SAVREMENE SKELE I OPLATE, latinica Izdavač: SAVEZ GRADJEVINSKIH INŽENJERA I TEHNIČARA SRBIJE Kneza Miloša 7a/II Beograd, 1987. Meke korice Format: 17x24 cm 490 strana Nova i nekorišćena knjiga

Časopis Izgradnja A4 format, 200 strana. Lepo očuvana.

Drvene konstrukcije, Naučna knjiga 1988, mek povez, vrlodobro stanje, 24 cm, 372 strane, težina oko 510 gr

Izdavac : Naucna Knjiga Godina : 1988 Povez : mek Stranica: 372 Stanje : veoma očuvana Moje ostale knjige mozete pogledati preko sledeceg linka: https://www.limundo.com/Clan/diktionaer/SpisakAukcija ili https://www.kupindo.com/Clan/diktionaer/SpisakPredmeta Kat. Br. DBNS

Naslov: Teorija i opis vazduhoplova Autor: vazd. tehn. major Vuksanović Nino Izdavač: Vazduhoplovnotehnički školski centar Godina izdanja: 1966 Broj strana: 422 Povez: tvrd Format: 17x24cm Stanje: korice su nešto lošije očuvane (oštećene na ćoškovima, delimično promenile boju), na njima je nalepnica sa inventarnim brojem, unutrašnjost je čista, bez pisanja, podvlačenja ili markiranja teksta. Iz sadržaja: - istorijat i podela vazduhoplova; - teorija vazduhoplova: glavni delovi; osnovi aerodinamike; nadzvučna strujanja; elise i rotori; mehanika leta; centraža, ravnoteža, stabilnost i upravljanje avionom; opterećenje vazduhoplova; - opis i konstrukcija vazduhoplova: osnove konstrukcije; konstrukcija krila; konstrukcija trupa; konstrukcija repnih površina; konstrukcija komandi aviona; konstrukcija stajnih i plovnih organa; konstrukcija kabina i kabinskih uređaja; konstrukcija nosača i oplata motora; konstrukcija elise; konstrukcija helikoptera; uređaji na avionu. K-10*

Tabellen schalungstechnik `PERI` Germany,iz 1979 godine,sa tragovima pisanja na belim listovima i žutih kartona. Tablice tehnologije oplate u građevinarstvu.

60131) Priručnik za armirače , S.Z. Aljerović , Građevinska knjiga Beograd 1962 Materijali za armiračke radove Zavarivanje i vezivanje mreža i skeleta Postavljanje armature i armaturnih skeleta u oplatu i kalupe Armiranje temelja za stubove Prednaprezanje armature Zaštita rada pri izradi i postavljanju armature Organizacija rada Prilozi mek povez, format 14,5 x 20 cm , latinica, ilustrovano, 94 strane ,

Autor - osoba Muravljov, Mihailo, 1937-2024 = Muravljov, Mihailo, 1937-2024 Naslov Osnovi teorije i tehnologije betona / Mihailo Muravljov Vrsta građe udžbenik Jezik srpski Godina 2010 Izdanje 5. izd. Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2010 (Zrenjanin : Budućnost) Fizički opis 451 str. : graf. prikazi, tabele ; 24 cm Zbirka ǂBiblioteka ǂKonstrukcije (broš.) Napomene Tiraž 500 Bibliografija: str. 442-444. Predmetne odrednice Beton – Tehnologija Knjiga Osnovi teorije i tehnologije betona predstavlja pokušaj da se na jednom mestu izlože neki bitni stavovi teorije betona, odnosno osnovna pitanja njegovih komponenata, strukture i svojstava, a takođe i osnovna materija koja se odnosi na područje tehnologije betona. Štaviše, u knjizi je tehnologija betona shvaćena šire nego što je to uobičajeno, tako da su kroz odgovarajuća poglavlja obrađeni i neki problemi koji u suštini pripadaju oblasti tehnologije betonskih konstrukcija. SADRŽAJ 1. UVODNA RAZMATRANJA 1 1.1 Osnovni pojmovi 1 1.2 Komponente beton 3 1.3 Osnovni aspekti procesa hidratacije cementa 39 2. SVOJSTVA SVEŽEG BETONA 50 2.1 Uvod 50 2.2 Struktura svežeg betona 51 2.3 Reološka svojstva 54 2.4 Faktori koji utiču na reološka svojstva svežeg betona 61 2.5 Tehnološka svojstva svežeg betona 64 2.6 Merenje konzistencije betonske mešavine 67 2.7 Uticaj pojedinih faktora na tehnologičnost svežeg betona 71 2.8 Ostala svojstva svežeg betona 77 3. STRUKTURA OČVRSLOG BETONA 87 3.1 Uvod 87 3.2 Formiranje strukture betona 87 3.3 Makrostruktura betona 89 3.4 Mikrostruktura betona 92 3.5 Voda u očvrslom betonu 96 3.6 Prsline i pukotine u betonu 97 4. FIZIČKO-MEHANIČKA SVOJSTVA BETONA 98 4.1 Osnovni zakoni čvrstoće betona 98 4.2 Mehanizam loma betona 102 4.3 Čvrstoća betona pri pritisku 108 4.4 Čvrstoća betona pri zatezanju 119 4.5 Čvrstoća betona pri čistom smicanju 122 4.6 Čvrstoća betona pri složenim naponskim stanjima 123 4.7 Čvrstoća betona pri dinamičkom opterećenju 125 4.8 Vodonepropustljivost betona 127 4.9 Otpornost prema dejstvu mraza 130 4.10 Otpornost prema dejstvu mraza i soli 132 4.11 Otpornost na habanje 133 4.12 Otpornost na hemijske agense 133 4.13 Deformacije betona pod uticajem kratkotrajnih opterećenja 134 5. REOLOŠKA SVOJSTVA OČVRSLOG BETONA 143 5.1 Uvod 143 5.2 Skupljanje betona 144 5.3 Deformacije betona pod uticajem spoljašnjih opterećenja 150 5.4 Linearno tečenje betona 154 5.5 Relaksacija napona 161 5.6 Reološki model betona 163 6. TRAJNOST BETONA I BETONSKIH KONSTRUKCIJA 167 6.1 Uvod 167 6.2 Koroziona otpornost agregata i cementnog kamena 168 6.3 Osnovni oblici korozije betonskih konstrukcija 177 6.4 Fizičko-mehanički i tehnološki faktori trajnosti betona 199 6.5 Uslovi kvaliteta i osnovni kriterijumi za izbor sastava betona s obzirom na agresivnost sredine 206 7. ISPITIVANJE BETONA METODAMA BEZ RAZARANJA 209 7.1 Uvod 209 7.2 Metoda ultrazvuka 211 7.3 Metoda rezonantne frekvencije 215 7.4 Metoda gama-zračenja 218 7.5 Metode merenja površinske tvrdoće 220 7.6 Metode lokalne destrukcije 223 7.7 Magnetne metode 224 7.8 ISAT-test (Initial Surface Absorption Test) 226 7.9 Metoda linijske mikroskopske analize 227 8. ODREĐIVANJE SASTAVA BETONA 8.1 Uvodne napomene 230 8.2 Izbor komponentnih materijala 232 8.3 Sastav betona B.I 240 8.4 Sastav betona B.II 242 9. SPRAVTJANJE BETONA 258 9.1 Osnovni principi 258 9.2 Fabrike betona 260 9.3 Mešalice za beton i teorijski kapacitet fabrike betona 266 9.4 Automatizacija procesa proizvodnje svežeg betona 272 10. ARMIRAČKI RADOVI I PRIPREMA ČELIKA ZA PREDNAPREZANJE 275 10.1 Karakteristike čelika za armirani beton 275 10.2 Proces obrade armature 280 10.3 Postavljanje armature u konstrukcije 285 10.4 Vrste i osnovne karakteristike čelika za prednapregnuti beton 287 10.5 Postupci i sistemi prednaprezanja 289 10.6 Krojenje i formiranje kablova 292 10.7 Montaža kablova i ankernih kotvi 296 10.8 Neke dopunske napomene u vezi izvođenja prednapregnutih konstrukcija 298 11. OPLATE 300 11.1 Osnovni tehnički uslovi 300 11.2 Neki osnovni tipovi savremenih oplata 302 11.3 Mere za smanjenje prianjanja između betona i oplate 312 12. TRANSPORT SVEŽEG BETONA 322 12.1 Osnovni stavovi 322 12.2 Transportovani beton – sredstva spoljašnjeg transporta 325 12.3 Unutrašnji transport svežeg betona 327 12.4 Transportovanje svežeg betona pomoću pumpi 333 13. UGRAĐIVANJE BETONA 338 14. POSTUPCI IZVOĐENJA NEKIH UOBIČAJENIH TIPOVA KONSTRUKCIJE 350 14.1 Načini i faze betoniranja 350 14.2 Prekidi betoniranja, radne razdelnice i nastavci betoniranja 360 15. NEGA UGRAĐENOG BETONA I DEMONTAŽA (UKLANJANJE OPLATE) 365 15.1 Nega betona 365 15.2 Skidanje (demontaža) oplate 366 15.3 Saniranje pojedinih defekata registrovanih na elementima po njihovom oslobađanju od oplata (kalupa) 16. SPECIJALNI POSTUPCI BETONIRANJA I NEKE SPECIFIČNE TEHNOLOGUE UGRAĐIVANJA BETONA PRI PROIZVODNJI PREFABRIKATA 16.1 Uvod 16.2 Tehnologija livenja 16.3 Podvodno betoniranje 16.4 Prepakt-beton 16.5 Torkretiranje – mlazni beton 16.6 Vakuumiranje 16.7 Centrifugiranje 16.8 Presovanje 16.9 Vibrovaljanje 16.10 Ekstrudiranje 17. UBRZANO OČVRŠĆAVANJE BETONA 17.1 Uvod 17.2 Tehnološke metode 17.3 Kemijske metode 17.4 Fizičke metode 18. POSEBNE VRSTE BETONA 18.1 Hidrotehnički beton 18.2 Beton za kolovozne konstrukcije 18.3 Beton za prednapregnute konstrukcije 18.4 Prefabrikovani beton 18.5 Dekorativni (vidljiv) beton 19. IZVOĐENJE BETONSKIH RADOVA U EKSTREMNIM KLIMATSKIM USLOVIMA 19.1 Uvod 19.2 Izvođenje radova na niskim temperaturama 19.3 Izvođenje radova u uslovima povišenih temperatura 20. KONTROLA KVALITETA BETONA 20.1 Opšti stavovi 425 20.2 Partije betona 426 20.3 Kontrola proizvodnje betona 427 20.4 Kontrola saglasnosti sa uslovima projekta konstrukcije 431 21. PROJEKAT BETONA 435 LITERATURA 442 SPISAK STANDARDA UZ PRAVILNIK О TEHNIČKIM NORMATIVIMA ZA BETON I ARMIRANI BETON (BAB 87) 445 SPISAK STANDARDA SA UŽEG PODRUČJA PREDNAPREGNUTOG BETONA – STANDARDI KOJI PRATE VAŽEĆI PRAVILNIK О TEHNIČKIM MERAMA I USLOVIMA ZA PREDNAPREGNUTI BETON IZ 1971. GODINE 451 MG146 (N)

Naslov: Fundiranje II Autor: Veselin M. Kostić Izdavač: Beograd : Naučna knjiga Pismo: latinica Br. strana: 383, ilustr. Format: 24 cm Povez: meki Knjiga je u celosti (listovi, korice, povez) odlično očuvana: listovi su potpuno čisti i ravni, bez tragova pisanja i bez `magarećih ušiju`; ivice uz riknu su minimalno pohabane; na belini predlista uredno prelepljen potpis bivšeg vlasnika. Iz sadržaja (naslovi poglavlja): ◾ Fundiranje u otvorenoj jami bez zaštite ili pod zaštitom obične drvene oplate ◾ Fundiranje pod zaštitom priboja ◾ Fundiranje pod zaštitom zagata ◾ Izrada šipova ◾ Šipovi kao temelji ◾ Fundiranje na bunarima i sanducima ◾ Pneumatičko fundiranje Pogledajte i ostale knjige iz oblasti građevinarstvo koje trenutno imam u ponudi: https://www.kupindo.com/pretraga.php?Grupa=403&fv=96025&Pretraga=&CeleReci=0&UNaslovu=0&Prodavac=bebaimoca&Okrug=-1&Opstina=-1&CenaOd=&CenaDo=&submit=tra%C5%BEi

Izdavač: Naučna knjiga, Beograd Autori: Branislav Ivković, Dragan Arizanović Povez: broširan Broj strana: 237 Ilustrovano. Potpisana, selotejpom učvršćena poslednja dva lista, čista i veoma dobro očuvana. S A D R Ž A J: 1. ANALIZA TEHNOLOŠKIH PROCESA - Karta procesa za betonske radove - Karta procesa za zemljane radove - Karta procesa za montažne radove 2. PRIMENA GRAĐEVINSKE MEHANIZACIJE - Mehanizacija za zemljane radove - Mehanizacija za betonske radove - Mehanizacija za izgradnju puteva 3. PRIMENA MATEMATIČKE STATISTIKE - Statistička analiza jedne aktivnosti 4. POUZDANOST PROIZVODNIH SISTEMA - Sistem mašina za betonske radove - Sistem mašina za zemljane radove 5. PLANIRANJE U GRAĐEVINARSTVU - Nasuta brana - Tunel - Cevovod pod pritiskom - Put - Visokogradnja - panelni sistem montažnog načina građenja - Visokogradnja - sistem prenosne oplate i OMNIA tavanica 6. OPERACIONA ISTRAŽIVANJA - Linearno programiranje: Simplex metoda / Transportna metoda - Dinamičko programiranje 7. BETONIRANJE U ZIMSKIM USLOVIMA - Primena Termos-metode 8. PRILOZI - Parametri za proračun učinka mašina - Tabele za širi izbor mašina - Normiranje u građevinarstvu (k-148)

Knjiga je A4 formata i mekih je korica. Evo odlomka iz knjige: Krajem 2006.godine Muzej Vojvodine u Novom Sadu otkupio je izuzetan nalaz koji se sastojao od većeg broja fragmenata srebrnog lima ukrašenih reljefnim ornamentima, dve manje srebrne kopče, više ukrasnih zakivaka i nitni, takođe izrađenih od srebra. Uvidom u nađene predmete ustanovljeno je da se radi o luksuznoj oplati kasnorimskog šlema koji pripada tipu Berkasovo. Delovi šlema otkriveni su krajem leta iste godine tokom poljoprivrednih radova na oko 17 km jugoistočno od Sremske Mitrovice na potesu Jarčine između današnjih sremskih sela Jarak i Hrtkovci u severozapadnoj Srbiji.... Knjiga ima 128 strana. Napisana je stubačno, u levom stupcu je na srpskom jeziku pisano, a u desnom je na engleskom. Na tzv ,,masnom` papiru je rađena, evo sadržaja: 1. Uvod/ Introduction 2. Rimski šlemovi kasnoantičke epohe/ Late Roman Helmets 3. Mesto i uslovi nalaza/ Location and Conditions of the Find 4. Opis nalaza/ Description of the Find 5. Tehnika izrade/ Manufacturing Technique 6. Rekonstrukcija šlema/ Reconstruction of the Helmet 7. Analiza ornamenata/ Ornamental Analyses 8. Natpisi/ Inscriptions 9. Zaključak/ Conclusion 10. Dodatak I - Fizičko-hemijske analize/ Appendix I - Physical and Chemical Analyses 11. Dodatak II - Konzervacija i restauracija/ Appendix II - Conservation and Restoration 12. Dodatak III - Bibliografija i index/ Appendix III - Bibliography and Index

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! LZ 129 Hindenburg (registracija: D-LZ 129) bio je veliki njemački komercijalni putnički cepelin, vodeći zračni brod u klasi Hindenburg. Bio je najduži u klasi letećih naprava i najveći zrakoplov po obujmu te širini i visini.[1] Projektiran je i izgrađen u tvrtci Zeppelin (Luftschiffbau Zeppelin GmbH) na obali Bodenseea u Friedrichshafenu. Zrakoplov je letio od ožujka 1936. godine do 6. svibnja 1937. kada je pri slijetanju u Mornaričku zrakoplovnu bazu Lakehurst (Manchester Township, New Jersey), nakon svog prvog transatlantskog putovanja za Sjevernu Ameriku, potpuno izgorio. U nesreći je poginulo trideset i šest osoba. Hindenburg je dobio ime po feldmaršalu Paulu von Hindenburgu (1847. – 1934.), predsjedniku Njemačke od 1925. do 1934. godine. Dizajn i razvoj Konstrukcija Hindenburga Blagovaonica Karta svijeta na zidu u dnevnom boravku Hindenburg je imao duraluminijsku konstrukciju koja uključuje uzduž poredanih 15 pregrada u obliku velikih obruča između kojih se nalazilo 16 pamučnih vreća ispunjenih plinom. Pregrade su bile međusobno ojačane uzdužnicama postavljene u krug uzduž pregrada. Oplata cepelina bila je od pamuka impregniranog s mješavinom reflektirajućih materijala kako bi se plinske vreće zaštitile od ultraljubičastog zračenja koje bi ih oštetilo i infracrvenog zračenja koje bi moglo izazvati pregrijavanje. Godine 1931. tvrtka Zeppelin kupila je u listopadu 1930. godine 5000 kg duraluminija koji su spašeni nakon pada britanskog cepelina R101 te su ga nakon recikliranja koristili u gradnji Hindenburga.[2] Za unutrašnji dizajn Hindenburga bio je zadužen Fritz August Breuhaus čije je dizajnersko iskustvo bilo uključeno u vagone Pullman Coachesa, prekooceanske linijske brodove kao i ratne brodove za Njemačku ratnu mornaricu.[3] U sredini gornje `A` palube nalazile su se velike javne prostorije: blagovaonica s lijeve i dnevni boravak s prostorijom za pisanje na desnoj strani (gledajući prema nosnom dijelu zrakoplova). Male putničke kabine protezale su se oko ovih prostorija. Slike na zidovima blagovaonice prikazivale su putovanja Graf Zeppelina u Južnu Ameriku. Stilizirana karta svijeta prekrivala je zid u dnevnom boravku. Dugi kosi prozori nalazili su se uzduž obje palube. Od putnika se očekivalo kako će većinu svog vremena provesti u javnim prostorima, a ne svojim skučenim kabinama.[4] Na donjoj `B` palubi nalazile su se praonice, blagovaonica za posadu te prostorija za pušenje. Harold G. Dick, američki predstavnik iz tvrtke Goodyear Zeppelin se prisjeća[5]: `Jedini ulaz u prostoriju za pušenje (koja je bila pod tlakom kako bi se spriječio ulazak vodika ako bi negdje propuštao) bio je preko bara koji je imao nepropusna vrata sa zakretnim zaključavanjem, a svi putnici koji su htjeli ući bili su pomno pretraženi od upravitelja bara kako bi bili sigurni da ne nose upaljenu cigaretu ili lulu.[6][7]` Upotreba vodika umjesto helija Kao plin za podizanje prvobitno je bio odabran helij jer je radi svoje nezapaljivosti najsigurniji za zračne brodove.[8] Međutim, u to vrijeme je helij bio relativno rijedak i iznimno skup. Dostupan je bio samo kao popratni proizvod izvornog prirodnog plina koje su se nalazili u SAD-u. Vodik se, u usporedbi, mogao jeftino proizvesti od strane bilo koje industrijalizirane nacije, lakši je od helija i postiže veći uzgon. Zbog svoje rijetkosti i troška, američki zračni brodovi koji koriste helij bili su prisiljeni očuvati plin po svaku cijenu što je otežavalo njihov rad.[9] Unatoč zabrani američkog izvoza helija (prema zakonu koji je taj plin odredio kao materijal s `vojnom vrijednosti`), Nijemci su osmislili cepelin za korištenje daleko sigurnijeg plina u uvjerenju kako će uvjeriti američku vladu za odobrenje izvoza. Kada su dizajneri doznali kako Amerika ne će odustati od zabrane izvoza bili su prisiljeni prilagoditi Hindenburg za korištenje vodika kao plina za uzgon.[8] Unatoč opasnosti korištenja zapaljivog vodika nijedan alternativni plin koji može pružiti dovoljno uzgona nije mogao biti proizveden u odgovarajućim količinama. Jedina korisna strana je bila mogućnost ugradnje više putničkih kabina. Njemačka duga povijest letenja vodikom ispunjenih putničkih zračnih brodova bez ijedne ozljede ili nezgode izazvalo je općeprihvaćeno vjerovanje kako su ovladali sigurnim korištenjem vodika. Hindenburgova prva sezona letenja to je i demonstrirala...

The Complete Practical Woodworker: A Comprehensive and Easy-to-Follow Course for the Home Woodworker Stephen Corbett Ovo je definitivan referentni vodič za početnike i iskusne entuzijaste u obradi drveta. Sa jasnim uputstvima korak po korak koja je lako pratiti i praćena veličanstvenom fotografijom u punoj boji, pruža sveobuhvatan kurs o obradi drveta sa opsežnim odeljcima o svakom aspektu zanata. Stolar (od praslavenskog stol[1]) ili sve rijeđe tišler (od njemačkog: tischler, od tish - stol[2]) je zanimanje koje se bavi obradom i izradom predmeta od drva. Stolari obrađujući drvo proizvode namještaj, građevinsku stolariju, oplate, obloge i razne upotrebne predmete. Na temelju tehničko-tehnološke dokumentacije (nacrta i opisa) ili šablona izabiru materijale, alate i mašine sa kojima mogu obaviti zadani posao. Na predmetima koje obrađuju, a to su najčešće ploče, daske ili letve, najprije vrše mjerenje]] i skiciranje (zacrtavanje), a zatim to oblikuju, tako da pile, blanjaju, bruse, buše, glodaju i dube.[3] Kako najčešće izrađuju predmete iz više dijelova, nakon njihove obrade moraju ih pripasati i spajiti. To obavljaju ljepilima, čavlima, vijcima i raznim vrstama okova.[3] Zavisno od poslova koje obavljaju, mjestu rada i konačnom proizvodu, razlikuju se; stolari zanatlije koji izrađuju namještaj i druge predmete za široku potrošnju, građevinski stolari koji izrađuju i ugrađuju prozore, vrata, stepenišne ograde i druge predmete od drva za potrebe građevinarstva i industrijski stolari koji rade u drvnoj industriji kao radnici na doradi industrijskih proizvoda.[3] Stolari koji rade kao samostalne zanatlije ponekad sami izrađuju tehničku dokumentaciju, troškovnike i određuju cijene svojih proizvoda. Pored tog što izrađuju predmete od drva, većina stolara bavi se i popravcima i zamjenom istrošenih dijelova stolarije.[3] Historija Najstariji primjeri stolarskog umjeća stari su više od 5000 godina, pronađeni u grobnici kralja Semerketa iz Prve dinastije Drevnog Egipta. I brojni faraoni pokopani su sa fino obrađenim stolarskim predmetima.[4] Prema nekim naučnicima Drevni Egipćani su izmislili prvo zaštitno sredstvo (nešto poput laka), kojim su premazivali svoju stolariju, iako se ni danas ne zna za njegov sastav.[4] Egipćani su koristili razne alate; sjekire, pile, dlijeta i bušilice, a razne komade spajali su perom i utorom, a od Novog kraljevstva 1570. - 1069. pne. počeli su koristiti i životinjska ljepila.[4] U Drevnoj Kini stolarsko umjeće počelo je oko 750. pne..[4] Arheolozi su u frigijskom Gordiumu pronašli neobično fino izrađene komade namještaja iz oko 800. pne. sa inkrustacijama od slonovače i metala.[4] Rimljani su izrađivali namještaj visoke kvalitete, a poznavali su gotovo sve alate današnjice, to je otkriveno u Pompejima gdje su arheolozi iskopali stolarsku radionicu zatrpanu erupcijom vulkana 79.[4] Za ranog srednjeg vijeka to znanje je poprilično nazadovalo, ali se počelo obnavljati od 11. vijeka naovamo.

Autor - osoba Krauthajmer, Ričard Ćurčić, Slobodan Naslov Ranohrišćanska i vizantijska arhitektura / Ričard Krauthajmer, Slobodan Ćurčić ; [prevod Srđan Krtolica] Jedinstveni naslov Early Christian and Byzantine Architecture. scc Vrsta građe knjiga Ciljna grupa odrasli, ozbiljna (nije lepa knjiž.) Jezik srpski Godina 2008 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2008 (Novi Sad : AMB grafika) Fizički opis 548 str. : ilustr. ; 22 cm Drugi autori - osoba Krtolica, Srđan Zbirka ǂBiblioteka ǂKolonada ISBN 978-86-395-0529-5 (karton) Napomene Prevod dela: Early Christian and Byzantine Architecture / by Richard Krautheimer with Slobodan Ćurčić Tekst štampan dvostubačno Tiraž 1.000 Beleška o autorima: str. 5 Napomene uz tekst Napomene: str. 451-511 Rečnik termina: str. 513-517 Bibliografija: str. 519-521 Spisak ilustracija: str. 523-532 Registar. Predmetne odrednice Ranohrišćanska arhitektura Vizantijska arhitektura Knjiga sveobuhvatno predstavlja tematiku vezanu za arhitekturu od početaka hrišćanstva pa sve do kraja Vizantijskog carstva. Istraživanja dvojice autora trajala su godinama, s obzirom na raštrkanost spomenika i na njihov stepen očuvanosti. Autori se bave hrišćanskom arhitekturom na Istoku od njenog početka do pada Carigrada, dok na Zapadu predstavljaju razvoj do kraja IV veka, ali ne i posle toga. Razlozi za takvo viđenje stvari nalaze se u činjenici što hrišćanska arhitektura na istoku nastavlja principe kasnoantičkog graditeljstva u prirodnom razvoju, dok na Zapadu tip antičke građevine, relativno ranog datuma, izumire, samo da bi bio ponovo oživljen kao deo pokreta obnove. Knjiga Ranohrišćanska i vizantijska arhitektura, danas već klasik u oblasti kojom se bavi, predstavlja koherentni pregled istorije i prati promene koje su se odigravale u i ranohrišćanskoj i vizantijskoj arhitekturi, od Rima (uključujući i ranu crkvu Sv. Petra) i Milana, do severne Afrike, zatim od Carigrada do Grčke i Balkana, preko Egipta i Jerusalima, pa sve do sela i manastira u Siriji, Maloj Aziji, Jermeniji i Mesopotamiji. Za ovo četvrto izdanje, profesor Ričard Krauthajmer u saradnji sa kolegom profesorom Slobodanom Ćurčićem sa Prinston univerziteta, izvršio je temeljitu reviziju, a knjiga je osavremenjena uz pomoć oko 700 napomena, konceptovanih u vidu informacija većeg obima, kao i pomoću 400 ilustracija, čime je postignuta ravnoteža između ondašnjih istraživanja i podataka koje knjiga sadrži. Vizantijska arhitektura Vizantijska arhitektura je nastala na području koje se nalazi na teritoriji Istočnog rimskog carstva (Vizantija) i vezana je za Carigrad i ako nema tačne demarkacione linije njenog odeljivanja od hrišćanske umetnosti može se smatrati da je nastala u početku 5. veka.[1][2] Ovaj naziv koriste moderni istoričari prilikom označavanja srednjovekovnog rimskog carstva, koje se razvilo kao prepoznatljivi kulturni i umjetnički entitet sa središtem u Konstantinopolju novom središtu carstva nakon Rima. Kao i kod Vizantijske umetnosti, rana vizantijska arhitektura je bila samo nastavak tradicije rimske arhitekture, te zbog toga istoričari umetnosti nisu bili u stanju da uspostave oštru liniju njihovog arhitektonskog stilskog razdvajanja. Tokom više od 11 vekova postojanja, Vizantijsko carstvo (koje je objedinjavalo bogatu grčko-rimsku tradiciju) je imalo ogroman uticaj na evropsku i bliskoistočnu arhitekturu, te je na taj način bilo glavna osnova za kasniji razvoj renesansne i osmanlijske arhitektonske tradicije. Ovo doba arhitekture može se grubo podeliti u tri faze: rana, srednja i kasna (komnenska i paleološka) epoha. Ranovizantijska arhitektura Ranohrišćanska i vizantijska arhitektura Vizantijske crkve u osnovi imaju oblik krsta kod koga su svi kraci jednake dužine. Prostor u sredini krsta kao i sva četiri bočna prostora presvojavaju se kupolama. Grupisanje polukupola oko centralne kupole je karakteristično za ovu arhitekturu. Primenom pandantifa ostvareno je prelaženje sa kvadratne osnove u prizemlju na kružnu osnovu kupole. Sa konstruktivne tačke gledišta pandantifima je omogućeno da se izbegnu masivni bočni zidovi pošto se opterećenje od kupole prenosi na oporce u uglovima kvadratne osnove. Na taj način kvadratna osnova se može sa svih strana otvoriti lukovima čime se redukuju bočne zidne površine i omogućava prirodno osvetljenje. Kod građenja kupola vizantijski građevinari su uvek primenjivali lake građevinske materijale kao što je šuplja opeka, ili liveni zidovi sa agregatom od plovućca. Grandiozno dostignuće, kako u spoljnom oblikovanju tako i formiranju unutrašnjeg prostora vizantijskim zasvođavanjem, ostvareno je crkvom Sv. Sofije u Carigradu. MG139 (N) Posle ranovizantijskog perioda, arhitektura Vizantije teži da razvije jedinstven plan centralnog tipa sa kupolom koja simbolizuje vaseljenu. Građevine centralnog plana su najčešće u obliku krsta, slobodno razvijenog ili upisanog krsta. Iz arhitekture hrišćanskog istoka – Vizantije usavršen je oblik upisanog krsta, koji se javlja u više varijanti: Razvijeni upisani krst(sa jednom ili pet kupola), Sažeti upisani krst sa jednom kupolom, Razvijeni upisani krst sa obimnim brodom(jedna ili pet kupola), Upisani krst sa suženim kracima, Kombinovani sa elementima upisanog krsta. Pored toga grade se i manje crkve sa planom slobodnog krsta. Najuticajnije su bile Carigradska i Grčka škola. Najznačajniji spomenici rane vizantijske arhitekture i umetnosti se nalaze u Carigradu – Konstantinopolju, širom Vizantijskog carstva, italijanskoj Ravenni koja je 402. g. bila prestonicom Rimskog carstva, a za vreme cara Justinijana tu je sedište vizantijske vlasti u Italiji (535. g.). Crkva San Vitale u Ravenni (526–547. g.) ima osnovu osmougaonika iznad čijeg središnjeg dela je kupola. Središnji brod komplikovano je povezan s bočnim brodom i to nizom polukružnih niša. Crkva ovakve osnove sa kupolom preovladava u pravoslavlju sve od Justinijana, kao što na Zapadu preovladava bazilikalni tip crkve. Crkva Aja Sofija (532–537) u Carigradu je najpoznatija građevina Vizantijske umetnosti. Osnova je kombinacija uzdužne bazilike i centralnog tipa sa kupolom u sredini. Tada najveću kupolu na svetu podupiru dve polu-kupole i sferni (kružni) trouglovi zvani pandatifi. Kupola je prošarana prozorima i svjetlucavim mozaicima pa se čini kao da je bez težine. Spolja je volumen zatvoren ravnim geometrijskim površinama, dok je iznutra zid potpuno dematerijalizovan mermernim oplatama i mozaicima koji mu daju slikarski karakter. U kasnijim razdobljima vizantijske arhitekture javlja se nekoliko tipova crkava, smanjuju se veliki jedinstveni prostori (koji su dominirali u zlatnom dobu), a spoljašnja obrada volumena dobija na važnosti gde se javljaju i ornamentalni ukrasi od opeke (npr. Crkva sv. Luke u Fokidi, Grčka, manastiri Svete gore, Manastir Svetog Đorđa u Starom Nagoričanu koji je zadužbina kralja Milutina ili sv. Pantelejmon kod Skoplja, Makedonija). Jedini očuvani ranovizantijski spomenik u Hrvatskoj je trobrodna Eufrazijana|Eufrazijeva bazilika u Poreču iz 5. veka, sa mozaicima iz 6. veka. Poznovizantijska arhitektura Početkom 10. veka potpuno će se oformiti tipična građevina Vizantije, to je crkva u osnovi upisanog krsta (istokrakog) u osnovu kvadrata. Kupole će povećati svoj tambur (donji okvir kupole) i na tom visokom tamburu otvoriti će se mnogi prozori i tako obasjati tu građevinu građenu potpuno bez prozora na zidu. Takav tip crkve je i crkva Sv. Marko u Veneciji (1063), iako nije bila pod vlašću Vizantije, bila je pod direktnim umetničkim uticajem. Ona ima osnovu grčkog upisanog krsta u osnovu kvadrata i kupole iznad središnjeg kvadrata i svakog kraka krsta - odlike vizantske gradnje. Venecijanske kupole nemaju tambur nego su obložene drvenim krovovima. Unutrašnjost je vrlo prostrana i ukrašena mozaicima. U 13. veku Carigrad pada u ruke krstaša i formira se latinsko carstvo, što dovodi do intenzivnijeg razvoja umetničke delatnosti na periferiji Vizantije kao što je Makedonija, Srbija i Rusija. U Srbiji nastaju crkve „Raške škole“ u kojoj se osjete uticaji romanike. Dok Crkva Manastira Gračanice na Kosovu (1315. god.) zbog svoje visine podsjeća na gotičku građevinu. Ona ima predulaz spojen s centralnim prostorom kvadratne osnove (upisan grčki krst) koji je spolja naglašen stupnjevanjem četiri manje kupole iz kojih se u sredini izdvaja peta – najviša i najveća. Sjajan ritam nižih i viših tela koja skoro ne izlaze iz kvadratne osnove. MG139 (N)

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Imfrid Libšer, Franc Vilert Keramika je naziv za grupu proizvoda iz glinenih sirovina. Osnovne sirovine za keramiku su kaolin (bela i mekana vrsta zemlje), ilovače i gline koji su plastički sastojci dok su kao neplastički sastojci: kremen, krečnjak, šamot i drugi materijali.[1][2] Prema hemijskom sastavu i toploti keramičarski materijali se dele na opekarske, grnčarske, porozne, kamenite i porcelanske. Naziv keramika potiče od reči keramikos, kerameus i keramos (grčki: κεραμικός)[3] koji je bio opšti naziv za proizvode od gline i ilovače koji se plastično stvaraju, suše i peku u posebnim pećima.[4] Najranije poznato pominjanje korena „keram-“ je mikensko grčki ke-ra-me-we, radnici na keramici pisan linearnim B slogovnim pismom.[5] Reč keramika se može koristiti kao pridev za opisivanje materijala, proizvoda ili procesa, ili se može koristiti kao imenica, bilo u jednini, ili češće, kao imenica u množini.[6] Postoji veliki broj materijala prema upotrebi i svrhama. Po izgledu i upotrebi sva keramika se deli na na grubu keramiku (za industrijsku upotrebu i upotrebu u građevinarstvu, kao crep, opeke, pokrivne ploče, podovi izolatori itd.) i finu keramiku (za elektro materijale, materijale koji se koriste u zdravstvu, grnčarske proizvode i proizvode za svakodnevnu upotrebu, ukrasni predmeti i sl). Keramički materijali su složena hemijska jedinjenja koja sadrže metale i neorganske elemente. Keramički materijali imaju raznovrsna mehanička i fizička svojstava. Granica između metala i keramike se najlakše definiše pomoću temperaturnog koeficijenta električne otpornosti. Kod keramičkog materijala ovaj koeficijent ima negativan predznak dok za metale ima pozitivan predznak. Primena keramike varira od keramičkih pločica, grnčarske robe, opeke, odvodnih cevi, posuđa, vatrostalnih materijala, magneta, električnih uređaja, vlakana do abrazivnih materijala. Keramički materijali nastaju pod uticajem visoke toplote (pečenjem, topljenjem). Najranija keramika koju su pravili ljudi bili su grnčarski predmeti (lonci, posude ili vaze) ili figurice napravljene od gline, bilo same po sebi ili pomešane sa drugim materijalima poput silicijum dioksida, očvršćene i sinterovane u vatri. Kasnije je keramika glazirana i pečena da bi se stvorile glatke, obojene površine, smanjujući poroznost upotrebom staklastih, amorfnih keramičkih premaza na vrhu kristalnih keramičkih podloga.[7] Keramika sada uključuje domaće, industrijske i građevinske proizvode, kao i širok spektar materijala razvijenih za upotrebu u naprednom keramičkom inženjerstvu, kao što su poluprovodnici. Materijali SEM mikrografija sa malim uvećanjem naprednog keramičkog materijala. Svojstva keramike čine lomljenje važnom metodom inspekcije. Keramički materijal je neorganski, nemetalni oksidni, nitridni ili karbidni materijal. Neki elementi, kao što su ugljenik ili silicijum, mogu se smatrati keramikom. Keramički materijali su krhki, tvrdi, jaki na kompresiju i slabi na smicanje i zatezanje. Oni izdržavaju hemijsku eroziju koja se javlja u drugim materijalima koji su podvrgnuti kiselom ili kaustičnom okruženju. Keramika generalno može da izdrži veoma visoke temperature, u rasponu od 1.000 °C do 1.600 °C (1.800 °F do 3.000 °F). Kristalnost keramičkih materijala veoma varira. Pečena keramika je najčešće vitrifikovana ili polustaklena, kao što je slučaj sa zemljanim, kamenim i porcelanskim posuđem. Različita kristaliničnost i elektronski sastav u jonskim i kovalentnim vezama uzrokuju da većina keramičkih materijala budu dobri toplotni i električni izolatori (istraženi u keramičkom inženjerstvu). Sa tako velikim rasponom mogućih opcija za sastav/strukturu keramike (skoro svi elementi, skoro svi tipovi vezivanja i svi nivoi kristalnosti), opseg predmeta je ogroman, a prepoznatljivi atributi (tvrdoća, žilavost, električna provodljivost) teško je odrediti za grupu u celini. Opšta svojstva kao što su visoka temperatura topljenja, visoka tvrdoća, loša provodljivost, visoki [elastic modulus[|moduli elastičnosti]], hemijska otpornost i niska duktilnost su norma,[8] sa poznatim izuzecima od svakog od ovih pravila (piezoelektrična keramika, temperatura prelaska stakla, superprovodna keramika) . Mnogi kompoziti, kao što su fiberglas i ugljenična vlakna, dok sadrže keramičke materijale ne smatraju se delom porodice keramike.[9] Mnogi stručnjaci za keramiku ne smatraju materijale sa amorfnim (nekristalnim) karakterom (tj. staklo) keramikom, iako izrada stakla uključuje nekoliko koraka keramičkog procesa i njegova mehanička svojstva su slična keramičkim materijalima. Međutim, toplotni tretmani mogu pretvoriti staklo u polukristalni materijal poznat kao staklokeramika.[10][11] Osobine Zbog svojih jonskih i kovalentnih veza, keramika je obično tvrda, krta, ima visoku temperaturu topljenja, nisku električnu i toplotnu provodljivost, dobru hemijsku i toplotnu stabilnost i visoku čvrstoću na pritisak. Keramike mogu da budu jednostavni monofazni materijali ili složeni materijali. Najčešći tip monofazne keramike su aluminijumov i magnezijumov oksid. Složeni (višeslojni) keramički materijali su kordierit (magnezijum-alumosilikat) i forsterit (magnezijum-silikat). Primena keramike Keramički materijali imaju široku primenu; od izrade građevinarskih opeka, crepova, sanitarnih uređaja, alata za sečenje metala, vatrostalnih obloga ložišta, vetrobrana i stakala vozila, svećica motora, dielektrika kondenzatora, senzora, magnetnih memorija. I spejs šatlovi imaju toplotnu izolaciju od 25.000 lakih poroznih keramičkih pločica koje joj štite aluminijumske oplate od prekomernog zagrejavanja pri prolazu velikim brzinama kroz Zemljinu atmosferu. Istorijat i razvoj keramike Razvoj keramike možemo pratiti od paleolita i pojave najstarijih kultura. Iz paleolitskih grnčarija razvila se današnja savremena keramika. Proizvodnja keramike koja je danas u velikoj meri industrijska je jedna od najstarijih ljudskih delatnosti. Najstariji nalazi se mogu datirati do mlađeg kamenog doba. Prvo su to bili koševi koji su bili oblepljeni glinom, a posle celoglineni proizvodi. Posude koje su proizvedene ručno bile su ne samo za svakodnevnu upotrebu već su služile i u kultne, religiozne svrhe (npr. za pohranjivanje pepela umrlih). Plastični proizvodi od gline i glineni idoli su najstariji dokazi religioznih predstava ljudskog roda. U praistoriji je keramika bila pretežno lepljena iz pojaseva i izuzetno gnječena, a kasnije je bila proizvedena na grnčarskom točku koji je značio znatni tehnološki napredak u proizvodnji keramike i grnčarije. Keramika je često bila pre pečenja ili posle njega obrađivana ili oslikavana. U arheologiji je jedno od najznačajnijih vidova poznavanja slojeva kultura, njenih razvojnih odnosa, umetničkih potreba kao npr. gajtanska keramika ili češljasta keramika predstavljaju arheološke grupe koje se zovu kulture u praistoriji.[12] U istorijskoj epohi su poznate keramike iz 4000. godine p. n. e. iz staroegipatske grnčarije koja je ukrašena bogatim oslikavanjem i glazurama u boji kao i iz prednje Azije iz arhitekture od opeka i reljefa od opeka u boji pa preko kritsko-mikenske kulture do grčkih vaza i etrurskih glinenih sarkofaga, da bi sa raspadom rimske imperije nestala i keramika u Evropi. Značajna je i kineska keramika koja je naročiti značaj dobila u vreme dinastije Ming. Takođe se beleži i razvoj keramike kod Indijanaca Južne Amerike koja je dobila na značaju i dostizala zavidan nivo. U srednjem veku se ponovo razvija keramika i dobija na značaju naročito u doba gotike i proizvodnji gotskih pehara. Sa islamskom kulturom se u Evropu javlja interes za fajans i pod imanom majolika se žiri u Italiji u 13. veku i iz nje se raširuje po Francuskoj, Švajcarskoj, Nizozemskoj i u 16. veku u Nemačku.[12]Raširenost fajansa je postepeno potisnuo kineski porcelan koji je u Evropu bio dovezen u 15. veku, U težnji da se imitira kineski porcelan je bila imitacija porcelana u Italiji (medičijevski porcelan) u i Francuskoj a kasnije i u Engleskoj kao meki porcelan koji je bio potisnut nakon pronalazka tvrdog porcelana od strane majisenskog apotekara i alhemičara Johana Fridriha Botgera („Johann Friedrich Böttger“) koji je prvi u Evropi upotrebio kaolin i 1710. godine je nastala prva manufakturna proizvodnja u Majisenu („Meißen“) nedaleko od Drezdena u Nemačkoj.[12] Postepeno se ova proizvodnja raširila po celoj Evropi....

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Keramika je naziv za grupu proizvoda iz glinenih sirovina. Osnovne sirovine za keramiku su kaolin (bela i mekana vrsta zemlje), ilovače i gline koji su plastički sastojci dok su kao neplastički sastojci: kremen, krečnjak, šamot i drugi materijali.[1][2] Prema hemijskom sastavu i toploti keramičarski materijali se dele na opekarske, grnčarske, porozne, kamenite i porcelanske. Naziv keramika potiče od reči keramikos, kerameus i keramos (grčki: κεραμικός)[3] koji je bio opšti naziv za proizvode od gline i ilovače koji se plastično stvaraju, suše i peku u posebnim pećima.[4] Najranije poznato pominjanje korena „keram-“ je mikensko grčki ke-ra-me-we, radnici na keramici pisan linearnim B slogovnim pismom.[5] Reč keramika se može koristiti kao pridev za opisivanje materijala, proizvoda ili procesa, ili se može koristiti kao imenica, bilo u jednini, ili češće, kao imenica u množini.[6] Postoji veliki broj materijala prema upotrebi i svrhama. Po izgledu i upotrebi sva keramika se deli na na grubu keramiku (za industrijsku upotrebu i upotrebu u građevinarstvu, kao crep, opeke, pokrivne ploče, podovi izolatori itd.) i finu keramiku (za elektro materijale, materijale koji se koriste u zdravstvu, grnčarske proizvode i proizvode za svakodnevnu upotrebu, ukrasni predmeti i sl). Keramički materijali su složena hemijska jedinjenja koja sadrže metale i neorganske elemente. Keramički materijali imaju raznovrsna mehanička i fizička svojstava. Granica između metala i keramike se najlakše definiše pomoću temperaturnog koeficijenta električne otpornosti. Kod keramičkog materijala ovaj koeficijent ima negativan predznak dok za metale ima pozitivan predznak. Primena keramike varira od keramičkih pločica, grnčarske robe, opeke, odvodnih cevi, posuđa, vatrostalnih materijala, magneta, električnih uređaja, vlakana do abrazivnih materijala. Keramički materijali nastaju pod uticajem visoke toplote (pečenjem, topljenjem). Najranija keramika koju su pravili ljudi bili su grnčarski predmeti (lonci, posude ili vaze) ili figurice napravljene od gline, bilo same po sebi ili pomešane sa drugim materijalima poput silicijum dioksida, očvršćene i sinterovane u vatri. Kasnije je keramika glazirana i pečena da bi se stvorile glatke, obojene površine, smanjujući poroznost upotrebom staklastih, amorfnih keramičkih premaza na vrhu kristalnih keramičkih podloga.[7] Keramika sada uključuje domaće, industrijske i građevinske proizvode, kao i širok spektar materijala razvijenih za upotrebu u naprednom keramičkom inženjerstvu, kao što su poluprovodnici. Materijali SEM mikrografija sa malim uvećanjem naprednog keramičkog materijala. Svojstva keramike čine lomljenje važnom metodom inspekcije. Keramički materijal je neorganski, nemetalni oksidni, nitridni ili karbidni materijal. Neki elementi, kao što su ugljenik ili silicijum, mogu se smatrati keramikom. Keramički materijali su krhki, tvrdi, jaki na kompresiju i slabi na smicanje i zatezanje. Oni izdržavaju hemijsku eroziju koja se javlja u drugim materijalima koji su podvrgnuti kiselom ili kaustičnom okruženju. Keramika generalno može da izdrži veoma visoke temperature, u rasponu od 1.000 °C do 1.600 °C (1.800 °F do 3.000 °F). Kristalnost keramičkih materijala veoma varira. Pečena keramika je najčešće vitrifikovana ili polustaklena, kao što je slučaj sa zemljanim, kamenim i porcelanskim posuđem. Različita kristaliničnost i elektronski sastav u jonskim i kovalentnim vezama uzrokuju da većina keramičkih materijala budu dobri toplotni i električni izolatori (istraženi u keramičkom inženjerstvu). Sa tako velikim rasponom mogućih opcija za sastav/strukturu keramike (skoro svi elementi, skoro svi tipovi vezivanja i svi nivoi kristalnosti), opseg predmeta je ogroman, a prepoznatljivi atributi (tvrdoća, žilavost, električna provodljivost) teško je odrediti za grupu u celini. Opšta svojstva kao što su visoka temperatura topljenja, visoka tvrdoća, loša provodljivost, visoki [elastic modulus[|moduli elastičnosti]], hemijska otpornost i niska duktilnost su norma,[8] sa poznatim izuzecima od svakog od ovih pravila (piezoelektrična keramika, temperatura prelaska stakla, superprovodna keramika) . Mnogi kompoziti, kao što su fiberglas i ugljenična vlakna, dok sadrže keramičke materijale ne smatraju se delom porodice keramike.[9] Mnogi stručnjaci za keramiku ne smatraju materijale sa amorfnim (nekristalnim) karakterom (tj. staklo) keramikom, iako izrada stakla uključuje nekoliko koraka keramičkog procesa i njegova mehanička svojstva su slična keramičkim materijalima. Međutim, toplotni tretmani mogu pretvoriti staklo u polukristalni materijal poznat kao staklokeramika.[10][11] Osobine Zbog svojih jonskih i kovalentnih veza, keramika je obično tvrda, krta, ima visoku temperaturu topljenja, nisku električnu i toplotnu provodljivost, dobru hemijsku i toplotnu stabilnost i visoku čvrstoću na pritisak. Keramike mogu da budu jednostavni monofazni materijali ili složeni materijali. Najčešći tip monofazne keramike su aluminijumov i magnezijumov oksid. Složeni (višeslojni) keramički materijali su kordierit (magnezijum-alumosilikat) i forsterit (magnezijum-silikat). Primena keramike Keramički materijali imaju široku primenu; od izrade građevinarskih opeka, crepova, sanitarnih uređaja, alata za sečenje metala, vatrostalnih obloga ložišta, vetrobrana i stakala vozila, svećica motora, dielektrika kondenzatora, senzora, magnetnih memorija. I spejs šatlovi imaju toplotnu izolaciju od 25.000 lakih poroznih keramičkih pločica koje joj štite aluminijumske oplate od prekomernog zagrejavanja pri prolazu velikim brzinama kroz Zemljinu atmosferu. Istorijat i razvoj keramike Razvoj keramike možemo pratiti od paleolita i pojave najstarijih kultura. Iz paleolitskih grnčarija razvila se današnja savremena keramika. Proizvodnja keramike koja je danas u velikoj meri industrijska je jedna od najstarijih ljudskih delatnosti. Najstariji nalazi se mogu datirati do mlađeg kamenog doba. Prvo su to bili koševi koji su bili oblepljeni glinom, a posle celoglineni proizvodi. Posude koje su proizvedene ručno bile su ne samo za svakodnevnu upotrebu već su služile i u kultne, religiozne svrhe (npr. za pohranjivanje pepela umrlih). Plastični proizvodi od gline i glineni idoli su najstariji dokazi religioznih predstava ljudskog roda. U praistoriji je keramika bila pretežno lepljena iz pojaseva i izuzetno gnječena, a kasnije je bila proizvedena na grnčarskom točku koji je značio znatni tehnološki napredak u proizvodnji keramike i grnčarije. Keramika je često bila pre pečenja ili posle njega obrađivana ili oslikavana. U arheologiji je jedno od najznačajnijih vidova poznavanja slojeva kultura, njenih razvojnih odnosa, umetničkih potreba kao npr. gajtanska keramika ili češljasta keramika predstavljaju arheološke grupe koje se zovu kulture u praistoriji.[12] U istorijskoj epohi su poznate keramike iz 4000. godine p. n. e. iz staroegipatske grnčarije koja je ukrašena bogatim oslikavanjem i glazurama u boji kao i iz prednje Azije iz arhitekture od opeka i reljefa od opeka u boji pa preko kritsko-mikenske kulture do grčkih vaza i etrurskih glinenih sarkofaga, da bi sa raspadom rimske imperije nestala i keramika u Evropi. Značajna je i kineska keramika koja je naročiti značaj dobila u vreme dinastije Ming. Takođe se beleži i razvoj keramike kod Indijanaca Južne Amerike koja je dobila na značaju i dostizala zavidan nivo. U srednjem veku se ponovo razvija keramika i dobija na značaju naročito u doba gotike i proizvodnji gotskih pehara. Sa islamskom kulturom se u Evropu javlja interes za fajans i pod imanom majolika se žiri u Italiji u 13. veku i iz nje se raširuje po Francuskoj, Švajcarskoj, Nizozemskoj i u 16. veku u Nemačku.[12]Raširenost fajansa je postepeno potisnuo kineski porcelan koji je u Evropu bio dovezen u 15. veku, U težnji da se imitira kineski porcelan je bila imitacija porcelana u Italiji (medičijevski porcelan) u i Francuskoj a kasnije i u Engleskoj kao meki porcelan koji je bio potisnut nakon pronalazka tvrdog porcelana od strane majisenskog apotekara i alhemičara Johana Fridriha Botgera („Johann Friedrich Böttger“) koji je prvi u Evropi upotrebio kaolin i 1710. godine je nastala prva manufakturna proizvodnja u Majisenu („Meißen“) nedaleko od Drezdena u Nemačkoj.[12] Postepeno se ova proizvodnja raširila po celoj Evropi.....