Novo, nekorišćeno! Retko u ponudi! Autor - osoba Norberg-Schulz, Christian = Norberg-Šulc, Kristijan Naslov Egzistencija, prostor i arhitektura / Kristijan Norberg-Šulc ; [prevod Milutin J. Maksimović] Jedinstveni naslov Existence, Space & Architecture. scc Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2006 Izdanje 4. izd. Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2006 (Zrenjanin : Budućnost) Fizički opis 160 str. : ilustr. ; 25 cm Drugi autori - osoba Maksimović, Milutin J. = Maksimović, Milutin J. Radović, Ranko, 1935-2005 = Radović, Ranko, 1935-2005 Zbirka Velike knjige arhitekture ; 9 ISBN 86-395-0457-1 (karton) Napomene Prevod dela: Existence, Space & Architecture / Christian Norberg-Schulz Tiraž 500 Str. 7-9: Najviši smisao arhitekture je da podrži ljudsku egzistenciju / Ranko Radović Napomene i bibliografske reference uz tekst Bibliografija: str. 157-160. Predmetne odrednice Arhitektura Prostor Nivoi prostora su Šulcu draga tema i knjiga Egzistencija, prostor, arhitektura ima o tome sjajne stranice. Identitet, duh mesta, urbani nivo, koliko i kuća, do stvari oko nas, deluju uzajamno i to za mnoge ostaje nedokučiva istina. „Građena sredina” u svojoj celovitosti te nivoe okuplja i osmišljava, podstiče njihova dejstva i vrednosti. Norberg-Šulc iz „egzistencijalnog prostora” izlazi na put „arhitektonskog prostora”. Ovaj konkretizuje prostore našeg postojanja i u tome je njegova uzvišena pozicija, verovatno ne samo za „stručnjake”, nego za svakog čoveka, korisnika, epohu ili grupu. (Iz Uvoda knjige, Ranko Radović) MG124 (N)

Projektovanje, odbrana i zajedničko korišćenje javnih prostora Hedli Dajer Mark Njui Creative Lab, 2013. 80 strana u boji. Vrlo dobro ocuvano. U pohodu na prostor: projektovanje, odbrana i zajedničko korišćenje javnih prostora srpski je prevod knjige Watch This Space: Designing, Defending and Sharing Public Spaces autorice Hadley Dyer i ilustratora Marca Nguija. Prevod potpisuje Jelena Kovačević. Objavljena 2010. godine, Watch This Space jedinstvena je i savremena knjiga (ne samo) za djecu i mlade koja svoje čitatelje upoznaje s pojmom javnoga prostora, odgovara na pitanja zašto je on važan te kako ga koristiti. Također, podcrtava potrebu za stvaranjem, očuvanjem i zaštitom javnoga prostora, pa mladi čitatelji mogu saznati što je njegova uspešna upotreba, pojedinosti o njegovom delanju i dizajniranju te, najvažnije, dobiti odgovor na pitanje zašto je javni prostor važan. `Važan je jer pripada svima nama`, tvrdi autorica knjige Hadley Dyer, profesorica na kanadskom Sveučilištu Ryerson te aktivna sudionica kreativne izdavačke industrije. Tinejdžeri nemaju svoj prostor. Kod kuće roditelji određuju pravila, u školi nastavnici. U javnim prostorima, mladi se mogu družiti i bez posebnoga povoda. No nešto se događa pri boravku u javnom prostoru: mladi ljudi uče kako uspostaviti odnose bez uplitanja starijih, saznaju što su oni sami te kako se prilagoditi okolini. U javnom prostoru mladi postaju dio zajednice. Također, djeca i mladi ponajviše gube nestajanjem javnoga prostora. Obrađivanjem toga što javni prostor jest i kako su mladi diljem svijeta pripomogli njegovu stvaranju, dizajniranju, dijeljenju i obrani, knjiga je jedinstven izvor podataka i saznanja o umjetnosti, dizajnu i urbanom planiranju, socijalnoj pravdi, građenju zajednice te okolišu. U pohodu na prostor obuhvata period od najranijih javnih foruma stare Grčke do suvremenih virtualnih društvenih prostora, ukratko upoznavajući mlade čitatelje s nastankom pojma javnoga obrazovanja, razvojem javnoga prijevoza i kulturnih politika vezanih uz javni prostor. Obrađuju se zonsko stanovanje, društvene mreže kao privid javnog prostora, tematizirani su život u gradu i predgrađu, zabrane i pravila koja su na snazi u različitim državama svijeta, sigurnosne kamere i njihov utjecaj na smanjenje sloboda u javnom prostoru, osobni prostor svakog pojedinca te pitanja odnosa s nepoznatim ljudima u javnome prostoru. U poglavlju o dijeljenju javnoga prostora posebno su obrađene skupine ljudi na koje većina gleda sa sumnjom: beskućnici, prosjaci, aktivisti i mladi ljudi. Zakoni, navodi se u knjizi, `daju prednost pravu većine da se zaštiti od uznemiravanja u odnosu na pravo manjine da preživi`. `Načelo građanske naposlušnosti podrazumijeva da se pravila ponekad moraju kršiti da bi se promijenila`, uvod je u poglavlje koje se bavi povijesno važnim prosvjedima u javnome prostoru, poput trga Tiananmen, rušenja Berlinskoga zida ili globalnih antiratnih prosvjeda protiv američkoga napada na Irak. U poglavlju o projektiranju javnih prostora razmatra se što neki javni prostor čini svrsishodnim, zašto je ponekad estetika iznad etike javnoga prostora, razmatra se postojanje i mogućnost povećanja zelenih površina, a jednostavnim i pristupačnim crtežima i shemama ilustratora Marca Nguija ukazuje na lako ostvarivu mogućnost povećanja javnih prostora. Mladi mogu naučiti što je to biciklistička kritična masa, zašto je suvremena umjetnost rijetko dio javnoga prostora te kako grafiti mogu djelovati kao prakticiranje umjetnosti umjesto reklama koje zagušuju javne površine. Posljednje poglavlje, Borba za javne prostore, sadrži konkretne primjere, ideje i savjete kako se aktivirati u pogledu očuvanja i proširenja javnog prostora: `Javni prostori su tvoji. Imaš puno pravo da se naljutiš ako je neki prostor prodan, ružan, neiskorišten ili napušten. Ali pravo svojine povlači i odgovornost, a to znači da, kada uočiš problem, moraš i da uradiš nešto da ga rešiš`.

Podvlačeno mestimično fluoroscentnim markerom. Autor - osoba Venturi, Robert, 1925- = Venturi, Robert, 1925- Naslov Složenosti i protivrečnosti u arhitekturi / Robert Venturi ; [prevodilac Olga Popović] Jedinstveni naslov Complexity and Contradiction in Architecture. scc Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2003 Izdanje 6. izd. Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2003 (Beograd : Stylos-print) Fizički opis X, 293 str. : ilustr. ; 24 cm Drugi autori - osoba Popović, Olga Skali, Vinsent Radović, Ranko, 1935-2005 = Radović, Ranko, 1935-2005 Dreksler, Artur Vodopivec, Aleš Zbirka Velike knjige arhitekture ; 6 (broš.) Napomene Prevod dela: Complexity and Contradiction in Architecture Str. V-IX: Projekt jedne arhitekture upisan u knjigu / Ranko Radović Str. 6: Uvodna reč / Artur Dreksler Str. 7-13: Uvod / Vinsent Skali Str. 15-23: Traktat o putu ka celovitoj arhitekturi / Aleš Vodopivec Napomene i bibliografske reference uz tekst Napomene: str. 285-286 Fotografije: str. 287-293. Predmetne odrednice Arhitektura Robert Venturi (25. jun 1925 – 18. septembar 2018) bio je arhitekta iz Filadelfije SAD, koji je radio sa Erom Sarinenom i Luisom Kanom pre nego što je osnovao svoju sopstvenu firmu. Robert Venturi je dobitnik Pricerove nagrade 1991. godine. Kritika Venturijevog rada je bila kontroverzna i njegov rad je često ocenjivan kao kontrarevolucionaran. Venturi je preminuo 18. septembra 2018. godine u Filadelfiji od posledica Alchajmerove bolesti. Imao je 93 godine. Važna dela njegove firme su: Zgrada gradske vlade u Tuluzu u Francuskoj Gild Haus u Filadelfiji Kuća Vane Venturi u Filadelfiji Bibliografija: Complexity and Contradiction in Architecture, The Museum of Modern Art Press, New York 1966. Learning from Las Vegas (with D. Scott Brown and S. Izenour), Cambridge MA, 1972, revised 1977. Iconography and Electronics upon a Generic Architecture : A View from the Drafting Room, MIT Press, 1998. Architecture as Signs and Symbols (with D. Scott Brown), Harvard University Press, 2004. MG28 (N)

Beograd 1898 - 1914: iz arhive Građevinskog odbora / Dr Divna Đurić Zamolo Beograd 1980. Mek povez, ćirilica, bogato ilustrovano (planovi kuća i zgrada), 254 strane. Knjiga je veoma dobro očuvana. R10 Radeći na izdavanju dozvola za izgradnju Građevinski odbor je formirao svoju Arhivu, koja se jednim delom sačuvala do naših dana, a nalazi se u Muzeju grada Beograda kao deo zbirke Odseka za urbanizam i arhitekturu. Pre smeštaja u Muzej grada Beograda, ova arhiva je bila u sastavu arhive Sekretarijata za komunalne i građevinske poslove Narodnog odbora grada Beograda, odakle je preuzeta za Muzej 24. marta 1961. g. Za sada nije poznato zbog čega se nije sačuvala potpuna arhiva. Najverovatnija pretpostavka je da su pojedini predmeti kasnije vađeni iz arhive prilikom prepravki građevina, pa nisu vraćeni na mesto. Na taj način u sačuvanom delu Arhive situacija je takva da za pojedine građevine, za koje se zna da su u ovome periodu izgrađene, nema nikakve dokumentacije, dok je za druge sačuvana u potpunosti, a za treće je sačuvana samo delimično, kakav je slučaj za najveći broj zgrada... Izbor građe iz sačuvanog dela arhive Građevinskog odbora izvršen je prema određenim kriterijumima. Na prvome mestu projekti su odabirani po svome značaju i važnosti. Tako su pre svega izdvojeni javni objekti i značajnije stambene zgrade. Pokazalo se da su to uglavnom dela već poznatih arhitekata, ali i nekih manje poznatih. Da bi se upotpunio lik poznatog arhitekte izdvojena su i neka njegova manje značajna dela. Na taj način odabrana zbirka obuhvata rad 31 arhitekte, sa 150 građevina i 421 arhivskim predmetom. Dajemo tabelarni pregled sa spiskom projektanata i brojevima građevina i predmeta za svakog pojedinog projektanta. Sadržaj: Beograd 1898—1914. — Uvod Summary Katalog — Azriel Viktor David — Antonović Milan — Bajalović Petar — Veljković Stojan — Vladisavljević Danilo — Vukšić Milica — Gajić Milorad — Gačić Petar — Dimitrijević Sava — Dimić Dragutin — Đorđević Dragutin — Ilkić Jovan — Jovanović Konstantin — Kapetanović Milan — Leko Dimitrije — Milenković Grgur — Načić Jelisaveta — Nekvasil František — Nestorović Nikola — Novaković Jovan — Popović Vladimir — Ruvidić Milorad — Smederevac Jovan — Smiljanić Milivoje — Stevanović Andra — Tanazević Branko — Titelbah Stojan — Tripković Veselin — Turudić Milenko — Šnajder Matija — Štajnlehner Emerih Hronološki spisak objekata Spisak objekata svrstanih po ulicama Reprodukcije

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Tradicionalno graditeljstvo Pomoravlja i savremena arhitektura Igor Marić Tema knjige proistekla je iz bogatog istraživačkog opusa autora i u vezi je sa njegovom magistarskom tezom (1999). Dinamičnu i veoma zanimljivo komponovanu knjigu čini šest osnovnih celina: 1) Regija Pomoravlja, 2) Istorijski razvoj i karakteristike tradicionalne arhitekture, 3) Istorijski razvoj regionalne moderne i savremene arhitekture 1920 - 2005, 4) Vrste uticaja i interpretacija tradicionalne arhitekture u savremenom graditeljstvu, 5) Karakteristični primeri regionalne arhitekture u svetu i 6) Projekti autora. Ne suviše obimnim, ali sadržajnim tekstovima uz obilje primera, fotografija, crteža, detalja, pejzaža i drugih ilustracija autor vodi svoje čitaoce kroz sve pomenute celine. Činjenica je da je o našoj tradicionalnoj arhitekturi dosta pisano (Kojić, Deroko i dr.), ali su njeni uticaji i prožimanja sa savremenom graditeljskom praksom jedna sasvim nova tema u domaćoj istoriografiji i istraživačkoj praksi. Deo knjige koji se bavi tom problematikom svakako je i najznačajniji, jer autor kroz delove teksta potcrtane u vidu teza prati uticaj tradicionalne arhitekture na savremeno graditeljstvo (kopiranje, formalizam, citiranje, delimični uticaji, stilizacija, transponovanje, tradicija kao kriterijum). Ova knjiga će bez sumnje predstavljati nezaobilazno štivo za buduće istraživače, ali i za najširu čitalačku publiku koja je zainteresovana za odnos tradicionalne srpske arhitekture i njenih savremenih interpretacija. Nenametljivim dizajnom arh. Marije Berbelja kvalitetna likovna kompozicija knjige uspešno je zaokružena.” Vladimir Mitrović, arh. zvodi iz recenzija „Narodna arhitektura kao deo istorije i duha jednog naroda u predmetnoj monografiji je prezentirana na nov kreativan način. Ulazeći u suštinu fenomena narodne arhitekture, njenog značaja u prostornom i oblikovanom smislu i na kulturološkoj razini na savremen način prikazuje njene uticaje na modernu arhitekturu tumačeći i vrednujući ih u relativnim kategorijama. Ovakvo vrednovanje koje implicira međusobno preplitanje doprinosi fleksibilnosti shvatanja kreativnog čina u odnosu na zadate okolnosti i senzibilitet stvaraoca. Nesumnjivo je da će ovakvo delo brzo naći čitaoce među stručnjacima ali i među drugima koje ova materija interesuje.” prof. dr Milorad Ribar,dipl.inž.arh., recenzent Pojavu ovog i ovakog istraživanja treba shvatiti, pored njegovog kulturno-istorijskog značaja, i kao predložaka jednom trezvenom i sadržajnom pristupu kada se radi o projektovanju i gradnji kuća u osmatranom prostoru i ne samo u njemu. Uz ovaj i ovakve radove, ako ih bude više, doći će do razbistravanja i sprečavanja dalje pometenosti o onome šta je arhitektura i šta treba da bude da bi afirmisala i izražavala sopstveni identitet. prof. de Božidat Petrović,dipl.ing.arh., recenzent

Autor - osoba Radović, Ranko, 1935-2005 = Radović, Ranko, 1935-2005 Naslov Novi vrt i stari kavez / Ranko Radović Ostali naslovi Vrt ili kavez Vrsta građe esej Jezik srpski Godina 2005 Izdavanje i proizvodnja Novi Sad : Stylos, 2005 (Novi Sad : AMB grafika) Fizički opis 299 str., [12] str. s tablama : ilustr. ; 22 x 25 cm Drugi autori - osoba Popović-Radović, Mirjana Penezić, Vinko (karton) Napomene Prema uvodnoj napomeni, ovo je novo, dopunjeno izd.; 1. izd. 1995. pod stv. nasl.: Vrt ili kavez Na oba spojna lista ilustr. Tekst štampan dvostubačno Tiraž 1.000 Str. 5: Reč ispred / Mirjana Popović-Radović Str. 7-8: Graditelj kuća i tekstova / Vinko Penezić O autoru Novog vrta i starog kaveza: str. [301-303] Na koricama beleške o autoru s njegovom slikom Bibliografija uz pojedina poglavlja. Predmetne odrednice Urbana arhitektura RADOVIĆEVA LAMPA „Na prozoru neposredno uz lampu pod čijom je svjetlošću radio veliki Bjelopavlić i istovremeno građanin svijeta Ranko Radović piše: „la vita bene spesa lunga e“, („Dobro proživljen život je dug“). Malo je uopšte ljudi koji su to mogli da napišu kao stvaralački credo i stil života, s toliko opravdanja. Ta Radovićeva blistava lampa se nije ugasila njegovom fizičkom smrću, 17. februara ove godine. Genijalni arhitekt i teoretičar te sintetičke umjetnosti građenja je samo zaustavio pedale svoga legendarnog bicikla. Neka te pedale dalje okreću rijetki, dostojni, ako ih ima i ako ih u budućnosti bude, ne samo ovdje. To je bio čovjek izuzetan, rođen „s košuljicom“... (Art, „Vijesti“, Podgorica, 2. april 2005) Veljko Radović (dramski pisac) ČOVEK KOMUNIKACIJE „...Ranko je bio čovek komunikacije rečju, crtežom, projektima, i niko pre njega nije toliko učinio za promociju i popularizaciju arhitekture... ... Renesansni čovek, profesor Radović je bio figura, profesionalno izuzetna i ljudski, za lokalne pojmove, sasvim neuobičajena: topla, doboronamerna i principijelna. Iza njega ostaje velika praznina, tišina beskonačnog. Njegova reč i samo njegovo prisustvo u „opustelom selu“ nedostajaće svima koji su se zaveštali traganjima izvan banalnog tumačenja i arogantne upotrebe arhitekture...“ („Vreme“, Beograd, I. mart 2005.) Miloš Bobić (arhitekta) SVESTRANOST I NEUMOR... Bio je svestrana stvaralačka ličnost srećno obdarena i izuzetnom delatnom snagom. Arhitektonsko projektovanje, pedagoški rad, publicistika, slikarstvo, afirmacija arhitekture, društvena angažovanost bile su oblasti kojim se podjednako predano posvećivao... ...Uspešan u mnogim oblastima, Ranko Radović je iznad svega bio mag govorne reči... Nažalost neće biti više Rankovih neponovljivih predavanja, ali za utehu ostaju pisana delà, crteži, građevine i studenti – mnogi od njih današnji istaknuti stvaraoci kroz čiji rad će svakako biti iskazan i deo njegovog inspirativnog i delotvornog uticaja.“ („NIN“, Beograd, 24. februar 2005.) Milorad H. Jevtić (arhitekta) MG85 (N)

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! `Ni u jednom času čovek nije uspeo da se oslobodi arhitekture: nameštaj, soba, sunčeva ili veštačka svetlost, temperatura i vlažnost vazduha, razmeštaj i funkcije predmeta u stanu, kuća, urbano okruženje, grad, gradska vreva, selo sa svojim putevima, mostićima, kućama, zelenilom i nebom, prirodom. Svaki čovekov postupak bio je uslovljen arhitekturom i urbanizmom. Arhitektura se manifestovala u svemu oko njega: u njegovoj stolici i stolu, zidovima i sobama, stepeništu i liftu, ulicama, gradu. Očaravajuća, obična ili dosadna. Možda čak i odvratna. Arhitektura može biti lepa ili ružna, može proizvesti osećaj radosti ili tuge. Čovek je urbanizmom obuhvaćen od časa kada ustane sa stolice: uslovljen je lokacijom svog stana, svoje četvrti, pogledom sa svog prozora za koji su odobrenje izdale gradske vlasti, ulicama, tlocrtom grada“. Malo je arhitekata koji su tako jasno uspeli da izraze nade i razočarenja industrijskog doba kao Le Korbizje (1887-1965), a još je manje onih koji su svoje savremenike šokirali toliko kao on (izuzev možda Adolfa Loosa i Frenka Lojda Rajta). Spada i među najproduktivnije arhitekte i umetnike XX veka. Za gotovo šest decenija rada ostavio je za sobom 75 građevina u 12 zemalja, 42 gradska plana, oko 8000 crteža i litografija, preko 400 slika, 44 skulpture, 27 nacrta za goblene. Kao dizajner nameštaja čuven je gotovo kao i arhitekta. Njegovi tekstovi zauzimaju preko 7000 stranica, a za sobom je ostavio i oko 6500 ličnih pisama. Iako kratak, spis Razgovori sa studentima arhitektonskih škola (1942) se smatra važnim za razumevanje Korbizjeovog dela i umetničke koncepcije, a uz to je prošaran i zanimljivim detaljima iz njegove radne biografije. Le Korbizje (franc. Charles-Édouard Jeanneret, Le Corbusier) ili samo Korbizje je pseudonim francuskog arhitekte švajcarskog porekla, čije je pravo ime bilo Šarl-Eduar Žanre-Gri (franc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris). Rođen je 6. oktobra 1887. u mestu Šo de Fon (franc. La Chaux-de-Fonds) u Švajcarskoj i postao francuski građanin 1930. godine, a umro je 27. avgusta 1965. u Francuskoj. Le Korbizje je bio arhitekta i urbanista a takođe i slikar, vajar i pisac a poznat je i kao saosnivač purizma. Tokom svoje pedesetogodišnje karijere dizajnirao je zgrade u Evropi, Japanu, Indiji, i Severnoj i Južnoj Americi. Posvećen pružanju boljih uslova za život stanovnicima preopterećenih gradova, Le Korbizje je bio uticajan u oblasti urbanističkog planiranja, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). Le Korbizje je pripremio glavni plan grada Čandigar u Indiji, i doprineo je specifičnim dizajnerskim projektima za više zgrada u tom gradu. Dana 17. jula 2016, sedamnaest Le Korbizjeovih projekata u sedam zemalja je upisano u Uneskov spisak lokacija Svetksog nasleđa kao Arhitektonski rad Le Korbizjea, izuzetan doprinos modernom pokretu. Le Korbizje je rođen u porodici umetnika: njegov otac je bio slikar i graver brojčanika na časovnicima,[2] a mati muzičarka. Njegov stariji brat Albert je bio amaterski violinista.[2] Počeo je rano da slika i uči graverski zanat.[3][4][5] Sa četrnaest godina počeo je da pohađa umetničku školu,[2] ali se uskoro posvetio arhitekturi. Godine 1902. na međunarodnoj izložbi cizeliranih časovnika u Torinu njegov rad je nagrađen diplomom. Od 1906. posvećuje se isključivo arhitekturi, živi skromno, putuje po svetu, a u Italiji proučava tamošnju arhitekturu. Sledeće godine odlazi u Austriju. Počinje da proučava armiranobetonske konstrukcije da bi 1912. realizovao prve arhitektonske projekte.[6] Tokom Prvog svetskog rata radio je kao učitelj.[7] Godine 1917. trajno se nastanjuje u Parizu i sa kasnijim dugogodišnjim saradnikom Amadeom Ozefantom izdaje manifest kubizma koji postaje osnov purizma. Godine 1929. godine postaje saosnivač časopisa za estetska pitanja. Godine 1921. sa rođakom Pjerom Žanreom otvara atelje u kome radi do 1965. godine. Od 1923. gradi zgrade širom sveta (Francuska, Švajcarska, Nemačka, Rusija, Južna Amerika, Alžir... ). Le Korbizje, april 1965. U prisilnoj izolaciji je od 1939, odnosno od početka Drugog svetskog rata. Godine 1941. objavljuje u Parizu „Atinsku povelju“ a 1944. ` Tri ljudska uređenja“. Radi i projektuje od završetka Drugog svetskog rata pa sve do smrti od infarkta 27. avgusta 1965. Izbor iz dela Muzej u Tokiju od Le Korbizjea Administrativna zgrada od Le Korbizjea u Čandigaru-Indija Objekat Le Poème Électronique ispred Tehničkog univerziteta u Aidhovenu Dvostruka kuća od Le Korbizijea i Pjera Žanrea u Štutgartu kao primer za primenu pet principa nove arhitekture Dom lno (njegov prvi projekat) Prvi Le Korbizijeov projekat koji generalizuje promišljene crte i principe kao i metode konstrukcije zgrada, je iz 1914. godine i inspirisan je Garnierovim industrijskim gradom u kome još možemo naslućivati kompozicione nedoslednosti razmeštanja reprodukovanog modula i ipak tu ne spaja pojedine elemente u organizovani gradski organizam i celine. Vila na morskoj obali Ovo je projekat iz 1916. koji jasno ukazuje na nerešene protivrečnosti dve kompozicione osnove; tradicionalne srednjomorske, koja se karakteriše lukovima i lođama i druge dinamičke koja se karakteriše slobodnom volumetrijom što se može smatrati približavanjem preloma u njegovom stvaralaštvu i shvatanju prostora. Serijska stambena jedinica Dom Citrohan Ovo je projekat iz vremena 1920—1922. godine u kojem je rešio probleme serijske gradnje stambene jedinice. Slobodnim rasporedom površina i unutrašnjeg prostora pojedinih prostorija omogućava čoveku da u principu vodi bolji život i ima bolje uslove za rad. U ovom se projektu manifestuje njegov princip koji je proizveo veliki skandal u umetnosti „Stan je mašina za stanovanje“. Stambena jedinica za Blistavi grad Izgrađena je u godinama 1947—1952. u skladu sa svojim predstavama o stanu kao mašini za stanovanje. Stanovi su opremljeni otvorenim terasama i arhitekta je tu primenio svoj „Modulator“ koji je sam stvorio i to je sistem proporcija ljudskog tela u koncepciji ljudskog merila kao čoveka koji je merilo stvari. U planu Marseljskog blistavog grada Le Korbizije je definisao pet tačaka arhitekture odnosno pet njegovih principa: Stubovi: zgrada je na stubovima. Zgrada sa osnovama u zemlji - tamni i često vlažni prostori. Armirani beton je omogućio da zgrada lebdi u vazduhu, a komad zemlje ispod nje je bašta koja se nalazi i na krovu objekta. Krovne bašte... Armirani beton je novo sredstvo za homogenizaciju pokrivanja objekata. Razlozi tehnički, ekonomski i čežnja za savremenim konforom, razlozi osećajni - sve to nam nudi da se odlučujemo za terase na krovovima. Slobodna kompozicija. Stalno se grade noseći zidovi od čega zavisi projekat. Armirani beton je dao slobodan prostor i po posebnim spratovima se ne moraju ponavljati iste osnove i projektovati isti prostor, spratovi su nezavisni i to se ogleda u uštedama u prostoru i investicijama. Uzdužni prozori. Prozor je osnovni elemenat u arhitekturi i projektu zgrade. Armirani beton znači revoluciju za istoriju prozorskih otvora. Prozori se sada mogu projektovati kao odnosi punog-praznog i uzduž cele fasade. Slobodna fasada. Stupovi iza fasada unutar objekata. Fasade su tanke membrane odnosno opne koje se sastoje od prozora i ispune od izolujućeg materijala koji se nosi na armirano-betonskim konstrukcijama. Fasada je slobodna. Vila Štajn i Garhes Osnovna je osnova horizontalnih elemenata koje određuju kompoziciju fasade, terasa je na krovu. Slobodne osnove ove koncepcije su nagovestili potencijal plastične energije koja će doći do izražaja u njegovim nerednim projektima. Predlog palate UN u Ženevi Le Korbizije je predložio praktičnu zgradu koja je u duhu savremene arhitekture i prema „Novoj estetici“. Njegov projekat nije pobedio i kako tvrdi: `- diplomatija ima neprimerene simpatije prema pozlaćenim prostorima mrtvih kraljeva“. Vila Savoja u Poisi Realizovana 1929—1932. To je projekat koji se zasniva na njegovih „pet principa“ i zgrada oslonjena na stubovima lebdi u prostoru kao bela svemirska lađa koja kao da nije od ovoga sveta Kapela Notr-dam u Ronšanu Simbol je savremene arhitekture inspiracije iz primitivne umetnosti i ekspresivnog spoljašnjeg izgleda koja je u kontrastima sa spiritualnim duhom unutrašnjeg prostora. Mali prozori na snažnim zidovima pripomenuće nam gotiku i njene katedrale i tvrđave a vizuelno je u suštoj suprotnosti gotskih katedrala i prava je oprečnost lake i visoko stilizovane gotike. Manastir U la Turete Realizovan je 1959. i koristi formalni jezik objašnjavajući dinamički prostor, i u naponu je između unutrašnjeg prostora i spoljašnjeg prostora. Ovde nalazimo rad na svetlosti i svetlosnim efektima koji obogaćuju unutračnji prostor oživljavajući ga i uklanjaju njegovu monotoniju u njegovoj funkcionalnosti. Portret Le Korbizjea na novčanici od 10 švajcarskih franaka iz 1996. Velika dela arhitekture i urbanizma Plata Gustava Kapaneme, Rio de Žaneiro (Brazil) Ozarenigrad u Marselju Urbanistički planovi za Sent-Die Planovi za La Rošel Plan zgrade OUN Plan urbanizacije Bogote Rošanska kapela Manastir u La Turetu Stambeni kompleks u Nant-Rezeu Urbanizacija u Meuksu i Firmini Strazburški konkurs Brazilski paviljon univerzitetskog grada Meandralni grad u Tokiju Čandigar Radovi u umetnosti Više od 400 uljanih slika ili murala 44 skulpture 27 predloga za goblene litografije i crteži Nameštaj Detaljnije: Le Korbizjeov nameštaj Okvir LC4 stolice koju su dizajnirali Le Korbizje i Perjand (1927–28) u Muzeju dekorativnih umetnosti, Pariz Le Korbizje je bio elokventni kritičar fino dizajniranog ručno izrađenog nameštaja, napravljenog od retkog i egzotičnog drveta, sa umecima i pokrivačima, predstavljenoj na Izložbi dekorativne umetnosti 1925. godine. Sledeći svoj uobičajeni metod Le Korbizje je prvo napisao knjigu sa svojim teorijama o nameštaju, sve zajedno sa nezaboravnim sloganima. U njegovoj knjizi iz 1925. godine L`Art Décoratif d`aujourd`hui, on se zalagao za nameštaj za čiju izradu bi bili korišteni jeftini materijali i koji bi se mogao se masovno proizvoditi. Le Korbizje je opisao tri različita tipa nameštaja: tip potreba, tip nameštaja, i objekti ljudskih udova. On je definisao objekte ljudskih udova kao: „... produžetke naših udova i adaptirane na ljudske funkcije, koje su tipa potreba i tipa funkcija, i stoga tipa objekata i tipa nameštaja. Objekat ljudskog uda je poslušni sluga. Dobar sluga je diskretan i skroman, kako bi pružio slobodu svom gospodaru. Svakako, umetnički radovi su oruđa, lepa oruđa. I dugo živeo dobar ukus manifestovan izborom, suptilnošću, proporcionalnošću i harmonijom.” On je dalje deklarisao, „Stolice su arhitektura, sofe su buržoazija”. Le Korbizje se prvi oslanjao na gotov industrijski nameštaj iz Tonetovih fabrika da ispuni svoje projekte, kao što je njegov paviljon na Ekspoziciji iz 1925. Godine 1928, nakon objavljivanja njegovih teorija, on je počeo da eksperimentiše u oblasti dizajna nameštaja. Godine 1928, on je pozvao arhitektu Šarlot Perjand, da se pridruži njegovom studiju kao dizajner nameštaja. Njegov rođak, Pjer Žanere, isto tako je sarađivao na mnogim njegovim dizajnima. Za proizvodnju njegovog nameštaja on je izabrao nemačku firmu Gebruder Tonet, koja je počela sa pravljenjem stolica od cevastog čelika, materijala koji je originalno korišten za izradu biciklova, u ranim 1920-tim. Le Korbizje je cenio dizajnerske radove Marsela Brojera i Bauhausa, koji je 1925. godine započeo sa pravljenjem elegantnih modernih cevastih klubskih stolica. Ludvig Mis van der Roe je započeo sa proizvodnjom po svojoj sopstvenoj verziji skulpturne zakrivljene forme sa sedištem od trske 1927. godine.[8] Prvi rezultati kolaboracije između Le Korbizja i Perjand su bila tri tipa stolica napravljena sa okvirima od hromiranog cevastog čelika; LC4 ležaljka (1927–28) sa pokrivačem od kravlje kože, što joj je davalo osećaj egzotičnosti; udobni naslonjač (LC3) (1928–29), klubska stolica sa cevastim okvirom koji je podsećao na udobne Art Deko klubske stolice koje su postale popularne tokom 1920-ih; i naslonjač za ljuljanje (LC4) (1928–29), nisko sedište suspendovano u cevastom čeličnom ramu, takođe sa tapaciranje od kravlje kože. Ove stolice su bile specifično dizajnirane za dva njegova projekta, Kuća la Roš u Parizu i paviljon za Barbaru i Henrija Čerča. Sve tri su jasno pokazale uticaj Mis van der Roea i Marsela Brojera. Linija nameštaja je proširena dodatnim dizajnima za Le Korbizjeovu postavku Jesenji salon iz 1929. godine, `Oprema za kuću`. Uprkos namere Le Korbizjea da njegov nameštaj treba da ima pristupačne cene i da bude industrijski proizvođen njegovi komadi su originalno bili skupi za izradu i nisu ušli u masovnu proizvodnju dogo godina, do vremena kad je on postao poznat. [9] Politika Politički stavovi Le Korbizjea su prilično nejasni i promenljivi tokom vremena. Tokom 1920-ih, on je nakratko pisao članke o urbanizmu za sindikalističke žurnale Plans, Prélude i L`homme reel.[10] Između 1925. i 1928, Le Korbizje je sarađivao sa Le Faisceau, francuskom fašističkom partijom kratkog veka koju je predvodio Žorž Valo. Valo je kasnije postao antifašista.[11] Le Korbizje je poznavao još jednog bivšeg člana te partije, Ibera Lagardela, bivšeg radničkog lidera i sindikaliste, koji je postao nezadovoljan političkom levicom. Godine 1934, nakon što je Lagardel dobio poziciju u francuskoj ambasadi u Rimu, on je organizovao da Le Korbizje predaje arhitekturu u Italiji. Lagardel je kasnije služio kao ministar rada u pro-osovinskom Višijevskog režimu. Le Korbizje je u nekoliko navrata neuspešno tražio angažmane od Višijevskog režima, ali jedino imenovanje koje je dobio je bilo članstvo u komitetu koji je proučavao urbanizam. Le Korbizje je bio oštužen za antisemitističke stavove. On je pisao svojoj majci u oktobru 1940, pre referenduma koji je organizovala Višijevska vlada: „Jevreji loše prolaze. Povremeno mi ih je žao. Ali izgleda da je njihova slepa požuda za novcem uništila zemlju.” On je isto tako bio optužen za omalovažavanje muslimanskog življa u Alžiru, u to vreme delu Francuske. Kad je Le Korbizje predložio plan za obnovu Alžira, on je osudio postojeći način stanovanja evropskih Alžiraca, žaleći se da je inferioran onom u kojem žive autohtoni Alžirci: „civilizovani žive kao pacovi u rupama”, dok „varvari žive u usamljenosti, u dobrostanju”.[12] Njegov plan za obnovu Alžira je odbijen, i nakon toga je Le Korbizje uglavnom izbegavao politiku.[13] Kritike Mali broj arhitekata 20. veka je bio hvaljen, ili kritikovan, u istoj meri kao i Le Korbizje. U svom posmrtnom slovu Le Korbizjea na memorijalnoj ceremoniji za arhitektu u dvorištu Luvra 1. septembra 1965. godine, francuski ministar kulture Andre Malro je izjavio, „Le Korbizje je imao velike rivale, ali ni jedan od njih nije imao isti značaj u revoluciji arhitekture, jer ni jedan nije podnosio uvrede tako strpljivo i tako dugo.”[14] Kasnije kritike Le Korbizjea su bile usmerene na njegove ideje o urbanističkom planiranju.[15] Prema nekim kritičarima, Le Korbizjeov urbanizam je bio modelovan na fašističkoj državi.[16] Ti kritičari navode da je sam Le Korbizje pisao da „svi građani ne mogu da postanu lideri. Tehnokratska elita, industrijalci, finansijeri, inženjeri, i umetnici bi bili locirani u gradskom centru, dok bi radnici obitavali u gradskim predgrađima.”[17] Uticaj Le Korbizje je revolucionirisao urbanističko planiranje, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). On je bio jedan od prvih koji je realizovao kako će automobil promeniti ljudsko društvo. Le Korvizje je zamislio grad budućnosti sa velikim stambenim zgradama izolovanim u parkovskom okruženju. Planove Le Korbizjea prihvatili su graditelji javnih građevina u Evropi i Sjedinjenim Državama. U Velikoj Britaniji urbanisti su poprimali Le Korbizjeove „gradove na nebu” kao jeftiniji pristup javnom stanovanju krajem pedesetih godina 20. veka.[18] Zanimljivosti Godine 1910. godine, putujući na istok, Le Korbizje je posetio Knjaževac. Inspirisan slikovitošću ulica i arhitekturom grada, napravio je crtež Knjaževca, koji se danas čuva u Narodnom muzeju u Beogradu..

Kao na slikama Andrea Paladio (pravo ime Andrea di Pjetro, ital. Andrea di Pietro, Andrea Palladio: 1508 — 1580) je bio italijanski pozno-renesansni arhitekta i scenograf.[2] Karijeru je počeo sa 13 godina kao kamenorezac. Uskoro je postao učenik u radionici majstora Bartolomea Kavace. Nadimak i pseudonim Paladio dao mu je vojvoda Đorđo Trisino kao laskavu aluziju na grčku boginju mudrosti Palas Atinu. Andrea Paladio je bio najznačajniji arhitekta Mletačke republike na čijoj teritoriji je projektovao mnogobrojne vile, crkve i palate, a najviše u i oko Vičence. Godine 1570, objavio je traktat „Četiri knjige o arhitekturi“ (I quattro libri dell`architettura).[3] Ideje koje je izneo u ovom delu, bazirane na klasično-rimskim uzorima, dominirale su u evropskoj arhitekturi u naredna tri veka i stvorile pravac paladijanizam. Paladijev stil je naročito bio popularan u Engleskoj (Inigo Džouns, Kristofer Ren), dok su u SAD Bela kuća u Vašingtonu i imanje Montičelo u Virdžiniji najčuveniji primeri ovog stila. Grad Vićenca, sa 23 zgrade koje je dizajnirao Paladio, i 24 paladijanske vile u Venetu su na listi Uneska kao deo svetske baštine pod nazivom Grad Vićenca i paladijanske vile u Venetu.[4] Crkve Paladija se nalaze u okviru Uneskove lokacije svetske baštine „Venecija i njena laguna“. Biografija[uredi | uredi izvor] Paladio je rođen 30. novembra 1508. godine u Padovi i dobio je ime Andrea di Pjetro dela Gondola.[5] Njegov otac, Pjetro, ​​zvani „dela Gondola”, bio je vodeničar. Od ranog detinjstva, Andrea Paladio je uveden u rad na izgradnji. Kada je imao trinaest godina, otac je ugovorio da bude kamenorezački šegrt na period od šest godina u radionici Bartolomea Kavaca da Sosana, poznatog vajara, čiji je projekat uključivao oltar u Bazilici del Karmine u Padovi.[6] Smatra se da je Bartolomeo Kavaca nametnuo posebno teške uslove rada: Paladio je pobegao iz radionice u aprilu 1523. i otišao u Vićencu, ali je bio primoran da se vrati da bi ispunio svoj ugovor.[7] Godine 1524, kada je njegov ugovor bio okončan, on se trajno preselio u Vićencu, gde je boravio veći deo svog života. Postao je pomoćnik istaknutog kamenoresca i klesara, Đovanija di Đakoma da Porlice u Pedemuro San Bjađu, gde se pridružio esnafu klesara i zidara. Bio je zaposlen kao klesar na izradi spomenika i ukrasnih skulptura.[2] Njegova karijera bila nije izuzetna sve do 1538–39; kada je napunio trideset godina, angažovao ga je humanistički pesnik i naučnik Đan Đorđo Trisino da obnovi njegovu rezidenciju, vilu Trisino u Krikoliju. Trisino je bio duboko angažovan u proučavanju antičke rimske arhitekture, posebno Vitruvijevog dela, koje je postalo dostupno u štampi 1486. ​​godine.[8] Godine 1540, Paladio je konačno dobio formalnu titulu arhitekte. Godine 1541, on je prvi put otputovao u Rim, u pratnji Trisina, da iz prve ruke vidi klasične spomenike. Od jeseni 1545. do prvih meseci 1546. krenuo je na još jedno, duže putovanje u Rim sa Trisinom, a zatim na još jedno putovanje 1546–1547. Takođe je posetio i proučavao rimska dela u Tivoliju, Palestrini i Albanu.[9][2] Trisino je izložio Paladija istoriji i umetnosti Rima, što mu je dalo inspiraciju za njegove buduće građevine.[10] Godine 1554, objavio je vodiče za gradske antičke spomenike i crkve.[11] Trisino mu je takođe dao ime po kome je postao poznat, Paladio, aluzija na grčku boginju mudrosti Paladu Atinu i na lik u Trisinovoj drami. Reč paladio znači mudri.[12] Dela[uredi | uredi izvor] Vila Rotonda kod Vićence Plan Vila Rotonde Tipična paladijevska vila se sastoji od centralnog bloka na uzdignutom podijumu, do koga se dolazi širokim stepeništem, i nižih, pomoćnih krila sa strane. One se ne ističu skupim materijalima, već monumentalnošću i smirenim dostojanstvom veoma omiljenim među aristokratijom svoga vremena. U Paladijeva najznačajnija dela spada „Vila Almeriko-Kapra“ kod Vićence, poznatija kao „Vila Rotonda“. Plan joj je kvadratni i simetričan, dok se u unutrašnjosti nalazi kružni salon nadsvođen kupolom. Na sve četiri fasade se nalazi kolonada jonskih stubova sa timpanonom na vrhu. Zamišljena je kao vila za odmor po starorimskom uzoru. Centralna kupola prečnika 11 m, koju je Paladije projektovao kao poluloptu, posle njegove smrti je realizovana drugačije, po uzoru na rimski Panteon. Crkva San Đorđo Mađore u Veneciji je primer kako je Paladio kombinovao arhitekturu rimskih hramova sa hrišćanskom trobrodnom bazilikom sa kupolom. Ovaj problem je rešio koristeći dva timpanona; prvi, uži na monumentalnim stubovima na centralnom brodu, i drugi, širi, niži i delimično vidljiv, koji pokriva celu širinu fasade crkve. Po ugledu na teatre starog Rima, Paladio je projektovao svoje poslednje delo, veličanstveni „Teatro Olimpiko“ u Vićenci. Vile Andree Paladija su pod zaštitom UNESKO, kao jedan od spomenika Svetske baštine. Rane vile[uredi | uredi izvor] Jedno od prvih Paladijevih dela, vila Godi (započeto 1537).[13][14] Jedno od prvih Paladijevih dela, vila Godi (započeto 1537).[13][14] Dvorana Muza Vile Godi (1537–1542) Dvorana Muza Vile Godi (1537–1542) Vila Piovene (1539)[15] Vila Piovene (1539)[15] Vila Pisani Banjolo (1542)[16] Vila Pisani Banjolo (1542)[16] Njegovi rani radovi uključuju niz vila oko Vićence. Na njih su ponekad uticali radovi njegovog prethodnika, Đulija Romana, i bili su slični vili njegovog zaštitnika Đan Đorđa Trisina u Krikoliju, za koju je izgradio dodatak pre svog prvog putovanja u Rim. Najranija od njegovih vila generalno se smatra da je vila Godi (započeta 1537). Ovaj dizajn je već pokazao originalnost Paladiove koncepcije. Centralni blok je okružen sa dva krila. Centralni blok je udubljen, a dva krila su naprednija i istaknutija. Unutar centralnog bloka, piano nobile ili glavni sprat izlazio je na lođu sa trostrukom arkadom, do koje se dolazi centralnim stepeništem. Na poleđini zgrade, zaobljena galerija izlazi napolje u baštu. Paladio je tokom godina napravio brojne izmene i dodatke, dodajući raskošne freske uokvirene klasičnim stubovima u Dvorani muza Vile Godi 1550-ih.[17] U svojim ranim radovima u Vićenci 1540-ih, ponekad je oponašao rad svog prethodnika Đulija Romana, ali je pritom dodao svoje ideje i varijacije. Primer je bila palata Tiene u Vićenci, koju je Romano započeo, ali koju je Paladio završio nakon Romanove smrti. To je bila njegova prva izgradnja velike gradske kuće. On je koristio Romanovu ideju za prozore uokvirene kamenim korbo, merdevinama od kamenih blokova, ali je Paladio teškoj fasadi dao novu lakoću i gracioznost.[18] Paladiju se pripisuje nekoliko drugih vila ovog vremena, uključujući vilu Piovene (1539) i vilu Pisani (1542). Od vile Pisani ostala je samo centralna struktura prvobitnog plana. Lođu otvaraju tri arkade ispod friza, ispod frontona. Unutrašnjost glavne sale ima bačvasti plafon koji je raskošno ukrašen muralima mitoloških tema.[19]

62453) TEČNI GASOVI tehničke i naučne osnove primene, Gerd Legevi ( Gerd Leggewie ) , Preveo uz saglasnost izdavačke kuće R. Oldenburg i izdao Erne Seredai , Novi Sad 1970 , Sadržaj : A. Osnove Atomska težina, molekularna težina i mol Jedinice pritiska Najvažnije vrste energije i jedinice rada Rad snaga i opterećenje Pritisak, sila i rad Jednačine veličina i jednačine brojeva Proizvodnja tečnog gasa B. Termodinamika Zavisnost specifične težine od pritiska i temperature Specifična težina i odnos gustoća Tačka rose dimnih gasova Opteretljivost boca sa tečnim gasom pri trošenju gasa iz gasne faze Isparivač, potreban dovod toplote i temperatura gasa Specifična toplota i sadržaj toplote gasova Pritisak, temperatura i specifična težina tečnog gasa i parnog čistog gasa u zasićenom stanju Dozvoljeno stalno opterećenje boca u postrojenjima sa priključenjem pri upotrebi čistog gasa Toplota isparavanja i specifične toplote tečnih gasova Trošenje gasa iz boca pri upotrebi mešavine gasova 1. P dijagram za tečne gasove Mogućnost opterećenja bačvi od 300 kg pri potrošnji gasa iz gasne faze Grejanje i hladjenje rezervoara tečnog gasa Pritisak pare C. Tehnika strujanja Strujanje u mlaznicama pri niskim radnim pritiscima Strujanje u mlaznicama pri visokim radnim pritiscima Zavisnost opterećenja gorionika od visine mesta postavljanja nad morskom površinom Ekvivalentne količine protoka vazduha i tečnog gasa kroz mlaznice, prigušna mesta itd. pri malim razlikama pritiska blizu 1 atm. abs. Mlaznice priključene jedna iza druge Rejnoldsov broj kod strujanja u cevima Gubitak pritiska u cevovodima Potrebni svetli otvori cevovoda za tečan gas Toplotno opterećenje i brzina strujanja u presecima gorionika (preseci prolaza) Zavisnost opterećenja gasnih aparata od sastava gata Wobeov broj Prelaz sa rada pri pritisku od 500 mm vodenog stuba no rad sa pritiskom 1 atp. Uporedjenje mlaznica i preseka glava gorionika za rad sa gradskim gasom i tečnim gasom Otpor strujanja u cevovodima priključenim jedan iza drugoga, u paralelnim cevovodima i u ograncima Dimenzije cevi, gubitak pritiska pri različitim pritiscima D. Mešavina tečnih gasova Preračunavanje odnosa, težinski delovi molni razlomci u mešavini Pritisci pare mešavine tečnih gasova Tačka rose mešavine tečnih gasova Tačka rose i ključanja mešavine tečnih gasova Zavisnost izmedju sastava tečnog gasa u tečnom stanju i sastava pare koja se s njim nalazi u ravnotežnom stanju Određivanje promene koncentracije mešavine tečnih gasova pri trošenju iz gasne faze Preračunavanje. Težinski delovi zapreminski delovi u mešavinama Specifična težina, toplotna moč i Wobeov broj mešavine gorivih gasova E. Mešavina gas vazduh Sastav mešavina tečan gas - vazduh (dodatni gas) Sastav mešavina tečan gas - vazduh (dodatni gas) u zavisnosti od toplotne moći mešavine Toplotna moć mešavine od mešavine gorivog gasa i vazduha za sagorevanje u gasnim gorionicima i motornoj tehnici Tačka rose mešavine tečan gos vazduh Veze izmedju koncentracije gasa, odnosa gasa, količine vazduha i odnosa vazduha kod mešavine gorivog gasa i vazduha za sagorevanje Granice paljenja i Wobeov broj mešavine tečan gas - vazduh F. Tehnika sagorevanja Zavisnost izmedju toplotne moći, potrebne količine vazduha i dimnih gasova kod gasovitih goriva. Odnos vazduha Odnos primarnog vazduha i slika plamena. Orijentaciona vrednost za odnos primarnog vazduha Granice zapaljivosti mešavine gasova Proračun potpunog sagorevanja zasićenog vazduhom, za tečan gas Osvaldov trougao sagorevanja Odredjivanje viška vazduha iz sadržaja C*O_{2} suvih produkata sagorevanja pri sagorevanju tečnog gasa Temperature sagorevanja Analiza merenja količine ugljen monoksida Brzina paljenja i granice paljenja Stabilitet plamena gorionika Svetleći plamen i nesvetleći plamen IT dijagram sagorelih gasova Dimenzionisanje izlaznih preseka gasnih gorionika Količina i sastav produkata sagorevanja pri potpunom sagorevanju tečnog gasa Pritisak gasa i razvijanje CO kod atmosferskih gorionika Sagorevanje pri oskudici vazduha: stihiometriski sastav produkata sagorevanja G. Gorionici sa potisnom mlaznicom Strujanje u injektoru gorionika Injektorski gorionik: zavisnost usisavanja vazduha od karakterističnih mera gorionika Gorionik sa pogonskom mlaznicom: zavisnost usisavanja vazduha od pritiska gasa Gorionik sa pogonskom mlaznicom: zavisnost usisanog primarnog vazduha od kvaliteta gasa Gorionici sa pogonskom mlaznicom: uticaj dužine cevi za mešanje na usisavanje i mešanje vazduha Gubitak pritiska u gorioniku sa pogonskom mlaznicom Uticaj pritiska u peći na rad gorionika H. Ekonomika toplote Dimenzionisanje isparivača grejanih toplom vodom Priključna vrednost električno grejanih isparivača tečnog gasa Električni ekvivalent za tečan gas Stepen - dan brojevi Toplotni gubici gasnih ložišta Gubici usled osetne toplote produkata sagorevanja pri sagorevanju tečnog gasa Koeficijent korisnog dejstva Stepen iskorišćenja loženja Mere za smanjenje gubitaka toplote kod gasnih ložišta Toplotno opterećenje gasnih aparata i ložišta Količinski ekvivalenti kod proizvodnje toplote za struju gradski gas ulje ugalj Toplotne moći i specifične težine tečnih goriva 1. Odvodjenje produkata sagorevanja Odvodjenje sagorelih gasova: promaja dimnjaka i otpori strujanja Odvodjenje produkata sagorevanja: ložišta za čvrsta goriva gasna ložišta Odvodjenje produkata sagorevanja, osigurač strujanja i direktan priključak na dimnjak kod gasnih ložišta Zagadjenje vazduha prostorije usled sagorevanja teč- nog gasa bez odvodjenja produkata sagorevanja Dozvoljeno zagadjenje vazduha u prostoriji usled dimnih gasova nastalih pri sagorevanju tečnog gasa K. Tabele Molekularne težine, hemiske formule i hemiske zbirne formule za tečne gasove Tačke ključanja i kritične tačke tečnih gasova Pritisci pare tečnih gasova u ata Toplota isparavanja i specifične toplote tečnih gasova Specifična težina tečnih gasova Granica paljenja mešavine gas vazduh Toplotna moć i potreban vazduh za sagorevanje tečnih gasova Gustoća gasa i Wobeov broj tečnih gasova Količina produkata sagorevanja pri sagorevanju tečnog gasa Karakteristične vrednosti gradskog gasa Nemačke i američke jedinice za mere Toplotna moć i specifična težina tečnih i čvrstih goriva Specifični volumen parafinskih tečnih gasova u stanju zasićenja Specifični volumen olefinskih tečnih gasova u stanju zasićenja Termodinamička svojstva pojedinih gasova Povećanje zapremine tečnih gasova pri prelazu iz tečnog stanja u parno odnosno gasno stanje L. Postrojenja za tečan gas Osnovni tipovi postrojenja za snabdevanje tečnim gasom Regulatori pritiska Kapacitet postrojenja za snabdevanje Primer proračuna cevovoda Automatski priključivač Pojave prelivanja izmedju paralelno priključenih rezervoara M. Primena tečnog gasa Grejanje prostorija sa tečnim gasom: razmatranje potrošnje goriva tvrd povez, format 21 x 28 cm , grafikoni, tabele, latinica, 382 strane, potpis na predlistu ,

Autor - osoba Marej, Piter Naslov Arhitektura italijanske renesanse : 202 ilustracije / Piter Marej ; [prevod Branislava Živković, Jelena Elez] Jedinstveni naslov ǂThe ǂArchitecture of the Italian Renaissance. scc Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2005 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2005 (Novi Sad : AMB grafika) Fizički opis 252 str. : ilustr. ; 22 cm Drugi autori - osoba Živković, Branislava Elez, Jelena (karton) Napomene Prevod dela: The Architecture of the Italian Renaissance / Peter Murray Tiraž 500 Bibliografija: str. 239-243 Registar. Predmetne odrednice Arhitektura -- Renesansa – Italija U pitanju je knjiga vredna pažnje stručne javnosti i studenata arhitekture, koja obrađuje arhitektonska dešavanja u rasponu od šest vekova – počinjući romanikom i gotikom, i završavajući se manirizmom. Koncepcijski zamišljena kao istorijski, društveni, kulturni i umetnički pregled, ova knjiga se bavi stilskim problemima u arhitekturi, kritički i utemeljeno sagledavajući značajne građevine pojedinih epoha i njihove uticajne stvaraoce. Po prvi put prevedena na srpski jezik, u izdanju Građevinske knjige, Arhitektura italijanske renesanse predstavlja uspešan pokušaj sintetizacije velikog razdoblja u istoriji arhitekture. Metodološki obradivši period pre renesanse u Italiji, Piter Marej je u velikoj meri obratio pažnju na uzročno-posledične veze dešavanja u istoriji i umetnosti, na osnovu čega je stvorio homogenu i logičku celinu. Autor je u ovom, trećem izdanju, naročitu pažnju posvetio bibliografiji, koja je ispravljena i predstavljena u celosti, zbog velikog interesovanja za italijansku arhitekturu od pre četiri decenije (1963), kada je knjiga prvi put i izdata. Sadržaj Uvod 7 Prvo poglavlje 15 Romanika i gotika u Toskani Novi verski redovi * širenje francuske gotike* istrajnost klasične umetnosti* Asizi* cistercitske crkve* Firentinske crkve Drugo poglavlje 31 Bruneleski Kupola firentinske katedrale* Bruneleskijevo rešenje* Bolnica za siročiće* San Lorenco * Kapela Paci * Santa Marija delji Anđeli * Santo Spirito Treće poglavlje 51 Alberti Alberti i humanizam, Vitruvije * Rimini * Firenca, Santa Marija Novela * Mantova, San Sebastijano, San Andrea Četvrto poglavlje 63 Koncepcija palata u Firenci, Veneciji i na drugim mestima Firentinske društvo: Gilde * Bargelo * Palata Davancati * Palata Medici * Palate Piti i Ručelaj i * Pijenca * Rim, Palata Venecija i Kancelarija * Urbino * Duždeva palata * Venecija: tipični projekat venecijanske palate * Lombarđani, Kodusi, San Mikele in Izóla, San Salvatore G.da Sangalo, Santa Marija dele Karčeri, Prato Peto poglavlje 105 Milano: Filarete,Leonardo, Bramante Mikeloco u Milanu * Filarete i njegov traktat * Leonardo da Vinci, projekti centralno planiranih crkava * Bramante u Milanu Šesto poglavlje 121 Bramante u Rimu: Crkva Svetog Petra Julije II * Santa Marija delà Pače * Tempijeto * martirijumi i bazilike * Kuća Rafaela * Nova crkva Svetog Petra * kasnije verzije plana Poglavlje sedam 143 Rafaelo i Đulio Romano Rafaelo kao Bramanteov učenik * njegova delà u Rimu * Manirizam * Firenca, Palata Pandolfini * Rim, Vila Madama * Đulio Romano u Mantovi Poglavlje osam 161 Perući i Antonio da Sangalo Mlađi Perucijeve Vila Farnezina i Palata Masimi u Rimu * Sangalova Palata Farneze Poglavlje devet 171 Mikelanđelo Mikelanđelova arhitektonska delatnost u Firenci * San Lorenco, Kapela Medici i Biblioteka Laurencijana * njegova rimska delà * crkva Sv. Petra, Kapitol Poglavlje deset 183 Sanmikeli i Sansovino Sanmikelijevo delo u Veroni * Sansovinova delà u Veneciji Poglavlje jedanaest 195 Serlio, Vinjola, i kasni šesnaesti vek Serlijev traktat * uticaj na Evropu * Vinjolina delà u Rimu * Vinjolin traktat * Delà Porta i Del Duka * urbanističko planiranje Siksta V Poglavlje dvanaest 207 Firentinski maniristi: Paladio Amanad * Palata Piti * stav Kontrareformacije * Vazari kao arhitekta, Ufici * Buontalenti * Paladio * njegovi spisi * njegova delà u Vićenci * Venecija, San Đorđo Mađore i Redentore Poglavlje trinaest 224 Vile:Vinjola i Paladio Antičke vile * Rim, Vinjola * Medičijeve vile * Sanmikeli i Sansovino * Paladijeve vile u Venetu, Tivoliju i Fraskati; Vila Aldobrandini Dodatak tekstu 237 Bibliografski dodatak 2 39 Potvrde 243 Lista ilustracija 244 Registar 250 MG67 (N)

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Bogdan Nestorović (Beograd, 28. april 1901 — Beograd, 28. decembar 1975) bio je srpski arhitekta, autor i univerzitetski nastavnik. Posebno je uključen u izradu plana hrama Svetog Save, spojene sa doprinosom Aleksandra Deroka, za koji je bio glavni odgovorni arhitekta od 1935. do 1941. godine. Kao dizajner dizajnirao je nekoliko poznatih beogradskih zgrada. Bogdanov otac bio je poznati arhitekta Nikola Nestorović. Profesionalna karijera Bogdan Nestorović je studirao arhitekturu u Beogradu 1923. godine. Zatim je studirao u Parizu, gdje je radio iu velikim arhitektonskim uredima. Po povratku u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca radio je između 1926. i 1930. godine u arhitektonskoj firmi `Arhitekt`. Godine 1930. izabran je za asistenta na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Ona je ostala njegov stalni posao do penzije. Na fakultetu je predavao dizajn stambenih zgrada kao i stil i arhitektonsku istoriju. Za svoj životni rad 1971. godine dobio je sedmojulsku nagradu. Pre Drugog svetskog rata Nestorović je osvojio dva arhitektonska konkursa, 1931-33. Zanatski dom (kasnije Radio Beograd) i 1938. zgradu PRIZAD-a (kasnije TANJUG-a). Na drugom tenderu za izgradnju hrama Svetog Save 1926-27. dobio je drugu nagradu. Komisija je utvrdila da bi konačni projekat trebalo da bude realizovan spajanjem njegovog nacrta i nacrta Aleksandra Deroka. Dalji razvoj dogodio se do 1934. Od 1934. Do 1941. Nestorović je bio odgovoran za izgradnju crkve kao glavni arhitekta, što je prekinuto Drugim svetskim ratom, posle koga je gradnju zabranila Komunistička partija Jugoslavije, što je trajalo do 1984. godine. Sledeći opšte smernice, Nestorovića i Deroka nasledio je Branko Pešić. Na drugom takmičenju u Kraljevini Jugoslaviji 1926. godine učestvovalo je ukupno 22 arhitekte. Evaluaciju su obavili patrijarh Dimitrije, Jovan Cvijić kao predsednik Srpske akademije nauka i umetnosti, arhitekti i akademici Andra Stevanović i Bogdan Popović i arhitekte Pera Popović i Momir Korunović.[1] Ipak, oni nisu bili među 22 takmičarska dela koja su ispunila sve specifikacije. Nijedan od njih nije pratio poziv da se uzvišenje crkve zasniva na `nacionalnom` stilu kasne vizantijske `moravske škole`. Vecina priloga je nastala po uzoru na manastirsku crkvu Gračanicu ili Aja Sofiju. Komisija se takođe žalila da su ukupni doprinosi ponuđeni na niskom nivou.[2] Najbolje mesto je došao od Bogdana Nestorovića, čije je delo zauzelo drugo mesto i predstavilo monumentalnu kopiju Gračanice. Uopšteno, stečajni doprinos Nestorovića dodelio je relativno neiskorišten model, sa kompilacijom jednostavnih elemenata bliskih modelu crkve manastira Gračanica, dok su drugi doprinosi takmičenju snažnije doprineli ekspresionističkim oblicima.[3] Samo sa daljom kompletnom revizijom Nestorović je prilagodio volumen i dimenzije bliže modelu Aja Sofije i njenog sistema kupole, koji je bio povezan sa veličinom zgrade.[4] Nestorović je autor brojnih studija istorije arhitekture. Obuhvata studije od antike do 19. veka. Klasik je `Arhitektura Srbije XIX veka` (Arhitektura u Srbiji u 19. veku). Knjiga prikazuje celokupni stilski razvoj arhitekture u Srbiji sa njenom stilskom tranzicijom od istočnjačko-islamske baštine do modela zapadne arhitekture. Nesotorović je Nestor arhitektonske istorije kroz svoju zbirku starih fotografija zgrada u Srbiji. Njegova kolekcija se danas čuva u Srpskoj akademiji. [5] Za razvoj arhitekture Srbije značajno je 12 banaka koje je izgradio Nestorović.[5] U Beogradu je bio dizajner velikog broja stambenih objekata do Drugog svetskog rata. Na primjer, kuća Vitomira Konstantinovića u ul. Kralja Milana 3 (1926-27).

Autor - osoba Le Corbusier, 1887-1965 Naslov Ka pravoj arhitekturi / Le Korbizije ; [preveo Radivoje Nikolajević] Jedinstveni naslov Vers une architecture. srpski jezik Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2014 Izdanje 5. izd. Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2014 (Novi Sad : AMB grafika) Fizički opis XLVII, 243 str. : ilustr. ; 24 cm Drugi autori - osoba Nikolajević, Radivoje Radović, Ranko, 1935-2005 = Radović, Ranko, 1935-2005 Minić, Oliver Zbirka Velike knjige arhitekture ; 7 ISBN 978-86-395-0640-7 (broš.) Napomene Prevod dela: Vers une architecture / Le Corbusier Pravo ime autora: Charles Édouard Jeanneret-Gris Tiraž 1.000 Str. I-IV: Knjiga graditeljske energije i otvorenog duha / Ranko Radović Str. VI-XX: Le Corbusier, arhitekt, istraživač, slikar i mislilac / Oliver Minić. Predmetne odrednice Le Korbizje, 1887-1965 Arhitektura Ka pravoj arhitekturi „Ka pravoj arhitekturi“ treba shvatiti kao težnju za određivanje odnosa između dva savremena kretanja: industrije i neimarstva. U arhitekturi , Le Korbizije, svoje delo temelji na transparentnim prizemljima kuća, staklenim površinama, ravnim krovovima sa terasama sa divnim cvetnim vrtovima namenjenim odmoru i uživanju čoveka, razbijačima sunca i instalaciji kondicioniranog vazduha, proporcije usklađene sa metrikom „Modulor“-a, i dr. U urbanizmu učenje mu se zasniva na principima „Atinske povelje“ i principu „sedam puteva“, dakle na principima elemenata sunce, prostor i zelenilo, kao i na opštoj regulaciji i segregaciji saobraćaja. Pristalica visokih stambenih kula sa mnogo zelenila, želeo je svima da obezbedi dovoljno sunca, vazduha i zelenila. Njegova najpoznatija dela su: grad Brazilija, urbanističko rešenje Pariza, palata UN, Čandigar – grad u podnožju Himalaja. Le Korbizje (franc. Charles-Édouard Jeanneret, Le Corbusier) ili samo Korbizje je pseudonim francuskog arhitekte švajcarskog porekla, čije je pravo ime bilo Šarl-Eduar Žanre-Gri (franc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris). Rođen je 6. oktobra 1887. u mestu Šo de Fon (franc. La Chaux-de-Fonds) u Švajcarskoj i postao francuski građanin 1930. godine, a umro je 27. avgusta 1965. u Francuskoj. Le Korbizje je bio arhitekta i urbanista a takođe i slikar, vajar i pisac a poznat je i kao saosnivač purizma. Tokom svoje pedesetogodišnje karijere dizajnirao je zgrade u Evropi, Japanu, Indiji, i Severnoj i Južnoj Americi. Posvećen pružanju boljih uslova za život stanovnicima preopterećenih gradova, Le Korbizje je bio uticajan u oblasti urbanističkog planiranja, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). Le Korbizje je pripremio glavni plan grada Čandigar u Indiji, i doprineo je specifičnim dizajnerskim projektima za više zgrada u tom gradu. Dana 17. jula 2016, sedamnaest Le Korbizjeovih projekata u sedam zemalja je upisano u Uneskov spisak lokacija Svetskog nasleđa kao Arhitektonski rad Le Korbizjea, izuzetan doprinos modernom pokretu. Le Korbizje je rođen u porodici umetnika: njegov otac je bio slikar i graver brojčanika na časovnicima, a mati muzičarka. Njegov stariji brat Albert je bio amaterski violinista. Počeo je rano da slika i uči graverski zanat. Sa četrnaest godina počeo je da pohađa umetničku školu, ali se uskoro posvetio arhitekturi. Godine 1902. na međunarodnoj izložbi cizeliranih časovnika u Torinu njegov rad je nagrađen diplomom. Od 1906. posvećuje se isključivo arhitekturi, živi skromno, putuje po svetu, a u Italiji proučava tamošnju arhitekturu. Sledeće godine odlazi u Austriju. Počinje da proučava armiranobetonske konstrukcije da bi 1912. realizovao prve arhitektonske projekte. Tokom Prvog svetskog rata radio je kao učitelj. Godine 1917. trajno se nastanjuje u Parizu i sa kasnijim dugogodišnjim saradnikom Amadeom Ozefantom izdaje manifest kubizma koji postaje osnov purizma. Godine 1929. godine postaje saosnivač časopisa za estetska pitanja. Godine 1921. sa rođakom Pjerom Žanreom otvara atelje u kome radi do 1965. godine. Od 1923. gradi zgrade širom sveta (Francuska, Švajcarska, Nemačka, Rusija, Južna Amerika, Alžir...). Le Korbizje, april 1965. U prisilnoj izolaciji je od 1939, odnosno od početka Drugog svetskog rata. Godine 1941. objavljuje u Parizu „Atinsku povelju“ a 1944. „ Tri ljudska uređenja“. Radi i projektuje od završetka Drugog svetskog rata pa sve do smrti od infarkta 27. avgusta 1965. Izbor iz dela Muzej u Tokiju od Le Korbizjea Administrativna zgrada od Le Korbizjea u Čandigaru-Indija Objekat Le Poème Électronique ispred Tehničkog univerziteta u Aidhovenu Dvostruka kuća od Le Korbizijea i Pjera Žanrea u Štutgartu kao primer za primenu pet principa nove arhitekture Dom lno (njegov prvi projekat) Prvi Le Korbizijeov projekat koji generalizuje promišljene crte i principe kao i metode konstrukcije zgrada, je iz 1914. godine i inspirisan je Garnierovim industrijskim gradom u kome još možemo naslućivati kompozicione nedoslednosti razmeštanja reprodukovanog modula i ipak tu ne spaja pojedine elemente u organizovani gradski organizam i celine. Vila na morskoj obali Ovo je projekat iz 1916. koji jasno ukazuje na nerešene protivrečnosti dve kompozicione osnove; tradicionalne srednjomorske, koja se karakteriše lukovima i lođama i druge dinamičke koja se karakteriše slobodnom volumetrijom što se može smatrati približavanjem preloma u njegovom stvaralaštvu i shvatanju prostora. Serijska stambena jedinica Dom Citrohan Ovo je projekat iz vremena 1920–1922. godine u kojem je rešio probleme serijske gradnje stambene jedinice. Slobodnim rasporedom površina i unutrašnjeg prostora pojedinih prostorija omogućava čoveku da u principu vodi bolji život i ima bolje uslove za rad. U ovom se projektu manifestuje njegov princip koji je proizveo veliki skandal u umetnosti „Stan je mašina za stanovanje“. Stambena jedinica za Blistavi grad Izgrađena je u godinama 1947–1952. u skladu sa svojim predstavama o stanu kao mašini za stanovanje. Stanovi su opremljeni otvorenim terasama i arhitekta je tu primenio svoj „Modulator“ koji je sam stvorio i to je sistem proporcija ljudskog tela u koncepciji ljudskog merila kao čoveka koji je merilo stvari. U planu Marseljskog blistavog grada Le Korbizije je definisao pet tačaka arhitekture odnosno pet njegovih principa: Stubovi: zgrada je na stubovima. Zgrada sa osnovama u zemlji – tamni i često vlažni prostori. Armirani beton je omogućio da zgrada lebdi u vazduhu, a komad zemlje ispod nje je bašta koja se nalazi i na krovu objekta. Krovne bašte... Armirani beton je novo sredstvo za homogenizaciju pokrivanja objekata. Razlozi tehnički, ekonomski i čežnja za savremenim konforom, razlozi osećajni – sve to nam nudi da se odlučujemo za terase na krovovima. Slobodna kompozicija. Stalno se grade noseći zidovi od čega zavisi projekat. Armirani beton je dao slobodan prostor i po posebnim spratovima se ne moraju ponavljati iste osnove i projektovati isti prostor, spratovi su nezavisni i to se ogleda u uštedama u prostoru i investicijama. Uzdužni prozori. Prozor je osnovni elemenat u arhitekturi i projektu zgrade. Armirani beton znači revoluciju za istoriju prozorskih otvora. Prozori se sada mogu projektovati kao odnosi punog-praznog i uzduž cele fasade. Slobodna fasada. Stupovi iza fasada unutar objekata. Fasade su tanke membrane odnosno opne koje se sastoje od prozora i ispune od izolujućeg materijala koji se nosi na armirano-betonskim konstrukcijama. Fasada je slobodna. Vila Štajn i Garhes Osnovna je osnova horizontalnih elemenata koje određuju kompoziciju fasade, terasa je na krovu. Slobodne osnove ove koncepcije su nagovestili potencijal plastične energije koja će doći do izražaja u njegovim narednim projektima. Predlog palate UN u Ženevi Le Korbizije je predložio praktičnu zgradu koja je u duhu savremene arhitekture i prema „Novoj estetici“. Njegov projekat nije pobedio i kako tvrdi: „diplomatija ima neprimerene simpatije prema pozlaćenim prostorima mrtvih kraljeva“. Vila Savoja u Poisi Realizovana 1929–1932. To je projekat koji se zasniva na njegovih „pet principa“ i zgrada oslonjena na stubovima lebdi u prostoru kao bela svemirska lađa koja kao da nije od ovoga sveta Kapela Notr-dam u Ronšanu Simbol je savremene arhitekture inspiracije iz primitivne umetnosti i ekspresivnog spoljašnjeg izgleda koja je u kontrastima sa spiritualnim duhom unutrašnjeg prostora. Mali prozori na snažnim zidovima pripomenuće nam gotiku i njene katedrale i tvrđave a vizuelno je u suštoj suprotnosti gotskih katedrala i prava je oprečnost lake i visoko stilizovane gotike. Manastir U la Turete Realizovan je 1959. i koristi formalni jezik objašnjavajući dinamički prostor, i u naponu je između unutrašnjeg prostora i spoljašnjeg prostora. Ovde nalazimo rad na svetlosti i svetlosnim efektima koji obogaćuju unutračnji prostor oživljavajući ga i uklanjaju njegovu monotoniju u njegovoj funkcionalnosti. Velika dela arhitekture i urbanizma Plata Gustava Kapaneme, Rio de Žaneiro (Brazil) Ozarenigrad u Marselju Urbanistički planovi za Sent-Die Planovi za La Rošel Plan zgrade OUN Plan urbanizacije Bogote Rošanska kapela Manastir u La Turetu Stambeni kompleks u Nant-Rezeu Urbanizacija u Meuksu i Firmini Strazburški konkurs Brazilski paviljon univerzitetskog grada Meandralni grad u Tokiju Čandigar Radovi u umetnosti Više od 400 uljanih slika ili murala 44 skulpture 27 predloga za goblene litografije i crteži Nameštaj Detaljnije: Le Korbizjeov nameštaj Okvir LC4 stolice koju su dizajnirali Le Korbizje i Perjand (1927–28) u Muzeju dekorativnih umetnosti, Pariz Le Korbizje je bio elokventni kritičar fino dizajniranog ručno izrađenog nameštaja, napravljenog od retkog i egzotičnog drveta, sa umecima i pokrivačima, predstavljenoj na Izložbi dekorativne umetnosti 1925. godine. Sledeći svoj uobičajeni metod Le Korbizje je prvo napisao knjigu sa svojim teorijama o nameštaju, sve zajedno sa nezaboravnim sloganima. U njegovoj knjizi iz 1925. godine L“Art Décoratif d“aujourd“hui, on se zalagao za nameštaj za čiju izradu bi bili korišteni jeftini materijali i koji bi se mogao se masovno proizvoditi. Le Korbizje je opisao tri različita tipa nameštaja: tip potreba, tip nameštaja, i objekti ljudskih udova. On je definisao objekte ljudskih udova kao: „... produžetke naših udova i adaptirane na ljudske funkcije, koje su tipa potreba i tipa funkcija, i stoga tipa objekata i tipa nameštaja. Objekat ljudskog uda je poslušni sluga. Dobar sluga je diskretan i skroman, kako bi pružio slobodu svom gospodaru. Svakako, umetnički radovi su oruđa, lepa oruđa. I dugo živeo dobar ukus manifestovan izborom, suptilnošću, proporcionalnošću i harmonijom.” On je dalje deklarisao, „Stolice su arhitektura, sofe su buržoazija”. Le Korbizje se prvi oslanjao na gotov industrijski nameštaj iz Tonetovih fabrika da ispuni svoje projekte, kao što je njegov paviljon na Ekspoziciji iz 1925. Godine 1928, nakon objavljivanja njegovih teorija, on je počeo da eksperimentiše u oblasti dizajna nameštaja. Godine 1928, on je pozvao arhitektu Šarlot Perjand, da se pridruži njegovom studiju kao dizajner nameštaja. Njegov rođak, Pjer Žanere, isto tako je sarađivao na mnogim njegovim dizajnima. Za proizvodnju njegovog nameštaja on je izabrao nemačku firmu Gebruder Tonet, koja je počela sa pravljenjem stolica od cevastog čelika, materijala koji je originalno korišten za izradu biciklova, u ranim 1920-tim. Le Korbizje je cenio dizajnerske radove Marsela Brojera i Bauhausa, koji je 1925. godine započeo sa pravljenjem elegantnih modernih cevastih klubskih stolica. Ludvig Mis van der Roe je započeo sa proizvodnjom po svojoj sopstvenoj verziji skulpturne zakrivljene forme sa sedištem od trske 1927. godine. Prvi rezultati kolaboracije između Le Korbizja i Perjand su bila tri tipa stolica napravljena sa okvirima od hromiranog cevastog čelika; LC4 ležaljka (1927–28) sa pokrivačem od kravlje kože, što joj je davalo osećaj egzotičnosti; udobni naslonjač (LC3) (1928–29), klubska stolica sa cevastim okvirom koji je podsećao na udobne Art Deko klubske stolice koje su postale popularne tokom 1920-ih; i naslonjač za ljuljanje (LC4) (1928–29), nisko sedište suspendovano u cevastom čeličnom ramu, takođe sa tapaciranje od kravlje kože. Ove stolice su bile specifično dizajnirane za dva njegova projekta, Kuća la Roš u Parizu i paviljon za Barbaru i Henrija Čerča. Sve tri su jasno pokazale uticaj Mis van der Roea i Marsela Brojera. Linija nameštaja je proširena dodatnim dizajnima za Le Korbizjeovu postavku Jesenji salon iz 1929. godine, „Oprema za kuću“. Uprkos namere Le Korbizjea da njegov nameštaj treba da ima pristupačne cene i da bude industrijski proizvođen njegovi komadi su originalno bili skupi za izradu i nisu ušli u masovnu proizvodnju dogo godina, do vremena kad je on postao poznat. Politika Politički stavovi Le Korbizjea su prilično nejasni i promenljivi tokom vremena. Tokom 1920-ih, on je nakratko pisao članke o urbanizmu za sindikalističke žurnale Plans, Prélude i L“homme reel. Između 1925. i 1928, Le Korbizje je sarađivao sa Le Faisceau, francuskom fašističkom partijom kratkog veka koju je predvodio Žorž Valo. Valo je kasnije postao antifašista. Le Korbizje je poznavao još jednog bivšeg člana te partije, Ibera Lagardela, bivšeg radničkog lidera i sindikaliste, koji je postao nezadovoljan političkom levicom. Godine 1934, nakon što je Lagardel dobio poziciju u francuskoj ambasadi u Rimu, on je organizovao da Le Korbizje predaje arhitekturu u Italiji. Lagardel je kasnije služio kao ministar rada u pro-osovinskom Višijevskog režimu. Le Korbizje je u nekoliko navrata neuspešno tražio angažmane od Višijevskog režima, ali jedino imenovanje koje je dobio je bilo članstvo u komitetu koji je proučavao urbanizam. Le Korbizje je bio oštužen za antisemitističke stavove. On je pisao svojoj majci u oktobru 1940, pre referenduma koji je organizovala Višijevska vlada: „Jevreji loše prolaze. Povremeno mi ih je žao. Ali izgleda da je njihova slepa požuda za novcem uništila zemlju.” On je isto tako bio optužen za omalovažavanje muslimanskog življa u Alžiru, u to vreme delu Francuske. Kad je Le Korbizje predložio plan za obnovu Alžira, on je osudio postojeći način stanovanja evropskih Alžiraca, žaleći se da je inferioran onom u kojem žive autohtoni Alžirci: „civilizovani žive kao pacovi u rupama”, dok „varvari žive u usamljenosti, u dobrostanju”. Njegov plan za obnovu Alžira je odbijen, i nakon toga je Le Korbizje uglavnom izbegavao politiku. Kritike Mali broj arhitekata 20. veka je bio hvaljen, ili kritikovan, u istoj meri kao i Le Korbizje. U svom posmrtnom slovu Le Korbizjea na memorijalnoj ceremoniji za arhitektu u dvorištu Luvra 1. septembra 1965. godine, francuski ministar kulture Andre Malro je izjavio, „Le Korbizje je imao velike rivale, ali ni jedan od njih nije imao isti značaj u revoluciji arhitekture, jer ni jedan nije podnosio uvrede tako strpljivo i tako dugo.” Kasnije kritike Le Korbizjea su bile usmerene na njegove ideje o urbanističkom planiranju. Prema nekim kritičarima, Le Korbizjeov urbanizam je bio modelovan na fašističkoj državi. Ti kritičari navode da je sam Le Korbizje pisao da „svi građani ne mogu da postanu lideri. Tehnokratska elita, industrijalci, finansijeri, inženjeri, i umetnici bi bili locirani u gradskom centru, dok bi radnici obitavali u gradskim predgrađima.” Uticaj Le Korbizje je revolucionirisao urbanističko planiranje, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). On je bio jedan od prvih koji je realizovao kako će automobil promeniti ljudsko društvo. Le Korbizje je zamislio grad budućnosti sa velikim stambenim zgradama izolovanim u parkovskom okruženju. Planove Le Korbizjea prihvatili su graditelji javnih građevina u Evropi i Sjedinjenim Državama. U Velikoj Britaniji urbanisti su poprimali Le Korbizjeove „gradove na nebu” kao jeftiniji pristup javnom stanovanju krajem pedesetih godina 20. veka. Zanimljivosti Godine 1910. godine, putujući na istok, Le Korbizje je posetio Knjaževac. Inspirisan slikovitošću ulica i arhitekturom grada, napravio je crtež Knjaževca, koji se danas čuva u Narodnom muzeju u Beogradu.. MG92 (N)

Počnite da koristite Linux i softver otvorenog koda sa primenom u elektronici, kao i u svakodnevnom životu. Pređite na Linux ili ga koristite kao dopunu vašem trenutnom operativnom sistemu. Otkrijte mnoge prednosti hardvera i softvera otvorenog koda. Preuzmite sve potrebne softverske aplikacije besplatno sa Interneta. Naučite kako da koristite EDA alate otvorenog koda. Navedeni su i hardverski projekti koje možete jednostavno napraviti ili modifikovati kod kuće upotrebom alata otvorenog koda. Koristite PC računar na Linux platformi kako biste razvijali softver za mikrokontrolere. • Instalirajte i naučite da koristite Linux operativni sistem. • Naučite da koristite EDA alate otvorenog koda za kreiranje šema kola i štampanih pločica. • Koristite Arduino i Arduino Ethernet dodatak, open-source hardver. • Napravite jedan od nekoliko AVR programatora za mikrokontrolere. • Razvijte softver, programirajte i debagirajte 8-bitne AVR mikrokontrolere na Linux sistemu. • Povežite LCD displej na PC računar sa Linuxom, koji prikazuje sistemske informacije. • Instalirajte razvojne alate u C jeziku za MSP430 i ARM mikrokontrolere. • Otkrijte interesantan i koristan softver otvorenog koda. • Napravite štampane pločice u kućnoj radinosti, dizajnirane pomoću alata otvorenog koda. Svi hardverski projekti mogu se napraviti na jednostranim štampanim pločicama, u kućnoj radinosti, ali je moguće i generisati izlazne datoteke za profesionalnu proizvodnju pločica. Ne koriste se specijalne i retke komponente koje je teško nabaviti. Mnogi od softverskih programa koji se koriste, takođe postoje i na Windowsu. Kratak sadržaj Uvod Razlozi za prelazak na Linux Glavni pojmovi Moguće računarske kombinacije Ciljna grupa ljudi kojima je namenjena knjiga Preduslovi Hardverski zahtevi Softverski zahtevi Kako smo prišli ovoj knjizi 1.Osnove Linux-a 1.1 Strategija prelaska na Linux 1.2 Izbor Linux distribucije 1.2.1 Istorija i izbor 1.2.2 Izbor Linux distribucije 1.3 Nabavka Linux distribucije 1.4 Ispitivanje Linux-a 1.4.1 Pravljenje Linux instalacije na disku ili USB flešu 1.4.2 Pokretanje linux-a 1.5 Instaliranje Linux-a 1.6 Kretanje po Linux-u (navigacija) 1.6.1 Prijavljivanje (log) 1.6.2 Sistem izbora (meni) 1.6.3 Ažuriranje sistema 1.6.4 Virtuelni desktop 1.6.5 Rad sa mišem 1.6.6 Uključivanje i isključivanje lozinke za čuvanje ekrana (screensaver) 1.6.7 Izmena slike na ekranu (wallpaper) 1.6.8 Isključivanje zvukova 1.6.9 Promena vremena i datuma 1.6.10 Dodavanje prikaza aktivnosti na mreži 1.6.11 Dodavanje korisnika 1.7 Linux fajl sistem 1.8 Instalacija i uklanjanje aplikacija 1.8.1 Primer instalacije aplikacije 1.8.2 Uklanjanje aplikacije 1.8.3 Drugi metodi instalacije programa 1.9 Svakodnevne aplikacije i zadaci 1.9.1 Svakodnevne aplikacije koje rade na Vindovsu i Linux-u 1.9.2 Medijumi koji se menjaju i particije 1.9.3 Instalacija štampača 1.9.4 Pronalaženje fajlova 1.10 Komandna linija 1.10.1 Neke korisne naredbe 1.10.2 Veštine za uštedu vremena 1.11 Tasteri za kraće puteve - prečice 1.11.1 Pomeranje nepristupačnih prozora 1.11.2 Pokretanje okvira dijaloga `Run Application` 1.11.3 Kretanje po ekranu 1.12 Izvori za učenje Linux-a 1.12.1 Preporučene besplatne knjige 1.12.2 Forum 1.12.3 Dokumentacija i pomoć 1.12.4 Virusi, zaštita i defragmentiranje 2. KiCad, program za pravljenje električnih šema i PCB 2.1 Instalacija KiCad-a 2.2 Kratak pregled 2.3 KiCad uputstvo 1 - Tranzistorsko kolo 2.3.1 Električna šema uz pomoć KiCad-a 2.3.2 Dodela otisaka uz pomoć programa CVpcb 2.3.3 Raspored elemenata na PCB uz pomoć programa PCBnew 2.4 KiCad Uputstvo 2 - IC kolo 2.5 Generisanje izlaznih fajlova za proizvodnju 2.6 Pravljenje dvostrane PCB 2.7 Drugi saveti i tehnike 3. Pravljenje komponenti u KiCad-u 3.1 Pravljenje simbola za električnu šemu 3.2 Kreiranje otiska za PCB 3.3 Korišćenje novo kreirane komponente 3.3.1 Korišćenje nove biblioteke u EESchema 3.3.2 Korišćenje nove biblioteke u CVpcb 3.3.3 Korišćenje nove biblioteke u PCBnew 3.4 Preuzimanje i instalacija KiCad biblioteka 3.4.2 Instalacija KiCad biblioteka 4. Arduino , hardver otvorenog koda 4.1 Arduino Uno tehnički opis 4.2 Uputstva za brzi početak sa Arduinom 4.3 Arduino hardver 4.3.1 Struja po ulazno izlaznim izvodima Arduino Uno 4.3.2 Pinovi koji su Vam na raspolaganju kod razvojnog sistema Arduino Uno 4.3.3 Električna šema/ Izgled PCB 4.3.4 Domaća verzija Arduina 4.4 Primeri projekata 4.4.1 Korišćenje PWM 4.4.2 Arduino serijska komunikacija i ulazi 4.4.3 LCD displej 4.4.4 Ostali eksperimenti i učenje 4.5 Korišćenje eternet `štita` 4.5.1 Podešavanje i ispitivanje Arduina i eternet štita 4.5.2 Hardver eternet štita 4.5.3 Implementacija Arduino veb servera 4.5.4 SD kartica i veb server 4.6 Pravite sami svoju nadgradnju (štit) 4.6.1 Štit na verobordu 4.6.2 PCB štit 5. AVR 8-bitni mikrokontroleri 5.1 Pregled 8-bitnih AVR-ova 5.1.1 Mikrokontroleri tinyAVR 5.1.2 Mikrokontroleri megaAVR 5.2 AVR programeri 5.2.1 AVR softver za programiranje i ispitivanje hardvera 5.2.2 AVR programer na paralelnom portu 5.2.3 AVR programer na serijskom portu 5.2.4 USB AVR programer 5.2.5 USB programer Atmel AVRISP mkII 5.2.6 Atmel AVR Dragon 5.2.7 Više podataka o Avrdude 5.3 AVR kola 5.3.1 ATtiny2313 5.3.2 ATtiny48 5.3.3 ATtiny25 5.3.4 ATmega8 5.3.5 ATmega16 5.3.6 ATmega48PA 5.4 Alati DebugWIRE/JTAG 5.4.1 AVR Dragon 5.4.2 AVR JTAGICE mkII 5.4.3 Softver za dibagovanje 5.4.4 DebugWIRE 5.4.5 JTAG 5.4.7 Automatizovanje dibagovanja 5.5 Upotreba AVR Dragon-a da bi se resetovali AVR `fuses` 5.5.1 Konektovanje AVR 5.5.2 Resetovanje `fuses` 6. MSP430 16-bitni mikrokontroleri 6.1 Pregled 16-bitnih MSP430 6.2 MSP 430 softver za programiranje 6.2.1 Instalacija C kompajlera za MSP430 6.2.2 Instalacija MSPDebug 6.3 Lančped MSP430 6.3.1 Osobine lančpeda 6.3.2 Programiranje lančpeda 6.3.3 Buster pakovanja za lančped 6.4 eZ430-Chronos 6.4.1 Pokretanje demo softvera za Hronos 6.4.2 Veza sa Hronosom uz pomoć Pythona 6.4.3 Jednostavan program za eZ430-Chronos 6.5 Pločica sa ZIF podnožjen za MSP430 6.6 Standardni JTAG alat 7. ARM7 32.bitni mikrokontroleri 7.1 Instaliranje GNU ARM lanca alata 7.2 Programiranje Atmelovog ARM-a preko USB-a 8. Linux i LCD interfejs 8.1 Električna šema 8.2 Spisak delova 8.3 Pravljenje kola 8.4 Ispitivanje 8.5 Korišćenje LCD sa lcd4linux 8.6 Primer PC programa LCD2USB 9. Drugi softver otvorenog koda 9.1 Elektronski alati 9.1.1 Simulator kola 9.1.2 Fritzing 9.2 Katalogizacija elektronskih delova 9.2.1 Dizajn baze podataka 9.2.2 Kreiranje tipa kolekcije 9.2.3 Dodavanje komponenti u kolekciju 9.2.4 Saveti za pravljenje i dodavanje kolekcija 9.2.5 Pravljenje rezervnih kopija kolekcija i šablona 9.2.6 Potraga po kolekcijama 9.3 Drugi korisni i zanimljivi softveri 9.3.1 Računanja sa brojevima 9.3.2 Rad sa Vindovs i DOS programima na Linux-u 9.3.3 Operativni sistemi otvorenog koda koji nisu tipa Linux Prilog A - PCB u domaćim uslovima Šta Vam je potrebno Bezbednosna oprema Oprema Potrošna roba Štampanje bakarnog sloja Štampanje PCB iz KiCad PCBnew Štampanje na foto papir Isecanje papira na dimenzije Pripremanje pločice sa bakrom Određivanje veličine pločice Rezanje pločice Čišćenje pločice Pravljenje PCB Peglanje tonera na pločicu Uklanjanje papira Retuširanje pločice Nagrizanje pločice Bušenje rupa Isecanje na prave dimenzije Čišćenje i kalajisanje Štampanje gornjeg belog filma Prilog B Univerzalno napajanje Električna šema Spisak delova Podešavanje napona

Odlično očuvano! Autor - osoba Radović, Ranko, 1935-2005 = Radović, Ranko, 1935-2005 Naslov Forma grada : osnove, teorija i praksa / Ranko Radović Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2003 Izdavanje i proizvodnja Novi Sad : Stylos ; Beograd : Orion art, 2003 (Novi Sad : Stilos-print) Fizički opis 179 str. : ilustr. ; 21 x 24 cm Zbirka ǂEdicija ǂUčenje arhitekture (broš.) Napomene Bibliografija: str. 157-166 Résumé ; Summary. Predmetne odrednice Gradovi -- Prostorna organizacija Urbani dizajn Knjiga predstavlja studiju o kompleksnom razumevanju, planiranju i projektovanju urbanih oblika. Oni ne nastaju sami po sebi, ali imaju izvestan stepen autonomije. Oni nisu nezavisno „umetničko delo,“ ali jesu umetnost i umeće organizacije i formiranja urbane sredine kao izgrađene i životne činjenice pojedinca, grupe i zajednice. Gradska forma jeste i ostaje središnje mesto kako planiranja gradova, tako i građenja kuća. Ona predstavlja trajni i nepomućeni okvir arhitekture i urbanizma, a materija i profesija urbanističkog projektovanja danas doživljava istinsku obnovu kao velika poluga, sredstvo rada za bolje gradove, održivi razvoj, demokratskije urbane procese, efektnije urbane strategije, koliko i za akciona urbana delovanja i to na svim urbanim nivoima. Akcenat u knjizi je na sadržajima i oblicima života u fizičkom okviru grada, a ne na oblicima grada ili na urbanoj strukturi samoj i po sebi. Fizička struktura grada ogleda se i zasniva na idejama o socijalnim, ekonomskim, prirodnim, tehničkim i tehnološkim strukturama. FORMA GRADA SADRŽAJ l. Uvod 13 1.1. Fizička struktura grada i savremene urbanističke teorije 13 1.2. Fizička struktura grada kao prostorno-fizički izraz složenih i dinamičkih ekonomskih, socijalnih i tehničko-tehnoloških faktora (sila) 17 1.3. Metod istraživanja i osnovne hipoteze 20 2. Socijalne strukture 23 2.1. Socijalne veze i kontakti, način života kao osnovni generator urbanih oblika 23 2.2. Urbanizacija i demografska eksplozija 27 2.3. Način kretanja kao element socijalne strukture grada 28 2.4. Odnos okolina - čovek 28 3. Ekonomske strukture 29 3.1. Savremena tehnologija i način rada 29 3.2. Ekonomski aspekti korišćenja i namene zemljišta 35 3.3. Regionalni pristup i ekonomske strukture grada 37 4. Geofizički, geomorfološki i prirodni faktori i njihov uticaj na fizičku strukturu grada 39 4.1. Geomorfologija i fizička struktura grada 40 4.2. Prirodno-geografski faktori i fizička struktura grada 41 4.3. Odnos građenih formi i prirodnog ambijenta 43 5. Doživljavanje fizičke strukture grada 46 5.1. Magnetizam gradova i urbani način života 47 5.2. Patološke pojave u fizičkim strukturama grada 53 6. Tehničke i tehnološke pojave i fizička struktura grada 55 6.1. Tehnike rada, proizvodnje i energije 56 6.2. Ratne tehnike 57 6.3. Tehnike saobraćaja, kretanja i komuniciranja 57 6.4. Tehnike građenja i konstrukcija 62 6.5. Tehnike instalacija, komunalnih infrastruktura i opreme 63 7. Fizička struktura grada danas 64 7.1. Fizička struktura grada kao izraz kontinuiteta 65 7.2. Kratka istorijska analiza fizičke strukture grada 66 7.3. Prostorna i funkcionalna organizacija grada kao osnov urbane morfologije 75 7.4. Dimenzije i nivoi fizičke strukture grada 77 7.5. Arhitektonski objekti kao osnov fizičke strukture grada 83 7.6. Sadržina i namena pojedinih fizičkih struktura grada 85 7.7. Prostorno-likovne i plastične analize fizičkih struktura grada 87 8. Analiza fizičkih struktura grada 89 8.1. Reljef, teren, geomorfologija 89 8.2. Panorama, silueta 90 8.3. Unutrašnji i spoljni prostor 91 8.4. Partije, celine, potezi, linije 93 8.5. Stabilnost i konstantnost 94 8.6. Promenljivost, fleksibilnost, adaptabilnost 96 8.7. Neprekidnost promena i odnos prema dinamičnim društvenim procesima 97 8.8. Urbana slika i urbani pejzaž 98 9. Klasifikacija fizičkih struktura 99 9.1. Fizičke strukture klasifikovane po nameni i sadržaju 99 9.2. Fizičke strukture i klasifikovane prema lokaciji i prema mestu u prostornoj organizaciji 105 9.3. Fizička struktura klasifikovana po vremenu nastanka i istorijsko-kulturnoj vrednosti 106 9.4. Fizička struktura klasifikovana prema adaptabilnosti i fleksibilnosti 112 9.5. Fizičke strukture klasifikovane prema prirodno-geografskim i regionalnim faktorima 114 9.6. Fizičke strukture grada klasifikovane zavisno od međusobnog odnosa 115 9.7. Fizičke strukture grada klasifikovane prema tipu 119 10. Tipologija fizičkih struktura grada 128 11. Zaključak 141 Literatura 155 Pogovor 166 Indeks pojmova i imena 167 Resume 173 Summary 175 Osnovne teze magistarskog rada 177 MG8 (N)

Esther McCoy - Richard Neutra Masters of the world architecture George Braziller INC, New York, 1960. Mek povez, 128 strana, ilustrovano. Ex libris (pecat) i potpis bivseg vlasnika RETKO! Rihard Nojtra Рихард Јозеф Нојтра (нем. Richard Joseph Neutra;[1] Беч, 8. април 1892 — Вупертал, 16. април 1970) је био значајан аустријско-амерички архитект, пре свега активан у јужној Калифорнији у САД, а важи за једног од најзначајнијих представника модерне архитектуре.[2][3] Живот и дело Зграда Treetops, коју је започео Рихард Нојтра а 1980. завршио његов син Дион Кућа Кауфманових у Палм Спрингсу у Калифорнији Рихард Нојтра студирао је на Високој техничкој школи у Бечу као ђак Адолф Лоса и био је под утицајем Ото Вагнера. Године 1917. дипломирао је на овој школи и отишао у Берлин где је сарађивао са архитектом Ерих Менделсоном. На свом првом већем путовању у иностранство које је предузео са млађим сином Зигмунд Фројда упознао је жену свога живота, певачицу Целестин Дион Нидерман. Био је фасциниран архитектуром у САД а нарочито делима Френка Лојда Рајта и одлучио је се пресели у САД. Прво је отишао у Чикаго, затим у Таљезин да би се сусрео са Рајтом, али је видео плакат „California Call You!“, који је на њега оставио јак утисак, тако да се одлучује за југ Калифорније. Године 1929. добио је и америчко држављанство. У Лос Анђелесу је важио за представника интернационалног стила у архитектури у САД. Градио је виле и приватне куће које је уклапао у околину и пејзаж. Нојтра се заинтересовао за пејзажну архитектуру и у току студија је упознао пејзажног архитекту за хортикултуру Густава Амана с којим се спријатељио. Када је пројектовао виле у Швајцарској 1960-их година, радио је са пејзажним архитектом Ернстом Крамером који је био ученик Густава Амана. Међу значајне Нојтрине ране радове спада кућа за породицу Лавел; то је чиста скелетна конструкција у стилу европске традиције чији је утемељивач био Адолф Лос. Од 1949. до 1964. пројектовао је, у сарадњи са Роберт Александром, школске зграде, цркве, пословне зграде и музеје. Од 1960. је започео сарадњу са сином Дионом Нојтром. У пројекте школа са заобљеним основама Нојтра је укључивао и пејзаж. За њега је карактеристично да о архитектури говори као о примењеној физиологији. У избору материјала одлучивао се за природне, а најчешће је користио дрво. Намештај за седење је прилагођавао облицима људског тела као и Алвар Алто, Елијел Саринен и други напредни архитекти.[4] У својим радовима Нојтра је показао да је усвојио модеран калифорнијски стил специјализујући се на уклапање објеката у пејзаж и баште и инспирисао се нарочито контрастом геометријских форми и природе и створио утисак који је нарочито био изражен на фотографијама његових изведених објеката које је фотографисао Јулијус Шулман. У пројектима како Рајта тако и Нојтре значајну улогу има водена површина. Његове представе су се уклапали у захтеве његових инвеститора. Једна од најпознатијих Нојтриних зграда је зграда за Едгара Кауфмана („Kaufmann Desert House“) из 1946. која је уклопљена у пејзаже у близину Палм Спрингса у Калифорнији. Године 1952. пројектовао је „Moore House“ у Охаи („Ојаи“) у коме доминира рефлектујући мали рибњак и по речима његовог сина Диона зграда плива на воденој башти. Рихард Нојтра је преминуо 1970. у Вупелталу. Његов рад наставио је његов син Дион, поготово у 1990- тим годинама. Нојтра је почасни грађанин Беча и у делу града који се назива Леополдау постоји улица са његовим именом. Избор из његових дела Lovell House, Лос Анђелес, 1927 — 1929. Neutra House, Лос Ангелес, 1933. (преградња 1964. ) Школа „Corona School“, Бел Калифорнија, 1935. Desert House, Колорадо, 1946. „Case studies“, Калифорнија, 1946—1950. Kaufmann House, Палм Спрингс, Калифорнија, 1947. Методистичка црква Rivera Methodist Curch, Редондо Бич, Калифорнија, 1958. Музеј Lincoln Memorial Museum, Гетисбург, Пенсилванија, 1963. Основна школаGrundschule, Лемуре, Калифорниен, 1964. Насеље Neutra Siedlung, Morfelden- Valdorf, Немачка, 1964. Haus Rentsch, Бернер Оберланд, Швајцарска, 1965.- хортикултура Ернст Крамер Haus Bucerius, Тессин, Швајцарска, 1965.- хортикултура Ернст Крамер Наслеђе Нојтрин син Дион је држао канцеларије у Сребрном језеру које је дизајнирао и изградио његов отац отворене као „Richard and Dion Neutra Architecture” у Лос Анђелесу. Пословна зграда Нојтра је наведена у Националном регистру историјских места.[5] Године 1980, Нојтрина удовица је донирала Ван дер Лиув зграду (VDL истраживачка кућа), тада процењену на 207.500 долара, Државном политехничком универзитету Калифорније, Помона (Кал Поли Помона) да је користе професори и студенти универзитетског Колеџа за дизајн животне средине.[6][7] Године 2011, Крониш (1954) на 9439 Сансет булевару на Беверли Хилсу израђена по Нојтрином дизајну продата је за 12,8 милиона долара.[8] Године 2009, изложба „Ричард Нојтра, архитекта: скице и цртежи“ у Централној библиотеци Лос Анђелеса представљала је избор Нојтриних путописних скица, цртежа фигура и приказа зграда. Изложбу о раду архитекте у Европи између 1960. и 1979. године поставила је MARTa Херфорд, Немачка. Кауфманову пустињску кућу је обновила агенција Marmol Radziner + Associates средином 1990-их.[9] Фамилија слова Нојтрафејс, коју је дизајнирао Кристијан Шварц за House Industries, заснована је на архитектури и принципима дизајна Ричарда Нојтре. Године 1977, постхумно је награђен AIA златном медаљом, а 2015. награђен је Златном палмином звездом на Стази звезда у Палм Спрингсу у Калифорнији.[10] Richard Joseph Neutra (/ˈnɔɪtrə/ NOI-tra;[1] April 8, 1892 – April 16, 1970) was an Austrian-American architect. Living and building for most of his career in Southern California, he came to be considered a prominent and important modernist architect.[2][3] His most notable works include the Kaufmann Desert House, in Palm Springs, California. Biography Neutra was born in Leopoldstadt, the second district of Vienna, Austria Hungary, on April 8, 1892, into a wealthy Jewish family. His Jewish-Hungarian father Samuel Neutra (1844–1920),[4][5] was a proprietor of a metal foundry, and his mother, Elizabeth `Betty` Glaser[6] Neutra (1851–1905) was a member of the IKG Wien. Richard had two brothers, who also emigrated to the United States, and a sister, Josephine Theresia `Pepi` Weixlgärtner, an artist who married the Austrian art historian Arpad Weixlgärtner and who later emigrated to Sweden. Her work can be seen at the Modern Art Museum in Stockholm.[7] Neutra attended the Sophiengymnasium in Vienna until 1910. He studied under Max Fabiani and Karl Mayreder at the Vienna University of Technology (1910–18) and also attended the private architecture school of Adolf Loos. In 1912, he undertook a study trip to Italy and the Balkans with Ernst Ludwig Freud (son of Sigmund Freud).[citation needed] In June 1914, Neutra`s studies were interrupted when he was ordered to Trebinje, where he served as an lieutenant in the artillery until the end of World War I. Dione Neutra recalled her husband Richard`s hatred of the retribution against the Serbs in an interview conducted in 1978 after his death: `He talked about the people he met [i.e. in Trebinje] … how his commander was a sadist, who was able to play out his sadistic tendencies…. He was just a small town clerk in Vienna, but then he became his commander.`[8] Neutra took a leave in 1917 to return to the Technische Hochschule to take his final examinations.[9] After World War I, Neutra moved to Switzerland, where he worked with the landscape architect Gustav Ammann. In 1921, he served briefly as city architect in the German town of Luckenwalde, and later in the same year he joined the office of Erich Mendelsohn in Berlin. Neutra contributed to the firm`s competition entry for a new commercial center for Haifa, Palestine (1922), and to the Zehlendorf housing project in Berlin (1923).[10] He married Dione Niedermann, the daughter of an architect, in 1922. They had three sons, Frank L (1924–2008), Dion (1926–2019), who became an architect and his father`s partner, and Raymond Richard Neutra (1939–), a physician and environmental epidemiologist. Richard Neutra moved to the United States by 1923 and became a naturalized citizen in 1929. He worked briefly for Frank Lloyd Wright before accepting an invitation from Rudolf Schindler, a close friend from his university days, to work and live communally in Schindler`s Kings Road House in California. Neutra`s first works in California were both in the realm of landscape architecture: namely, the grounds of the Lovell Beach House (1922–25), in Newport Beach, which Schindler had designed for Philip Lovell; and a pergola and wading pool for the complex that Wright and Schindler had designed for Aline Barnsdall on Olive Hill (1925), in Hollywood. Schindler and Neutra would go on to collaborate on an entry for the League of Nations Competition (1926–27); in the same year, they formed a firm with the planner Carol Aronovici (1881–1957), called the Architectural Group for Industry and Commerce (AGIC). Neuatra subsequently developed his own practice and went on to design numerous buildings embodying the International Style, 12 of which are designated as Historic Cultural Monuments (HCM), including the Lovell Health House (HCM #123; 1929), for the same client as the Lovell Beach House, and the Richard and Dion Neutra VDL Research House (HCM #640; 1966).[10] In California, he became celebrated for rigorously geometric but airy structures that epitomized a West Coast version of mid-century modern residential design. His clients included Edgar J. Kaufmann, (who had commissioned Wright to design Fallingwater, in Pennsylvania), Galka Scheyer, and Walter Conrad Arensberg. In the early 1930s, Neutra`s Los Angeles practice trained several young architects who went on to independent success, including Gregory Ain, Harwell Hamilton Harris, and Raphael Soriano. In 1932, he tried to move to the Soviet Union, to help design workers` housing that could be easily constructed, as a means of helping with the housing shortage.[11] In 1932, Neutra was included in the seminal MoMA exhibition on modern architecture, curated by Philip Johnson and Henry-Russell Hitchcock. From 1943 to 1944, Neutra served as a visiting professor of design at Bennington College in Bennington, Vermont. In 1949 Neutra formed a partnership with Robert E. Alexander that lasted until 1958, which finally gave him the opportunity to design larger commercial and institutional buildings. In 1955, the United States Department of State commissioned Neutra to design a new embassy in Karachi. Neutra`s appointment was part of an ambitious program of architectural commissions to renowned architects, which included embassies by Walter Gropius in Athens, Edward Durrell Stone in New Delhi, Marcel Breuer in The Hague, Josep Lluis Sert in Baghdad, and Eero Saarinen in London. In 1965, Neutra formed a partnership with his son Dion Neutra.[10] Between 1960 and 1970, Neutra created eight villas in Europe, four in Switzerland, three in Germany, and one in France. Prominent clients in this period included Gerd Bucerius, publisher of Die Zeit, as well as figures from commerce and science. His work was also part of the architecture event in the art competition at the 1932 Summer Olympics.[12] Richard Joseph Neutra died on April 16, 1970, at the age of 78.[13] Architectural style He was known for the attention he gave to defining the real needs of his clients, regardless of the size of the project, in contrast to other architects eager to impose their artistic vision on a client. Neutra sometimes used detailed questionnaires to discover his client`s needs, much to their surprise. His domestic architecture was a blend of art, landscape, and practical comfort.[citation needed] In a 1947 article for the Los Angeles Times, `The Changing House,` Neutra emphasizes the `ready-for-anything` plan – stressing an open, multifunctional plan for living spaces that are flexible, adaptable and easily modified for any type of life or event.[14] Neutra had a sharp sense of irony. In his autobiography, Life and Shape, he included a playful anecdote about an anonymous movie producer-client who electrified the moat around the house that Neutra designed for him and had his Persian butler fish out the bodies in the morning and dispose of them in a specially designed incinerator. This was a much-embellished account of an actual client, Josef von Sternberg, who indeed had a moated house but not an electrified one.[citation needed] The novelist/philosopher Ayn Rand was the second owner of the Von Sternberg House in the San Fernando Valley (now destroyed). A photo of Neutra and Rand at the home was taken by Julius Shulman.[citation needed] Neutra`s early watercolors and drawings, most of them of places he traveled (particularly his trips to the Balkans in WWI) and portrait sketches, showed influence from artists such as Gustav Klimt, Egon Schiele etc. Neutra`s sister Josefine, who could draw, is cited as developing Neutra`s inclination towards drawing.[citation needed] Legacy Neutra`s son Dion has kept the Silver Lake offices designed and built by his father open as `Richard and Dion Neutra Architecture` in Los Angeles. The Neutra Office Building is listed on the National Register of Historic Places.[14] In 1980, Neutra`s widow donated the Van der Leeuw House (VDL Research House), then valued at $207,500, to California State Polytechnic University, Pomona (Cal Poly Pomona) to be used by the university`s College of Environmental Design faculty and students.[15][16] In 2011, the Neutra-designed Kronish House (1954) at 9439 Sunset Boulevard in Beverly Hills sold for $12.8 million.[17] In 2009, the exhibition `Richard Neutra, Architect: Sketches and Drawings` at the Los Angeles Central Library featured a selection of Neutra`s travel sketches, figure drawings and building renderings. An exhibition on the architect`s work in Europe between 1960 and 1979 was mounted by the MARTa Herford, Germany.[citation needed] The Kaufmann Desert House was restored by Marmol Radziner + Associates in the mid-1990s.[18] The typeface family Neutraface, designed by Christian Schwartz for House Industries, was based on Richard Neutra`s architecture and design principles.[citation needed] In 1977, he was posthumously awarded the AIA Gold Medal, and in 2015, he was honored with a Golden Palm Star on the Walk of Stars in Palm Springs, California.[19] Lost works Neutra`s 14,000 sqf `Windshield` house built on Fishers Island, NY for John Nicholas Brown II burned down on New Year`s Eve 1973 and was not rebuilt.[20] The 1935 Von Sternberg House in Northridge, California was demolished in 1972.[21] Neutra`s 1960 Fine Arts Building at California State University, Northridge was demolished in 1997, three years after suffering severe damage in the 1994 Northridge earthquake.[22][23] The 1962 Maslon House in Rancho Mirage, California, was demolished in 2002.[24] Neutra`s Cyclorama Building at Gettysburg was demolished by the National Park Service in March 2013.[25] The Slavin House (1956) in Santa Barbara, California was destroyed in a fire in 2001.[26] Selected works See also: Category:Richard Neutra buildings Miller House, Palm Springs Jardinette Apartments, 1928, 5128 Marathon Street, Hollywood Hills, Los Angeles, California Lovell House, 1929, Los Angeles, California Van der Leeuw House (VDL Research House), 1932, Los Angeles, California Mosk House, 1933, 2742 Hollyridge Drive, Hollywood, California Nathan and Malve Koblick House, 1933, 98 Fairview Avenue, Atherton, California Universal-International Building (Laemmle Building), 1933, 6300 Hollywood Boulevard, Hollywood, Los Angeles, California Scheyer House, 1934, 1880 Blue Heights Drive, Hollywood Hills, Los Angeles, California William and Melba Beard House (with Gregory Ain), 1935, 1981 Meadowbrook, Altadena California Military Academy, 1935, Culver City, California Corona Avenue Elementary School, 1935, 3835 Bell Avenue, Bell, California Largent House, 1935, 49 Hopkins Avenue at the corner of Burnett Avenue, San Francisco. Building was demolished by new owners and as of 2018, they have been ordered to rebuild an exact replica.[27][28] Von Sternberg House, 1935, San Fernando Valley, Los Angeles Sten and Frenke House (Los Angeles Historic-Cultural Monument #647), 1934, 126 Mabery Road, Santa Monica The Neutra House Project, 1935, Restoration of the Neutra `Orchard House` in Los Altos, California Josef Kun House, 1936, 7960 Fareholm Drive, Nichols Canyon, Hollywood Hills, Los Angeles, California[29] Darling House,[30] 1937, 90 Woodland Avenue, San Francisco, California George Kraigher House, 1937, 525 Paredes Line Road, Brownsville, Texas Landfair Apartments, 1937, Westwood, Los Angeles, California Strathmore Apartments, 1937, Westwood, Los Angeles, California Aquino Duplex, 1937, 2430 Leavenworth Street, San Francisco Leon Barsha House (with P. Pfisterer), 1937, 302 Mesa Road, Pacific Palisades, California Miller House,[31] 1937, Palm Springs, California Windshield House,[32] 1938, Fisher`s Island, New York Albert Lewin House, 1938, 512-514 Palisades Beach Road, Santa Monica, Los Angeles Emerson Junior High School, 1938, 1650 Selby Avenue, West Los Angeles, California Ward-Berger House, 1939, 3156 North Lake Hollywood Drive, Hollywood Hills, Los Angeles, California Kelton Apartments, Westwood, Los Angeles Sidney Kahn House, 1940, Telegraph Hill, San Francisco Beckstrand House, 1940, 1400 Via Montemar, Palos Verdes Estates, Los Angeles County Bonnet House, 1941, 2256 El Contento Drive, Hollywood Hills, Los Angeles, California Neutra/Maxwell House, 1941, 475 N. Bowling Green Way, Brentwood, Los Angeles (Moved to Angelino Heights in 2008.) Van Cleef Residence, 1942, 651 Warner Avenue, Westwood, Los Angeles Geza Rethy House, 1942, 2101 Santa Anita Avenue, Sierra Madre, California Channel Heights Housing Projects, 1942, San Pedro, California John Nesbitt House, 1942, 414 Avondale, Brentwood, Los Angeles Kaufmann Desert House,[33][34][35] 1946, Palm Springs, California Stuart Bailey House, 1948, Pacific Palisades, California (Case Study 20A) Case Study Houses #6, #13, #20A, #21A Schmidt House, 1948, 1460 Chamberlain Road, Linda Vista, Pasadena, California Joseph Tuta House, 1948, 1800 Via Visalia, Palos Verdes, California Holiday House Motel, 1948, 27400 Pacific Coast Highway, Malibu, California Elkay Apartments, 1948, 638-642 Kelton Avenue, Westwood, Los Angeles Gordon Wilkins House, 1949, 528 South Hermosa Place, South Pasadena, California[36][37] Alpha Wirin House, 1949, 2622 Glendower Avenue, Los Feliz, Los Angeles Hines House, 1949, 760 Via Somonte, Palos Verdes, California Atwell House, 1950, 1411 Atwell Road, El Cerrito, California Nick Helburn House, 1950, Sourdough Road, Bozeman, Montana Neutra Office Building — Neutra`s design studio from 1950 to 1970 Kester Avenue Elementary School, 5353 Kester Avenue, Los Angeles (with Dion Neutra), 1951, Sherman Oaks, California Everist House, 1951, 200 W. 45th Street, Sioux City, Iowa[38] Moore House, 1952, Ojai, California (received AIA award) Perkins House, 1952–55, 1540 Poppypeak Drive, Pasadena, California Schaarman House, 1953, 7850 Torreyson Drive, Hollywood Hills, Los Angeles, California Olan G. and Aida T. Hafley House, 1953, 5561 East La Pasada Street, Long Beach[39] Brown House, 1955, 10801 Chalon Road, Bel Air, Los Angeles Kronish House, 1955, Beverly Hills, California[40] Sidney R. Troxell House,[41] 1956, 766 Paseo Miramar, Pacific Palisades, California Chuey House, 1956, 2460 Sunset Plaza Drive, Hollywood Hills, Los Angeles, California[42][43] Clark House, 1957, Pasadena, California Airman`s Memorial Chapel, 1957, 5702 Bauer Road, Miramar, California Sorrell`s House, 1957, Old State Highway 127, Shoshone, California[44] Ferro Chemical Company Building, 1957, Cleveland, Ohio The Lew House, 1958, 1456 Sunset Plaza Drive, Los Angeles Connell House, 1958, Pebble Beach, California Mellon Hall and Francis Scott Key Auditorium, 1958, St. John`s College, Annapolis, Maryland Riviera United Methodist Church, 1958, 375 Palos Verdes Boulevard, Redondo Beach Loring House, 1959, 2456 Astral Drive, Los Angeles (addition by Escher GuneWardena Architecture, 2006 Singleton House, 1959, 15000 Mulholland Drive, Hollywood Hills, Los Angeles, California Oyler House, 1959 Lone Pine, California UCLA Lab School, 1959 (with Robert Alexander)[45] Garden Grove Community Church, Community Church, 1959 (Fellowship Hall and Offices), 1961 (Sanctuary), 1968 (Tower of Hope), Garden Grove, California Three senior officer`s quarters on Mountain Home Air Force Base, Idaho, 1959 Julian Bond House, 1960, 4449 Yerba Santa, San Diego, California R.J. Neutra Elementary School, 1960, Naval Air Station Lemoore, in Lemoore, California (designed in 1929) Buena Park Swim Stadium and Recreation Center, 1960, 7225 El Dorado Drive, Buena Park, California[46] Palos Verdes High School, 1961, 600 Cloyden Road, Palos Verdes, California Haus Rang, 1961, Königstein im Taunus, Germany Hans Grelling House/Casa Tuia on Monte Verità, 1961, Strada del Roccolo 11, Ascona, Tessin, Switzerland Los Angeles County Hall of Records, 1962, Los Angeles, California. Gettysburg Cyclorama, 1962, Gettysburg National Military Park, Pennsylvania Gonzales Gorrondona House, 1962, Avenida la Linea 65, Sabana Grande, Caracas, Venezuela Bewobau Residences, 1963, Quickborn near Hamburg, Germany Mariners Medical Arts, 1963, Newport Beach, California Painted Desert Visitor Center, 1963, Petrified Forest National Park, Arizona United States Embassy, (later US Consulate General until 2011), 1959, Abdullaha Haroon Road, Karachi, Pakistan[47] Swirbul Library, 1963, Adelphi University, Garden City, New York Kuhns House, 1964, Woodland Hills, Los Angeles, California Rice House (National Register of Historic Places), 1964, 1000 Old Locke Lane, Richmond, Virginia VDL II Research House,[48][49][50] 1964, (rebuilt with son Dion Neutra) Los Angeles, California Rentsch House, 1965, Wengen near Berne in Switzerland; Landscape architect: Ernst Cramer Ebelin Bucerius House, 1962–1965, Brione sopra Minusio in Switzerland; Landscape architect: Ernst Cramer Roberson Memorial Center, 1965, Binghamton, New York Haus Kemper, 1965, Wuppertal, Germany Sports and Congress Center, 1965, Reno, Nevada Delcourt House, 1968–69, Croix, Nord, France Haus Pescher, 1969, Wuppertal, Germany Haus Jürgen Tillmanns, 1970, Stettfurt, Thurgau, Switzerland Publications 1927: Wie Baut Amerika? (How America Builds) (Julius Hoffman) 1930: Amerika: Die Stilbildung des neuen Bauens in den Vereinigten Staaten (Anton Schroll Verlag). New Ways of Building in the World [series], vol. 2. Edited by El Lissitzky. 1935: `New Elementary Schools for America`. Architectural Forum. 65 (1): 25–36. January 1935. 1948: Architecture of Social Concern in Regions of Mild Climate (Gerth Todtman) 1951: Mystery and Realities of the Site (Morgan & Morgan) 1954: Survival Through Design (Oxford University Press) 1956: Life and Human Habitat (Alexander Koch Verlag). 1961: Welt und Wohnung (Alexander Kock Verlag) 1962: Life and Shape: an Autobiography (Appleton-Century-Crofts), reprinted 2009 (Atara Press) 1962: Auftrag für morgen (Claassen Verlag) 1962: World and Dwelling (Universe Books) 1970: Naturnahes Bauen (Alexander Koch Verlag) 1971: Building With Nature (Universe Books) 1974: Wasser Steine Licht (Parey Verlag) 1977: Bauen und die Sinneswelt (Verlag der Kunst) 1989: Nature Near: The Late Essays of Richard Neutra (Capra Press)

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Nemacki jezik! Le Korbizje (franc. Charles-Édouard Jeanneret, Le Corbusier) ili samo Korbizje je pseudonim francuskog arhitekte švajcarskog porekla, čije je pravo ime bilo Šarl-Eduar Žanre-Gri (franc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris). Rođen je 6. oktobra 1887. u mestu Šo de Fon (franc. La Chaux-de-Fonds) u Švajcarskoj i postao francuski građanin 1930. godine, a umro je 27. avgusta 1965. u Francuskoj. Le Korbizje je bio arhitekta i urbanista a takođe i slikar, vajar i pisac a poznat je i kao saosnivač purizma. Tokom svoje pedesetogodišnje karijere dizajnirao je zgrade u Evropi, Japanu, Indiji, i Severnoj i Južnoj Americi. Posvećen pružanju boljih uslova za život stanovnicima preopterećenih gradova, Le Korbizje je bio uticajan u oblasti urbanističkog planiranja, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). Le Korbizje je pripremio glavni plan grada Čandigar u Indiji, i doprineo je specifičnim dizajnerskim projektima za više zgrada u tom gradu. Dana 17. jula 2016, sedamnaest Le Korbizjeovih projekata u sedam zemalja je upisano u Uneskov spisak lokacija Svetksog nasleđa kao Arhitektonski rad Le Korbizjea, izuzetan doprinos modernom pokretu. Le Korbizje je rođen u porodici umetnika: njegov otac je bio slikar i graver brojčanika na časovnicima,[2] a mati muzičarka. Njegov stariji brat Albert je bio amaterski violinista.[2] Počeo je rano da slika i uči graverski zanat.[3][4][5] Sa četrnaest godina počeo je da pohađa umetničku školu,[2] ali se uskoro posvetio arhitekturi. Godine 1902. na međunarodnoj izložbi cizeliranih časovnika u Torinu njegov rad je nagrađen diplomom. Od 1906. posvećuje se isključivo arhitekturi, živi skromno, putuje po svetu, a u Italiji proučava tamošnju arhitekturu. Sledeće godine odlazi u Austriju. Počinje da proučava armiranobetonske konstrukcije da bi 1912. realizovao prve arhitektonske projekte.[6] Tokom Prvog svetskog rata radio je kao učitelj.[7] Godine 1917. trajno se nastanjuje u Parizu i sa kasnijim dugogodišnjim saradnikom Amadeom Ozefantom izdaje manifest kubizma koji postaje osnov purizma. Godine 1929. godine postaje saosnivač časopisa za estetska pitanja. Godine 1921. sa rođakom Pjerom Žanreom otvara atelje u kome radi do 1965. godine. Od 1923. gradi zgrade širom sveta (Francuska, Švajcarska, Nemačka, Rusija, Južna Amerika, Alžir... ). Le Korbizje, april 1965. U prisilnoj izolaciji je od 1939, odnosno od početka Drugog svetskog rata. Godine 1941. objavljuje u Parizu „Atinsku povelju“ a 1944. ` Tri ljudska uređenja“. Radi i projektuje od završetka Drugog svetskog rata pa sve do smrti od infarkta 27. avgusta 1965. Izbor iz dela Muzej u Tokiju od Le Korbizjea Administrativna zgrada od Le Korbizjea u Čandigaru-Indija Objekat Le Poème Électronique ispred Tehničkog univerziteta u Aidhovenu Dvostruka kuća od Le Korbizijea i Pjera Žanrea u Štutgartu kao primer za primenu pet principa nove arhitekture Dom lno (njegov prvi projekat) Prvi Le Korbizijeov projekat koji generalizuje promišljene crte i principe kao i metode konstrukcije zgrada, je iz 1914. godine i inspirisan je Garnierovim industrijskim gradom u kome još možemo naslućivati kompozicione nedoslednosti razmeštanja reprodukovanog modula i ipak tu ne spaja pojedine elemente u organizovani gradski organizam i celine. Vila na morskoj obali Ovo je projekat iz 1916. koji jasno ukazuje na nerešene protivrečnosti dve kompozicione osnove; tradicionalne srednjomorske, koja se karakteriše lukovima i lođama i druge dinamičke koja se karakteriše slobodnom volumetrijom što se može smatrati približavanjem preloma u njegovom stvaralaštvu i shvatanju prostora. Serijska stambena jedinica Dom Citrohan Ovo je projekat iz vremena 1920—1922. godine u kojem je rešio probleme serijske gradnje stambene jedinice. Slobodnim rasporedom površina i unutrašnjeg prostora pojedinih prostorija omogućava čoveku da u principu vodi bolji život i ima bolje uslove za rad. U ovom se projektu manifestuje njegov princip koji je proizveo veliki skandal u umetnosti „Stan je mašina za stanovanje“. Stambena jedinica za Blistavi grad Izgrađena je u godinama 1947—1952. u skladu sa svojim predstavama o stanu kao mašini za stanovanje. Stanovi su opremljeni otvorenim terasama i arhitekta je tu primenio svoj „Modulator“ koji je sam stvorio i to je sistem proporcija ljudskog tela u koncepciji ljudskog merila kao čoveka koji je merilo stvari. U planu Marseljskog blistavog grada Le Korbizije je definisao pet tačaka arhitekture odnosno pet njegovih principa: Stubovi: zgrada je na stubovima. Zgrada sa osnovama u zemlji - tamni i često vlažni prostori. Armirani beton je omogućio da zgrada lebdi u vazduhu, a komad zemlje ispod nje je bašta koja se nalazi i na krovu objekta. Krovne bašte... Armirani beton je novo sredstvo za homogenizaciju pokrivanja objekata. Razlozi tehnički, ekonomski i čežnja za savremenim konforom, razlozi osećajni - sve to nam nudi da se odlučujemo za terase na krovovima. Slobodna kompozicija. Stalno se grade noseći zidovi od čega zavisi projekat. Armirani beton je dao slobodan prostor i po posebnim spratovima se ne moraju ponavljati iste osnove i projektovati isti prostor, spratovi su nezavisni i to se ogleda u uštedama u prostoru i investicijama. Uzdužni prozori. Prozor je osnovni elemenat u arhitekturi i projektu zgrade. Armirani beton znači revoluciju za istoriju prozorskih otvora. Prozori se sada mogu projektovati kao odnosi punog-praznog i uzduž cele fasade. Slobodna fasada. Stupovi iza fasada unutar objekata. Fasade su tanke membrane odnosno opne koje se sastoje od prozora i ispune od izolujućeg materijala koji se nosi na armirano-betonskim konstrukcijama. Fasada je slobodna. Vila Štajn i Garhes Osnovna je osnova horizontalnih elemenata koje određuju kompoziciju fasade, terasa je na krovu. Slobodne osnove ove koncepcije su nagovestili potencijal plastične energije koja će doći do izražaja u njegovim nerednim projektima. Predlog palate UN u Ženevi Le Korbizije je predložio praktičnu zgradu koja je u duhu savremene arhitekture i prema „Novoj estetici“. Njegov projekat nije pobedio i kako tvrdi: `- diplomatija ima neprimerene simpatije prema pozlaćenim prostorima mrtvih kraljeva“. Vila Savoja u Poisi Realizovana 1929—1932. To je projekat koji se zasniva na njegovih „pet principa“ i zgrada oslonjena na stubovima lebdi u prostoru kao bela svemirska lađa koja kao da nije od ovoga sveta Kapela Notr-dam u Ronšanu Simbol je savremene arhitekture inspiracije iz primitivne umetnosti i ekspresivnog spoljašnjeg izgleda koja je u kontrastima sa spiritualnim duhom unutrašnjeg prostora. Mali prozori na snažnim zidovima pripomenuće nam gotiku i njene katedrale i tvrđave a vizuelno je u suštoj suprotnosti gotskih katedrala i prava je oprečnost lake i visoko stilizovane gotike. Manastir U la Turete Realizovan je 1959. i koristi formalni jezik objašnjavajući dinamički prostor, i u naponu je između unutrašnjeg prostora i spoljašnjeg prostora. Ovde nalazimo rad na svetlosti i svetlosnim efektima koji obogaćuju unutračnji prostor oživljavajući ga i uklanjaju njegovu monotoniju u njegovoj funkcionalnosti. Portret Le Korbizjea na novčanici od 10 švajcarskih franaka iz 1996. Velika dela arhitekture i urbanizma Plata Gustava Kapaneme, Rio de Žaneiro (Brazil) Ozarenigrad u Marselju Urbanistički planovi za Sent-Die Planovi za La Rošel Plan zgrade OUN Plan urbanizacije Bogote Rošanska kapela Manastir u La Turetu Stambeni kompleks u Nant-Rezeu Urbanizacija u Meuksu i Firmini Strazburški konkurs Brazilski paviljon univerzitetskog grada Meandralni grad u Tokiju Čandigar Radovi u umetnosti Više od 400 uljanih slika ili murala 44 skulpture 27 predloga za goblene litografije i crteži Nameštaj Detaljnije: Le Korbizjeov nameštaj Okvir LC4 stolice koju su dizajnirali Le Korbizje i Perjand (1927–28) u Muzeju dekorativnih umetnosti, Pariz Le Korbizje je bio elokventni kritičar fino dizajniranog ručno izrađenog nameštaja, napravljenog od retkog i egzotičnog drveta, sa umecima i pokrivačima, predstavljenoj na Izložbi dekorativne umetnosti 1925. godine. Sledeći svoj uobičajeni metod Le Korbizje je prvo napisao knjigu sa svojim teorijama o nameštaju, sve zajedno sa nezaboravnim sloganima. U njegovoj knjizi iz 1925. godine L`Art Décoratif d`aujourd`hui, on se zalagao za nameštaj za čiju izradu bi bili korišteni jeftini materijali i koji bi se mogao se masovno proizvoditi. Le Korbizje je opisao tri različita tipa nameštaja: tip potreba, tip nameštaja, i objekti ljudskih udova. On je definisao objekte ljudskih udova kao: „... produžetke naših udova i adaptirane na ljudske funkcije, koje su tipa potreba i tipa funkcija, i stoga tipa objekata i tipa nameštaja. Objekat ljudskog uda je poslušni sluga. Dobar sluga je diskretan i skroman, kako bi pružio slobodu svom gospodaru. Svakako, umetnički radovi su oruđa, lepa oruđa. I dugo živeo dobar ukus manifestovan izborom, suptilnošću, proporcionalnošću i harmonijom.” On je dalje deklarisao, „Stolice su arhitektura, sofe su buržoazija”. Le Korbizje se prvi oslanjao na gotov industrijski nameštaj iz Tonetovih fabrika da ispuni svoje projekte, kao što je njegov paviljon na Ekspoziciji iz 1925. Godine 1928, nakon objavljivanja njegovih teorija, on je počeo da eksperimentiše u oblasti dizajna nameštaja. Godine 1928, on je pozvao arhitektu Šarlot Perjand, da se pridruži njegovom studiju kao dizajner nameštaja. Njegov rođak, Pjer Žanere, isto tako je sarađivao na mnogim njegovim dizajnima. Za proizvodnju njegovog nameštaja on je izabrao nemačku firmu Gebruder Tonet, koja je počela sa pravljenjem stolica od cevastog čelika, materijala koji je originalno korišten za izradu biciklova, u ranim 1920-tim. Le Korbizje je cenio dizajnerske radove Marsela Brojera i Bauhausa, koji je 1925. godine započeo sa pravljenjem elegantnih modernih cevastih klubskih stolica. Ludvig Mis van der Roe je započeo sa proizvodnjom po svojoj sopstvenoj verziji skulpturne zakrivljene forme sa sedištem od trske 1927. godine.[8] Prvi rezultati kolaboracije između Le Korbizja i Perjand su bila tri tipa stolica napravljena sa okvirima od hromiranog cevastog čelika; LC4 ležaljka (1927–28) sa pokrivačem od kravlje kože, što joj je davalo osećaj egzotičnosti; udobni naslonjač (LC3) (1928–29), klubska stolica sa cevastim okvirom koji je podsećao na udobne Art Deko klubske stolice koje su postale popularne tokom 1920-ih; i naslonjač za ljuljanje (LC4) (1928–29), nisko sedište suspendovano u cevastom čeličnom ramu, takođe sa tapaciranje od kravlje kože. Ove stolice su bile specifično dizajnirane za dva njegova projekta, Kuća la Roš u Parizu i paviljon za Barbaru i Henrija Čerča. Sve tri su jasno pokazale uticaj Mis van der Roea i Marsela Brojera. Linija nameštaja je proširena dodatnim dizajnima za Le Korbizjeovu postavku Jesenji salon iz 1929. godine, `Oprema za kuću`. Uprkos namere Le Korbizjea da njegov nameštaj treba da ima pristupačne cene i da bude industrijski proizvođen njegovi komadi su originalno bili skupi za izradu i nisu ušli u masovnu proizvodnju dogo godina, do vremena kad je on postao poznat. [9] Politika Politički stavovi Le Korbizjea su prilično nejasni i promenljivi tokom vremena. Tokom 1920-ih, on je nakratko pisao članke o urbanizmu za sindikalističke žurnale Plans, Prélude i L`homme reel.[10] Između 1925. i 1928, Le Korbizje je sarađivao sa Le Faisceau, francuskom fašističkom partijom kratkog veka koju je predvodio Žorž Valo. Valo je kasnije postao antifašista.[11] Le Korbizje je poznavao još jednog bivšeg člana te partije, Ibera Lagardela, bivšeg radničkog lidera i sindikaliste, koji je postao nezadovoljan političkom levicom. Godine 1934, nakon što je Lagardel dobio poziciju u francuskoj ambasadi u Rimu, on je organizovao da Le Korbizje predaje arhitekturu u Italiji. Lagardel je kasnije služio kao ministar rada u pro-osovinskom Višijevskog režimu. Le Korbizje je u nekoliko navrata neuspešno tražio angažmane od Višijevskog režima, ali jedino imenovanje koje je dobio je bilo članstvo u komitetu koji je proučavao urbanizam. Le Korbizje je bio oštužen za antisemitističke stavove. On je pisao svojoj majci u oktobru 1940, pre referenduma koji je organizovala Višijevska vlada: „Jevreji loše prolaze. Povremeno mi ih je žao. Ali izgleda da je njihova slepa požuda za novcem uništila zemlju.” On je isto tako bio optužen za omalovažavanje muslimanskog življa u Alžiru, u to vreme delu Francuske. Kad je Le Korbizje predložio plan za obnovu Alžira, on je osudio postojeći način stanovanja evropskih Alžiraca, žaleći se da je inferioran onom u kojem žive autohtoni Alžirci: „civilizovani žive kao pacovi u rupama”, dok „varvari žive u usamljenosti, u dobrostanju”.[12] Njegov plan za obnovu Alžira je odbijen, i nakon toga je Le Korbizje uglavnom izbegavao politiku.[13] Kritike Mali broj arhitekata 20. veka je bio hvaljen, ili kritikovan, u istoj meri kao i Le Korbizje. U svom posmrtnom slovu Le Korbizjea na memorijalnoj ceremoniji za arhitektu u dvorištu Luvra 1. septembra 1965. godine, francuski ministar kulture Andre Malro je izjavio, „Le Korbizje je imao velike rivale, ali ni jedan od njih nije imao isti značaj u revoluciji arhitekture, jer ni jedan nije podnosio uvrede tako strpljivo i tako dugo.”[14] Kasnije kritike Le Korbizjea su bile usmerene na njegove ideje o urbanističkom planiranju.[15] Prema nekim kritičarima, Le Korbizjeov urbanizam je bio modelovan na fašističkoj državi.[16] Ti kritičari navode da je sam Le Korbizje pisao da „svi građani ne mogu da postanu lideri. Tehnokratska elita, industrijalci, finansijeri, inženjeri, i umetnici bi bili locirani u gradskom centru, dok bi radnici obitavali u gradskim predgrađima.”[17] Uticaj Le Korbizje je revolucionirisao urbanističko planiranje, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). On je bio jedan od prvih koji je realizovao kako će automobil promeniti ljudsko društvo. Le Korvizje je zamislio grad budućnosti sa velikim stambenim zgradama izolovanim u parkovskom okruženju. Planove Le Korbizjea prihvatili su graditelji javnih građevina u Evropi i Sjedinjenim Državama. U Velikoj Britaniji urbanisti su poprimali Le Korbizjeove „gradove na nebu” kao jeftiniji pristup javnom stanovanju krajem pedesetih godina 20. veka.[18] Zanimljivosti Godine 1910. godine, putujući na istok, Le Korbizje je posetio Knjaževac. Inspirisan slikovitošću ulica i arhitekturom grada, napravio je crtež Knjaževca, koji se danas čuva u Narodnom muzeju u Beogradu..

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Listovi malo talasasti, bez nepriajatnih mirisa ili neceg slicnog samo su listovi malo talasasti. Atinska povelja je zbir preporuka za izgradnju gradova, takvih kakve ih danas poznajemo. Lučio Kosta, Brazilija- uticaju Atinske povelje Njena glavna misao bila je objavlivanje i stvaranje gradskog prostora. Misao stvaranja grada kao funkcionalne celine se prvi put značajnije pojavila i prodiskutovala u prvobitnom teoretskom dobu stvaranja arhitekta Toni Garniera koji je bio pozvan od strane glavni arhitekta grada Liona Edvarda Heriota da izradi plan za jedan privredni grad sastavljen od normiranih objekata i osnuje princip striktnog funkcionalnog zoniranja i deljenja gradskih prostora. Le Korbizje (franc. Charles-Édouard Jeanneret, Le Corbusier) ili samo Korbizje je pseudonim francuskog arhitekte švajcarskog porekla, čije je pravo ime bilo Šarl-Eduar Žanre-Gri (franc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris). Rođen je 6. oktobra 1887. u mestu Šo de Fon (franc. La Chaux-de-Fonds) u Švajcarskoj i postao francuski građanin 1930. godine, a umro je 27. avgusta 1965. u Francuskoj. Le Korbizje je bio arhitekta i urbanista a takođe i slikar, vajar i pisac a poznat je i kao saosnivač purizma. Tokom svoje pedesetogodišnje karijere dizajnirao je zgrade u Evropi, Japanu, Indiji, i Severnoj i Južnoj Americi. Posvećen pružanju boljih uslova za život stanovnicima preopterećenih gradova, Le Korbizje je bio uticajan u oblasti urbanističkog planiranja, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). Le Korbizje je pripremio glavni plan grada Čandigar u Indiji, i doprineo je specifičnim dizajnerskim projektima za više zgrada u tom gradu. Dana 17. jula 2016, sedamnaest Le Korbizjeovih projekata u sedam zemalja je upisano u Uneskov spisak lokacija Svetksog nasleđa kao Arhitektonski rad Le Korbizjea, izuzetan doprinos modernom pokretu. Le Korbizje je rođen u porodici umetnika: njegov otac je bio slikar i graver brojčanika na časovnicima,[2] a mati muzičarka. Njegov stariji brat Albert je bio amaterski violinista.[2] Počeo je rano da slika i uči graverski zanat.[3][4][5] Sa četrnaest godina počeo je da pohađa umetničku školu,[2] ali se uskoro posvetio arhitekturi. Godine 1902. na međunarodnoj izložbi cizeliranih časovnika u Torinu njegov rad je nagrađen diplomom. Od 1906. posvećuje se isključivo arhitekturi, živi skromno, putuje po svetu, a u Italiji proučava tamošnju arhitekturu. Sledeće godine odlazi u Austriju. Počinje da proučava armiranobetonske konstrukcije da bi 1912. realizovao prve arhitektonske projekte.[6] Tokom Prvog svetskog rata radio je kao učitelj.[7] Godine 1917. trajno se nastanjuje u Parizu i sa kasnijim dugogodišnjim saradnikom Amadeom Ozefantom izdaje manifest kubizma koji postaje osnov purizma. Godine 1929. godine postaje saosnivač časopisa za estetska pitanja. Godine 1921. sa rođakom Pjerom Žanreom otvara atelje u kome radi do 1965. godine. Od 1923. gradi zgrade širom sveta (Francuska, Švajcarska, Nemačka, Rusija, Južna Amerika, Alžir... ). Le Korbizje, april 1965. U prisilnoj izolaciji je od 1939, odnosno od početka Drugog svetskog rata. Godine 1941. objavljuje u Parizu „Atinsku povelju“ a 1944. ` Tri ljudska uređenja“. Radi i projektuje od završetka Drugog svetskog rata pa sve do smrti od infarkta 27. avgusta 1965. Izbor iz dela Muzej u Tokiju od Le Korbizjea Administrativna zgrada od Le Korbizjea u Čandigaru-Indija Objekat Le Poème Électronique ispred Tehničkog univerziteta u Aidhovenu Dvostruka kuća od Le Korbizijea i Pjera Žanrea u Štutgartu kao primer za primenu pet principa nove arhitekture Dom lno (njegov prvi projekat) Prvi Le Korbizijeov projekat koji generalizuje promišljene crte i principe kao i metode konstrukcije zgrada, je iz 1914. godine i inspirisan je Garnierovim industrijskim gradom u kome još možemo naslućivati kompozicione nedoslednosti razmeštanja reprodukovanog modula i ipak tu ne spaja pojedine elemente u organizovani gradski organizam i celine. Vila na morskoj obali Ovo je projekat iz 1916. koji jasno ukazuje na nerešene protivrečnosti dve kompozicione osnove; tradicionalne srednjomorske, koja se karakteriše lukovima i lođama i druge dinamičke koja se karakteriše slobodnom volumetrijom što se može smatrati približavanjem preloma u njegovom stvaralaštvu i shvatanju prostora. Serijska stambena jedinica Dom Citrohan Ovo je projekat iz vremena 1920—1922. godine u kojem je rešio probleme serijske gradnje stambene jedinice. Slobodnim rasporedom površina i unutrašnjeg prostora pojedinih prostorija omogućava čoveku da u principu vodi bolji život i ima bolje uslove za rad. U ovom se projektu manifestuje njegov princip koji je proizveo veliki skandal u umetnosti „Stan je mašina za stanovanje“. Stambena jedinica za Blistavi grad Izgrađena je u godinama 1947—1952. u skladu sa svojim predstavama o stanu kao mašini za stanovanje. Stanovi su opremljeni otvorenim terasama i arhitekta je tu primenio svoj „Modulator“ koji je sam stvorio i to je sistem proporcija ljudskog tela u koncepciji ljudskog merila kao čoveka koji je merilo stvari. U planu Marseljskog blistavog grada Le Korbizije je definisao pet tačaka arhitekture odnosno pet njegovih principa: Stubovi: zgrada je na stubovima. Zgrada sa osnovama u zemlji - tamni i često vlažni prostori. Armirani beton je omogućio da zgrada lebdi u vazduhu, a komad zemlje ispod nje je bašta koja se nalazi i na krovu objekta. Krovne bašte... Armirani beton je novo sredstvo za homogenizaciju pokrivanja objekata. Razlozi tehnički, ekonomski i čežnja za savremenim konforom, razlozi osećajni - sve to nam nudi da se odlučujemo za terase na krovovima. Slobodna kompozicija. Stalno se grade noseći zidovi od čega zavisi projekat. Armirani beton je dao slobodan prostor i po posebnim spratovima se ne moraju ponavljati iste osnove i projektovati isti prostor, spratovi su nezavisni i to se ogleda u uštedama u prostoru i investicijama. Uzdužni prozori. Prozor je osnovni elemenat u arhitekturi i projektu zgrade. Armirani beton znači revoluciju za istoriju prozorskih otvora. Prozori se sada mogu projektovati kao odnosi punog-praznog i uzduž cele fasade. Slobodna fasada. Stupovi iza fasada unutar objekata. Fasade su tanke membrane odnosno opne koje se sastoje od prozora i ispune od izolujućeg materijala koji se nosi na armirano-betonskim konstrukcijama. Fasada je slobodna. Vila Štajn i Garhes Osnovna je osnova horizontalnih elemenata koje određuju kompoziciju fasade, terasa je na krovu. Slobodne osnove ove koncepcije su nagovestili potencijal plastične energije koja će doći do izražaja u njegovim nerednim projektima. Predlog palate UN u Ženevi Le Korbizije je predložio praktičnu zgradu koja je u duhu savremene arhitekture i prema „Novoj estetici“. Njegov projekat nije pobedio i kako tvrdi: `- diplomatija ima neprimerene simpatije prema pozlaćenim prostorima mrtvih kraljeva“. Vila Savoja u Poisi Realizovana 1929—1932. To je projekat koji se zasniva na njegovih „pet principa“ i zgrada oslonjena na stubovima lebdi u prostoru kao bela svemirska lađa koja kao da nije od ovoga sveta Kapela Notr-dam u Ronšanu Simbol je savremene arhitekture inspiracije iz primitivne umetnosti i ekspresivnog spoljašnjeg izgleda koja je u kontrastima sa spiritualnim duhom unutrašnjeg prostora. Mali prozori na snažnim zidovima pripomenuće nam gotiku i njene katedrale i tvrđave a vizuelno je u suštoj suprotnosti gotskih katedrala i prava je oprečnost lake i visoko stilizovane gotike. Manastir U la Turete Realizovan je 1959. i koristi formalni jezik objašnjavajući dinamički prostor, i u naponu je između unutrašnjeg prostora i spoljašnjeg prostora. Ovde nalazimo rad na svetlosti i svetlosnim efektima koji obogaćuju unutračnji prostor oživljavajući ga i uklanjaju njegovu monotoniju u njegovoj funkcionalnosti. Portret Le Korbizjea na novčanici od 10 švajcarskih franaka iz 1996. Velika dela arhitekture i urbanizma Plata Gustava Kapaneme, Rio de Žaneiro (Brazil) Ozarenigrad u Marselju Urbanistički planovi za Sent-Die Planovi za La Rošel Plan zgrade OUN Plan urbanizacije Bogote Rošanska kapela Manastir u La Turetu Stambeni kompleks u Nant-Rezeu Urbanizacija u Meuksu i Firmini Strazburški konkurs Brazilski paviljon univerzitetskog grada Meandralni grad u Tokiju Čandigar Radovi u umetnosti Više od 400 uljanih slika ili murala 44 skulpture 27 predloga za goblene litografije i crteži Nameštaj Detaljnije: Le Korbizjeov nameštaj Okvir LC4 stolice koju su dizajnirali Le Korbizje i Perjand (1927–28) u Muzeju dekorativnih umetnosti, Pariz Le Korbizje je bio elokventni kritičar fino dizajniranog ručno izrađenog nameštaja, napravljenog od retkog i egzotičnog drveta, sa umecima i pokrivačima, predstavljenoj na Izložbi dekorativne umetnosti 1925. godine. Sledeći svoj uobičajeni metod Le Korbizje je prvo napisao knjigu sa svojim teorijama o nameštaju, sve zajedno sa nezaboravnim sloganima. U njegovoj knjizi iz 1925. godine L`Art Décoratif d`aujourd`hui, on se zalagao za nameštaj za čiju izradu bi bili korišteni jeftini materijali i koji bi se mogao se masovno proizvoditi. Le Korbizje je opisao tri različita tipa nameštaja: tip potreba, tip nameštaja, i objekti ljudskih udova. On je definisao objekte ljudskih udova kao: „... produžetke naših udova i adaptirane na ljudske funkcije, koje su tipa potreba i tipa funkcija, i stoga tipa objekata i tipa nameštaja. Objekat ljudskog uda je poslušni sluga. Dobar sluga je diskretan i skroman, kako bi pružio slobodu svom gospodaru. Svakako, umetnički radovi su oruđa, lepa oruđa. I dugo živeo dobar ukus manifestovan izborom, suptilnošću, proporcionalnošću i harmonijom.” On je dalje deklarisao, „Stolice su arhitektura, sofe su buržoazija”. Le Korbizje se prvi oslanjao na gotov industrijski nameštaj iz Tonetovih fabrika da ispuni svoje projekte, kao što je njegov paviljon na Ekspoziciji iz 1925. Godine 1928, nakon objavljivanja njegovih teorija, on je počeo da eksperimentiše u oblasti dizajna nameštaja. Godine 1928, on je pozvao arhitektu Šarlot Perjand, da se pridruži njegovom studiju kao dizajner nameštaja. Njegov rođak, Pjer Žanere, isto tako je sarađivao na mnogim njegovim dizajnima. Za proizvodnju njegovog nameštaja on je izabrao nemačku firmu Gebruder Tonet, koja je počela sa pravljenjem stolica od cevastog čelika, materijala koji je originalno korišten za izradu biciklova, u ranim 1920-tim. Le Korbizje je cenio dizajnerske radove Marsela Brojera i Bauhausa, koji je 1925. godine započeo sa pravljenjem elegantnih modernih cevastih klubskih stolica. Ludvig Mis van der Roe je započeo sa proizvodnjom po svojoj sopstvenoj verziji skulpturne zakrivljene forme sa sedištem od trske 1927. godine.[8] Prvi rezultati kolaboracije između Le Korbizja i Perjand su bila tri tipa stolica napravljena sa okvirima od hromiranog cevastog čelika; LC4 ležaljka (1927–28) sa pokrivačem od kravlje kože, što joj je davalo osećaj egzotičnosti; udobni naslonjač (LC3) (1928–29), klubska stolica sa cevastim okvirom koji je podsećao na udobne Art Deko klubske stolice koje su postale popularne tokom 1920-ih; i naslonjač za ljuljanje (LC4) (1928–29), nisko sedište suspendovano u cevastom čeličnom ramu, takođe sa tapaciranje od kravlje kože. Ove stolice su bile specifično dizajnirane za dva njegova projekta, Kuća la Roš u Parizu i paviljon za Barbaru i Henrija Čerča. Sve tri su jasno pokazale uticaj Mis van der Roea i Marsela Brojera. Linija nameštaja je proširena dodatnim dizajnima za Le Korbizjeovu postavku Jesenji salon iz 1929. godine, `Oprema za kuću`. Uprkos namere Le Korbizjea da njegov nameštaj treba da ima pristupačne cene i da bude industrijski proizvođen njegovi komadi su originalno bili skupi za izradu i nisu ušli u masovnu proizvodnju dogo godina, do vremena kad je on postao poznat. [9] Politika Politički stavovi Le Korbizjea su prilično nejasni i promenljivi tokom vremena. Tokom 1920-ih, on je nakratko pisao članke o urbanizmu za sindikalističke žurnale Plans, Prélude i L`homme reel.[10] Između 1925. i 1928, Le Korbizje je sarađivao sa Le Faisceau, francuskom fašističkom partijom kratkog veka koju je predvodio Žorž Valo. Valo je kasnije postao antifašista.[11] Le Korbizje je poznavao još jednog bivšeg člana te partije, Ibera Lagardela, bivšeg radničkog lidera i sindikaliste, koji je postao nezadovoljan političkom levicom. Godine 1934, nakon što je Lagardel dobio poziciju u francuskoj ambasadi u Rimu, on je organizovao da Le Korbizje predaje arhitekturu u Italiji. Lagardel je kasnije služio kao ministar rada u pro-osovinskom Višijevskog režimu. Le Korbizje je u nekoliko navrata neuspešno tražio angažmane od Višijevskog režima, ali jedino imenovanje koje je dobio je bilo članstvo u komitetu koji je proučavao urbanizam. Le Korbizje je bio oštužen za antisemitističke stavove. On je pisao svojoj majci u oktobru 1940, pre referenduma koji je organizovala Višijevska vlada: „Jevreji loše prolaze. Povremeno mi ih je žao. Ali izgleda da je njihova slepa požuda za novcem uništila zemlju.” On je isto tako bio optužen za omalovažavanje muslimanskog življa u Alžiru, u to vreme delu Francuske. Kad je Le Korbizje predložio plan za obnovu Alžira, on je osudio postojeći način stanovanja evropskih Alžiraca, žaleći se da je inferioran onom u kojem žive autohtoni Alžirci: „civilizovani žive kao pacovi u rupama”, dok „varvari žive u usamljenosti, u dobrostanju”.[12] Njegov plan za obnovu Alžira je odbijen, i nakon toga je Le Korbizje uglavnom izbegavao politiku.[13] Kritike Mali broj arhitekata 20. veka je bio hvaljen, ili kritikovan, u istoj meri kao i Le Korbizje. U svom posmrtnom slovu Le Korbizjea na memorijalnoj ceremoniji za arhitektu u dvorištu Luvra 1. septembra 1965. godine, francuski ministar kulture Andre Malro je izjavio, „Le Korbizje je imao velike rivale, ali ni jedan od njih nije imao isti značaj u revoluciji arhitekture, jer ni jedan nije podnosio uvrede tako strpljivo i tako dugo.”[14] Kasnije kritike Le Korbizjea su bile usmerene na njegove ideje o urbanističkom planiranju.[15] Prema nekim kritičarima, Le Korbizjeov urbanizam je bio modelovan na fašističkoj državi.[16] Ti kritičari navode da je sam Le Korbizje pisao da „svi građani ne mogu da postanu lideri. Tehnokratska elita, industrijalci, finansijeri, inženjeri, i umetnici bi bili locirani u gradskom centru, dok bi radnici obitavali u gradskim predgrađima.”[17] Uticaj Le Korbizje je revolucionirisao urbanističko planiranje, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). On je bio jedan od prvih koji je realizovao kako će automobil promeniti ljudsko društvo. Le Korvizje je zamislio grad budućnosti sa velikim stambenim zgradama izolovanim u parkovskom okruženju. Planove Le Korbizjea prihvatili su graditelji javnih građevina u Evropi i Sjedinjenim Državama. U Velikoj Britaniji urbanisti su poprimali Le Korbizjeove „gradove na nebu” kao jeftiniji pristup javnom stanovanju krajem pedesetih godina 20. veka.[18] Zanimljivosti Godine 1910. godine, putujući na istok, Le Korbizje je posetio Knjaževac. Inspirisan slikovitošću ulica i arhitekturom grada, napravio je crtež Knjaževca, koji se danas čuva u Narodnom muzeju u Beogradu..

Kao na slikama Vrlo dobro očuvano Jako retko u ponudi First edition. Collection de `l Espirit Nouveau`. Large 8vo. (4) + v + (1) + 284 + (2) + (8)pp appendix + (3)pp. With illustrations in text throughout & 1 large folding plate ( une ville contemporain ). First edition. Le Corbusier s innovative ideas for the contemporary city using modern technology to bring efficiency and fulfillment to work, recreation and movement within the urban environment. Le Korbizje (franc. Charles-Édouard Jeanneret, Le Corbusier) ili samo Korbizje je pseudonim francuskog arhitekte švajcarskog porekla, čije je pravo ime bilo Šarl-Eduar Žanre-Gri (franc. Charles-Édouard Jeanneret-Gris). Rođen je 6. oktobra 1887. u mestu Šo de Fon (franc. La Chaux-de-Fonds) u Švajcarskoj i postao francuski građanin 1930. godine, a umro je 27. avgusta 1965. u Francuskoj. Le Korbizje je bio arhitekta i urbanista a takođe i slikar, vajar i pisac a poznat je i kao saosnivač purizma. Tokom svoje pedesetogodišnje karijere dizajnirao je zgrade u Evropi, Japanu, Indiji, i Severnoj i Južnoj Americi. Posvećen pružanju boljih uslova za život stanovnicima preopterećenih gradova, Le Korbizje je bio uticajan u oblasti urbanističkog planiranja, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). Le Korbizje je pripremio glavni plan grada Čandigar u Indiji, i doprineo je specifičnim dizajnerskim projektima za više zgrada u tom gradu. Dana 17. jula 2016, sedamnaest Le Korbizjeovih projekata u sedam zemalja je upisano u Uneskov spisak lokacija Svetksog nasleđa kao Arhitektonski rad Le Korbizjea, izuzetan doprinos modernom pokretu.[1] Biografski podaci[uredi | uredi izvor] Le Korbizje je rođen u porodici umetnika: njegov otac je bio slikar i graver brojčanika na časovnicima,[2] a mati muzičarka. Njegov stariji brat Albert je bio amaterski violinista.[2] Počeo je rano da slika i uči graverski zanat.[3][4][5] Sa četrnaest godina počeo je da pohađa umetničku školu,[2] ali se uskoro posvetio arhitekturi. Godine 1902. na međunarodnoj izložbi cizeliranih časovnika u Torinu njegov rad je nagrađen diplomom. Od 1906. posvećuje se isključivo arhitekturi, živi skromno, putuje po svetu, a u Italiji proučava tamošnju arhitekturu. Sledeće godine odlazi u Austriju. Počinje da proučava armiranobetonske konstrukcije da bi 1912. realizovao prve arhitektonske projekte.[6] Tokom Prvog svetskog rata radio je kao učitelj.[7] Godine 1917. trajno se nastanjuje u Parizu i sa kasnijim dugogodišnjim saradnikom Amadeom Ozefantom izdaje manifest kubizma koji postaje osnov purizma. Godine 1929. godine postaje saosnivač časopisa za estetska pitanja. Godine 1921. sa rođakom Pjerom Žanreom otvara atelje u kome radi do 1965. godine. Od 1923. gradi zgrade širom sveta (Francuska, Švajcarska, Nemačka, Rusija, Južna Amerika, Alžir... ). Le Korbizje, april 1965. U prisilnoj izolaciji je od 1939, odnosno od početka Drugog svetskog rata. Godine 1941. objavljuje u Parizu „Atinsku povelju“ a 1944. ` Tri ljudska uređenja“. Radi i projektuje od završetka Drugog svetskog rata pa sve do smrti od infarkta 27. avgusta 1965. Izbor iz dela[uredi | uredi izvor] Muzej u Tokiju od Le Korbizjea Administrativna zgrada od Le Korbizjea u Čandigaru-Indija Objekat Le Poème Électronique ispred Tehničkog univerziteta u Aidhovenu Dvostruka kuća od Le Korbizijea i Pjera Žanrea u Štutgartu kao primer za primenu pet principa nove arhitekture Dom-ino (njegov prvi projekat) Prvi Le Korbizijeov projekat koji generalizuje promišljene crte i principe kao i metode konstrukcije zgrada, je iz 1914. godine i inspirisan je Garnierovim industrijskim gradom u kome još možemo naslućivati kompozicione nedoslednosti razmeštanja reprodukovanog modula i ipak tu ne spaja pojedine elemente u organizovani gradski organizam i celine. Vila na morskoj obali Ovo je projekat iz 1916. koji jasno ukazuje na nerešene protivrečnosti dve kompozicione osnove; tradicionalne srednjomorske, koja se karakteriše lukovima i lođama i druge dinamičke koja se karakteriše slobodnom volumetrijom što se može smatrati približavanjem preloma u njegovom stvaralaštvu i shvatanju prostora. Serijska stambena jedinica Dom Citrohan Ovo je projekat iz vremena 1920—1922. godine u kojem je rešio probleme serijske gradnje stambene jedinice. Slobodnim rasporedom površina i unutrašnjeg prostora pojedinih prostorija omogućava čoveku da u principu vodi bolji život i ima bolje uslove za rad. U ovom se projektu manifestuje njegov princip koji je proizveo veliki skandal u umetnosti „Stan je mašina za stanovanje“. Stambena jedinica za Blistavi grad Izgrađena je u godinama 1947—1952. u skladu sa svojim predstavama o stanu kao mašini za stanovanje. Stanovi su opremljeni otvorenim terasama i arhitekta je tu primenio svoj „Modulator“ koji je sam stvorio i to je sistem proporcija ljudskog tela u koncepciji ljudskog merila kao čoveka koji je merilo stvari. U planu Marseljskog blistavog grada Le Korbizije je definisao pet tačaka arhitekture odnosno pet njegovih principa: Stubovi: zgrada je na stubovima. Zgrada sa osnovama u zemlji - tamni i često vlažni prostori. Armirani beton je omogućio da zgrada lebdi u vazduhu, a komad zemlje ispod nje je bašta koja se nalazi i na krovu objekta. Krovne bašte... Armirani beton je novo sredstvo za homogenizaciju pokrivanja objekata. Razlozi tehnički, ekonomski i čežnja za savremenim komforom, razlozi osećajni - sve to nam nudi da se odlučujemo za terase na krovovima. Slobodna kompozicija. Stalno se grade noseći zidovi od čega zavisi projekat. Armirani beton je dao slobodan prostor i po posebnim spratovima se ne moraju ponavljati iste osnove i projektovati isti prostor, spratovi su nezavisni i to se ogleda u uštedama u prostoru i investicijama. Uzdužni prozori. Prozor je osnovni elemenat u arhitekturi i projektu zgrade. Armirani beton znači revoluciju za istoriju prozorskih otvora. Prozori se sada mogu projektovati kao odnosi punog-praznog i uzduž cele fasade. Slobodna fasada. Stupovi iza fasada unutar objekata. Fasade su tanke membrane odnosno opne koje se sastoje od prozora i ispune od izolujućeg materijala koji se nosi na armirano-betonskim konstrukcijama. Fasada je slobodna. Vila Štajn i Garhes Osnovna je osnova horizontalnih elemenata koje određuju kompoziciju fasade, terasa je na krovu. Slobodne osnove ove koncepcije su nagovestili potencijal plastične energije koja će doći do izražaja u njegovim nerednim projektima. Predlog palate UN u Ženevi Le Korbizije je predložio praktičnu zgradu koja je u duhu savremene arhitekture i prema „Novoj estetici“. Njegov projekat nije pobedio i kako tvrdi: `- diplomatija ima neprimerene simpatije prema pozlaćenim prostorima mrtvih kraljeva“. Vila Savoja u Poisi Realizovana 1929—1932. To je projekat koji se zasniva na njegovih „pet principa“ i zgrada oslonjena na stubovima lebdi u prostoru kao bela svemirska lađa koja kao da nije od ovoga sveta Kapela Notr-dam u Ronšanu Simbol je savremene arhitekture inspiracije iz primitivne umetnosti i ekspresivnog spoljašnjeg izgleda koja je u kontrastima sa spiritualnim duhom unutrašnjeg prostora. Mali prozori na snažnim zidovima pripomenuće nam gotiku i njene katedrale i tvrđave a vizuelno je u suštoj suprotnosti gotskih katedrala i prava je oprečnost lake i visoko stilizovane gotike. Manastir U la Turete Realizovan je 1959. i koristi formalni jezik objašnjavajući dinamički prostor, i u naponu je između unutrašnjeg prostora i spoljašnjeg prostora. Ovde nalazimo rad na svetlosti i svetlosnim efektima koji obogaćuju unutrašnji prostor oživljavajući ga i uklanjaju njegovu monotoniju u njegovoj funkcionalnosti. Portret Le Korbizjea na novčanici od 10 švajcarskih franaka iz 1996. Velika dela arhitekture i urbanizma[uredi | uredi izvor] Plata Gustava Kapaneme, Rio de Žaneiro (Brazil) Ozarenigrad u Marselju Urbanistički planovi za Sent-Die Planovi za La Rošel Plan zgrade OUN Plan urbanizacije Bogote Rošanska kapela Manastir u La Turetu Stambeni kompleks u Nant-Rezeu Urbanizacija u Meuksu i Firmini Strazburški konkurs Brazilski paviljon univerzitetskog grada Meandralni grad u Tokiju Čandigar Radovi u umetnosti[uredi | uredi izvor] Više od 400 uljanih slika ili murala 44 skulpture 27 predloga za goblene litografije i crteži Nameštaj[uredi | uredi izvor] Glavni članak: Le Korbizjeov nameštaj Okvir LC4 stolice koju su dizajnirali Le Korbizje i Perjand (1927–28) u Muzeju dekorativnih umetnosti, Pariz Le Korbizje je bio elokventni kritičar fino dizajniranog ručno izrađenog nameštaja, napravljenog od retkog i egzotičnog drveta, sa umecima i pokrivačima, predstavljenoj na Izložbi dekorativne umetnosti 1925. godine. Sledeći svoj uobičajeni metod Le Korbizje je prvo napisao knjigu sa svojim teorijama o nameštaju, sve zajedno sa nezaboravnim sloganima. U njegovoj knjizi iz 1925. godine L`Art Décoratif d`aujourd`hui, on se zalagao za nameštaj za čiju izradu bi bili korišteni jeftini materijali i koji bi se mogao se masovno proizvoditi. Le Korbizje je opisao tri različita tipa nameštaja: tip potreba, tip nameštaja, i objekti ljudskih udova. On je definisao objekte ljudskih udova kao: „... produžetke naših udova i adaptirane na ljudske funkcije, koje su tipa potreba i tipa funkcija, i stoga tipa objekata i tipa nameštaja. Objekat ljudskog uda je poslušni sluga. Dobar sluga je diskretan i skroman, kako bi pružio slobodu svom gospodaru. Svakako, umetnički radovi su oruđa, lepa oruđa. I dugo živeo dobar ukus manifestovan izborom, suptilnošću, proporcionalnošću i harmonijom.” On je dalje deklarisao, „Stolice su arhitektura, sofe su buržoazija”. Le Korbizje se prvi oslanjao na gotov industrijski nameštaj iz Tonetovih fabrika da ispuni svoje projekte, kao što je njegov paviljon na Ekspoziciji iz 1925. Godine 1928, nakon objavljivanja njegovih teorija, on je počeo da eksperimentiše u oblasti dizajna nameštaja. Godine 1928, on je pozvao arhitektu Šarlot Perjand, da se pridruži njegovom studiju kao dizajner nameštaja. Njegov rođak, Pjer Žanere, isto tako je sarađivao na mnogim njegovim dizajnima. Za proizvodnju njegovog nameštaja on je izabrao nemačku firmu Gebruder Tonet, koja je počela sa pravljenjem stolica od cevastog čelika, materijala koji je originalno korišten za izradu biciklova, u ranim 1920-tim. Le Korbizje je cenio dizajnerske radove Marsela Brojera i Bauhausa, koji je 1925. godine započeo sa pravljenjem elegantnih modernih cevastih klubskih stolica. Ludvig Mis van der Roe je započeo sa proizvodnjom po svojoj sopstvenoj verziji skulpturne zakrivljene forme sa sedištem od trske 1927. godine.[8] Prvi rezultati kolaboracije između Le Korbizja i Perjand su bila tri tipa stolica napravljena sa okvirima od hromiranog cevastog čelika; LC4 ležaljka (1927–28) sa pokrivačem od kravlje kože, što joj je davalo osećaj egzotičnosti; udobni naslonjač (LC3) (1928–29), klupska stolica sa cevastim okvirom koji je podsećao na udobne Art Deko klupske stolice koje su postale popularne tokom 1920-ih; i naslonjač za ljuljanje (LC4) (1928–29), nisko sedište suspendovano u cevastom čeličnom ramu, takođe sa tapaciranje od kravlje kože. Ove stolice su bile specifično dizajnirane za dva njegova projekta, Kuća la Roš u Parizu i paviljon za Barbaru i Henrija Čerča. Sve tri su jasno pokazale uticaj Mis van der Roea i Marsela Brojera. Linija nameštaja je proširena dodatnim dizajnima za Le Korbizjeovu postavku Jesenji salon iz 1929. godine, `Oprema za kuću`. Uprkos namere Le Korbizjea da njegov nameštaj treba da ima pristupačne cene i da bude industrijski proizvođen njegovi komadi su originalno bili skupi za izradu i nisu ušli u masovnu proizvodnju dogo godina, do vremena kad je on postao poznat. [9] Politika[uredi | uredi izvor] Politički stavovi Le Korbizjea su prilično nejasni i promenljivi tokom vremena. Tokom 1920-ih, on je nakratko pisao članke o urbanizmu za sindikalističke žurnale Plans, Prélude i L`homme reel.[10] Između 1925. i 1928, Le Korbizje je sarađivao sa Le Faisceau, francuskom fašističkom partijom kratkog veka koju je predvodio Žorž Valo. Valo je kasnije postao antifašista.[11] Le Korbizje je poznavao još jednog bivšeg člana te partije, Ibera Lagardela, bivšeg radničkog lidera i sindikaliste, koji je postao nezadovoljan političkom levicom. Godine 1934, nakon što je Lagardel dobio poziciju u francuskoj ambasadi u Rimu, on je organizovao da Le Korbizje predaje arhitekturu u Italiji. Lagardel je kasnije služio kao ministar rada u pro-osovinskom Višijevskog režimu. Le Korbizje je u nekoliko navrata neuspešno tražio angažmane od Višijevskog režima, ali jedino imenovanje koje je dobio je bilo članstvo u komitetu koji je proučavao urbanizam. Le Korbizje je bio optužen za antisemitističke stavove. On je pisao svojoj majci u oktobru 1940, pre referenduma koji je organizovala Višijevska vlada: „Jevreji loše prolaze. Povremeno mi ih je žao. Ali izgleda da je njihova slepa požuda za novcem uništila zemlju.” On je isto tako bio optužen za omalovažavanje muslimanskog življa u Alžiru, u to vreme delu Francuske. Kad je Le Korbizje predložio plan za obnovu Alžira, on je osudio postojeći način stanovanja evropskih Alžiraca, žaleći se da je inferioran onom u kojem žive autohtoni Alžirci: „civilizovani žive kao pacovi u rupama”, dok „varvari žive u usamljenosti, u dobrostanju”.[12] Njegov plan za obnovu Alžira je odbijen, i nakon toga je Le Korbizje uglavnom izbegavao politiku.[13] Kritike[uredi | uredi izvor] Mali broj arhitekata 20. veka je bio hvaljen, ili kritikovan, u istoj meri kao i Le Korbizje. U svom posmrtnom slovu Le Korbizjea na memorijalnoj ceremoniji za arhitektu u dvorištu Luvra 1. septembra 1965. godine, francuski ministar kulture Andre Malro je izjavio, „Le Korbizje je imao velike rivale, ali ni jedan od njih nije imao isti značaj u revoluciji arhitekture, jer ni jedan nije podnosio uvrede tako strpljivo i tako dugo.”[14] Kasnije kritike Le Korbizjea su bile usmerene na njegove ideje o urbanističkom planiranju.[15] Prema nekim kritičarima, Le Korbizjeov urbanizam je bio modelovan na fašističkoj državi.[16] Ti kritičari navode da je sam Le Korbizje pisao da „svi građani ne mogu da postanu lideri. Tehnokratska elita, industrijalci, finansijeri, inženjeri, i umetnici bi bili locirani u gradskom centru, dok bi radnici obitavali u gradskim predgrađima.”[17] Uticaj[uredi | uredi izvor] Le Korbizje je revolucionisao urbanističko planiranje, i bio je osnivački član Međunarodnog kongresa moderne arhitekture (CIAM). On je bio jedan od prvih koji je realizovao kako će automobil promeniti ljudsko društvo. Le Korvizje je zamislio grad budućnosti sa velikim stambenim zgradama izolovanim u parkovskom okruženju. Planove Le Korbizjea prihvatili su graditelji javnih građevina u Evropi i Sjedinjenim Državama. U Velikoj Britaniji urbanisti su poprimali Le Korbizjeove „gradove na nebu” kao jeftiniji pristup javnom stanovanju krajem pedesetih godina 20. veka.[18] Zanimljivosti[uredi | uredi izvor] Godine 1910. godine, putujući na istok, Le Korbizje je posetio Knjaževac. Inspirisan slikovitošću ulica i arhitekturom grada, napravio je crtež Knjaževca, koji se danas čuva u Narodnom muzeju u Beogradu.[19]

Inženjering - Enciklopedijski priručnik RUSKI JEZIK KNJIGE broj 1,4,6 Veći format tvrd povez oko 550 strana svaka knjiga Veoma lepo očuvane tvrd povez Енциклопедијски приручник `Инжењеринг` је совјетска енциклопедијска публикација објављена 1946-1951 . године и свеобухватно покрива питања машинства - техничке прорачуне, избор, намену и својства материјала, производне технологије, пројектовање машина, пројектовање машинских постројења и организација производње . машинство Машинство - енциклопедијски приручник.јпг аутор Цх. ед. Академик Е.А. Чудаков. Оригинални језик Руски Издавач Државна научно-техничка издавачка кућа за машинску литературу Издање 1946-1951 Главни и одговорни уредник је академик Јевгениј Алексејевич Чудаков Енциклопедијски приручник. Т.1, књига 1 (1947) Опис: Први том Енциклопедијског приручника `Инжењеринг` је један од два тома првог одељка посвећеног инжењерским прорачунима. Први одељак обухвата информације које су, у једној или другој мери, заједничке за све гране инжењерског рада градитеља машина. Из разлога погодности коришћења Приручника, први том је подељен у две књиге. Ова прва књига садржи референтне материјале из математике, мерних јединица, хемије, техничке механике течности и гасова, топлоте и електротехнике. Значајна пажња у формирању ове књиге посвећена је поглављу „Математика”. Математика је један од камена темељаца на којима се заснивају све инжењерске науке. Технички прорачуни у савременом машинству, истраживања и мерења, постављање експеримената и обрада резултата захтевају широку примену математичких метода. У складу са наведеним, том садржи комплетан приказ информација, формула и метода прорачуна који се односе на математичке дисциплине од примењеног значаја. У Приручнику су посебно обрађене апроксимативне методе за решавање алгебарских и диференцијалних једначина. Значајно место дато је теорији вероватноће и методама математичке обраде резултата посматрања. Математичке табеле су дате са детаљима и бројем карактера довољним за већину техничких прорачуна. Неке од математичких табела (четврта и пета степена бројева, Беселове функције итд.) први пут се појављују у упутствима. Кратке информације о хемији садржане у овој књизи детерминисане су значајном улогом коју хемијске науке тренутно играју у науци о металима, у производним и технолошким прорачунима, као иу радним процесима различитих машина. Поглавље „Хемија“ обухвата само кратке податке о својствима хемијских елемената и њихових најважнијих једињења. Нумеричке вредности атомских тежина, тачака кључања и топљења, густине елемената у слободном облику итд., које су овде дате, позајмљене су из најновијих табела које су објавиле релевантне истраживачке (домаће и међународне) организације. Узимајући у обзир широку примену коју је физичка (теоријска) хемија у последње време добила у различитим областима технологије метала и њихових легура, посебан чланак је укључен у поглавље „Хемија“ посвећено референтним подацима из хемијске термодинамике. Разматрање легура као физичко-хемијских система, које је прихваћено у савременој металографији, подстакло нас је да и у ово поглавље унесемо елементарне податке о термодинамичкој теорији раствора. Када користи ово поглавље, читалац треба да има на уму да се многе информације из области хемије налазе иу другим томовима Приручника. Тако су питања хемијске и структурне анализе обрађена у поглављима посвећеним испитивању материјала (том 3), питања електрохемије се разматрају у њиховој практичној примени на технологију металних превлака (том 7) итд. Поглавље „Топлота“ представља увод у веома обимне материјале из области топлотног прорачуна, посвећене пројектовању мотора са унутрашњим сагоревањем, парних котлова, турбина и друге енергетске опреме и датих у другим томовима (углавном у томовима 11,12). и 13) Приручника. Поглавље „Техничка механика течности и гасова“ садржи основне референтне информације неопходне инжењеру машинства из ове области, директно повезане са садржајем поглавља „Хидрауличне машине“, које је део в. 12. Многа хидрауличка питања која лица хидротехничара, на пример, хидраулика отворених преграда и сл., дотичу се врло кратко, само у мери која може бити од интереса за произвођача машина при утврђивању великих трошкова. Последње поглавље ове књиге – „Електротехника“ – садржи информације из области основа електротехнике, електричних мерења, електричне опреме и јонско-електронске опреме. Мора се имати у виду да, уз ово поглавље, које је општег и уводног карактера, остали томови Приручника посвећени пројектовању машина садрже додатне материјале о електричној опреми. Конкретно, том 8 предвиђено је поглавље „Електрични погон машина“ и том. 8, 9 и други - низ чланака о специјалној електричној опреми различитих машина алатки (на пример, о електричном погону опреме за ваљање, машинама за ковање и пресовање, механизмима за дизање и транспорт, машинама за сечење метала итд.). Референтне информације о прорачуну електричних мрежа постројења дате су у тому 14, посвећеном пројектовању машинских постројења. Значајну помоћ ауторима и уредницима пружила су лица укључена у преглед појединих поглавља и чланака, њихових програма, структуре и садржаја.

Bez podvlačenja i pisanja! Autor - osoba Hajdin, Georgije Naslov Mehanika fluida / Georgije Hajdin Vrsta građe udžbenik Ciljna grupa odrasli, ozbiljna (nije lepa knjiž.) Jezik srpski Godina 1983 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 1983 (Bor : Bakar) Fizički opis 210 str. : ilustr. ; 24 cm (Broš.) Napomene Tiraž 2.000. Predmetne odrednice Mehanika fluida Mehanika fluida ili hidroaero mehanika je deo mehanike koji izučava zakone ravnoteže i kretanja fluida (tečnosti, gasova i plasme) kao i sile koje deluju na njih. U mehanici fluida zanemaruju se strukturna svojstva tečnosti i gasova i smatraju se kao sredine neprekidno raspoređene u prostoru. Mehanika fluida ima primene u širokom spektru disciplina, uključujući mašinsko, građevinsko, hemijsko i biomedicinsko inženjerstvo, geofiziku, okeanografiju, meteorologiju, astrofiziku i biologiju. Mehanika fluida se može podeliti na statiku fluida, studiju fluida u mirovanju, i dinamiku fluida, studiju efekata sila na kretanje fluida. To je grana mehanike kontinuuma, predmeta koji se bavi modelovanjem materiju bez upotrebe informacija na atomskom nivou; to jest, modeluje se materija sa makroskopskog gledišta, a ne sa mikroskopskog. Mehanika fluida, posebno dinamika fluida, aktivno je polje istraživanja, tipično matematički složeno. Mnogi problemi su delimično ili u potpunosti nerešeni i najbolje ih je rešiti numeričkim metodama, obično koristeći računare. Moderna disciplina, koja se naziva računska dinamika fluida (CFD), posvećena je ovom pristupu. Brzinometrija slika čestica, eksperimentalna metoda za vizuelizaciju i analizu protoka tečnosti, takođe koristi prednosti visoko vizuelne prirode protoka tečnosti. Kratka istorija Bernulijeva jednačina Prva znanja iz mehanike fluida stečena su još u praistoriji. Već tada su ljudi imali neka znanja iz hidraulike. Praveći strele, čamce, pa čak i kuće ljudi su znali kojim oblicima se najlakše može pobediti otpor vazduha i vode. Izučavanje mehanike fluida počelo je u antičkoj Grčkoj. Osnove je postavio Arhimed u svom delu O Plovećim telima, gde je postavljen i njegov zakon: „Sila potiska brojno je jednaka težini telom istisnutog fluida.” Tek je u XVII veku Blez Paskal postavio zakone o prenošenju pritiska u fluidima rekavši da je „pritisak u mirnoj tečnosti konstantan”. Dakle po njegovom mišljenu pritisak u proizvoljnom delu mirne tečnosti je jednak u svim pravcima i prenosi se jednako po celoj zapremini fluida. Mehanikom fluida su se bavili još i Robert Bojl, Edm Mariot, Lagranž, Ojler, Bernuli, Venturi, Ozborn Rejnolds i mnogi drugi fizičari. Pojam fluida Fluid (lat. fluidum: tečnost) je tečnost ili gas, tečna ili gasovita hemijska materija u kojoj molekuli lako menjaju svoj relativan položaj (voda, vazduh i drugo). Privlačne sile među česticama u fluidu slabije su od sila među česticama čvrste materije, ali su još uvek dovoljno velike da izazovu viskoznost. Između fluida velike viskoznosti i amorfne čvrste materije granica nije strogo određena. Idealni fluid je fluid kojem su viskoznost, površinska napetost, kapilarnost i ostale posledice međumolekularnih sila zanemarive. Proučavanjem svojstava fluida bavi se mehanika fluida, koja se deli na hidrostatiku, hidrodinamiku i aerodinamiku. Hukov zakon za fluide Osnovne razlike fluida i čvrstih tela su: fluidi mogu da teku i menjaju oblik zapremine pod dejstvom vrlo malih sila. Fluidi se ponašaju kao elastične sredine samo pri njihovom svestranom sabijanju. Stišljivi i nestišljivi fluidi Ako na površinu tečnosti tangencijalno dejstvuje vrlo mala sila, izazvaće pomeranje elemenata te tečnosti jedan u odnosu na drugi. Dakle, fluidi nemaju elastični otpor na tangencijalni napon, tj. modul smicanja im je jednak nuli G=0. Usled toga tečnost je pokretljiva- teče, tj. ne održava stalan oblik nego samo zapreminu. Gasovi nemaju ni stalan oblik ni stalnu zapreminu te se time razlikuju od tečnosti. Tečnosti su praktično nestišljive pa im je gustina konstantna, tj. ne zavisi od pritiska. Gasovi su stišljivi pa im gustina zavisi od pritiska. Zbog ovih svojstava razlikujemo stišljivi i nestišljivi fluid. U cilju jednostavnijih razmatranja mehanike fluida uvodi se pojam idealnog fluida. To je fluid kod koga je moguće zanemariti unutrašnje trenje. Hidrostatika Hidrostatika je grana hidromehanike (mehanika fluida) koja se bavi pojavama i silama u tečnostima koje miruju. Tri su osnovna zakona hidrostatike: U tečnosti koja ispunjava zatvorenu posudu vanjski se pritisak širi jednoliko na sve strane (Paskalov zakon ili hidrostatički pritisak). Hidrostatički pritisak u tečnosti nastaje zbog njene težine. Eksperimentima se može dokazati da se pritisak u tečnosti: povećava sa dubinom; jednak je na svim mestima na istoj dubini (u istoj tečnosti); deluje jednako u svim smerovima. Praktičnu primenu ima taj zakon kod hidrauličke prese. Svako telo uronjeno u tečnosti gubi od svoje težine onoliko koliko je teška njime istisnuta tečnost (Arhimedov zakon). Dakle, na telo uronjeno u tečnosti deluje uzgon, koji je jednak i suprotno usmeren težini istisnute tečnosti. Drugim rečima može se reći: „Telo uronjeno u tečnost lakše je za težinu istisnute tečnosti”. Kada telo pluta na površini tečnosti, težina mu je jednaka težini tečnosti što je istisnuta onim delom tela koji se nalazi ispod nivoa tečnosti. Hidrodinamika Hidrodinamika je grana mehanike fluida koja se bavi zakonima kretanja tečnosti i pojavama uzrokovanim uzajamnim delovanjem struje tečnosti i tela koje se graniči s tečnošću u kretanju. Golemo značenje vode u razvoju civilizacije prisililo je čoveka da već od davnina rešava praktične probleme vodovodnih sistema, uređaja za natapanje i odvodnju, za kretanje brodova i slično, a s druge strane naučna je znatiželja navodila pojedince da traže teorijska tumačenja složenih pojava u vezi sa strujanjem tečnosti. Prvi značajniji zakoni hidrodinamike potiču iz 17 veka, kada su Evanđelista Toričeli i Isak Njutn postavili zakon o isticanju tečnosti (Toričelijev zakon). Osnove klasične teorijske hidrodinamike postavljene su u 18. veku zakonima o kretanju idealne tečnosti Danijela Bernulija (1738), Leonarda Ojlera (1775) i Žozefa Luja Lagranža (1787). Iz istoga razdoblja potiče i Bordinov zakon o udaru tečnosti (vodni udar ili hidraulički udar). Teorija kretanja idealne tečnosti nije imala većeg značenja za rešavanje praktičnih problema, ali je poslužila kao osnova mnogim zakonima o ponašanju realne tečnosti. Tako je u 19. veku nastala Navijer-Stoksova jednačina o kretanju viskozne tečnosti (viskoznost), te Darsi-Vejsbahov i Hagen-Puazeljeov zakon gubitka energije pri strujanju vode kroz cevi; Ozborn Rejnolds prvi je sistematski istražio laminarno i turbulentno strujanje viskozne tečnosti (1883 – 1889) i dao jednačine turbulentnog strujanja; V. Dž. M. Rankin i Vilijam Froud, baveći se hidrodinamičkim problemima kretanja broda, otkrili su zakone koji su omogućili naučni pristup rešavanju oblika brodskog trupa; H. Helmholc postavio je osnove zakona vrtložnoga strujanja tečnosti oko uronjenog tela (1858), na osnovi čega je Nikolaj Žukovski (1906) razvio teoriju koja je omogućila tačan (egzaktan) proračun profila brodskih i vazduhoplovnih propelera, vahduhoplovnih krila i podvodnih tela. L. Prandtl postavio je teoriju graničnog sloja (1904), koja omogućava jasniji uvid u otpor trenja tela uronjenog u struju tečnosti. Zahvaljujući mnogobrojnim analitičkim i eksperimentalnim istraživanjima u prvoj polovini 20. veka danas je postignut golem napredak u primeni zakona hidrodinamike pri rešavanju složenih praktičnih problema vodovodnih uređaja i hidrauličnih energetskih sistema te problema otpora, propulzije i ponašanja brodova. Brzi razvoj u 20. veku hidrodinamika velikim delom duguje i istraživanjima na području aerodinamike, jer pri brzinama manjima od brzine zvuka vrede isti zakoni za kretanje tečnosti i gasova. Zahvaljujući razvoju računara i eksperimentalnih tehnika, danas je moguće svaku zamišljenu konstrukciju (na primer broda) prvo proveriti na simuliranom računarskom modelu, a potom, u slučaju dobrog rezultata, na modelu u bazenu, što bitno umanjuje troškove ispitivanja i omogućava svakom konstruktoru proveru i razvoj specifičnih hidrodinamičkih jednačina. Velik deo toga, kao i u aerodinamici, zaštićen je kao poslovna tajna pojedinih kompanija. Hidraulika Hidraulika je dio mehanike fluida koji se bavi proučavanjem stanja ravnoteže i strujanja realne tečnosti, ponajprije vode, kroz cevi, kanale i otvore te pojavâ koje nastaju kada takva tečnosti struji oko nekog tela uronjenog u nju. Taj naziv u početku je označavao nauku o kretanju vode u cevima. Danas takvo shvaćanje ima samo istorijsku vrednost. Razvojem proizvodnje i tehnike širila su se i područja proučavanja i primene. Danas je spektar primene hidraulike toliko širok da je teško naći neko područje tehnike u kojem se ne bi na neki način koristili njeni zakoni. Najšira područja primene zakona hidraulike su hidrotehnika, melioracije, hidrologija, opskrba vodom i kanalizacija, hidroenergetika i vodeni transport. MG139 (N)

Autor - osoba Sitte, Camillo, 1843-1903 Naslov Umetničko oblikovanje gradova / Kamilo Zite ; preveo s nemačkog Đorđe Tabaković Jedinstveni naslov ǂDer ǂStädtebau nach seinen künstlerischen Grundsätzen. srpski jezik Vrsta građe knjiga Jezik srpski Godina 2011 Izdanje 4. izd. Izdavanje i proizvodnja Beograd : Građevinska knjiga, 2011 (Novi Sad : AMB Grafika) Fizički opis 224 str. : ilustr. ; 25 cm Drugi autori - osoba Tabaković, Đorđe Radović, Ranko, 1935-2005 = Radović, Ranko, 1935-2005 Maksimović, Branko Zbirka ǂEdicija ǂVelike knjige arhitekture ; 11 (karton) Napomene Prevod dela: Der Städtebau nach seinen künstlerischen Grundsätzen / Camillo Sitte Str. 7-10, 11-15: Kamilo Zite ponovo mešu nama ; Od usamljenih kuća do grada osame / Ranko Radović Str. 17-19: Predgovor jugoslovenskom izdanju / Branko Maksimović Tiraž 500. Predmetne odrednice Slika grada Trgovi – Uređenje Kao jedanaesta knjiga edicije Velike knjige arhitekture pojavilo se i četvrto izdanje sjajno štivo bečkog arhitekte i urbaniste Kamila Zitea, staro 115 godina (izašlo u maju 1889. i rasprodato za samo nekoliko nedelja, pa zato ponovo štampano već u junu iste godine). Knjiga se može smatrati malim remek-delom urbanističke teorije, duboko zasnovanom na praksi i još temeljitije upućenom ka njoj. „A mi tapkamo pozadi sa lenjirom i šestarom i mislimo da se pitanje osećaja (za grad) može rešiti nezgrapnom geometrijom.” Kamilo Zite (Iz Predgovora – Ranko Radović) Camillo Sitte (17. travnja 1843. – 16. studenog 1903.) bio je austrijski arhitekt, slikar i urbanistički teoretičar čiji je rad utjecao na urbano planiranje i regulaciju korištenja zemljišta. Danas je Sitte najviše zapamćen po svojoj knjizi iz 1889., Planiranje grada prema umjetničkim načelima, u kojoj je ispitivao i dokumentirao tradicionalni, inkrementalni pristup urbanizmu u Europi, s velikim fokusom na javne prostore u Italiji i germanskim zemljama. Camillo Sitte rođen je u Beču 1843. Kao sin arhitekta Franza Sittea, tijekom mladosti je mogao raditi na očevim gradilištima.[1] Bio je arhitekt i teoretičar kulture čija su djela, prema Elielu Saarinenu, bila poznata arhitektima njemačkog govornog područja kasnog 19. stoljeća. Bio je obrazovan i pod utjecajem Rudolfa von Eitelbergera i Heinricha von Ferstela, te je na preporuku Eitelbergera Sittea postao voditelj nove Državne trgovačke škole u Salzburgu 1875, ali se Sitte vratio u Beč 1883. kako bi ondje osnovao sličnu školu. Sitte je mnogo putovao zapadnom Europom, nastojeći identificirati čimbenike zbog kojih su se neki gradovi osjećali toplo i gostoljubivo. Sitte je vidio da je arhitektura proces i proizvod kulture. Dobio je pohvale za svoju knjigu iz 1889, Der Städtebau nach seinen künstlerischen Grundsätzen („Planiranje grada prema umjetničkim principima“, često prevodeno kao „Umijeće izgradnje gradova.“). Sitte je osnovao Camillo Sitte Lehranstalt i Camillo Sitte Gasse u Beču, a također i časopis Städtebau 1904. Camillo Sitte bio je sin arhitekta Franza Sittea (1808–79) i otac arhitekta Siegfrieda Sittea (1876–1945). Planiranje grada prema umjetničkim načelima (1889) Godine 1889. Sitte je objavio Planiranje grada prema umjetničkim načelima (često se prevodi kao Umijeće izgradnje gradova). Bogato ilustriran skicama i mapama susjedstva, Sitte je povukao paralele između elemenata javnih prostora i onih namještenih soba, te je snažno argumentirao da bi estetski doživljaj urbanih prostora trebao biti vodeći čimbenik urbanog planiranja. U isto vrijeme, bio je vrlo kritičan prema obrascima industrijskog urbanizma u Europi u to vrijeme, uključujući razvoj mnogih planova lokacije duž Ringstraße u njegovom rodnom Beču. Sitte je bio jedan od prvih urbanih pisaca koji je svjesno naglasio vrijednost nepravilnosti u urbanoj formi. Suprotstavio se, među ostalim, rastućoj tendenciji prema krutoj simetriji u suvremenom urbanom dizajnu, uključujući izolirano postavljanje crkava i spomenika na velikim, otvorenim parcelama. Također je identificirao i zagovara niz tradicionalnih pristupa stvaranju javnih prostora koji su izrasli iz urbanističkih tradicija Europe. On te pristupe ilustrira primjerima kroz skice i dijagrame brojnih četvrti (uglavnom u Italiji i Njemačkoj). Sitte je vjerovao u inkrementalni pristup urbanizmu, formiran agregacijom mnogih sofisticiranih planova lokacije unutar općenitije sheme određene obrascima ulica i drugim javnim čimbenicima. Nadovezujući se na neka od svojih načela, on slijedi svoju kritiku suvremenog razvoja na bečkoj Ringstraße prijedlozima za poboljšanje prostorne i estetske dinamike nekih od njegovih glavnih mjesta. Sitteova knjiga utjecala je na europske razgovore o urbanom planiranju i arhitekturi. Eliel Saarinen primjećuje da je Umijeće izgradnje gradova bilo poznato arhitektima njemačkog govornog područja u kasnom 19. stoljeću. Najmanje pet izdanja objavljeno je između 1889. i 1922, uključujući francuski prijevod iz 1902. godine. Međutim, engleski prijevod nije objavljen sve do 1945. – čimbenik koji može objasniti njegovu relativnu nepoznatost u Britanskom Carstvu i Sjedinjenim Državama u godinama prije Drugog svjetskog rata. Ipak, Sitteove ideje su se probile u englesko govorno područje kroz spise britanskog urbanista Raymonda Unwina, koji je bio pod dubokim utjecajem Umijeća gradnje gradova. Sitteove teorije utjecale su na druge urbaniste koji su uslijedili, uključujući Karla Henricija i Theodora Fischera. Naprotiv, modernisti su odbacili njegove ideje, a posebno je Le Corbusier poznat po svom odbacivanju Sitteova djela. Za Sittea, inherentna, kreativna kvaliteta urbanog prostora njegov je najvažniji čimbenik, pri čemu je cijeli učinak više od zbroja njegovih dijelova. Sitte je tvrdio da su mnogi urbanisti zanemarili razmatranje prostornih dimenzija urbanog planiranja, fokusirajući se previše na papirnate planove; i tvrdio da je ovaj pristup priječio učinkovitost planiranja na estetski svjestan način. Iako većina njegovih primjera dolazi iz urbanizma srednjovjekovne i renesansne Europe, on također navodi klasične urbane oblike poput atenske agore i rimskog foruma kao primjere dobro dizajniranog urbanog prostora. Kolofon knjige je slika krilatog puža. Ovo aludira na drevnu poslovicu festina lente te bečka poslastica Helix pomatia koja bi se prodavala na tržnici puževa i kuhala s maslacem i češnjakom kao „ostrige za sirotinju“ i kao alternativa mesu u korizmi. MG73 (N)

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Stari vijek Naselje i lokalitet na prostoru Osijeka postojalo je od 4. st. prije nove ere i ranije pod ilirsko-keltskim imenom Mursa, a potom se nastavlja pod Rimljanima. Na temelju navoda grčkog historičara Zosima pretpostavlja se postojanje građevine amfiteatra izvan jugozapadnog segmenta obrambenih zidina rimske Murse. Također ing. Franjetić spominje jednu depresiju koja se može odčitati na karti iz 18. st. blizu spomenutog ugla Castruma, koja po svoj verojatnosti predstavlja indicirani ostatak građevine rimskog amfiteatra. Ne zna se točno kada su Slaveni osnovali svoje prvo naselje, no arheološki izvori govore da je slavensko naselje postojalo već u 8. st. Srednji vijek Osijek je 1996. proslavio 800-tu obljetnicu postojanja mada je kao trgovačko i prometno središte postojao mnogo ranije. Godina 1196 je godina otkada se raspolaže sa prvim pisanim pisanim dokumentom vezanim za grad. Isprava iz tog doba pokazuje da je to doba postojala pravna država je upućuje na sistem zaštite privatnog prava i materijalnih dobara. U dokumentu kralj Emerik, (1196 - 125?), potvrđuje cistercitskom cikadorskom samostanu pravo ubiranja pristojbi od carina i trgovine te skelarine preko rijeke pošto je Osijek bio poznat prijelaz preko rijeke Drave. Ime Osijek su Slaveni dali naselju zbog ponešto povišenog mjesta od okolih voda, mjesto gdje je `oseka` , te je suho i pogodno za izgradnju nastambi. U jednom dokumentu se ime spominje kao Ösek, kao i Oesek, da bi pod uticajem mađarskog jezika i njegove prilagodbe bio zapisan kao Eszek ili Ezeek. Kasnije su varijante, Essegg (njemačka) ili Essec ( latinska) samo jezične prilagodbe izvornom slavenskom. Novi vijek Osvajači Osmanlijskog Carstva u grad su stigli 14.8. 1526. kad je Osijek predan bez borbe, no kažu da ga je Ibrahim-paša do temelja razorio. Kasnije ga Sulejman Veličanstveni potpuno obnavlja te gradi čuveni pontonski most preko Drave i obližnjih močvara do mjesta Darda u ukupnoj dužini od 8 km. Osijek kasnije opet postaje čuven po obrtu, trgovini i velikim sajmovima. Grad je ostao pod Turcima više od 150 godina i biva zauzet od Austriahanaca 29.9. 1687. da bi uskoro, od 1690. pod turskom opsadom, bio potpuno porušen, no ovoga puta ne i osvojen. Od 1687. Osijek i Slavonija nalazili su se u okviru Austrijskog Carstva. Zbog strateškog položaja grada, nove su vlasti na obali Drave izgradile vojno utvrđenje, koje čini današnju Tvrđu, (1712 - 1721). Unutar bedema nastao je grad građanskih kuća u baroknom stilu. Stanovništvo, prvenstveno germanofono, se zbog vojnih razloga naseljavalo zapadno i istočno te su tako nastale nove četvrti. Na zapadu, uzvodno uz Dravu Gornji grad te nizvodno od Tvrđe Donji grad. Germansko stanovništvo je do 20. stoljeća `konstantno činilo polovinu pa i preko polovine ukupnog broja stanovnika grada. Prema popisu stanovništva iz 1702. godine od 259 zabilježenih prezimena 101 je njemačko, dva stoljeća kasnije, 1905, od ukupno 24.180 stanovnika 12.436 je Nijemaca`.[2] Stoga ne iznenađuje da je njemački jezik cijelo to vrijeme dominirao nad svim drugim jezicima u gradu. Privredni i kulturni razvoj Osijeka doveo je do ujedinjenja triju gradskih općina u jednu 2. prosinca 1786. godine, koja je ubrzo postala grad, u kome su se nalazili brojni obrtnici, trgovci, knjižnice, kazališta, a već 1729. godine otvorena je latinska gimnazija. U 1735. godini osnovana je tiskara, a započeli su i viši studiji filozofije i teologije. Dana 28. kolovoza 1809. godine Osijek je svečano proglašen slobodnim i kraljevskim gradom u Austrijskom Carstvu, a time počinje novo doba grada Osijeka. Sredina 19. stoljeća je doba bržeg razvoj Osijeka, osobito Gornjeg grada. U Donjem je gradu 1874. godine sagrađena jedna od najvećih i najljepših bolnica u ovom dijelu Evrope. Godine 1846. podignuta je velika županijska palača, a kasnije, 1866, nasuprot županijske palače i zgrada današnjeg Hrvatskog narodnog kazališta. Pod kraj 19. stoljeća otvoraju se srednje škole - obrtna, realna, učiteljska i trgovačka. Na potezu od Tvrđe do Gornjeg grada kasnije se grade vile i druge građevine u secesijskom stilu. Krajem 1918. i raspadom Austro-Ugarske, Osijek i Slavonija ulazi u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, koja 1929. mijenja ime u Kraljevina Jugoslavija. U aprilu 1941, s početkom Drugog svjetskog rata u Jugoslaviji, Jugoslavija se raspada te Osijek ulazi u sastav NDH. Od 1941. do 1945. dio Baranje između Drave i Dunava pripaja se Mađarskoj te je Osijek pogranični grad. Nakon sloma fašizma, u aprilu 1945, svi dijelovi današnje Hrvatske i Osijek ulaze u sastav Federativne Narodne Republike Jugoslavije (kasnije Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije). U Osijeku se osniva više fakulteta i viših škola, a 1975. i sveučilište, koje danas nosi naziv Sveučilište Josipa Jurja Strossmayera. Tokom rata u Hrvatskoj, posebno nakon pada Vukovara krajem 1991, srpske paravojne snage i Jugoslavenska narodna armija (JNA) prodiru nadomak grada. Pod njihovim topništvom Osijek trpi znatna razaranja, ali se uspijeva održati. 9.7. 1991. započeto je granatiranje Osijeka, koji se našao opkoljen sa tri strane. Prva topovska granata razorila je stan na sedmom katu stambene zgrade u naselju Sjenjak. 1.8. od strane JNA i srpskih paravojnih četa okupirani su Dalj, Erdut i Aljmaš, okolna mjesta Osijeka. Grad prima mnogobrojno prognano stanovništvo. Procjenjuje se da je na Osijek ispaljeno 50 tisuća granata i bombi.[3] Od 2.5. 1991. do 26.7. 1994., u tom gradu primljene su u bolnice 5.222 ranjene osobe, od kojih je 954 poginulo. Preko 8,000 stambenih zgrada je uništeno ili oštećeno.

Odlično kao na slikama Spomenik SADRŽAJ: Predgovor Uvod GLAVNIJE POJAVE I UTICAJI U PROCESU URBANIZACIJE SRBIJE Migracioni proces selo-grad (Uticaji tog procesa na radnu i ekonomsku strukturu stanovništva gradova, na razvoj urbano-ruralne strukture i na izgled perifernih delova gradova) Uticaj prilaznih i tranzitnih puteva na spontano širenje gradova i njihovu urbanu strukturu Uticaj železničkog saobraćaja na proces urbanizacije Podizanje industrije po gradovima i njen uticaj na mehanički prirašta stanovništva i na sanitarne uslove Uloga trgovine i zanatstva u procesu urbanizacije Razvoj rudarstva kao faktor urbanizacije REKONSTRUKCIJA GRADOVA Organizovanje državne delatnosti na rekonstrukciji gradova (Periodizacija srpskog urbanizma do Prvog svetskog rata. Dva pristupa i metoda rekonstrukcija gradova. Uticaj zakonodavstva Osnivanje centralne ustanove za građenje svih javnih postrojenja na suhu i vodi) Zakonodavstvo značajno za urbanistički razvoj gradova Zakon o eksproprijaciji od 1866. Zakon o podizanju javnih građevina od 1865. Zakon o mestima od 1866. sa dopunom od 1885. godine Projekt zakona o regulisanju varoši Beograda od 1867. Predlog građevinskog zakona za varoš Beograd i druge varoši i varošice u Kraljevini Srbiji od 1896. Građevinski zakon za grad Beograd od 1896. godine Problemi rekonstrukcije gradova i metodi njihovog rešavanja. (Teškoće oko prvih pokušaja rekonstrukcije Beograda van Šanca Podizanje kamene česme u znaku ulepšavanja grada) Glavni nacionalno-politički pokretači rekonstrukcije gradova (Kritično stanje urbanizma zbog kolebljive urbanističke politike Povoljne urbanističke perspektive Beograda posle iseljavanja Turaka Širok urbanistički program za proširenu Srbiju južnim krajevima) Stvaranje urbanističke politike Urbanistički razvoj Beograda. (Značaj promene u privrednom životu i urbanističkoj strukturi grada) Josimovićevo delo o rekonstrukciji starog Beograda u Šancu i njegov značaj za razvoj srpskog urbanizma Dalekovida vizija budućeg Beograda Široka zamisao o stvaranju gradskog zelenila Realizam Josimovićevog shvatanja rekonstrukcije saobraćajne mreže Josimovićeva koncepcija o izvršenju rekonstrukcije stare varoši Pažljiv stav prema objektima od veće ili istorijske vrednosti Odnos državne uprave i društva prema Josimovićevom radu na preuređenju Beograda Josimovićevo delo u kulturnom nasleđu Srbije Primer nacionalno-borbene urbanističke ideologije Uticaj Josimovićevog dela na ideološki stav ministra građevina Ostvarenje plana rekonstrukcije Beograda u Šancu Karićeva zapažanja o razvoju Beograda krajem 19. veka Rekonstrukcija Beograda u okviru varoškog rejona Urbanistički razvoj Beograda prema planovima od 1878. do 1910. Generalni urbanistički plan od A. Kambona Planske strukture pojedinih delova Beograda Rad društva za uređenje pojedinih delova Beograda Negativne pojave u urbanizaciji Beograda i borba protiv delimičnih regulacija Planski osnovano naselje „Englezovac“ Besplanska izgradnja periferije Beograda Društvo srpskih inženjera i arhitekata u borbi protiv delimičnih planova regulacije Problemi i sistemi rekonstrukcije gradova u novim krajevima, posle 1978. godine Tipične crte nasleđene urbane strukture Dva suprotna shvatanja zadataka i metoda rekonstrukcije konzervativna i potpuna, korenita rekonstrukcija Analiza primera rekonstrukcije Niš Kuršumlija Surdulica Vranje Užice Sprovođenje rekonstrukcije gradova u oslobođenim krajevima Izmene regulacije i nivelacije Uputstva za rad regulacione komisije grada Pirota Komunalna politika i sanitarno-tehnički radovi u Beogradu Razvoj mreže tramvajskog saobraćaja Projekt beogradskog pristaništa na Savi URBANISTIČKA SVOJSTVA FUNKCIONALNIH PROSTORA GRADA Urbanistička svojstva funkcionalnih prostora grada. (Racionalnost i funkcionalnost kao glavni faktori u sistemu stambene izgradnje y Uloga obrazovanju gradskih centara i osnovnih tipova ulične mreže žitelja-graditelja svojih kuća u stvarnoj rekonstrukciji i izgradnji grada Regulacioni plan postaje pokretač rekonstrukcije grada Uvođenje prostora zelenila van okvira regulacionog plana) Stambeni prostori grada Vrednosti nasleđenog stambenog fonda Urbanistička svojstva stambene izgradnje u okviru regulacionih planova Orijentacija strana bloka prema stranama sveta Položaj bloka prema gradskom centru i glavnoj saobraćajnici i način njegove izgradnje Veličine, oblici i dubine stambenih blokova Podela stambenih blokova na parcele Razvoj sistema građenja i grupisanja stambenih zgrada nezavisno od regulacionog plana Borba protiv nezadrživih pojava u stambenoj izgradnji Gradski društveni centri. (Značaj gradskog centra u društvenom životu grada Polifuncionalni gradski centri i njihovi osnovni oblici: trg i trakasto razvijeno središte grada - Monofunkcionalni gradski centri Tipični položaji i oblici monofunkcionalnih centara - Stvaranje mreže bolnica) Polifunkcionalni gradski centri Trg sa funkcijama društvenog centra Prošireni prostor raskršća glavnih ulica kao društveni centar Trakasto razvijeno središte grada -,,čaršija“ Društveni centar, raščlanjen ulicama na više posebnih blokova Monofunkcionalni društveni centri Tipični položaji i oblici monofunkcionalnih centara Stvaranje pravilnog prostora pred javnom građevinom Postavljanje školskih zgrada Aksijalno postavljanje javne građevine u odnosu na odnosu na osovinu glavne ulice Ugaoni položaj javne građevine i njegove arhitektonsko-urbanističke vrednosti Stvaranje mreže bolnica i njihov razmeštaj Osnovni tipovi ulične mreže Uloga pravougaone ulične mreže u stambenoj izgradnji Prostorno-kompozicione vrednosti pravougaone sheme grada Značaj pravougaone sheme u rekonstrukciji grada Radijalna ulična mreža, kao rezultat konzervativne rekonstrukcije Mogući inostrani uticaji na primenu radijalnog i dijagonalnog sistema ulične mreže Prostori gradskog zelenila Uređenje gradskih parkova, izletišta i ozelenjavanje ulica Parkovi Beograda Kalemegdan i Mali Kalemegdan Karađorđev park Pančićev park `Finansijski park` Topčiderski park i Košutnjak Značaj uređenja banja i banjskih parkova za razvoj urbanističke kulture Park u Soko Banji Park u Vrnjačkoj Banji Park u Banji Koviljači i Aranđelovačkoj Banji Uvođenje spomenika u gradske prostore Spomenik kosovskim junacima Spomenik Karađorđu Spomenik Dositeju Obradoviću URBANISTIČKA MISAO U SRBIJI POČETKOM 20. BEKA Teorijsko-kritički radovi o urbanističkom razvoju Beograda Uloga Društva srpskih inženjera i arhitekata i stručnih časopisa u razvoju urbanističkih misli Kritički radovi Jefte T. Stefanovića Javne građevine u Beogradu O značaju Beograda kao privrdnog, nacionalnog i političkog centra Srbije O regulacionom planu Beograda iz 1910. godine Kritički i teorijski radovi Dimitrija T. Leka Revizija regulacionog plana prestonice I njenog građevinskog zakona `Naše prilike` Sabrani članci O problemima rekonstrukcije Dorćola u Beogradu Kritika projekta Građevinskog zakona za Beograd od Jefte T. Stefanovića Teorijski radovi nepoznatih autora `Prestonica Kraljevine Srbije` `Razviće Beograda` `Regulacija trga kod Slavije u Beogradu` `O baštenskim postrojenjima, skverovima (igralištima) naše prestonice` od Veselina Tripkovića `Opštinski zajam od 60 miliona` od V. Vulovića Značaj javnih konkursa za razvoj urbanističke kulture Konkurs za regulacioni plan Beogradskog rejona Konkurs za uređenje Terazija Konkurs za idejni projekt preuređenja Malog Kalemegdana Kritika Dimitrija T. Leka povodom konkursa uređenje Malog Kalemegdana Projekti i ostvarenja urbanističkih celina Beograda Prostorna kompozicija Malog Kalemegdana Dimitrija T. Leka Barokna koncepcija urbanističke celine oko zgrade Narodne skupštine Dimitrija T. Leka Kompoziciona celina kompleksa Vojne bolnice kompleksa Vojne bolnice Danila Vladisavljevića Idejna koncepcija Pozorišnog trga Stanojla P. Babića Generalni regulacioni plan Skoplja D. T. Leka ZAKLJUČAK Razvoj ideologije urbanističkog preobražaja gradova Urbanistička politika države Izvori i literatura Indeks slika Evolution idéologique de l`urbanisme Serbe 1861—1914 (résumé) Arhitektura urbanizam gradovi grad u istoriji luis mamford

BRANKO MAKSIMOVIĆ IDEJNI RAZVOJ SRPSKOG URBANIZMA - period rekonstrukcije gradova do 1914. godine Izdavač - Srpska akademija nauka i umetnosti, Beograd Godina - 1978 222 strana 34 cm Edicija - Spomenik - Srpska akademija nauka i umetnosti; 121. Odeljenje društvenih nauka: nova serija Povez - Broširan Stanje - Kao na slici, tekst bez podvlačenja SADRŽAJ: Predgovor Uvod GLAVNIJE POJAVE I UTICAJI U PROCESU URBANIZACIJE SRBIJE Migracioni proces selo-grad (Uticaji tog procesa na radnu i ekonomsku strukturu stanovništva gradova, na razvoj urbano-ruralne strukture i na izgled perifernih delova gradova) Uticaj prilaznih i tranzitnih puteva na spontano širenje gradova i njihovu urbanu strukturu Uticaj železničkog saobraćaja na proces urbanizacije Podizanje industrije po gradovima i njen uticaj na mehanički prirašta stanovništva i na sanitarne uslove Uloga trgovine i zanatstva u procesu urbanizacije Razvoj rudarstva kao faktor urbanizacije REKONSTRUKCIJA GRADOVA Organizovanje državne delatnosti na rekonstrukciji gradova (Periodizacija srpskog urbanizma do Prvog svetskog rata. Dva pristupa i metoda rekonstrukcija gradova. Uticaj zakonodavstva Osnivanje centralne ustanove za građenje svih javnih postrojenja na suhu i vodi) Zakonodavstvo značajno za urbanistički razvoj gradova Zakon o eksproprijaciji od 1866. Zakon o podizanju javnih građevina od 1865. Zakon o mestima od 1866. sa dopunom od 1885. godine Projekt zakona o regulisanju varoši Beograda od 1867. Predlog građevinskog zakona za varoš Beograd i druge varoši i varošice u Kraljevini Srbiji od 1896. Građevinski zakon za grad Beograd od 1896. godine Problemi rekonstrukcije gradova i metodi njihovog rešavanja. (Teškoće oko prvih pokušaja rekonstrukcije Beograda van Šanca Podizanje kamene česme u znaku ulepšavanja grada) Glavni nacionalno-politički pokretači rekonstrukcije gradova (Kritično stanje urbanizma zbog kolebljive urbanističke politike Povoljne urbanističke perspektive Beograda posle iseljavanja Turaka Širok urbanistički program za proširenu Srbiju južnim krajevima) Stvaranje urbanističke politike Urbanistički razvoj Beograda. (Značaj promene u privrednom životu i urbanističkoj strukturi grada) Josimovićevo delo o rekonstrukciji starog Beograda u Šancu i njegov značaj za razvoj srpskog urbanizma Dalekovida vizija budućeg Beograda Široka zamisao o stvaranju gradskog zelenila Realizam Josimovićevog shvatanja rekonstrukcije saobraćajne mreže Josimovićeva koncepcija o izvršenju rekonstrukcije stare varoši Pažljiv stav prema objektima od veće ili istorijske vrednosti Odnos državne uprave i društva prema Josimovićevom radu na preuređenju Beograda Josimovićevo delo u kulturnom nasleđu Srbije Primer nacionalno-borbene urbanističke ideologije Uticaj Josimovićevog dela na ideološki stav ministra građevina Ostvarenje plana rekonstrukcije Beograda u Šancu Karićeva zapažanja o razvoju Beograda krajem 19. veka Rekonstrukcija Beograda u okviru varoškog rejona Urbanistički razvoj Beograda prema planovima od 1878. do 1910. Generalni urbanistički plan od A. Kambona Planske strukture pojedinih delova Beograda Rad društva za uređenje pojedinih delova Beograda Negativne pojave u urbanizaciji Beograda i borba protiv delimičnih regulacija Planski osnovano naselje „Englezovac“ Besplanska izgradnja periferije Beograda Društvo srpskih inženjera i arhitekata u borbi protiv delimičnih planova regulacije Problemi i sistemi rekonstrukcije gradova u novim krajevima, posle 1978. godine Tipične crte nasleđene urbane strukture Dva suprotna shvatanja zadataka i metoda rekonstrukcije konzervativna i potpuna, korenita rekonstrukcija Analiza primera rekonstrukcije Niš Kuršumlija Surdulica Vranje Užice Sprovođenje rekonstrukcije gradova u oslobođenim krajevima Izmene regulacije i nivelacije Uputstva za rad regulacione komisije grada Pirota Komunalna politika i sanitarno-tehnički radovi u Beogradu Razvoj mreže tramvajskog saobraćaja Projekt beogradskog pristaništa na Savi URBANISTIČKA SVOJSTVA FUNKCIONALNIH PROSTORA GRADA Urbanistička svojstva funkcionalnih prostora grada. (Racionalnost i funkcionalnost kao glavni faktori u sistemu stambene izgradnje y Uloga obrazovanju gradskih centara i osnovnih tipova ulične mreže žitelja-graditelja svojih kuća u stvarnoj rekonstrukciji i izgradnji grada Regulacioni plan postaje pokretač rekonstrukcije grada Uvođenje prostora zelenila van okvira regulacionog plana) Stambeni prostori grada Vrednosti nasleđenog stambenog fonda Urbanistička svojstva stambene izgradnje u okviru regulacionih planova Orijentacija strana bloka prema stranama sveta Položaj bloka prema gradskom centru i glavnoj saobraćajnici i način njegove izgradnje Veličine, oblici i dubine stambenih blokova Podela stambenih blokova na parcele Razvoj sistema građenja i grupisanja stambenih zgrada nezavisno od regulacionog plana Borba protiv nezadrživih pojava u stambenoj izgradnji Gradski društveni centri. (Značaj gradskog centra u društvenom životu grada Polifuncionalni gradski centri i njihovi osnovni oblici: trg i trakasto razvijeno središte grada - Monofunkcionalni gradski centri Tipični položaji i oblici monofunkcionalnih centara - Stvaranje mreže bolnica) Polifunkcionalni gradski centri Trg sa funkcijama društvenog centra Prošireni prostor raskršća glavnih ulica kao društveni centar Trakasto razvijeno središte grada -,,čaršija“ Društveni centar, raščlanjen ulicama na više posebnih blokova Monofunkcionalni društveni centri Tipični položaji i oblici monofunkcionalnih centara Stvaranje pravilnog prostora pred javnom građevinom Postavljanje školskih zgrada Aksijalno postavljanje javne građevine u odnosu na odnosu na osovinu glavne ulice Ugaoni položaj javne građevine i njegove arhitektonsko-urbanističke vrednosti Stvaranje mreže bolnica i njihov razmeštaj Osnovni tipovi ulične mreže Uloga pravougaone ulične mreže u stambenoj izgradnji Prostorno-kompozicione vrednosti pravougaone sheme grada Značaj pravougaone sheme u rekonstrukciji grada Radijalna ulična mreža, kao rezultat konzervativne rekonstrukcije Mogući inostrani uticaji na primenu radijalnog i dijagonalnog sistema ulične mreže Prostori gradskog zelenila Uređenje gradskih parkova, izletišta i ozelenjavanje ulica Parkovi Beograda Kalemegdan i Mali Kalemegdan Karađorđev park Pančićev park `Finansijski park` Topčiderski park i Košutnjak Značaj uređenja banja i banjskih parkova za razvoj urbanističke kulture Park u Soko Banji Park u Vrnjačkoj Banji Park u Banji Koviljači i Aranđelovačkoj Banji Uvođenje spomenika u gradske prostore Spomenik kosovskim junacima Spomenik Karađorđu Spomenik Dositeju Obradoviću URBANISTIČKA MISAO U SRBIJI POČETKOM 20. BEKA Teorijsko-kritički radovi o urbanističkom razvoju Beograda Uloga Društva srpskih inženjera i arhitekata i stručnih časopisa u razvoju urbanističkih misli Kritički radovi Jefte T. Stefanovića Javne građevine u Beogradu O značaju Beograda kao privrdnog, nacionalnog i političkog centra Srbije O regulacionom planu Beograda iz 1910. godine Kritički i teorijski radovi Dimitrija T. Leka Revizija regulacionog plana prestonice I njenog građevinskog zakona `Naše prilike` Sabrani članci O problemima rekonstrukcije Dorćola u Beogradu Kritika projekta Građevinskog zakona za Beograd od Jefte T. Stefanovića Teorijski radovi nepoznatih autora `Prestonica Kraljevine Srbije` `Razviće Beograda` `Regulacija trga kod Slavije u Beogradu` `O baštenskim postrojenjima, skverovima (igralištima) naše prestonice` od Veselina Tripkovića `Opštinski zajam od 60 miliona` od V. Vulovića Značaj javnih konkursa za razvoj urbanističke kulture Konkurs za regulacioni plan Beogradskog rejona Konkurs za uređenje Terazija Konkurs za idejni projekt preuređenja Malog Kalemegdana Kritika Dimitrija T. Leka povodom konkursa uređenje Malog Kalemegdana Projekti i ostvarenja urbanističkih celina Beograda Prostorna kompozicija Malog Kalemegdana Dimitrija T. Leka Barokna koncepcija urbanističke celine oko zgrade Narodne skupštine Dimitrija T. Leka Kompoziciona celina kompleksa Vojne bolnice kompleksa Vojne bolnice Danila Vladisavljevića Idejna koncepcija Pozorišnog trga Stanojla P. Babića Generalni regulacioni plan Skoplja D. T. Leka ZAKLJUČAK Razvoj ideologije urbanističkog preobražaja gradova Urbanistička politika države Izvori i literatura Indeks slika Evolution idéologique de l`urbanisme Serbe 1861—1914 (résumé) Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Priredila: Branka Ivanic Gradovi i dvorci u srednjovekovnoj Srbiji - Milan Kašanin Autor: Milan Kašanin Povez: tvrd Br. strana: 439 Format: 22x28,5 Monografija! Crno-bele fotografije, štampano na kunstdruku! Milan Kašanin, pisac i istoričar umetnosti koji je za našu kulturu učinio mnogo a za sebe malo, tek 21 godinu posle smrti dobija mogućnost da se predstavi izabranim delima. Od puke sirotinje do jednog od najobrazovanijih Srba 20. veka. Osnivač prvog Muzeja savremene umetnosti. Šta mu je zamerano posle rata. Bio je Milan Kašanin, van svake sumnje, jedan od najobrazovanijih i najkulturnijih Srba 20. veka. Rodio se u Belom Manastiru, školovao u Novom Sadu i Zagrebu, a studije istorije umetnoti završio u Parizu, posle čega je u Beogradu, između dva svetska rata, bio najpre direktor Muzeja savremene umetnosti, a zatim Muzeja kneza Pavla. Bio je poseban na svoj način: gotovo je nemoguće da ga uporedimo sa bilo kojim srpskim piscem ili istoričarem umetnosti. Prebacivali su mu `borbeni konzervativizam` i `aristokratsku estetiku`. `Zaboravljali su da potičem iz puke baranjske sirotinje, da sam se mukotrpno probijao kroz život, doživevši četiri rata i dve revolucije`, branio se on. Ovo je Kašaninova izuzetna zbirka, obogaćena predivnim fotografijama, srpskih srednjovekovnih gradova i dvoraca.. Dr. Milan Kašanin (Pelmonoštor, Austro-Ugarska, danas Beli Manastir, Hrvatska, 21. II. 1895. po starom kalendaru - Beograd, 21. XI. 1981), pripovjedač, romansijer, esejist, književni kritičar, historičar književnosti, likovni kritičar, historičar likovnih umjetnosti, kustos i direktor galerija i muzeja u Beogradu. Djetinjstvo i školovanje Njegovi preci s prezimenom Popović prešli su u 18. st. iz Hercegovine u Baranju. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Rođen je u ubogoj kući u današnjoj Ulici Vladana Desnice (ranije Vuka Stefanovića Karadžića), Belomanastircima poznatoj kao Srpska ulica. Njegov otac Nikola Popović i majka Anka Kašanin nisu bili vjenčani pa su on i stariji brat Radivoj Kašanin bili uvedeni u matične knjige rođenih pod majčinim prezimenom Kašanin. Školske godine 1901/1902. upisao se u prvi razred Srpske narodne osnovne škole. U prvom, drugom i trećem razredu učiteljica mu je bila Katica Maširević iz Sombora. U četvrtom razredu došao je novi učitelj Jovan Slavković, također iz Sombora. On ga je vodio i kroz peti razred jer je 1905. godine izašao zakon da se četverogodišnje osnovne škole produžavaju na još dvije godine i time postaju šestogodišnje. Peti razred je završio 1906. godine, a od tada pa do 1914. pohađao je Srpsku pravoslavnu veliku gimnaziju u Novom Sadu, koju je već pohađao i njegov brat Radivoj. Kao i bratu, pri upisu u gimnaziju pomogao mu je učitelj Slavković, dok ga je direktor gimnazije Vasa Pušibrk, opet kao i brata, kao odličnog učenika prihvatio kao svoje dijete i izradio mu stipendiju. Kad je imao 5 godina, a njegov brat Radivoj bio na kraju drugog razreda gimnazije u Osijeku, razboljela mu se majka od upale pluća, koja je prešla u tuberkulozu. Umrla je kad je Radivoj pošao u treći razred. Otad se o njima brinula starija majčina sestra Latinka, koja se nije udavala. Prvi svjetski rat Zbog učešća u demonstracijama u Kosovskoj Mitrovici povodom umorstva Franje Ferdinanda bio je na vojnom sudu u Segedinu, ali nije osuđen. Namjeravao je da sa svojim prijateljem Svetislavom Marićem studira filozofiju u Zagrebu, ali se nije mogao upisati zbog `nepodobnosti` (bio je pod policijskom istragom), pa je 1915. godine u Budimpešti počeo studirati romansku i slavensku filologiju. Poslije prvog semestra mobiliziran je u 28. osječku domobransku regimentu, da bi se poslije suđenja vratio u vojarnu, u Pričuvnoj časničkoj školi u Zagrebu kao kadet-aspirant. Kako bi izbjegao odlazak na front, pribavio je izmišljene liječničke dijagnoze te se tri godine povlačio po bolnicama Novog Sada, Slavonske Požege, Sarajeva i Zagreba. U Zagrebu je našao utočište u Bolnici milosrdnih sestara zajedno s drugim intelektualcima (Ivo Andrić, Ivo Vojnović, Vladimir Ćorović, Niko Bartulović). Studij U Zagrebu je nastavio studij. Upisao je filozofiju kod prof. Alberta Bazale (1877-1947), koji ga je htio uzeti za svog asistenta, ali je tada propala Austro-Ugarska pa se vratio u Novi Sad. Tu je postavljen za pomoćnika šefa Presbiroa Narodne uprave za Banat, Bačku i Baranju, a s Jankom Perićem radio je u redakciji `Srpskog lista`, glasila SNO (Srpskog narodnog odbora). Kad je kompozitor i političar Petar Konjović (1883-1970) pokrenuo u Novom Sadu 20. IV. 1919. novi dnevni list `Jedinstvo` kao organ Demokratske stranke, Kašanin mu se našao pri ruci, ali je ubrzo, još istog mjeseca, otišao u Pariz da na Sorboni studira historiju umjetnosti, uporednu historiju književnosti i ruski jezik s književnošću. Kao dopisnik `Jedinstva` iz Pariza više je naginjao dopisima književne i umjetničke sadržine. I pored mnogih obećanja, dugo nije dobijao stipendiju za studij u Parizu, ni honorare za dopise objavljene u `Jedinstvu`. Stipendiju je dobio tek krajem 1920, kad se i oženio studentkinjom Katarinom Martinović Ljaljom, kćerkom ruskom emigranta crnogorskog porijekla. Sljedeće jeseni rodio mu se sin Mirko. Tada se podvrgao akademskoj disciplini, odložio pisanje i, sistematski učeći i polažući ispite, u proljeće 1923. godine diplomirao estetiku i historiju umjetnosti i vratio se u Beograd. Historija umjetnosti Godine 1924. zaposlio se kao pisar u Umetničkom odeljenju Ministarstva prosvete. Dvije godine kasnije, 1926. doktorirao je s tezom Bela crkva Karanska. Njena istorija, arhitektura i živopis. U vrijeme priprema za 100-godišnjicu Matice srpske, primio se obaveze da - skupa s Veljkom Petrovićem (1888-1967) - proputuje Vojvodinu i istraži njenu staru umjetnost. Tada je napisao prvi dio Matičine knjige `Srpska umetnost u Vojvodini`, objavljene 1927, u kojoj je obradio arhitekturu, slikarstvo do prve polovine XVIII. vijeka, minijature, graverske radove i primijenjenu umjetnost. Za tu monografiju dobio je nagradu Matice srpske (1928). Tek 1927. godine dobio je pravo radno mjesto. Postao je kustos, a sljedeće godine i upravnik beogradskog Muzeja savremene umetnosti (1928-1936). Kraljevski namjesnik knez Pavle povjerio mu je 1936. godine direktorsko mjesto u muzeju koji je nosio njegovo ime (Muzej kneza Pavla, danas Narodni muzej u Beogradu). Na toj dužnosti organizirao je prve velike evropske izložbe u Beogradu: Italijanski portret kroz vekove (1938) i Francusko slikarstvo XIX veka (1939). Pokrenuo je i uređivao časopis `Umetnički pregled` (1937-1941). Objavljivao je likovne kritike u Politici`, `Vremenu`, časopisu `Reč i slika` i dr. Predavao je historiju umjetnosti u Umetničkoj školi u Beogradu. Penzioniran je 1945, a reaktiviran 1953. kad je postavljen za direktora Galerije fresaka, gdje je i poslije isteka mandata 1961. ostao do 1963. kao savjetnik. Organizirao je izložbe srpskih fresaka u Londonu, Edinburghu, Amsterdamu, Bruxellesu, Stockholmu, Helsinkiju, Münchenu i u Južnoj Americi. Pozivan je da drži predavanja o umjetnosti na Sorboni u Parizu, na Sveučilištu u Nancyju, u Institutu za historiju umjetnosti u Beču, na sveučilištima u Montrealu, Quebecu i Otavi. Objavljivao je eseje iz historije umjetnosti, u kojima je naročito izražena estetska analiza. Bavio se uglavnom srednjim vijekom i srpskim slikarstvom u Vojvodini. Književnost Pisanjem se počeo baviti još kao učenik gimnazije. Na konkursu somborskog lista `Sloga` dobio je nagradu za rad o Zmajevom nacionalizmu. U Zagrebu je surađivao u dnevnom listu `Obzor`, u `Književnom jugu` i u tada najuglednijem književnom časopisu `Savremenik`. Surađivao je u mnogim časopisima i listovima. Vremenom je stvorio takvu književnu kritiku koja je `analitičko-naučna i umetnička u isti mah`. Pisao je pripovijetke o Vojvođanima i romane iz beogradskog života, unoseći u svoju realističku prozu izvjesne stilske i ritmičke obrte. Njegove prve pripovijetke, koje mu je 1921. godine objavio `Srpski književni glasnik`, otkrivale su pisca koji je ovladao zanatom i uspijevao upečatljivo kroz svoje likove oslikati i njihova unutrašnja preživljavanja, a i vanjsko okruženje tipične prečanske sredine. U dvotomnom romanu `Pijana zemlja`, za koji je dobio nagradu Cvijeta Zuzorić (1932), nastojao je `da iz sfere svakodnevnog života dopre do duhovnog horizonta vremena` i kritički progovori o temama koje su zaokupljale njegovu generaciju. Veliki doprinos dao je osvjetljavanju srpske književnosti u srednjem vijeku. Srpska akademija nauka nagradila ga je za zbirke pripovijedaka `Jutrenja i bdenja` (1926) i `Zaljubljenici` (1929), a Kolarčeva zadužbina za prvi roman `Trokošuljnik` (1930). Nosilac je Oktobarske nagrade za književnost. Značajan je njegov rad iz domena književno-historijske esejistike nastao nakon II. svjetskog rata. U briljantnoj zbirci eseja `Sudbine i ljudi` (1968) o nekim najznačajnijim srpskim pjesnicima, pripovjedačima i kritičarima 19. i 20. vijeka (Branko Radičević, Jovan Jovanović Zmaj, Laza Kostić, Jakov Ignjatović, Stevan Sremac, Simo Matavulj, Jovan Skerlić, Jovan Dučić i dr.), oštrinom zapažanja, upečatljivim ličnim izrazom, polemičkim tonom, novim idejama i nekonvencionalnim shvatanjima, prožetim donekle i konzervativnom tendencioznošću, dao je jedno od najznačajnijih esejističkih djela svoga vremena. Privatni život Sa suprugom Katarinom (1898-1985) imao je četvero djece: Mirko, arhitekt (1921-1993), dr Ratomir Ratko, pravnik (1923), Pavle, pravnik (1935) i Marina, udata Bojić, koja je završila književnost (1937). U Beogradu je stanovao u Hilandarskoj ulici broj 30. Imao je sedmero unučadi. Unuka Zoja Bojić također je historičar umjetnosti.