OČUVANA,POSBENO UNUTRAŠNJOST.ODLIČNA Koplston filozofiju `Grčke i Rima` deli u pet delova: Presokratska filozofija, Sokratski period, Platon, Aristotel i Poslearistotelovska filozofija. Pokret sofistike usmerava pažnju na mogućnost saznanja i unosi skepsu u sam čin čulnog opažanja. Etički i religiozni zakoni stavljaju se pod znak pitanja: nisu li to samo konvencije naroda? Cilj filozofije postaje podučavanje, a ne objektivna istina, dakle, veština življenja zauzima prvi plan. Filozofi su putujući učitelji (podučavaju gramatici, govorništvu, pesništvu...). Sofisti su stvorili uslove za pojavu Platona i njegov duh idealizma usmeren izgradnji državnika filozofa, naspram demagoga. Aristotel nasleđuje platonovu dijalektiku i religiozno poimanje duše. Ali, on svoje interesovanje usmerava empirijskoj nauci. Živi u vreme stvaranja velikih biblioteka i razvoja nauke u Atini. Poslearistotelovska filozofija, u vreme ukidanja državica gradova, stvara osnovu kosmopolitizmu i individualizmu. Nazire se grčko-rimska imperija. Filozofi se okreću opštim načelima etike i praktičnim pitanjima... Izdanje ovakvog pregleda istorije filozofije višestruko je korisno, kako znalcima i studentima, tako i ostalim čitaocima, i stoga se nadamo da će izdavač imati snage da upotpuni svoj izdavački poduhvat, prevođenjem, priređivanjem i štampanjem preostalih tomova. ISBN:86-13-00323-0 Godina izdanja: 1988 Jezik: Srpski Autor: Strani Autor Frederik: Koplston Biblioteka: Velika filozofska biblioteka Prevod dela: A History of Philosophy Vol. 1. Greece and Rome - Frederick Copleston Hrišćanska istorija filozofije Putevi traganja za istinom Frederik Koplston: `Istorija filozofije` - `Grčka i Rim`, predgovor i prevod Slobodan Žunjić, BIGZ, 1988.god. U `Velikoj filozofskoj biblioteci` posebnih izdanja pojavila se nedavno obimna `Istorija filozofije` F. Koplstona. Osim î toma, kod nas su prevedeni i objavljeni II, III, IV tom i `Ruska filozofija`. Pored niza istorija filozofske misli, Koplstonov prilaz je osoben po stavu i načinu obrade. Ovo je, po karakteru, hrišćanska istorija filozofije, po metodologiji i nivou obrade značajan pregled, ekonomičan i vrlo informativan. Značajniji filozofi obrađeni su skoro monografski. Građu čini koherentnom stav autora, neskriven odnos prema Večnoj istini - bespočetnom Biću, Bogu. Ovo gledište uslovljeno je i potrebom da se studentima teologije da kompletan pregled filozofske misli od jonskih mitsko-naučno-filozofskih predstava do savremene disperzije stavova i saznanja. Koplstonov lični stav je tomistički, Istina je pojmljiva prirodnim umom, Bog u sebi sadrži razloge svoga postojanja, a istorija filozofije obrazlaže puteve traganja za Istinom preko diskurzivnog uma. Teologizovano tumačenje pojava Koplstonov rad čini jedinstvenim, ali ga ne umanjuje, jer, ulazeći u pojmovnu strukturu iznutra, autor verno prenosi saznanja i učenja uklapajući ih u svoj sistem hrišćanina, jezuite, koji traga za apsolutom Istine, slobodom i dušom, kao i dobrom, što i jeste napor celokupne filozofske misli. Susret istočne i zapadne kulture Svaki filozofski sistem ima istorijsko polazište i shvatanje, filozof unosi u njega mnogo toga čime je određen kao pojava. To je razlog isticanja važnih biografskih činjenica filozofa. Psihološke osobine nisu presudne u formiranju filozofskog sistema, što je često pogrešno navodilo mnoge istoričare na jednostrane zaključke. Cilj istoričara je ovladavanje načelima filozofije i upućivanje čitalaca na originalna dela, kao i širenje ličnoga gledišta, čega se Koplston ne odriče. Njegov udžbenik je i polemički. On ukazuje na susret istočne i zapadne kulture kod jonskih filozofa, istovremeno insistirajući na njenoj originalnosti, bez obzira na uticaje Egipta, Vavilona i Indije. Za rimsku filozofiju nalazi da je zavisna od grčke, ali sa originalnim vrednostima (Seneka, Aurelije, Epiktet). Ma koliko da je indijska filozofija religiozna i iskazivana pretežno simbolima, ona time nije za odbacivanje. Ovo je stav koji Koplstona dovodi u spor sa Hegelom, iz koga izlazi pomirljivo, dajući za pravo svima da iz svoga vremena, dakle, istorijske uslovljenosti, tumače svoje i filozofske istine. Grčka filozofija lagano korača od Jonjana ka saznanju osnovanom više na nauci negoli na religiji i mitu, mada je neodvojiva od nje, kao i od umetničke istine. Taj iskorak u pravcu naučno zasnovane istine u krilu religija i mitova daje visoke umetničke rezultate, volja i moć su pokretači, uspeh je cilj, ali, iskorak čoveka preko `mere čoveka` sputavaju mitološka bića, bogovi i vrlina svih vrlina - mera. Platon će, u duhu religije, osuditi stav: `moć jeste pravo`. Dionisku neumerenost nadziru božanske moći, dok kosmogonija Jonjana (Talet, Anaksimandar, Anaksimen) oformljuje apstraktni materijalizam. To je mešavina naučnih i filozofskih stavova, dobra kao osnova iz koje izrasta `Pitagorovačko bratstvo`, zatim sledi `Heraklitov logos`, `Parmenidovo i Melisovo jedno`... Veština življenja Večna figura i zdrav razum : o Koplstonovoj Istoriji filozofije - Slobodan Žunjić-prevod Koplston - Istorija filozofije - Grcka i Rim Izdavac : BIGZ 1988, tvrdi povez, 570 strana