezolucije Informbiroa, prekinuo je studije u Moskvi i nastavio ih iste godine u jesen u Beogradu. Diplomirao je juna 1953. na Elektrotehničkom fakultetu u Beogradu. Uža struka mu je elektro-energetika. Radio je kao diplomirani elektroinženjer-energetičar u Vojnom vazduhoplovnom institutu u Žarkovu, kako na održavanju elektromotornog pogona, tako i na automatskoj regulaciji aerodinamičkih tunela u povoju. Bio je direktor tehničke službe održavanja u Koksari u Lukavcu, NR BiH. Izabran je za generalnog direktora „Fabrike sode” u Lukavcu u jesen 1958. godine. U ovim fabrikama radio na pripremama za gradnju fabrike azotnih đubriva u Koksari i fabrike cementa u Fabrici sode. Obe ove fabrike su u međuvremenu izgrađene i uspešno posluju. Bio je kao stipendista Ujedinjenih nacija na usavršavanju i specijalizaciji u termoelektranama velikih kapaciteta u sistemu RWE (Rajnsko-Vestfalske elektrane) u Zapadnoj Nemačkoj, kao i u fabrikama sa sinhronim elektromotornim pogonima velikih snaga, i proučavao njihov uticaj na elektroenergetsku mrežu. Položio je državni ispit za ovlašćenog diplomiranog inženjera elektrotehnike.[2] U Socijalističkoj Republici Srbiji bio je podsekretar u Republičkom sekretarijatu za privredu, pri čemu se posebno bavio energetskim razvojem SR Srbije. Bio je predsednik Privredne komore Srbije. Predsednik Izvršnog veća Skupštine SR Srbije je bio u periodu 1974—1978, a u periodu 1978—1982. i predsednik Skupštine SR Srbije.[3] U vreme njegovog mandata, izgrađen je autoput Beograd—Batočina (115km), završena je izgradnja pruge Beograd—Bar i Čačak—Požega, okončani su radovi na kanalu Dunav—Tisa—Dunav, osnovan je Univerzitet u Kragujevcu i Pedagoško-tehnički fakultet u Čačku, u Beogradu je izgrađen Sava centar. Otpočela je izgradnja Kliničkog centra Srbije u Beogradu, doneta je odluka za početak izgradnje TE NIKOLA TESLA B, snage 2 x 620 MW, i HE ĐERDAP II, puštena je u rad satelitska stanica u Prilikama, kod Ivanjice, izgrađen most na Dunavu Smederevo—Kovin i most na Moravi na putu za Požarevac, otvoren je u Kolubarskom ugljenom basenu ugljenokop Tamnava. Bio je izabran za predsednika Centralnog komiteta SK Srbije za period 1982—1984, a predsednika Predsedništva SR Srbije 1984—1986. godine. Bio je član Centralnog komiteta SKJ od 1982. do 1990, a Predsedništva CK SKJ od 1982. do 1984. i od 1986. do juna 1990. godine. Nakon promene vlasti u Srbiji, u jesen 1987. bio je član Predsedništva CK SKJ. Na 17. sednici CK SKJ oktobra 1988. na nestatutarnom glasanju o poverenju članovima Predsedništva koje je organizovao Stipe Šuvar, jedino njemu nije izglasano poverenje, a što je potom potaklo Vasila Tupurkovskog da to objasni delovanjem, tzv. neprincipijelne koalicije u CK SKJ. On je podneo ostavku, ali je na intervenciju Slobodana Miloševića povukao. U vreme dok je bio predsednik Predsedništva SR Srbije, juna 1984, potpisao je akt o odobrenju nastavka gradnje hrama Svetog Save u Beogradu. Zbog politike koju je vodio Milošević, razišao se sa njim sredinom 1990, kada je ovaj bio u zenitu svoje političke popularnosti, i od tada nije učestvovao u političkom životu.[3] Bavio se, po odlasku u penziju juna 1990. godine, memoaristikom, publicistikom, savremenom političkom istorijom i sarađivao u političkim i kulturnim časopisima.[3] Preminuo je 7. aprila 2022. godine u Beogradu, u 95. godini života. Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Odlično Milovan Đilas (Podbišće, kod Mojkovca, 12. jun 1911 — Beograd, 20. april 1995) bio je jugoslovenski komunista, pa disident, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, politički teoretičar, i pisac iz Crne Gore. Biografija[uredi | uredi izvor] Rođen je od oca Nikole i majke Vasilije Vaje, rođene Radenović. Sam Đilas piše da u njegovom bratstvu nije bilo ni glavara ni junaka. Bratstvo Đilasa se izdvojilo iz Vojinovića. Đilasov predak bio je dobar skakač (arhaično za skočiti—đilasnuti), na osnovu čega je dobio nadimak Đilas što je kasnije preraslo u prezime.[1] Đilasov otac Nikola je bio oficir, a tokom 1917. godine je bio u zarobljeništvu. Po uspostavljanju Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca i Jugoslovenske vojske, priznat mu je čin majora u oružanim snagama nove jugoslovenske države. Bio je nosilac Albanske spomenice i Medalje Miloša Obilića. Nikola Đilas je prihvatao komunističku ideologiju svoje dece, sa napomenom da jedino ne prihvata da Crnogorci nisu Srbi, smatrajući da ako Crnogorci nisu Srbi onda Srba nema.[2] Nije u bliskom srodstvu sa Draganom Đilasom. Po intervjuu koji je Dragan dao za portal Poreklo, Đilasi su poreklom iz Istre, pa su migrirali u Bosnu, a deo se odvojio i otišao u Crnu Goru. Crnogorski Đilasi tvrde da su svi zapravo iz Crne Gore.[3] Porodica Đilas brojala je sedmoro dece. Milovan je imao starijeg brata Aleksu, kao i dva mlađa, Milivoja i Akima. Imao je i tri sestre — Dobranu, Dragu i Milku. Osnovnu školu Đilas je završio 1921. godine u rodnom selu. Nižu gimnaziju je učio tri godine u Kolašinu, a potom 1924. otišao za Berane i tamo završio gimnaziju, 1929. godine. Za vreme pohađanja gimnazije aktivno se bavio pisanjem pesama, zapaženih od strane učenika i nastavnika. U to doba prihvata i levičarske ideje.[4] Posle završetka gimnazije, 1929. godine odlazi u Beograd. Upisuje se na Filozofski fakultet Beogradskog univerziteta, gde počinje da studira jugoslovensku književnost. Bavio se pisanjem i objavljivao svoje priče u beogradskim novinama i časopisima, kao i u publikacijama širom zemlje. Koristio se svojim imenom, ali je ponekad koristio i pseudonim Milo Nikolić. Po dolasku na studije, Đilas se povezuje sa ilegalnom skojevskom organizacijom i vrlo brzo postaje član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Za vreme studija, aktivno je radio i kao skojevski poverenik na štampanju, pisanju i rasturanju propagandnog materijala. U međuvremenu se upisuje i na Pravni fakultet u Beogradu, ali studije nije završio.[5] Vršio je propagandni rad po Univerzitetu i objašnjavao studentima ciljeve i zadatke radničkog pokreta i ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Zbog toga je nekoliko puta bezuspešno izbacivan sa studija. Krajem 1932. njegovu aktivnost zapazilo je i članstvo KPJ, pa je Milovan Đilas oktobra 1932. godine primljen u KPJ. Prvi put je uhapšen u februaru 1933. godine, kada je usled nedostatka dokaza posle šest dana pušten. Za vreme velike provale komunista u Beogradu, policija ga je uhapsila u aprilu 1933. godine, u stanu u Dalmatinskoj ulici.[6] Milovan Đilas je prebačen u Glavnjaču, gde su ga ispitivali Dragi Jovanović i Svetozar Vujković. Nije ništa priznao, pa je bio pretučen i ostavljen celu noć da bez odeće leži u svojoj ćeliji. Sutradan mu je počelo suđenje pred Opštinskim sudom grada Beograda, koji ga je po Zakonu o zaštiti države osudio na pet godina zatvora. Robija u Sremskoj Mitrovici[uredi | uredi izvor] Policijski snimak Milovana Đilasa u sremskomitrovačkoj kaznionici 1933. Za vreme svog boravka u Sremskoj Mitrovici, Milovan Đilas je uspeo da prevede tri romana Maksima Gorkog i deset njegovih pripovedaka, na dva džaka toalet-papira, jer mu nije bilo dozvoljeno korišćenje papira. Takođe je preveo i Miltonov „Izgubljeni raj“, koji će kasnije nagraditi profesor Miloš Đurić. Islednici su ga nekoliko puta zatvarali u samicu, tražili da otkrije partijsku liniju, ali nisu uspeli. Milovan Đilas je jedne večeri bio toliko pretučen, da ujutru nije mogao da stoji na nogama. Zato je rešio da započne štrajk glađu. Sva jela koja bi mu se servirala prosipao bi i vraćao. Krajem 1934. godine imao je srčanih problema, pa su ga na predlog lekara prebacili u udobniju ćeliju i više nije bio u samicama. Punu kaznu nije izdržao. Pomilovan je i iz zatvora je izašao početkom 1936. godine. Po izlasku iz zatvora, stanovao je kod svog prijatelja sa studija na periferiji Beograda. Nastavio je da se bavi komunističkom propagandom. Rad u Partiji do početka rata[uredi | uredi izvor] Za Milovana Đilasa je čuo i generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito. On je tada probao na sve načine da se poveže s njim i da iskoristi njegovu sposobnost na jačanju Partije. Tito šalje direktivu da se Milovan Đilas nađe na partijskom savetovanju u Zagrebu početkom 1938. godine. Na sastanku u Zagrebu, Milovan Đilas je dobio od Tita zadatak da organizuje slanje dobrovoljaca za Španiju. Iste godine je bio izabran u Centralni komitet Komunističke partije Jugoslavije. U maju 1939. učestvuje na Zemaljskoj konferenciji u Šmarnoj gori kao delegat iz Srbije, a početkom 1940. godine Milovan Đilas je primljen u Politbiro CK KPJ. Radio je u uređivanju članka „Za čistoću i boljševizaciju Partije“, koju je u nastavcima pisao Tito. Pokretao je niz časopisa koji su favorizovali KPJ: „Naša Stvarnost“, „Sodobnost“, „Književni Savremenik“, „Mlada Kultura“ itd. Za vreme pristupanja Trojnom paktu i prvih narodnih nezadovoljstava, Tito šalje Đilasa u Beograd da izveštava Partiju o narodnim utiscima. U Beograd stiže sa svojom ženom Mitrom Mitrović, sa kojom je zajedno pošao u rat kasnije. U Beogradu mu se pridružio i Rade Končar. Đilas se uoči demonstracija sastao sa Dragoljubom Jovanovićem, vođom levih zemljoradnika i rekao mu da će se komunisti bez obzira na demonstracije zalagati za borbu. Nakon završetka demonstracija, poslao je svoju ženu da iznese Titu raport. Po dolasku Tita u Beograd, učestvuje na sastanku Politbiroa u Molerovoj ulici. Prvih dana posle napada Nemačke na Sovjetski Savez učestvuje na sastanku Agitpropa CK za Srbiju. Narodnooslobodilačka borba[uredi | uredi izvor] Ivo Lola Ribar i Milovan Đilas Đilas za vreme Drugog svetskog rata Milovan Đilas učestvuje na sastanku Politbiroa CK KPJ, 4. jula 1941. godine, kada je određen za opunomoćenog delegata CK za Crnu Goru. Na njega su prenesena vanredna ovlašćenja po partijskoj i vojnoj liniji, s pravom smenjivanja rukovodstva i s pravom kažnjavanja. Kao član Politbiroa, automatski je izabran i za člana Vrhovnog štaba. Odmah je otišao u Crnu Goru i zajedno sa kapetanom Arsom Jovanovićem organizovao ustanak i bio je komandant Privremene Vrhovne komande nacionalnooslobodilačkih trupa za Crnu Goru, Boku i Sandžak. Posle splašnjavanja Trinaestojulskog ustanka i savetovanja u Stolicama, na njegovo mesto je upućen Ivan Milutinović, a on je povučen u Vrhovni štab, gde je imao zaduženje za propagandni rad i učestvovao je u uređivanju lista „Borba“, u oslobođenom Užicu. Optuživan je za zločine koje su partizani počinili u Crnoj Gori na početku rata, takozvana Leva skretanja, koja je opisao, ali se i ogradio sa objašnjenjem da u to vreme nije ni bio u Crnoj Gori.[7] Zajedno sa Mitrom Bakićem dočekao je prvu englesku vojnu misiju, koju je predvodio kapetan Bil Hadson u Petrovcu na Moru. Zajedno su ga odveli u partizanski Vrhovni štab u Užicu. Povlačio se zajedno sa Vrhovnim štabom prema Zlatiboru, pa dalje u Sandžak. Milovan Đilas se pred kraj 1941. nalazio s Vrhovnim štabom u Sandžaku, gde radi na prikupljanju ostalih partizanskih jedinica, koje su se povlačile posle pada Užičke republike. U trenucima malaksavanja partizanskog pokreta posle progona iz Srbije, Milovan Đilas radi na ujedinjavanju i na još većem angažovanju boraca za dalje borbe. Tek u martu 1942. godine ponovo odlazi u Crnu Goru, u kojoj se u međuvremenu rasplamsao partizansko-četnički građanski rat. Momčilo Cemović, koji se najviše bavio ovim periodom Đilasovog ratovanja, smatra da su CK KPJ i Vrhovni štab poslali Đilasa da utvrdi stvarno stanje i smeni odgovorne rukovodioce, što je on i učinio. Radio je na uređivanju partijskog lista „Borba“, koja je obnovljena u Bosanskoj krajini, u selu Driniću. Radio je i na uređivanju organa CK KPJ „Proletera“, izrađivao je Biltene Vrhovnog štaba, radio je na radio-stanici „Slobodna Jugoslavija“, na rasturanju članka „Nacionalno pitanje u Jugoslaviji u svjetlosti narodnooslobodilačke borbe“ po Crnoj Gori, Hercegovini i Sloveniji. Za vreme operacija „Vajs“ i „Švarc“, povlačio se zajedno sa Vrhovnim štabom. Bio je prisutan na Martovskim pregovorima, možda najkontroverznijom epizodom NOR-a, pod lažnim imenom Miloš Marković. Prema rečima Vladimira Dedijera, Josip Broz Tito mu je poverio da je Đilas bio jedan od kandidata za načelnika Odeljenja za zaštitu naroda (OZN). Polovinom 1944. poslat je na čelu misije Vrhovnog štaba zajedno sa generalom Velimirom Terzićem u Moskvu. Dobio je čin general-lajtnanta i imao je zadatak da kao političar prikaže situaciju u Jugoslaviji. Na povratku iz Sovjetskog Saveza, Đilas je doneo Titu zlatnu sablju, poklon Prezidijuma Vrhovnog sovjeta SSSR. Od maršala Konjeva mu je doneo kao dar lični dvogled. U jesen 1944. Đilas je zajedno sa Titom, Kočom Popovićem i Pekom Dapčevićem učestvovao u razgovorima koji su u Beogradu vođeni sa šefom sovjetske vojne misije u Jugoslaviji, generalom Kornjejevim. Aprila 1945. Đilas i Tito odlaze u Moskvu na potpisivanje ugovora o prijateljstvu i uzajamnoj pomoći Jugoslavije i Sovjetskog Saveza. U toku Narodnooslobodilačkog rata (NOR), poginula su oba Đilasova brata. Stariji brat Aleksa zvani „Bećo“ (1906—1941), ubijen je 2. novembra 1941. godine u okolini Bijelog Polja, a posle rata je 1951. godine proglašen za narodnog heroja Jugoslavije. Mlađi brat Milivoje zvani „Minjo“ (1914—1942), streljan je 5. marta 1942. godine u Jajincima, kao zatočenik logora na Banjici. Sestra Dobrana (1924—1942) poginula je u borbama sa četnicima i Bugarima na jugu Srbije, dok je otac Nikola (1871—1943) bio ubijen od strane balista u Srbici, kod Kosovske Mitrovice.[8][9][10] Borba sa Informbiroom[uredi | uredi izvor] Na otvaranju Kominforma u gradu Šklarska Poremba, u zapadnoj Poljskoj, u septembru 1947. godine, Milovan Đilas, zajedno sa Edvardom Kardeljom je predstavljao KPJ. Početkom 1948. godine, Đilas dobija poziv iz Moskve da učestvuje u nekim diskusijama oko Albanije. Đilas odlazi iz Beograda za Moskvu, vozom preko Rumunije, zajedno sa tadašnjim Načelnikom Političke uprave Generalštaba JA, Svetozarom Vukmanovićem Tempom i Načelnikom Generalštaba JA, general-pukovnikom Kočom Popovićem. Učestvovao je u razgovorima sa Staljinom, Bulganjinom, Vasiljevskim i Antonovim. Misija Đilasa u Moskvi je trajala do marta 1948. godine, kada se vratio u Beograd. Učestvovao je na svim sednicama Politbiroa prilikom objavljivanja kompromitujućih pisama iz Moskve i radio je na sastavljanju odgovora u ime CK KPJ. Po objavljivanju Rezolucije Informbiroa u Bukureštu, pozvan je da dođe u Centralni komitet, jer je Radio Prag tada uveliko prenosio Rezoluciju protiv Komunističke partije Jugoslavije. Na noćnoj sednici u Belom dvoru je određen da napiše odgovor CK KPJ na optužbe Informbiroa. Za vreme borbe sa Informbiroom, Milovan Đilas je bio stalno sa Partijom, učestvovao je na svim Plenumima i sednicama. Radio je na pisanju članaka u „Politici“ i „Borbi“. Početkom 1953. godine je izabran za predsednika Savezne narodne skupštine FNRJ. Nova misao[uredi | uredi izvor] Milovan Đilas je počeo u „Borbi“ od 11. oktobra 1953. godine da objavljuje svoje članke o najsloženijim pitanjima Partije, njene reforme i budućeg razvitka Jugoslavije. Bilo je ukupno 17 ovakvih članaka koji su osim u Borbi izlazili i u listu „Nova misao“. Đilasovi članci su izazvali veliku diskusiju u Savezu komunista Jugoslavije (SKJ) i u najširim masama. Naročito je bio upečatljiv poslednji Đilasov članak pod nazivom „Anatomija jednog morala“, gde je stao u odbranu glumice Milene Dapčević, žene Peka Dapčevića, izrugivanjem žena ostalih partijskih funkcionera. Đilas je time otvoreno napao komunizam kao sistem, samo u uvijenoj formi. Tri dana posle poslednjeg članka Milovana Đilasa, 7. januara 1954. godine, „Borba“ je objavila ogradu Izvršnog komiteta CK SKJ od Đilasovog pisanja. Napomenuto je da su Đilasovi članci izazvali zabunu u redovima članova Saveza komunista, da su članci direktno protivni odlukama VI kongresa KPJ i da su ništavni za čitav politički sistem. Milovan Đilas je izjavio Izvršnom komitetu da će obustaviti dalje objavljivanje svojih članaka. Međutim, za to je bilo kasno, jer je Izvršni komitet već najavio sazivanje vanrednog Plenuma, gde će se slučaj Milovana Đilasa naći na dnevnom redu. O ovom sazivanju Đilas je obavešten na dan zasedanja. III vanredni Plenum CK SKJ[uredi | uredi izvor] U Beogradu je 16. i 17. januara 1954. održan Treći vanredni plenum CK SKJ posvećen Milovanu Đilasu. Tako je i jedna tačka dnevnog reda dobila naziv „Slučaj Milovana Đilasa i pitanje provođenja odluka VI kongresa SKJ“. Plenum je otvorio Tito i javno kritikovao Đilasova pisanja. Istakao je da je Đilas zapravo napao Savez komunista, da je pokušao da izazove anarhiju, da je propovedao čistu demokratiju i tako srozao Savez komunista. Na sednici je iskritikovan i Vladimir Dedijer, jer je kao urednik „Borbe“ radio na uređivanju Đilasovih članaka. Na kraju zasedanja Đilas je izašao za govornicu i, izjavom da mu se „vratila vera u Savez komunista“ i da će i sam glasati za rezoluciju koja ga osuđuje, pokajnički priznao krivicu. Plenum je doneo odluku da su shvatanja Milovana Đilasa u osnovi protivna političkoj liniji usvojenoj na VI kongresu SKJ, pa je tako Đilas izazvao zabunu i zbunjenost u celoj Partiji, izolovano delovao protiv Partije i time pokušao da razbije idejno jedinstvo celog Saveza komunista. Zato je Plenum isključio Milovana Đilasa iz CK SKJ i udaljio ga sa svih funkcija u Partiji i kaznio poslednjom opomenom. Đilas podnosi pisanu ostavku na dužnost predsednika Savezne narodne skupštine FNRJ, a 19. aprila 1954. godine je vratio i partijsku knjižicu, kada je obrazložio da se od tada više ne smatra članom SKJ i da po svojoj volji istupa iz članstva.[11] Decembra 1954. Đilas daje intervju dopisniku „Njujork tajmsa“, u kome kaže da zemljom vladaju najveći reakcionari. Zbog toga se pokreće tajni sudski postupak u Beogradu, gde je izveden i Vladimir Dedijer, kao simpatizer Đilasa. Milovan Đilas je 24. januara 1955. godine osuđen na uslovnu kaznu zatvora od jedne i po godine, kao i Dedijer. I pored izrečenih opomena, Đilas objavljuje svoje novo delo, „Nova klasa i analiza komunističkog sistema“. Ponovo u Sremskoj Mitrovici[uredi | uredi izvor] Delovanje Milovana Đilasa u trenutku kada se više nije nalazio ni na jednoj funkciji u zemlji bilo je vezano isključivo za pisanje. U vreme početka Mađarske revolucije protiv komunizma, Milovan Đilas je u svom intervjuu 24. oktobra 1956. godine javno podržao revoluciju. Nakon toga je stavljen pod policijsku prismotru, a 27. novembra sud ga je zbog „antijugoslovenske delatnosti“ osudio na tri godine zatvora. Kaznu je izdržavao u Sremskoj Mitrovici. Za vreme robije, od 1957. do 1959. godine, napisao je studiju „Knjiga o Njegošu“.[12] Na slobodu je pušten početkom 1958. godine. Po puštanju iz zatvora, nastavio je sa pisanjem. Tada je završio i svoju knjigu „Nesavršeno društvo“, gde je komunizam upoređivao sa Morovom utopijom. Đilas je 1961. godine napisao knjigu kojoj je dao naslov „Razgovori sa Staljinom“. Uz pomoć nekih stranih dopisnika uspeo je da rukopis pošalje izdavačkoj kući „Harcourt Brace Jovanovich“ u Njujorku, koja ju je objavila. Zbog svog antikomunističkog delovanja, po drugi put je uhapšen 7. aprila 1962. godine u svom stanu, u Palmotićevoj ulici. 14. maja 1962. izveden je pred Okružni sud i osuđen na 13 godina zatvora i ograničenje građanskih prava u trajanju od pet godina. Đilas je svoju kaznu ponovo izdržavao u Sremskoj Mitrovici. Tu je dobio i teži napad slepog creva, pa je operisan, a neki su pretpostavljali da je trovan u zatvoru. Za vreme izdržavanja zatvorske kazne, napisao je veći broj rukopisa i svakodnevno je vodio dnevnik. U zatvoru je završio svoje delo „Razgovor sa Staljinom“ i roman „Crna Gora“, opširniju knjigu o Petru Petroviću Njegošu i dr. Iz zatvora je izašao 31. decembra 1966. godine. Iz zatvorskog perioda sačuvana su pisma koja je razmenjivao sa svojom suprugom Šteficom. Objavljena su pod nazivom „Milovan Đilas: Pisma iz zatvora”, a priredio ih je njihov sin Aleksa Đilas.[13] U inostranstvu[uredi | uredi izvor] Nakon puštanja iz zatvora, Đilas je dobio jedno posebno priznanje 1967. godine: američki časopis „National Review“, uvrstio ga je na svoje stupce zajedno sa poznatim antikomunistima. Sredinom 1968. godine, jugoslovenske vlasti su dozvolile Đilasu i njegovoj ženi da otputuju u inostranstvo. Đilas je otišao prvo u Englesku, zatim u SAD, Austriju i Italiju. Podržao je Velike studentske demonstracije 1968. godine u Beogradu i pisao po novinama o tome. U Londonu je boravio od 4. do 13. oktobra 1968. kao gost ministra za kulturu laburističke Vlade, Dženi Li. Iz Engleske je otputovao u Sjedinjene Države. U Americi je boravio oko dva meseca, uglavnom na Univerzitetu Prinston kao gostujući profesor. Tu mu je pomagao najviše izdavač Vilijam Jovanović, koji je imao svoju izdavačku kuću („Harcourt Brace Jovanovich“). On će odmah po Đilasovom dolasku početi sa štampanjem njegovih knjiga. U Njujorku je Đilas 9. decembra 1968. primio nagradu „Sloboda“, koju su pre njega između ostalih dobili Vili Brant, Vinston Čerčil, Pablo Kazals i Žan Mone. Nakon kraćeg zadržavanja u Austriji i Italiji, Đilas se 12. decembra 1968. ponovo vraća u Beograd. Početkom 1970. godine izrečena mu je zabrana putovanja zbog kritika na račun SKJ i čitavog partijskog rukovodstva u zemlji. Poslednji dani[uredi | uredi izvor] Tabla na zgradi u Palmotićevoj ulici u kojoj je stanovao Milovan Đilas Milovan Đilas je živeo u Beogradu, u svom stanu u Palmotićevoj ulici broj 8. Na ovoj kući je u septembru 2011. postavljena spomen-ploča.[14] U Beogradu se najviše družio sa akademikom Matijom Bećkovićem. Pred smrt je oslepeo na jedno oko. Ostavio je oporuku da bude sahranjen po srpskom pravoslavnom običaju, angažovanjem sveštenika. To je bio redak primer nekadašnjeg komuniste da se sahrani po crkvenim običajima. Preminuo je u svome stanu u Palmotićevoj ulici, 20. aprila 1995. u Beogradu. Ispraćaj Milovana Đilasa priređen je 22. aprila na beogradskom Novom groblju. Sahranjen je dva dana kasnije u porodičnoj grobnici u rodnom selu Podbišću, uz crkvene obrede.[15][16] Milovan Đilas oženio se 1936. Mitrom Mitrović, docnijim visokim komunističkim funkcionerom, s kojom je imao ćerku Vukicu (1948—2001). Od Mitre se razvodi 1952. kad se ženi Štefanijom Barić (1921—1993), s kojom sledeće godine dobija sina Aleksu. Stav o crnogorskoj naciji[uredi | uredi izvor] Đilas je nakon oslobođenja 1945. promovisao stav da su Crnogorci posebna nacija izdvojena iz etničkog srpstva, da bi se posle pada sa vlasti odrekao tog stava.[17] On se takođe verbalno obrušavao na srpski identitet u sklopu obračuna komunista sa srpskom tradicionalnom i nacionalno orijentisanom inteligencijom.[18] U listu „Borba“, 1. maja 1945. objavio je članak pod naslovom „O crnogorskom nacionalnom pitanju“, gde je tvrdio da su „Crnogorci porijeklom Srbi“, ali da su tokom istorije profilisali svoju posebnu naciju. Đilas je vremenom promenio mišljenje o ovom pitanju,[19] pa se krajem 1980-ih u nizu intervjua izjašnjavao kao Srbin, pa je čak u jednom izjavio: Da su se Crnogorci formirali u naciju besmisleno je sa naučne tačke gledišta[20]. Evo bitnijih stavova Đilasa u članku od 1. maja 1945. godine: Crnogorci, nesumnjivo, pripadaju srpskoj grani južnoslovenskih plemena i naroda. U prošlosti, u osamnaestom, pa i na početku devetnaestog vijeka, Srbi u Srbiji bili su raja pod Turcima... Crnogorski seljaci, seleći se u druge krajeve (naročito u Srbiju), prenosili su duh otpora protiv turskog (islamskog!) feudalizma, bili su nosioci srpskih tradicija. Sa stvaranjem srpske nacije oni su se, nalazeći se zajedno sa srodnim seljaštvom, kada je otpočelo formiranje srpske nacije, u nju ulili i sa njom stopili... O formiranju nacija - srpske i crnogorske - u to vrijeme, razumije se, ne može biti ni govora. Ali iz gornjih činjenica su ljudi, koji nijesu znali zakone formiranja nacija, koji nijesu shvatili suštinu nacionalnog pitanja, izvukli zaključak da su Crnogorci „najčistiji“ Srbi, Crna Gora „kolijevka“ srpstva. To je poslužilo kao idejna osnova, kao opravdanje za prisajedinjavanje Crne Gore, za osporavanje nacionalnih prava Crnogorcima. Stvaranje nacije u Crnoj Gori počelo je čitavo stoljeće kasnije nego u Srbiji. Ovdje su postojali sasvim drugi i svi uslovi (teritorija, ekonomska povezanost i dr.), kojih nije bilo kod manjina u Bosni i Hercegovini. Proces formiranja crnogorske nacije i dan-danji traje, a u ovome ratu posebna crnogorska individualnost, ispoljavanje nacionalne svijesti i nacionalne osobitosti, najoštrije su došli do izraza. Ovaj rat, u izvjesnom smislu, označava kulminacionu tačku procesa formiranja Crnogoraca u posebnu naciju, posebnu nacionalnu individualnost. Po plemenskoj tradiciji oni se osjećaju, a i jesu, Srbi (srpska plemena u Srednjem vijeku, srpska raja, srpski narod pod Turcima), ali su oni u nacionalnom pogledu danas i nešto posebno, svoje, crnogorsko (kao što i npr. Srbi iz Srbije nijesu Crnogorci i ne osjećaju se takvima). Gledajući stvar tako, kroz istoriski razvitak, sasvim je razumljivo zašto se Crnogorci nacionalno danas osjećaju nečim posebnim... Mi komunisti nijesmo za federalnu Crnu Goru ni iz kakvih „političkih“ razloga (t.j. iz potrebe za privremenim manevrom) niti mi - cijepamo srpstvo. Mi smo za to, jer smo uvjereni, znamo da to hoće crnogorski narod, a on to hoće jer se osjeća, jer jeste nešto posebno, posebni, drukčiji „Srbi“ od svih Srba, -Crnogorci. A tradicionalno srpstvo cijepaju oni koji su htjeli da ga uprljaju saradnjom sa okupatorom, koji pričaju o Srbima (u Srbiji) i Crnogorcima kao o jednom narodu, a istovremeno reže protiv Crnogoraca u centralnom državnom aparatu, govore da su Crnogorci gori od ustaša i psuju majku crnogorsku djeci koja su prebačena u Beograd da budu zbrinuta. Matija Bećković, koji je godinama bio blizak sa Milovanom Đilasom, tvrdi da je Đilas posle silaska sa vlasti samo zavičajno bio Crnogorac, ali ne i nacionalno[21] i da se na suđenju izjasnio kao Srbin, kao i to da je tada izjavio da je raspravu o crnogorskom nacionalnom pitanju napisao po službenoj dužnosti.[22] U knjizi „Revolucionarni rat“, Đilas opisuje kako se sporio sa rođenim ocem i ubeđivao ga je da oni nisu Srbi, na šta mu je otac odgovorio da ako Crnogorci nisu Srbi ima li onda uopšte Srba. Očeve reči pojašnjava, pa kaže da je njihovo značenje to da su Crnogorci u stvari najveći Srbi. Takođe opisuje i to kako su postojala sporenja sa Savom Kovačevićem, koji je u nacionalnom pogledu odstupao od nametane partijske linije, a koji, kao i Đilasov otac, nije prihvatao da nije Srbin. U knjizi Crna Gora iz 1989. o sudbini Crne Gore pisao je kao sudbini poslednje stope srpske zemlje.[23] Iako je učestvovao u stvaranju crnogorske nacije, Đilas je umro kao Srbin.[24] Bibliografija[uredi | uredi izvor] Osim politike, bavio se i pisanjem knjiga. Najznačajnije su: New Class. An Analysis of the Communist System, London, 1957. godine „Besudna zemlja“, London, 1958. godine (na srpskom 2005) „Razgovori sa Staljinom“, London, 1962. godine „Nesavršeno društvo“, London, 1969. godine „Ispod boja“, Čikago, 1971. godine „Sećanje jednog revolucionara“, Oksford, 1973. godine „Delovi iz životnog vremena“, Čikago, 1975. godine „Revolucionarni rat“, London, 1980. godine „Druženje sa Titom“, London, 1981. godine „Vreme vlasti“, London, 1983. godine „Tamnica ideja“, Njujork, 1984. godine „Ideje iz zatvora“, London, 1986. godine „Uspon i pad“, Vašington, 1986. godine Nova klasa. Beograd, 1990. godine. „Pad nove klase“, Beograd, 1998. godine Đilasova knjiga Nova klasa je od strane „Njujork tajmsa“ uvršćena u 100 najznačajnijih knjiga u XX veku, a tiraž je iznosio tri miliona primeraka. Osim ovih knjiga, Milovan Đilas je objavio i 4 knjige pripovedaka i dva romana „Crna Gora“(1989) i „Izgubljene bitke“(1994), a u rukopisu je ostavio roman „Svetovi i mostovi“. Autor je i značajne studije „Njegoš pjesnik, vladar, vladika“ (Beograd, 1988). Đilasove knjige su bile dugo zabranjivane u Jugoslaviji i u ostalim socijalističkim državama. Anatema je skinuta početkom devedesetih, a akademik Matija Bećković je bio jedan od onih koji su se zalagali da se ispravi ova nepravda prema Đilasu. Milovan Đilas je za vreme zatvora lišen Ordena narodnog heroja, koji je dobio 27. novembra 1953; Vojni sud mu je oktobra 1957. godine oduzeo čin general-pukovnika JNA u rezervi, a Sud časti sva odlikovanja koje je dobio kao zasluge iz rata. Miloš Milikić, penzionisani pukovnik-pilot avijacije JNA, napisao je 2009. godine knjigu „Ratnim stazama Milovana Đilasa” i zagovarao ispred SUBNOR-a Srbije inicijativu da se Đilas posthumno rehabilituje, te da mu se vrate čin i odlikovanja koji su mu pola veka ranije bili oduzeti, i da sve četiri presude protiv njega budu ukinute.[25] Tags: Nova klasa komunizam komunisti srpska istorija xx veka srbije srpskog naroda jugoslavije

KAO NOVO Str 447 Burne godine raspada Sovjetskog Saveza, „epoha Gorbačova” i „era Jeljcina”, nestanak Varšavskog ugovora, jačanje i prodor Severnoatlantske vojne alijanse na Istok – to je okvirna priča memoarske knjige ruskog akademika i političara Jevgenija Primakova (s ruskog prevela Ivana Sekicki). Taj okvir ispunilo je traganje za odgovorom na suštinska pitanja koja su nametali međunarodni odnosi u drugoj polovini prošlog stoleća. Ova pitanja odredila su ne samo sudbinu pojedinaca, već i istorijsku sudbinu mnogih naroda, i ne samo u nedavnoj prošlosti, već, po svemu sudeći, i u doglednoj budućnosti. Dramatični događaji u bivšoj Jugoslaviji, s posebnim težištem na zbivanjima sa srpskim narodom, našli su svoje mesto u ovom Primakovljevom svedočanstvu. Ali, za razliku od mnogih zapadnih momoarista i krunskih aktera savremene svetske politike, zapenušanih od pristrasnosti, Primakov ni jednog časa nije smetnuo s uma vrednost i značaj nacionalne kulture i tradicije iz koje potiče, pa je i ovo delo veoma redak primer kako je, umesto sa spektakularnim obračunima i optužbama, istinska senzacija vezana sa strasnim traganjem za univerzalnim obrascem međuljudskog i međunarodnog razumevanja i sporazumevanja. Primakov je rođen 1929. u Kijevu odakle se njegova porodica preselila u Tbilisi (Gruzija) gde je Primakov proveo detinjstvo. Diplomirao je na moskovskom državnom univerzitetu. Karijeru je započeo kao novinar, prošavši put od izveštača Državnog radija i televizije do komentatora u listu „Pravda”. Šezdesetih i sedamdesetih godina XX veka, u vreme arapsko-izraelskog sukoba na Bliskom istoku, radio je kao dopisnik iz ratom zahvaćenog područja. U to doba svoju sudbinu tesno je povezao sa naukom. Pošto je doktorirao iz oblasti ekonomskih nauka, s dobrim znanjem engleskog i arapskog jezika, postao je dopisni, a potom i redovni član Akademije nauka, zatim stupio na čelo Instituta za orijentalistiku i Instituta za svetsku ekonomiju i međunarodne odnose. Krajem 80-tih aktivno se uključio u politiku. U vreme vladavine Mihaila Gorbačova član je najviših državnih institucija. U vreme vladavine Borisa Jeljcina bio je na čelu ruske spoljne obaveštajne službe, zatim na čelu ministarstva inostranih poslova. Od septembra 1998. do maja 1999. vršio je funkciju premijera Ruske Federacije. Početkom novembra 2004. svedočio je pred haškim tribunalom u korist odbrane Slobodana Miloševića.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Ulrich Schiller: Njemačka i `njezini` Hrvati Od ustaškog fašizma do Tuđmanovog nacionalizma Autor knjige Ulrich Schiller (1926-2012) ugledni je njemački novinar, dugogodišnji dopisnik ARD-a iz Beograda, Moskve i Washingtona, dopisnik „Die Zeita“ i glavni urednik na Radio-Bremenu. Predgovor njemačkom izdanju knjige napisao je Hans Koschnik, a pogovor hrvatskom izdanju Lino Veljak. Knjigu je sa njemačkog jezika preveo Marko Lehpamer. Lino Veljak smatra da Schillerova knjiga „želi izoštriti svijest o opasnosti koja europskoj ideji prijeti od neprevladanih hipoteka prošlosti koje obilježavaju niz zemalja Istočne i Jugoistočne Europe“ i da u tom smislu „nudi hrvatskom čitatelju jedno neugodno ogledalo: ogledalo koje upućuje na nužnost oslobađajućega sučeljavanja s onim tamnim dimenzijama recentne i manje recentne prošlosti što otežavaju preobrazbu Hrvatske u prosperitetnu i stabilnu članicu Europske unije“. Slobodan Šnajder (u svojoj opsežnoj recenziji u „Novom listu“ od 10. 02. 2013. godine) ističe da je glavna vrijednost „ove prevažne knjige“ to što je „Schiller sistematizirao sve što se odnosi na ulogu suvremene njemačke države, ponajprije njezine političke elite, u jugoslavenskom sukobu“. Smatra da je ta uloga bila ključna, no da to „samo po sebi i ne bi bilo loše da je Njemačka djelovala na temelju širih povijesnih uvida, da je, naime, krenula od zajedničke povijesti, napose u Drugom svjetskom ratu…“ Zaključuje da je Schiller ostavio „korisnu, sad već neophodnu knjigu, skoro pa priručnik“, koja je „kao podmetnuto ogledalo i Hrvatskoj i Njemackoj“, te da bi „politička klasa obiju zemalja trebala neke dijelove ove knjige naučiti napamet…“ Evo naslova nekih poglavlja knjige: Grotlo pakla na krasu; Kako su Hitler i Mussolini ustašama dali vlast nad Hrvatskom; Jasenovac i Hitlerovi savjeti Paveliću; Bleiburg – `vođa` bježi a sljedbenici umiru; Stratezi u svečenićkim haljama; Titove zlatne godine i godesberško navještenje katastrofe; Tajne službe na djelu; Žarište požara – Krajina; Kako je počeo rat i kako se Bonn nije obazirao na upozorenja o `finalu` u Bosni; Janko Bobetko i operacija `Šakal`; Napadi na `Most` – i na Hansa Koschnicka; Medugorje, mjesto hodočašćenja; Tuđmanovi mikrofoni; Ahmići; Krivica i predodžba o samima sebi – borba za povijest…

Opis proizvoda • UNIVERZALNA VELIČINA: Maska oko struka Romix RH01 prilagođava se svim oblicima tela zahvaljujući svojoj univerzalnoj veličini. Idealna je za svakodnevno nošenje i neće te ograničavati tokom tvojih aktivnosti. • SPORTSKA UPOTREBA: Ova maska je odličan izbor za sve tvoje sportske aktivnosti, bilo da treniraš napolju ili u teretani. Pruža ti slobodu pokreta i podršku koja ti je potrebna dok se baviš omiljenim sportom. • JEDNOSTAVNOST UPOTREBE: Veoma je lako staviti i skinuti masku oko struka Romix RH01, što je čini praktičnom za svakodnevnu upotrebu. Njena jednostavnost osigurava da možeš brzo nastaviti sa svojim aktivnostima bez komplikacija. • KOMFOR I PODRŠKA: Dizajnirana da pruži maksimalan komfor i podršku, ova maska oko struka će postati neizostavan deo tvoje sportske opreme. Osećaj se udobno i sigurno dok postižeš svoje fitnes ciljeve. • STILSKI DIZAJN: Crna boja daje maski oko struka elegantan i stilski izgled, što znači da ćeš izgledati dobro dok radiš na svom zdravlju i formi. Osim funkcionalnosti, Romix RH01 donosi i estetski užitak. Maska oko struka Romix RH01 je dizajnirana da ti pruži udobnost i podršku tokom svih tvojih sportskih izazova. Sa univerzalnom veličinom koja odgovara svima, ova maska je idealna za nošenje u različitim situacijama, bilo da se radi o trčanju, vežbanju u teretani ili bilo kojoj drugoj fizičkoj aktivnosti. Njena jednostavnost upotrebe omogućava ti da se brzo prilagodiš i nastaviš sa svojim treningom bez prekida. Osim što je praktična, maska oko struka Romix RH01 je i veoma stilski dizajnirana. Crna boja joj daje moderan izgled koji se lako uklapa u tvoj sportski ormar. Bilo da si na trčanju ili u teretani, ova maska će se istaknuti svojim izgledom i funkcionalnošću. Za one koji traže kombinaciju stila, komfora i funkcionalnosti, maska oko struka Romix RH01 je odličan izbor. Ne dozvoli da ti bilo šta stane na put ka ostvarenju tvojih fitnes ciljeva. Opremi se ovom maskom i uživaj u svakom trenutku dok radiš na sebi. Ne čekaj više, dodaj masku oko struka Romix RH01 u svoju sportsku kolekciju i osiguraj sebi partnera koji će pratiti tvoj ritam. Budi spreman za sve izazove i postavi nove granice sa ovom neophodnom sportskom opremom.

Knjiga je koja tematski odskače od ustaljenih i isuviše zastupljenih istoriografskih knjiga koje analiziraju vojne operacije, stradanje i otpor. Njeni autori Drugi svetski rat u okupiranoj Srbiji sagledavaju iz sasvim drugog ugla. Horizont ove publikacije predstavlja kultura u njenom izuzetno važnom segmentu – zaštiti kulturnih dobara i radu muzeja. Čitajući stranice ove knjige, možete da saznate: kako je osnovana i na koji način je delovala prva srpska institucija koja je imala zadatak da štiti kulturna dobra – Zavod za čuvanje starina; koji muzeji su radili u okupiranoj Srbiji i kakva im je bila delatnost; kako su se borili sa opštom nemaštinom nastojeći da održe i minimum rada; kako je izgledao svakodnevni život u muzejima; kakav životni standard su imali muzealci; koja kulturna dobra su nacisti ukrali i uništili; kakva je bila uloga kolaboracionističkog režima u svim segmentima ove delatnosti; kakav je bio odnos posleratnih vlasti prema ovim institucijama i vodećim ljudima. U heurističkom pogledu ova monografija leži na čvrstim temeljima primarnih istorijskih izvora, većinski nemačke i kolaboracionističke provenijencije.

Spisi kongregacije za propagandu vere u Rimu o Srbima 1622-1644 Marko Jačov Nova knjiga ! Istorijski izvori Vatikan Vatikanski arhiv Istorija Srba Unijaćenje Kutija9 Marko Jačov (Donje Ceranje, Benkovac 6. februar 1949 — 8. januar 2022) bio je srpski istoričar modernog i novovjekovnog razdoblja, jugoistočne i istočne Evrope, kao i jedan od najboih poznavalaca istorije Srba u Dalmaciji i susjednih oblasti. Školovanje i karijera Osnovnu školu je završio u Benkovcu, Beogradsku bogosloviju 1968, a na Bogoslovskom fakultetu Srpske Pravoslavne crkve u Beogradu je diplomirao 1972. godine. Magistrirao je na Katedri za opću istoriju novoga vijeka Beogradskog univerziteta 1975. na temu Venecija i Srbi u Dalmaciji do polovine XVIII vijeka, gdje je 1979.doktorirao sa temom Srbi u Dalmaciji u XVIII vijeku. U međuvremenu je bio predavač i profesor u Bogosloviji Sv. Arsenija Srijemca u Srijemskim Karlovcima, a od 1976. arhivista u Arhivu SANU. Radovan Samardžić mu je bio mentor na postdiplomskim studijama. Čitao je dokumente na italijanskom, latinskom i drugim romanskim jezicima. Studije nastavlja na Katoličkom univerzitetu u Luvenu i Institutu za evropsku istoriju u Majncu. Do sredine osamdesetih godina XX vijeka istraživao je u arhivima Venecije, Rima i Vatikana. Od 1985. radio je na Univerzitetu La Sapienca u Rimu, a kasnije na Univerzitetu u Lećeu. Od 1996. postaje član Poljske akademije umjetnosti iz Krakova. Naučni rad i djela Autor je nekoliko knjiga prvorazredne arhivske građe, u izdanju SPC. Dalmatinsko vladičanstvo je 1987. izdalo njegovu knjigu Venecija i Srbi u Dalmaciji u XVIII vijeku, srijemsko vladičanstvo je izdalo knjigu Srijem na prijelomu dva vijeka (XVII-XVIII) 1990, a Sveti Arhijerejski Sinod SPC iste godine objavljuje kapitalnu knjigu Srbi u mletačko-turskim ratovima u XVIII vijeku. Autor je desetina studija i članaka na srpskom, italijanskom, poljskom i drugim jezicima. Od zbornika arhivske građe, priređenih dokumenata iz Vatikanskog arhiva, ističu se Spisi Kongregacije za propagandu vjere o Srbima 1622.-1644. (Beograd, 1986), Spisi tajnog vatikanskog arhiva o Srbima, XVII-XVIII vijek (Beograd, 1983) i drugi, na italijanskom i poljskom jeziku. Za arhiviste su od značaja njegove studije Kratak istorijski pregled vatikanskih arhiva i njihov značaj za istoriju srpskog i drugih balkanskih naroda (Arhivist, god. 37., br. 1.-2., 1987) i Vatikanski izvori za istoriju Balkana XVI-XVIII vijeka (Arhivist, god. 32., br. 1.-2., 1982). Po pristupu izvorima, bio je nastavljač Nikodima Milaša, Alekse Ivića i Jovana Radonića.

Profesori i slušatelji Liceuma Knjažestva srpskog u Kragujevcu / Dušan Marković Kragujevac 2021. Tvrd povez, ilustrovano, ćirilica, 119 strana. Knjiga je, bukvalno, kao nova. B1 Rukopis pod nazivom „Profesori i slušatelji Liceuma Knjažestva srbskog u Kragujevcu“ dr Dušana Markovića Prine, hemičara, koji je radio na PMF-u u Kragujevcu, nastao je pre oko četiri decenije, a objavljen je u maju 2021. godine, u čast obeležavanja Dana Univerziteta u Kragujevcu, a u izdanju Univerziteta u Kragujevcu. Sretenjskim ustavom 1835. godine postavljeni su prvi prosvetni ministri (popecitelji) u Srbiji, a njihovi zadaci i obaveze, proistekle iz Ustava, odnosili su se na oblast prosvete i crkvenih dela odnosno „o svemu što se tiče škola i vospitanija dece, za koje da se zavedu male i velike škole, gimnazije i akademije” . Prvi prosvetni ministar Lazar Teodorović i Dimitrije Davidović, koji ga je nakon godinu dana zamenio na toj funkciji, 1835. godine su, zajedno sa Avramom Petronijevićem, ministrom inostranih dela, izradili plan o školama za kneževinu Srbiju, u kojem je bilo predviđeno osnivanje akademija (Liceja). Za finansiranje škola i bolnica 1837, godine osnovan je „Fundus školski i špitaljski”. Licej je zamišljen kao produžena gimnazija i to knez Miloš formuliše u pismu upućenom Ministarstvu prosvete 19. juna 1838. godine, u kojem izražava saglasnost na predlog ministra prosvete Stefana Stefanovića — Tenke o otvaranju Liceja: „da se sadašnja gimnazija srbska na stepen Liceja vozvisi”. Gimnazijsko školovanje je produženo sa četiri na pet godina, a godinu dana kasnije na šest godina, pa je Licej postao viša škola koja je imala, pored prvog, i drugi razred filozofskog smera, a 1840. godine pridodata mu je i treća godina, koja je bila stručno usmerena na izučavanje pravnih predmeta. Osnovna uloga Liceja sastojala se u obrazovanju budućih državnih službenika (činovnika), koji su bili deficitarni u oslobođenoj državi. Za razumevanje konteksta u kojem je Licej nastao treba istaći da je Srbija sve do početka 20. veka bila u grupi evropskih država sa najvećom stopom nepismenog stanovništva. U vreme donošenja Srpskog građanskog zakonika iz 1844. godine, među predsednicima sudova bio je samo jedan pravnik — trojica su imala nešto više od osnovne škole, trojica su bila nepismena, a desetorica su znala samo da se potpišu. Među sudijama, članovima suda, bio je dvadeset jedan nepismen, slabo pismenih je bilo četrnaest, a petnaestorica su imala završenu osnovnu školu. Među njima je samo jedan sudija bio pravnik.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Miloš Okuka (Porija, kod Uloga, opština Kalinovik, 2. avgust 1944) srpski je lingvista, slavista, istoričar književnosti i profesor univerziteta. Biografija Školu je pohađao u Ulogu, Ljubuškom i Sarajevu. Školske 1964/1965. godine bio je učitelj u Osnovnoj školi Trešnjevica (Ulog). Završio je Filozofski fakultet u Sarajevu, studijsku grupu „Srpskohrvatski jezik i jugoslovenske književnosti“ 1970. godine. Iste godine izabran je za asistenta na Odsjeku za južnoslovenske jezike Filozofskog fakulteta u Sarajevu, na Katedri za savremeni srpskohrvatski jezik. Postdiplomske studije lingvistike pohađao je na Filozofskom fakultetu u Zagrebu i Filozofskom fakultetu u Sarajevu od 1971. do 1973. godine, kada je magistrirao na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Školsku 1973/74. proveo kao lektor za srpskohrvatski jezik na Humboltovom univerzitetu u Berlinu (DDR), a školsku 1975/75. kao stipendist Humboltove fondacije u Minhenu (BRD). Doktorirao je 1978. na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, na temu „O govoru Rame“. Iste godine izabran je za docenta na Odsjeku za južnoslavenske jezike Filozofskog fakulteta u Sarajevu, 1983. za vanrednog, a 1998. za redovnog profesora. U dva navrata bio predsednik Odsjeka za južnoslovenske jezike Filozofskog fakulteta, te prodekan Fakulteta (1983—1985). Dugo godina učestvovao je u radu Južnoslovenskog seminara za strane slaviste kao lektor, predavač ili sekretar (Zadar – Zagreb – Sarajevo – Beograd – Novi Sad – Kotor), a od 1986. do 1988. bio i njegov direktor (Zadar – Sarajevo). Bio je saradnik na više projekata Instituta za jezik u Sarajevu. Na Filozofskom fakultetu u Zagrebu učestvovao u više komisija za odbranu doktorskih disertacija. Od 1983. do 1985. bio predsednik Društva za srpskohrvatki jezik i književnost Bosne i Hercegovine, a 1985. i predsednik Saveza slavističkih društava Jugoslavije. Učestvovao je u radu više međunarodnih simpozijima i kongresa. Od 1985. do 1989. bio je član Međunarodnog slavističkog komiteta (predstavnik za Jugoslaviju). U više navrata bio lektor ili gostujući profesor na raznim univerzitetima (Minhen, Klagenfurt, Manhajm, Inzbruk, Getingen ...). Od 1980. do 1991. bio je glavni i odgovorni urednik časopisa „Književni jezik“. Od 1992. godine stalno je zaposlen na Institutu za slovensku filologiju Univerziteta u Minhenu. Od 2001. do 2004. radio je kao honorarni profesor na Univerzitetu u Inzbruku. Od 2004. u svojstvu gostujućeg profesora predaje Dijalektologiju srpskog jezika, Istoriju srpskog jezika i Morfologiju srpskog jezika na Odsjeku za južnoslavenske jezike Filozofskog fakulteta u Zagrebu. Autor je preko 200 naučnih i stručnih radova na srpskom, poljskom, nemačkom i engleskom jeziku objavljenim u časopisima i novinama bivše Jugoslavije, Nemačke, Austrije, Švajcarske i Poljske. Živi u Minhenu.